Morgunblaðið - 30.04.1932, Qupperneq 3
ffftf ffílffffft f
MORGUNBLAÐIÐ
Potpttby^
Útget.: H.t. Árvakur, Reykjavtk.
Rltatjðrar: Jðn KJartaneeon.
Valtýr Stefáneeon.
Rltetjðrn og aftrrelOela:
Aueturstrætl 8. — Slmt 800.
Auslýaingastjðrl: B. Hafberff.
AuglýalngaHkrifetofa:
Austurstrætl 17. — Stssl 700.
Helmasímar:
Jðn Kjartansson nr. 74S.
Valtýr Stefánsson nr. 18X0.
E. Hafberg nr. 770.
Askrlftagjald:
Innanlands kr. 3.00 á mánuOL
Utanlands kr. S.60 á ssánuOL
1 lausasðlu 10 aura elntaklO.
20 aura meO Lesbök.
Uerkbann
hefst í Danmörku í dag.
Khöfu 29. apríl.
Unitecl Press. FB.
Málamiðlunartilraunir í deilunni
tnilli eigenda svínasláturlirisanna
*og starfsmanna í sláturlnisunum
hafa engan árangur borið. Yerk-
bann hefst á morgun.
Kreugers-málin.
Forstjórar „Kreuger og Toll“
handteknir.
Stokkhólmi 28. apríl. Mótt. 29.
United Press. FB
Forstjórar Kreuger og Toll,
Hultt, Lange og Holme, hafa verið
liandteltnir. Munu þeir vera ákærð-
ir fyrir þátttöku í fölsunum
Kreugers. Lögreglan hefir neitað
■að veita nákvæmar upplýsingar að
'svo stöddu, en skýrsla er væntan-
leg í næstu viku.
Stokkhólmi 29. apríl.
United Press. FB.
Sænska ríkisstjórnin hefir, að
dillögu Lybergs eftirlitsmanns,
frar#engt skuldagreiðslufrest
Kreuger og Toll fjelaganna.
Aukakosning í Englandi.
London 29. apríl.
United Press. FB.
Aukakosning hefir fram farið
í Marlybone, vegna ]>ess að Sir
Reunell Rodd sagði af sjer þing-
rnensku. A.S. Ckmningham, íhalds-
TTambjóðandi, lilaut 11.677 atkv.,
fSir Basil Blackett, einnig íhalds-
frambjóðandi, hlaut 10.644 atkv.
Kosningabaráttan var afar hörð
•og báru frambjóðendur hvor á
annan að hafa haft að engu lög
og fyi'irmaiti íhaldsflokksins um
það, er enginn annar flokkur hef-
ir frambjóðendur í kjöri. Sain-
'kvæmt þeim átti íhaldsflokkurinn
íiðeins að hafa 1 frambjóðanda og
Biefði hann þá verið kosinn gagn-
‘sóknarlaust.
Frá þingi íra.
Dublin 29. apríl.
United Press. FB.
Miklar deilur urðu á fríríkis-
’þinginu í dag, er Ðe Valera bar
fram tillögu um, að nmræður yrði
haldið áfram fram á nótt, ef þörf
krefði, til þess að ræða afnám
hollustueiðsins. Þingfundum lýkur
vanalega ld. 3 á föstudögum, til
þess að þingmenn, sem heima eiga
ntan horgarinnar geti komist heim
■að kvöldi. Tillaga De Valera var
samþykt með 78 gegn 72 atkv. —
Umræður halda því áfram og er
'búist við, að þeim verði ekki lokið
ifyr en einhvern tíma í nótL
Þingtiðindi.
Uiðbótar
tekju- og eignarskattur.
Frv. þeirra Ingvars Pálmasonar
og Páls Hermannssonar um við-
bótar tekju- og eignarskatt var
til 1. umr. í Ed. í gær.
Ing’var hafði framsögu af hendi
flutingsm. Hóf hann ræðu sína á
því að lýsa liag skattgreiðenda
alment: Atvinnuvegirnir sagði
hann að væru „í kaldakoli“. Væri
það aðeins undantekning ef um,
tekjuafgang hefði verið að ræða
hjá atvinnufyrirtækjum s.l. ár.
Sama væri að segja um iðnaðinn
(sem hann virtist ekki telja at-
vinnufyrirtæki) nema þá helst
ölgerð. Sagði hann að útsvör sem
lögð væru á þann iðnað, bæru
vott um góða afkomu.
Fjöldi erinda sagði hann að
bærust þinginu svo að segja dag-
lega um stuðning, og mörg sveit-
arfjelög mundu gefast upp fjár-
hagslega á næsta ári, ef ekki
ljetti eitthvað á þeim.
Þá sagði hann að svo væri
liláðið á tollum og sköttum, að
ekki væri fært að vega meir í
þann knjerunn.
Að lokum sagði hann að því
færi mjög fjarri, að frv. þetta
gengi í þá átt að þyngja á atvinnu-
vegum landsmanna, því það mundi
þvert á móti ljetta á þeim ef að
lögum yrði. Það væri í raun og
veru ekkert annað en kauplækk-
unarfruimvarp.
Lauk hann máfli sínu með yfir-
lýsingu um það, að frv. væri alls
ekki flutt í samráði við ríkis-
sl jórnina.
Greinargerð flutningSm. var væg-
ast sagt. mjög einlcennileg. Var
hún mest í því fólgin að sýna
fram á, hve illa stæðir gjaldþeg-
arnir væri og lítt við því búnir
að rísa undir nýjum álögum.
’ Jak. Möller tók næst. til máls.
Sagðist liann vita að sveitarfjelög
gripu stundum til þeirra ráða í
vandræðum að hækka beina skatta.
En engin dæmi sagðist, hann vit-a
þess, að svo þjörsnalega væri í
sakir farið, sem hjer væri til
stofnað, er tvöfalda ætti þessa
skatta og jafnvel meira en ]>að.
Ut af þeim ummælum flm., að
hsfekkaðir hefði verið til stórra
muna skattar og tollar árið 1924,
sagði Möller að það væri að sönnu
satt, að þá hefðu verið hækkaðir
tolar og skattar til þess að vinna
upp samansafnaðan tekjuhalla
margra næstliðinna ára og stand-
ast jafnframt öll önnur útgjöld
ríkisins. En öll sú tekjulöggjöf
væri enn í gildi og hefði stjórnin
haft og hefði enn til nmráða allar
1 ekjur samkvæmt þeim lögum. —
Væri það bersýnilega ófær leið
að ætla gjaldendunum sífelt að
taka á sig nýjar álögur til full-
nægingar eyðslusemi stjómarinn-
ar, hversu mjög sem hún gengi
úr hófi.
Ingvar tók þá aftur til máls.
Sagði meðal annars: „Ef á að
skera til blóðs, og það þarf að
skera til blóðs, ]>á vil jeg helst.
gera það, þar sém verður árangur
af því.“ (Hefir líklega átt við
það að mikið blæddi, eu ekki að
,,operationin“ entist til bana.)
Vera má að þetta þyki smekk-
lega að orði komist í Neskaupstað,
en hjer syðra eru menn slíku
óvanir.
Jón Þorláksson sagðist eklt vilja
að þessari umræðu lyki án þess
að það kæmi skýrt fram, hvernig
frumvarp þetta væri til orðið.
Flutningsmenn gengju hjer fram
fyrir skjöldu og bæru fram frv.
um svo gífurlega skatta, að von-
laust væri að þeir gæti greiðst.
Jafn framt lýstu þeir yfir. að
]>eir gerðu þetta ekki í samráði
við stjórnina, sem þeir hefðu kos-
ið, til að fara með fjármál ríkisins.
Og ekki gerðu þeir það að til-
hlutan þeirrar nefndar, sem hefði
fjárhagsmálin til meðferðar fyrir
deildiiýa. Sannleikurinn væri sá,
að lijer væri orðin að veruleika
sú Iiótun dómsmálaráðherrans, er
hann liefði haft við 3. umræðu
um stjórnarskrármálið hjer í deild
inni: Að hann mundi taka upp
skattamálastefnu sósíalista, ef ekki
yrði fallið frá jafnrjettiskröfunn^
sem fram væri borin í stjórnar-
skrárfrumvarpinu. Skáttur þessi
ætti sýnilega a.ð vera refsiskattur
a ÍReykvíkinga. Mundi hann ekki
leiða getur að því, hvernig slíku
yrði svarað, en ]>að væri hugboð
sitt, að til þess þyrfti harðgerðari
rnenn en flutningsmenn mundu
vera, að liræða Reykvíkinga frá
kröfum sínum í stjórnarskrár-
rnálinu.
Að lokinni umræðtt var má'linu
vísað til annarar umræðu með 8
atkv. gegn 6. Greiddu allir Sjálf-
stæðismenn í deildinni atkvæði
gegn því, en stjórnarliðið og Jón
Baldvinsson með.
Fimleikar.
Á morgun (1. maí) kl. 3 verður
í í. R.-húsinu, keppt um íslands-
meistaratign í einmenningsfimleik-
unt, og* fylgir þeirri vegsemd bik-
a>■ einn fagur, er hr. lyfsali Þor-
steinn Sch. Thorsteinsson gaf 1927.
Fyrsta keppnin fór fram það ár
og hefir síðan verið keppt árlega.
Ósvaldur Knudsen,
fimleikameistari.
í keppninni hafa til þessa verið
eingöngu fjelagar úr íþróttafjel.
Reyltjavíkur, nerna 1930, þá keppti
einn Ármenningur.
Meistarar hafa verið Magnús
Þorgeirsson kaupm. 1927 og 1928,
Tryggvi Magnússon fulltrúi 1929
og- 1930 og Osvaldur Knttdsen
málarameistari 1931.
Iðnsýningin 1932.
Orðsending til iðnaðarmanna og annara
framleiðenda.
Þeir, sem ekki hafa enn þá gert j
sýningarnefnd Iðnsýningarinnar
viðvart um þátttöku, eða svarað
fyrirspurnum nefndarinnar, en
ætla þó að t.aka þátt í sýningu
þeirri, sem opnuð verður í Mið-
bæjíirbarna.skóianum 17. júní n.k.
ertt vinsamlega beðnir að gera
nefndinni aðvart sem fyrst og ekki
seinna en 4. maí næstkomandi.
Skömmu eftir að nefndin tók
til starfa, sendi hútt framleiðend-
unt og öllum þorra iðnaðarmanna
brjef með ýmsnrn fyrirspurnum
er snerta atvinnu þeirra.
Þeir, sem slík brjef hafa fengið
og ekki hafa svarað þeint enn þá,
en ætla að gera ]>að, eru vinsam-
lega beðnir að gera það sem fyrst(
og eklii seinna en í miðjum maí!
mestkomandi.
Þeir, sem leita þurfa upplýs-
inga viðvíkjandi sýjiingunni, eru,
beðnir að snúa sjer til einhvers
nefndarmanna eða nefndarfor-
manns, Jóns Halldórssonar, Skóla-j
vörðustíg 4.
i .
taka þeírra, sem ætla aS sýna, «r
þegar orðin svo n.'kil á sýniitfpi
þessari, að þeir. sem ekki hafa
tilkynt nefndinni þátttöku íyrst u
daga maí mánaðar, mega búa::t
við að ekki verði hægt að táka
fujlt tillit til hvaða staður á
ingarsvæðinu er heppilegastur fy r-
ir sýningamtmi þeirra, og sæta
þeir að því leyti verri kjörulö en
'hinir, er vjer vitum urn, er niður-
röðun fer fram. en það verður
í maí byrjun.
Þátttakendur eru beðnir um að
tilkynna þátttöku sína skriflega
og svara fyrirspurnum þeim, gem
nefndin hefir sent út, urn tegund
sýningarmuna, stærð þess gé)f-
flatar, sem óskað er eftir o. s. trv.
Greiðið fyrir störfum nefndar-
innar með því að senda tilkyna-
ingar yðar sem fyrst.
Gætið hagsmuna, yðar með að
draga ekki að óþörfu að tilkynna
þátttöku yðar.
Virðingarfylst.
Sýningarnefnd Iðnsýningarinnar
Að lokum skal bent á, að þátt-. 1932.
í lteppninni á morgun verða 10
>ar af 3 frá K. R„ en hinir 7 frá
:í. R. Meðal þeirra sem keppa eru
allir fyrverandi meistarar og K.
R. sendir sína bestu menn, Oskar
Þórðarson, Torfa Þórðarson og
Sigurð Runólfsson, og njá búast
við því að keppnin verði harðari
en nokkru sinni fyr. Verður hægt
að fá aðgöngumiða að henni.
Flokkakeppnin um Farandbikar
Oslo Turnforening verður háð á
uppstigningadag. Taka þrjú fjelög
>á 11 í lienni, Ármann, sem nú er
handhafi bikarsins, K. R. og í. R.
Undanfarin ár hefir keppninni
verið liagað þannig að livort fjelag
hefír keppt í sínu æfingaliúsi eða
á þrentur stöðum í bænum og er
það ótækt. Er nú kominn tími til
þess að færa þetta í lag og hafa
saina fyrirkomulag eins og gildir
með öðrum þjóðum. Fimleika-
keppni annars staðar er hagað á
þann veg, að liver liður tíma-
seðilsins er tekinn fyrir sig. Þann-
ig að fyrst, gera allir flokkar rað-
æfingar, svo hástökk, stökk yfir
hest, og svo framvegis, og
ertt úrslit í hverjum lið gefin
upp jafnóðttm. Þannig löguð
keppni gerir alla-n samanbttrð anð-
veldari fyrir dómara.
Síðastliðið ár sendi Ármann
tvo flokka til keppninnar og svo
mun vera enn, er það einnig rangt
op; algerlega á móti eðli hennar.
Hafi fjelagið 16 menn sem eru svo
góðir, að ekki ntá á milli sjá, er
attðvifað sjálfsagt að senda þá í
einttrn flokki.
H. f. B.
Sir Eric Hambro
hefir nú, vegna lieilsuleysis, hætt
að gefa sig við fjármálum. Olaf
Hambro hefir tekið við starfi hans
sem forntaður í bankaráði Ham-
brosbanka, en jafnframt verðttr
hann aðalbankastjóri eins og áður.
Guðspekin
og nútímavisindixi.
Ön tilveran er lífi gædd, og
enginn dauði er til. Leitið þekk-
ingai' um náttúruna og lífið, og
þá mun ykkur hlotnast sú sam-
hygð. sem mannltynið svo tilfran-
anlega. vanhagar urn.
Eitthvað þessu líkt segja guð-
spekingar. Þeir leitast við að ffiá
eyrum sem flestra. Erindi frti
Kristínar Matthíasson, er hún hjelt
á sunnudaginn var í húsi gtiðspekt-
fjelagsins, hefði átt að vera flntt
í stærstu salakynnum þessa-
ar. og helst, að heyrast urn land
þlt. —
í- erindinu sýndi frúin fram á,
hveraig nútímavísindin nálgast
kenningar guðspekinnar jafnóðum
og vísindin færa sig úr hintön
þrönga stakk efúishyggjunna*. —■
Það er guðspekiimi hinn mesti
styrkur hvernig vísindamennirþir
með rannsóknum sínum komast á
ýmsmn sviðttm að sams konar éðá
| líkum niðurstöðum, eins og guð-
spekinemendttr 'hjeldu fram löngu
áður eit kenningar þeirra vo.ru
virtar viðlits í hinum vestrslna
mentaheim. Þessi nánd við rann-
sóknavisindin færir guðspekiua
nær hugarheimi Evrópumanna, og
hvetur alla hugsandi menn iil
þess að gefa kenningum guðspek-
innar gaum.
Frú Kristín Matthíasson er nú
forseti guðspekideildarinnar b;jer
á Islandi. Hún flvtur tvo aðra
fyrirlestra fyrir almenning um
guðspekileg efni, annan á morgun
ttm guðspeki og dulskynjanir.
Fvrirlestrar frú Kristínar eru
áheyrendum aðlaðandi. ekki ein-
asta efnisins vegna. heldur og fyr-
ir þá sök, hve persónttleiki frúar-
innar og innilegtt^ áhugi hennar
t'fi' vel því málefni sem liún i'lytm.
Káxi Söhnundai’son er hæjtur
veiðtim og hefir skipshöfnin rerið'
afskráð.