Morgunblaðið - 11.05.1933, Blaðsíða 3

MORGUN BLAÐIÐ
3
m
J'í'l o rgw uWaMd
H.Í. Árvakur, KarUavtk.
JUtattörar: Jön KJartansaon.
Valtýr Stcfánaaon.
fiitatjörn og aíerelOala:
Auaturatrœti S. — Slaal 1*09.
turlj-ainaaatjörl: H. Haíbers.
Auslýalnsaakrlfatoía:
Auaturatrœtl J7. — Slaai 1700
Helataalaear:
Jön KJartanason nr. >742.
Valtýr Stef&nsson nr. 4220.
B. Hafberr nr. 2770.
ÁskrlftagJald:
Innanlands kr. 2.00 á mánuBl.
Utanlanda kr. 2.50 á aaánuCi.
t lauaaaölu 10 aura elntaklB.
20 aura met) Leabök.
„Framsóþtn“.
* Hið nýstofnaða blað Fram-
ísóknarmanna birti á laugardaginn
rgreinarkoim um bið nýja skatta-
frumvarp Asgeirs Asgeirssonar.
Kemur fram í grein þessari fár-
-ánlegur — þó eigi óvæntur mis-
skilningur á því, hvaða áhrif
'þungir skattar hafa á atvinnu-
vegi landsmanna og afkomu al-
mennings.
Greinarhöfundur er sem sje ekki
lengra kominn en það, að hann
álítur blátt áfram að eignarráns-
sfefnan í skattamálum, og marg-
faldir skattar á atvinnufyrirtæki
korni ekki tilfinnanlega niður á
öðrum en hátekjumönnum og
æignamönnunum sjálfum-
Ætti þó ekki að þurfa að eyða
'löngu máli til þess að koma vel-
flestum mönnum í skilning um,
að þegar verið er að andæfa of-
boðssköttum, sem kollvarpa at-
vinnufyrirtækjum, með því að úti-
loka alla arðsvon, og sníða niður
eignir manna, svo liöfuðstóll at-
vinnufyrirtækjanna hverfur hröð-
um skrefum í botnlausa eyðslu-
kít ríkissjóðsins, þá er verið að
gera tilraunir til að koma í veg
fyrir að skattavitleysan komi
niður á eignalausum almenningi,
<er þarfnast stöðugrar atvinnu, og
stendur uppi með tvær hendur
tómar, er atvinnan bregst.
Að ekki sje talað um ríkisssjóð-
inn og tekjur bans, er kunna að
geta rýrnað margfalt á við krón-
ur þær, sem beinu skattarnir gefa
r aðra hönd, þegar svo er komið
langt í skattaflanið, að skattarnir
kyrlrja framleiðslu, atvinnulíf og
þá efnahagsstarfsemi ýmsa, er gef-
ur ríkissjóði drýgstan arð.
Eignamenn og hátekjumenn
komast af um stund, þó flegnir
«jeu alt inn undir skyrtu.
En skattflanið kemur þyngst
niður á þeim, sem atvinnu missa
ug- ekkert eiga — og á ríkissjóði,
«em e.t. v. missir þrjár krónur eða
fjórar af venjulegum tekjum sín-
um fyrir hverja eina, sem reitt
■er út úr átvinnurekstri manna.
Meðan greinarhöfundur ,,Fram-
•sóknar“ skilur ekki svona einföld
•atriðj í skattamiálum, ætti hann
í lengstu lög að liliðra sjer hjá
frekari umræðum um þau mál.
Land Eiríks rauða. sem Græn-
iandsdeilan varð út af milli Norð-
manna og Dana, ætla Danir nú
að sldra að nýju vegna málsúr-
slitanna og kalla það Land Krist-
jáns konungs 10.
Silfurbrúðkaup eiga á morgun,
föstud. 12. þ. m., hjónin Guðríð-
ur Eiríksdóttir og Einar Þórðar-
:son dyravörður í Nýja Bíó.
5tjórnarskráin
Enn ný.iar breytingar-
tíllögur fram komnar.
Sveinn Ólafsson 1. þm. Sunn-
Mýlinga hefir borið fram breyt-
ingartillögvu’ við stjórnarskrar-
frumvarpið.
Samkvæmt þessum tillögum Sv.
Ól. eiga þingmenn að vera 48.
Ekki vill Sveinn hafa 12 upp-
bótarþingmenn, eins og lagt er til
í stjórnarfrumvarpinu, heldur
skulu í þess stað vera 10 þing-
menn, kosnir á sama hátt og lands
kjörnir nú og allir samtímis.
Þessar tillögur Sveins eru stórt
spor aftur á bak frá stjórnar-
frumvarpinu.
Umbœtur
á alþýðufrŒðslunni
í lanöinu,
Mentamálanefnd Neðri deildar
flytur svohljóðandi þingsályktun-
artillögu:
„Neðri deild Alþirigis ályktar
að skora á ríkisstjórnina, að hún
láti fram fara endurskoðun á lög-
gjöf landsins um alþýðufræðslu
og leggi fyrir næsta 'þing frum-
varp um það efni, er miði að því:
1. Að koma á heilsteyptara skipu
lagi og samræmi um starfsháttU
og samvinnu hinna ýmsu skóla-
stofnana, svo að þær verði hver
um sig sem eðlilegastur liður í
heildarstarfseihinni.
2. Að takmarka tilkostnað við
fræðslustarfsemina, eftir því sem
kostur er, án þess að það rýri
gildi hennar eða árangur, meðal
annars með því
a. Að sníða fyrirkomulagið,
meira en nú er, eftir staðháttum
og aðstöðu á hverjum stað.
b. Að hagnýta betur starfskrafta
prestastjettarinnar í þágu alþýðu-
fræðslunnar.
c. Að stytta eða færa til skóla-
skyldualdurinn, takmarka náms-
greinafjölda og auka eftirlits-
fræðlu frá því, sem verið hefir.
3: Að meiri stund sje lögð á
liagnýt námsefni og heilsurækt,
einkum við barnafræðslu, en verið
liefir.“
I greinargerð segir svo:
„Á síðustu árum -hefir verið
unnið að því að auka alþýðufræðsl
una í landinu og skilningur manna
á nauðsyn hennar aukist mjög.
Hefir þetta haft í för með sjer
auliin útgjöld, með ári hverju svo
að segja. til þessarar starfsemi. og
sjáanlegt er, að ennþá hlýtur þar
að aukast. mjög á, ef einskis skipn-
lags er gætt, er kröfunum verður
framfvlgt á næstu árum. Og
flestum mun þó vera fai’ið að vaxa
í augum hin stórkostlega auknu
vitgjöld til ]>essarar starfsemi,
þegar borið er saman við þann
árangur til bóta, sem enn er sjá-
anlegur, þótt ekki sje því á móti
mælt, að hann sje nokkur. Eru
flutningsmenn þessarar tillögu
sannfærðir um það, að hjer veldur
eigi litlu, að umbæturnar hafa
eigi verið svo skipulagðar og sam-
ræmdar sem þurft hefði, heldur sí-
felt bætt við án nægilegs tillits
til undirstöðunnar og mismunandi
aðstöðu til slíkrar starfsemi í
landinu. Hefir að mestu verið
fylgt erlenditm fyrirmyndum frá
löndum þjettbýlli miklu og með
ólíki’i aðstöðu- Má telja nokkurn
veginn víst, að með liagkvæmara
fyrirkomulagi megi ná því tvennu,
að draga úr útgjoldum, eða a. m.
k. koma í veg fyrir, að þau aukist
mjög, og'að tryggja betri árangur
fræðslunnar, ef rjett er á haldið.
Virðist varla horfandi í þann
litla kostnað, sem þetta hefði í
för með sjer, við undirbúning
málsins, þegar annars vegar er
svo mikilvægt menningar- og f júr-
hagsmál.* ‘
Sjóðir jafnaðarmanna í
Þýskalandi gerðir upptækir.
Berlin, 10. maí.
TJnited Press. FB.
Dómsmálaráðherrann h.efir fyr-
irskipað að gera upptæka alla
sjóði jafnaðaririannafloítksins í
Þýskalandi, blaða flokksins og
„Reichsbanner“-fjelaganna og ann
ara skyldra fjelaga. Er því haldið
fram af stjórninni, að fjártakan
sje látin fram fara til þess að
unt verði að bæta verkamönnum
upp tap það sem þeir hafi orðið
fyrir, vegna sviksemi þeirrar og
fjárdráttar, sem rannsóknir hafa
að undanförnu leitt í ljós, að hefir
átt sjer stað. Búist er idð, að fje
það, sem ríkið gerir upptækt þann
ig riiuni nema tugum miljóna rík-
ismarka-
Allsherjarverkfallið á Spáni
misheppnaðist.
Madrid, 10. maí.
United Press. FB.
Allsherjarverkfall það, sem
anarkistar stóðu fyrir um allan
Spán, misheppnaðist, ög hafa all-
ar tilraunir þeirra og svndikal-
ista til byltingar verið bældar
niður.
Einn af ráðherrunum hefir lát-
ið svo um mælt, að ríkisstjórnin
geti ekki lengur leyft fjelagsskap,
sem ekki fer að löugm. Kvað
hann væntanlega ekki koma fyrir
aftur, að fjelög stjórnleysingja
hætti á að gera slíkar tilraunir
sem nú, því að ríkisstjómin muni
nú gera allar nauðsynlegar ráð-
stafanir til þess að vernda öryggi
alménnings og ríkisins, hvað sem
í sölurnar verði að leggja.
Lokadagurinn gamli
er merkj asöludagur Slysavarna-
fjelags fslands
um alt land, þá verða merkin
boðin á öllum götum höfuðborg-
arinnar og ef t.il vill á vinnustof-
um, skrifstofum og verslunarhús-
um, og þess er vænst að hver ein-
asti maður láti af hendi fáeina
aura (fyrir merkið) til starfsemi
fjelagsins. Merkin eru ekki seld
nema þennan eina. dag ársins. Fje-
lagið á nú eftir rúmlega 5 ára
starfstíma, 14 björgunarstöðvar,
og fjórar línubjörgunarbyssur
sams konar og sú sem er í Grinda-
vík, eru í pöntun; auk þess hefir
fjelagið lagt peninga í vegarspotta
og símalínnr, þar sem það hefir
verið mjög aðkallandi vegna starf-
seminnar; ennfremur er fjelagið
altaf að safna í útilegubjörgunar-
skútusjóðinn, og er í þann sjóð
komið mikið fje, þótt betur megi
ef duga skal.
Á þessu sjest, að það er ekki
furða þótt fjelagið noti þennan
leyfða merkjasöludag i ystu æsar.
Margt smiátt gerir eitt stórt, og
við vitum að það eru margir sem
lítið eiga, sem þó langar að leggja
til starfseminnar svo sem 50 aura,
en kunna eliki við að fara með
þetta niður á skrifstofu, en þarna
er tækifærið.
Þegar litlu stúlkurnar hvít-
klæddu koma til ykkar í dag að
bjóða merki S. V. í„ þá takið þeim
vel, og hugsið um slysavarnastarf-
Húsaleigu-
samninga
Og
H úsaleigukvittanjr,
og önnur eyðublöð kaupa
menn í Bókhlöðunni,
Lækjargötu 2.
semina.
Munið nýafstaðna björgun 24
vaskra drengja af „Skúla fógeta' ‘.
Munið að áður þar bjargað 38
mönnum af einum togara.
Munið líka alla þá mótor- og
trillubáta, er hafa fengið ýmsa
aðstoð fyrir atbeina Slysavarna-
fjelagsins og stundum óhætt að
telja það fulla björgun.
Munig einnig mennina er hrökt-
ust itpp í Þormóðssker nýverið
og var bjargað.
Þetta eru aðeins fá dæmi af
mörgum, er hjer eru nefnd, sem
S. V. T. hefir veitt aðstoð sína,
og orðið að góðu. Að öllu þessu
og miklu fleira athuguðu, væntum
við að þið allir, og öll, leggið í
dag svo sem 50 aura eða krónu í
björgunarskútusjóðinn, hver smá-
upphæð flýtir fvrir því að skútan
verði keypt.
Yinsamlegast.
Þ. Þ.
Dagbók.
SúkMaiatp
Lækjargötu 2. Sími 3736.
Hven-peysur
Nýkomið mjög smekk-
legt úrval.
Geysir.
Þeir,
sem kaupa trúlofunarhringa
hjá Sigurþór verð altaf
ánægðir.
Veðrið (miðvikudagskv. kl. 5):
Fyrir suðvestan ísland er lægð,
sem veldur alllivassri SA-átt suð-
vestan la.nds, en hægri á N- og
A-landi. Um S-hluta landsins er
dálítil rigning. Hiti 4—6 st. eystra,
annars 6—11 st. Næsta sólarhring
mun A- og SA-átt haldast hjer á
landi.
Yeðurútlit í Rvík í dag: All-
hvass AS og A. Rigning öðru
hvoru.
Útvarpið í dag: 10.00 Veður-
fregnir. 12.10 Hádegisútvarp. Þing
frjettir. 16.00 Veðurfregnir. 19.15
Grammófóntónleikar. 19.30 Veður-
fregnir. 19.40 Tilkynningar. Tón-
leikar. 20.00 Klukkusláttur. Frjett-
ir. 20.30 Erindi: Um líkbrenslu.
(Dr. Gunnl. Claessen). 21.00 Tón-
leikar. (Útvarpstríóið). 21.15 Upp-
lestur. (Steinn Steinarr). Grammó-
fón: Mozart: Píanókonsert í G-
dúr (Ernst von Dohnanyi, og Pliil-
ha.rmoniu-orkestrið .i Búdapest,
Ernst von Dohnanyi).
Virkjun Sogsins var til 1. umr.
í Nd. í gær, og fór frumvarpið
umræðulaust til 2. umr. og fjár-
hagsnefndar.
Bygðarleyfi. Pjetur Ottesen
flytur svohljóðandi þingsályktun-
artillögu: „Neðri deild Alþingis
ályktar að skora á ríkisstjórnina
að undirbúa og leggja fyrir næsta
Alþingi frumvarp t.il laga um
bygðarleyfi". Hreppsnefnd Ytri-
Akraneshrepps hefir sent Alþingi
áskorun um að setja slík lög.
Fiskveiðar í Esbjerg. Eftir því
sem færeyska blaðinu „Tinga-
krossur" segist frá, gengu 643
mótorskip og 60 mótorbátar til
veiða frá Esbjerg í fyrra- Á þess-
um skipum voru samtals 2343 sjó-
menn. Veiði þeirra varð 18.2 milj.
kg. og seldist, fvrir 6.737.000 krón-
ur. Var það % miljón meira held-
ur en árið 1931.
Landhelgisvarnir í Færeyjum.
Eftir því sem blaðið „Tingakross-
ur“ segir, sýna erlendir togarar
nú mikinn yfirgang við Færeyjar
og hafa spilt mjög veiðarfærum
færeysku bátanna. Einn daginn
misti einn báturinn 4 línnr og ann
ar þrjár. Þykir sjómönnum súrt í
brotið, sem von er. Fiskveiða.r hafa
verið góðar hjá Færeyjum i vor,
og þess vegna hefir verið fult þar
á landmiðum af erlendum veiði-
sltipum. Ásakar blaðið dönsku
strandvarnaskipin ,íslands F'alk‘ ‘
og „Maagen“ fyrir slælega fram-
göngu við landhelgisvarnirnar.
Leikhúsið. „Þrettándakvöld“
veður leikið í kvöld. (Frumsýn-
ir.g). Næst verður leikið á sunnu-
dag. Tekið verður á móti pöntún-
um að sunnudagssýningunni í
síma 3850.
K. F. U. M, A. D. fundur í kvöld
kl. 8(4- Fermingardrengjahátíð. í
sambandi við þennan fund skorað
á A. D. menn að mæta ve]. Allir
karlmenn velkomnir.
Djúpbáturinn Gunnar, sem hjer
hefir legið til viðgerðar að uncfan-
förnu, fer vestur til IsafjarðaV i
dag og tekur póst þangað.
Franskur togari kom hingað í
gærmorgun til þess að fá sjer salt.
Krían er komin! Hún sast hjer
í fyrrakvöld (9. maí) og i gær-
morgun voru margar kríur á ytri
liöfninni, austan hafnargarðsiris.
Er krían nú snemma á ferð .og
hefir notað lokarumbuna til þbss
að skila sjer áfram eins og henn-
ar er venja. Á síðastl. 60 árnm
mun krían aldrei hafa komið fyrvi
en 8. maí. Er nú hólminn i Tjöi’n-
inni tilbúinn til að taka á móti
henni. og er það vel, að bæjarbúar
hlynni að slíkum aufúsugesti sbm
hún jafnan er þeim, ekki síst,
börnum og unglingum, sem nú, á
síðari árum virðast vera farriir
að venjast því að umgangast fugla
og önnur dýr og sýna þeim nær-
gætni og vinsemd.