Morgunblaðið - 20.08.1933, Síða 5

Sunnudaginn 20. ágúst 1933.
5
Reykjavíkurbrief.
19. ágúst.
Veðrið vikuna
13.—19. ágúst.
í vikubyrjun var lægð yfir
Grænlandshafi, er olli SV-átt h.jer
á landi og regni sunnan lands og
vestan, en ldýtt og þurt veður var
þá norðaustan lands. Um miðja
vikuna komst lægðin austur fyi'ir
landið og birti þá upp með N-átt
sunnan lands, en talsvert rigndi
þá norðan lands og austan.
Á fimtudag ltom alldjúp lægð
úr suðvestri upp að SA-strönd ís-
lands og befir haldist þar síðan.
Iíefir hún valdið N-átt og regni
um alt land, þangað til í dag, að
yfirleitt hefir verið þurt veður
sunnan lands. Vindur hefir víða
- verið hvass síðustu tvo dagana,
einkum þó vestan lands.
Mestur liiti í Rvík þessa viku
var 14.4 st., en lægstur 5.4 st. Úr-
koma samtals 27 mm.
Síldin í ár.
Árni Friðriksson magister er
býkominn norðan frá Siglufirði.
Hann segir m. a.:
Vegna þess hve sjórinn er hlýrri
við Norðurland í ár, en hann var
í fyrra, er síldarátan fyr á ferð-
ú'.ni. 1 byrjun 'ágúst í fyrra var
mest síldaráta í Eyjafjarðarmynni
og á Grímseyjarsundi. En á sama
tíma í ár var átan mest austur á
Ekjálfanda.
Fita síldarinnar er meiri en í
fyrra, en mjög mismunandi í á.r.
T. d. í sama farmi getur fitu-
magnið í síldinni verið frá 169i —
19%. Sýnir þetta best, hve nauð-
svnlegt það er að hafa gott síld-
armat, svo síldin geti orðið ein-
skorðuð vara á markaðinum.
Hafsíld sú sem veiðist í ár, er
yfirleitt smærri en í fyrra. Er
sennilega nýr ,,árgangur“ kominn
fram, 6 ára síld, frá 1927.
Þorskur er milrill væntanlegur
frá klaki þess árs, og má vera
að þessi „árgangur" síldar verði
einnig mikill.
Millisíld veiðist mun minna en í
fyrra, vart meira en ^/2% eða svo.
Þorskurinn og
sjávarhitinn.
Það er skoðun fiskifræðinga,
Rpgir Árni Friðriksson ennfremur,
og styðst við rannsóknir, að þeg-
ar sjór er tiltölulega hlýr hjer við
strendurnar, þá má búast við, að
liorskgöngur dreifist meira, og
þorskurinn elti takmörk hinna
hlýju strauma.
Á undanförnum árum hafa fiski-
fræðingar komist að raun um, að
þorsksamgöngur eiga sjer stað
milli Grænlands og íslands.
Með sjá.varhita eins og í ár, eru
meiri líkur til þess en ella, að
þorskur gangi hjeðan frá landinu
til Grænlands. —
Hafrannsóknaskipið ,Dana‘ hef-
ú’ í sumar m. a. haft með höndum
athuganir á þorskgöngum við Aust
ur-Grænland.
Ýmsir hafa verið vantrúaðir á,
að þar væri neinn þorskur að ráði.
Reynslan er farin að hrófla við
þeirri kenningu. í fyrrasumar var,
svo vitað sje, einn enskur botn-
vörpungur við Austur-Grænland
mestalt sumarið og sótti ferð eftir
ferð fisk á sama miðið.
Norðmenn.
Eins og fyrr hefir verið minst á,
eru mun í'ærri norsk síldarskip að

veiðum hjer við land í ár en í
fyrra. Hin stóru stöðvarskip
(,.móðurskip“) sem verið hafa fyr-
ir Norðurlandi undanfarin ár, og
tekið hafa síldina úr veiðiskipun-
um, eru nú horfin úr sögunni, eða
bví sem næst. En ívilnanir þær,
em norskir síldveiðamenn fengu
með samningnum í vetur, hafa
ekki örfað norska útgerðarmenn
að þessu sinni til aukinnar útgerð-
ar með veiðjskipum einiim.
í horskum blöðum hafa heyrst
raddir um, að Norðmenn ættu að
segja samningnum upp, því hann
væri óviðunandi. Þær raddir hafa
komið frá sjávarsíðunni.
Kroner-hjónin.
Hjón ein í Berlín með því nafni
hafa tekið ástfóstri við íslendinga,
og alt það sem íslenskt er. Er
j»:ið einkum frúin, sem hefir fram-
takið í þeim efnum. Bæði eru þau
læknar.
Þau hjónin hafa verið á ferða-
lagi hjer á íslandi í sumar, fóru
kringum land, landveg milli
Reykjavikur og Akureyrar, frá
Seyðisfirði upp í Hjerað. Frúin
íalar mæta vel íslensku.
Heimili þeirra í Berlín má heita
að vera opið öllum Islendingum.
Biðstofa þeirra er lesstofa fyrir
slenska gest.i. Þar eru íslensk blöð
lögð frarn til lestrar. Heimili
þeirra er miðstöð íslensks náms-
fólks í Berlín. Þar er athvarf. Þar
fá ólcunnugir leiðbeiningar.
Eru margir íslendingar í þakk-
lætisskuld við þau hjón.
Búnaðar f ramf arir.
t nýútkomnum Búnaðarskýrsí-
um fyrir árið 1930, er þetta eftir-
tektarverðast.
Töðufengur landsmanna nálgast
það ár, að vera jafnmikill og út-
heysfengurinn. Talið í 100 kg.
heslburðum, er töðufengurinn1
966.000 liestar. en útheyið 1.012,-
000 liestar.
Tvo fyrstu áratugi aldarinnar
var hlutfallið þannig, talið í liest-
burðum, að taðan var 600—650
þúsund hestar, en útheyshestar
rúmlega helmingi fleiri 1250—
1470 þús. Fór útheysskapur vax-
andi þau ár, en taðan stóð í stað-
Og svo var fram yfir 1920. Sýni-
lega lögð mest áhersla á hinn dýra
Og eftirtekjurýra útheysskap.
Svo koma, Jarðræktarlögin. At-
orka manna beinist að túnrækt-
inni. Töðufengurinn er 1930 ná.l.
tvöfaldur frá því, sem áður var,
1.121.000 hestar (966.000.100 kg.
hestburðir), en útheysskapur mink
ar talsvert.
Átakið að tvöfalda töðufenginn
hefði ekki verið gert án Jarð-
ræktarlaganna. Þetta skilja bænd-
ir alment. Framfarir sveitanna
eru fyrst og fremst Jarðræktar-
lögunum að þakka. og þá þeim
mönnum, er framfylgdu þeirri
löggjöf.
Að tjaldabaki.
Upp á síðkastið hafa menn orðið
varir við það, að samdráttur hefir
aukist milli Hriflunga, kommún-
ista og nokkurra manna úr Al-
þýðuflokknum. Eru það þeir þre-
menningarnir, sem standa fyrir
baktjaldamakki þessu, Jónas frá
Hriflu, Einar Olgeirsson og Ingi-
mar Jónsson skólastjóri.
Þessir uppfræðarar hugsa sjer
auðsjáanlega þaijn möguleika, að
flokkarnir þrír Framsókn. Sósíal-
istar og Kommúnistar, rugli sam-
an sínum' pólitísku reitum betur
og innilegar en verið hefir.
Svo slegnir eru þessir fuglar
ftir ósigurinn 16. júlí, að þeir
lelja lífsbjörg sína þá eina, að
vinna í framtíðinni opinberlega
saman sem einn flokkur.
Mun enginn Sjálfstæðismaður
harma það, þó þessir fjandmenn
íslenskrar farsældar renni saman
í eina pólitíska heild, og hætti
að villa á sjer heimildir eins og
beir liafa gert.
Forsætisráðherra.
Á fimtudagskvöld kom forsætis-
áðherra úr Norðurlandsförinni
æeð ríkiserfingja. í gær var liann
í veislu hjá ríkiserfingja um borð
í íslandi. t dag var bann í veisln
hjá sendiherra Dana. Á morgnn
fer liann sennilega til Þingvalla.
En á mánudaginn er þess Arænst
að hann kunni að hafa einhverja.
stund til þess að svara brjefi
Sjálfst.æðisflokksins frá' 12. ágúst,
et hann þá hefir fyrir því að svara
í annað borð.
„Það er þykk loðnan á Ásgeiri
Ásgeirssyni“, sagði Eyfirðingur
einn um daginn.
„Það má ekki
koma fyrir.‘‘
Ur lierbúðum Hriflunga heyrist
þetta andvarp upp á síðkastið.
„Það má ekki koma fyrir, að við
missum ítölc í landsstjórninnii.“
Sýnilegt er, að full skelfing
grípur mennina, er þeir liugsa til
jiess að þeir þurfi að standa full-
an reikningsskap gerða sinna. Otti
þeirra ber vott um, hve samvisk-
an er slæm.
Hvað óttast jieir? Er nokkur í
vafa um það?
Þeir óttast, að rótað verði upp
í málefnum útvarpsstjórans í
rekstri viðtækjaverslunar, í ráðs-
mensku Pálma Loftssonar við rík-
isútgerð, kaup á gömhtm skipum
og Þórsútgerðina frægu. Þeir ótt-
ast, að flett verði ofan af svindli
Guðbrandar Magnússonar, stjórn
Halldórs Stefánssonar á fjárreið-
um Brunabótafjelagsins.
Og svona mætti lengi telja.
Þeir óttast marrið í tugthúss-
liurðinni, en telja sig óhulta með-
an þeir geta skriðið nndir „loðn-
una“ á Ásgeiri Ásgeirssyni.
Norskur prestur
verður úti.
Sonnr hans ferst líka.
O. C. Iversen dómkirkjuprófast-
ur í Bergen og sonur hans, 30 ára
að aldri fóru nýlega gangandi frá
Finse og ætluðu til Demmevass-
hytten, sem er á vestanverðum
Harðangursjökli. Tveimur dögum
seinna voru danskir ferðamenn é.
leið þarna og fundu þeir þá lík
prófasts skamt frá sæluhúsinu. —
Þykir líklegt að hann hafi lagst
þar til hvíldar og sofnað og svo
hafi þreyta og kuldi varnað því
að hann vaknaði aftur. Talið var
víst, að sonur hans hefði líka
farist, annað hvort druknað í á,
sem þar er, eða fallið í jökul-
sprungu.
Var nú hafin leit bæði í sprung-
um í jöklinum, og eins í ánni.
Voru það hermenn, sem leitina
gerðu.
Brú er yfir ána þarna og djúp-
Ný bók.
Halldór Kiljan Laxness:
I AUSTURVEGI

er komin út. Bókin fjallar um ferð liöfundarins til
Sovjet-Rússlands.
Fæst lijá öllum bóksölum eða beint frá útgefanda.
Sovjetvínafjelag íslands,
Skrifstofa, Hafnarstræti 18.
180 bls.---Verð kr. 4.75.
25ínm: Cfnalauq J
#iiatnlmr
jStmif fe fátafrrmíttg (ittrn
34 «$úmt <JOO ^Kejjiiiaoík.
Fullkomnar vjelar. Nýjustu og bestu efni. Þaulvant starfsfólk
10 ára reynsla.
HVKomÍð:
Epli í kössum 2 teg. Appelsínur 176, 200 og 252 stk. Laukur í kössum. Kartöflur.
Eggert Kristjánsson & Ge.
Sími 1400 (3 línur).
ur hylur fvrir neðan. Þar var Nægtum meira nutu —
slætt og fanst líkið þar. Er talið — nær þrjátíu árin —
að maðurinn bafi einhvern veg- gesti hvíld og hressing,
inn hratað út af brúnni og drukn- lijónum það er sómi.
að í hylnum. Studdir æ af alúð,
——■» »— alt það fagra og góða.
RfmŒliskueðja Mæður get ,jeg muni
til Margrjetar Jónsdóttur, ljós- mjúkar hendur þínar.
móður á Brunnastöðum á 50 ára örygð, yl'og blíðu,
afmæli hennar 12. ágúst 1933. er þær hjá þjer fundu. Þegar mest var þörfin
Frá systkinum hennar. þjáningar að lina; til þín fúsast flúðu.
Minnumst ungdóms ára, er AÚð saman ljekum. fengu styrk og ljettir.
Hugljúft Arar á Hópi, Eins og hjer til hefir
í hópi systkinanna. himnafaðir blessað
Þektum ei til ama, störf þín æfi alla;
áhyggjur ei þyngdu; óskum við liann leiði
gjörðum höll úr hreysi, þig og alla þína
hönd und pahba og mömmu. þar til skeið er runnið. Alla æfi þína,
Aldur yfir færðist; iill við skiljast hlutum, lífsins tafl að leika öll þín störf hann blessi.
ljett hvort vanst eða ekki. Nú skal lmgur hvarfla Atvinnuleysið í Danmörku.
helst að þínu starfi, í lok júlímánaðar voru skrá-
dag þann fyrsta fyllir settir atvinnuleysingjar í Dan-
fimmtíu ára skeiðið. íúiirku 86.394 og er það 16.623 i’ærra heldur en á sama tíma í
Húsfrúr sess með heiðri, hefir þú nú skipað. i’yrra.