Morgunblaðið - 15.09.1933, Qupperneq 3

'3
MORGUNBLAÐIÐ
JRorgttttWaM^
Útgef.: H.f. Árvakur, Reykjavlk.
Ritetjórar: Jön KJartanaeon.
Valtýr Stefánaeon.
Ritstjðrn og afgrelCsla:
Austurstræti 8. — Simi 1600.
Auglýsingnstjörl: E. Hafberg.
AuElýslneaskrifstofa:
Austurstræti 17. — Slmi 3700.
Heimasimar:
Jón KJartansson nr. 3742.
Valtýr Stefánsson nr. 4220.
Árni Óla nr. 3046.
E. Hafberg nr. 3770.
Áakrlftagjald:
Innanlands kr. 2.00 á mánuVi.
Utanlands kr. 2.60 á mánuBl.
1 lausasölu 10 aura elntaklO.
20 aura metS Lesbök.
Efnilegur íslendingur
Eiríkur Magnússon.
Um mörg ár liaí'a hjónin Magn-
ús og Asthildur Magnússon búið í
borginni Virginia í Minnesota. —
Magnús er bróðursonur Biríks
meistara Magnússonar i Cam-
bridge. Olst liann upp hjá frænda
sínum og lauk fullnaðarprófi (B-
A.) yið Cambridge-háskóla. Yar
hann íþróttamaður og ágætur
songmaður. er hann var á ljett-
asta skeiði. TTm nokkur ár var
iíiann kennari við Gustavus Adolp-
hus College í St. Peter, Minn., en
liefir nú um margra ára skeið ver-
ið skrifstofusljóri hjá námuíjelagi
miklu þar í Norður-Minnesota. —
IKona Magnúsar er Ásthildar Gríms
■dóttir Jónssonar barnakennara á
ifsafirði stórgáfuð ágáetiskona.
Elsti sonur þeirra Iijóna heitir
Eiríkur, eftir afabróður sínum, og
er nú tuttugu og fjögra ára að
-ahh'i. Snemma var hann mannvæn-
legur. þótti bera af öðrum svein-
'um að gáfum og var jafnan efstur
i skóla, sinna bekkjarbræðra.
Þótt Biríki nú veitti námið svo
ljett, að kennarar hans sögðu, að
;|)ó hann ekki gerði nema hálflesa
Tuámsgreinar, gæti hann verið efst-
ur í hverjum bekk, þá fór svo að
'Eiríki unga I.eiddist ,,þóf þetta“
■og sagði sig úr skóla, þá er hann
~var 17 ár.a. Með ráðj foreldra sinna
sgékk hann þá i sjóher Bandaríkja.
Þeir er í sjóherinn ganga vistast
þar til fjögra ára í senn. Frá byrj-
<un kunni hann ágætlega við sig á
’hafinu og starfið var honum svo
-;geðfelt, að þegar hann var 21 árs
■'Og þjónustu-tími lians var útrunn-
inn, þá innritaðist liann í flugdeild
herflotans. Sökum þess að frá því
tfyrsta hafði Eiríkur komið sjer vel
■:á herskipi því (Battleship Idaho),
<er bæði hafði verið heimili hans og
•skóli í fjögur ár, og liafði smátt
■og smátt stigið í tign, þá gáfu yf-
íirmenn skipsins honum aðgöngu-
leyfi á flugskóla flotans. Hvergi
•eru harðari kröfur gerðar til lær-
linga en í flugdeildar-skóla her-
ilotans. Af þeim mikla fjölda, sem
vim aðgöngu sækir, komast aðeins
-sjö af hundraði hverju gegnum
:próf það, er lýtur að líkamlegu
•atgerfi, og af þeim sjö af hundr-
aði, sem inngöngu fá, nær að með-
altali einn fullnaðar-prófi í flug-
list. Svo eru kröfurnar strangar í
þeim skóla. í október síðastl. var
Eiríkur búinn að vera þrjú ár í
■flugdeildinni og er nú orðinn und-
irliðsforlngl við ágætan orðstír.
■Segja það yfirmenn sjóhersins, að
Eiríkur Magnússon sje einn með
bestu flugmönnum flotans, og er
þá mikið sagt.
Er Eiríkur hóf Iiið fyrsta ein-
Þjóðaratkvæði um bannið
fer fram fyrsta vetrardag.
Já segfa þeír kjósendur, sem vílja
afnema bann það, sem felst x
gíldandí áfengíslöggföf, en
Nei þeír, sem ekkí vílja afnema
gíldandí bann.
í Lögbirtingahlaði því, sem út
kom 14. þ. m. birtist svo hljóðandi
auglýsing frá dómsmálaráðuneyt-
inu:
Auglýsinff um þjóðaratkvæði
um áfengislögin.
Þar segir m. a- svo:
„Samkvæmt ályktun síðasta Al-
þingis hefir verið ákveðið áð láta
fara fram þjóðaratkvæði um á-
fengislögin fyrsta vetrardag, laug-
ardaginn 21. olctóber næstkom-
andi, meðal þeirra, er kosningar-
rjett hafa í málefnum sveita og
kaupstaða, en þessi kosningar-
rjettur er meðal annars bundinn
við 21 árs aldur á kjördegi’ sbr.
lög nr. 59 frá 1929.
Atkvæðagreiðsla þessi fer fram
h.já, undirkjörstjórnum alþingis-
kosninga á sama liátt sem at-
kvæðagreiðsla við alþingiskosning-
ar. og yfirkjörstjófnir alþingis-
lcosninga inna af hendi sömu störf
við atkvæðagreiðsluna eins og við
alþingiskosningar”. —- —
..Atkvæðaga’eiðslan skal byrja á
hádegi, og skal henni haldið á-
fram eftir sömn reglum sem at-
kvæðagreiðslu við alþingiskosn-
ingar".
Aíkvæðagreiðsla utan
kjörstaða.
í auglýsingu dómsmálai'áðu-
neytisins segir ennfremur:
„AtkvæSi má greiða utan kjör-
síaða á sama hátt og við alþing-
iskosningar, lijá lögmanni i
Reykjavík, sýslumönnum, bæjarfó-
getum og fulltrúum þeirra, hrepp-
stjórum og skipstjórum á íslensk-
um skipum. Ritar sá, er atkvæði
greiðir þá á þar til sjerstaklega
gerðan atkvæðaseðil aðeins orðið
„já“, ef hann óskar afnáms á-
fengislaganna, en ,,nei“' ef hann
ekki óskar að þau sjeu afnumin“.
Atkvæðagreiðsla utan kjörstaða
má samkvæmt þessu byrja fjórum
vikum (28 dögnm) fyrir fyrsta
vetrardag, en það er 24. sept.
n.k., enda mun sjeð um, að at-
kvæðagögnin verði komin til
rjettra aðilja fyrir þann tíma.
Við atkvæðagreiðslu utan kjör-
staða gilda sönw reglur og við al-
þingiskosningar. Rjett til þess að
greiða þannig atkvæði hafa allir
þeir atkvæðin kjörstjórn síns
dæmis fyrsta vetrardag. Senda
þeir atkvæðin lrjörstjórn síns
hjeraðs, á sama hátt og við al-
þingiskosningar.
Atkvæðaseðlarnir verða þannig:
Afkvœðaseðill
við þjóðaratkvæðagreiðslu um, hvort afnema skuli bann
það gegn innflutningi áfengra drykkja, er felst í gildandi
áfengislögum 19. maí 1930.
Eftir gildandi lögum er heimilt að flytja inn vín með alt að
21% styrkleika að rúmmáli, en yfirleitt bannað að flytja inn áfengt
öl og sterkari drykki, nema til lyfja. Tilgangurinn með atkvæða-
greiðslu þessari er að fá að vita vilja kjósenda um, hvort leyfður
skuli innflutningur hinna sterkari drykkja eða ekki.
Þeir kjósendur, sem vilja, að bann það, sem felst í gildandi
áfengislöggjöf, sje afnumið, setja blýantskross fyrir framan „Já“,
en þeir’ sem ekki vilja afnema það, setja krossinn fyrir framan ,Nei'.
Já Ncí
Hinn 29. maí þ. á. var í same þingsályktnn með 26: 2 atkvæðum „Alþingi ályktar að fela ríkis aratkvæði á þessu ári meðal kjós arfjelaga um það, hvort afnema áfengra drykkja, er felst í gilda inuðu þingi samþykt svohljóðandi stjórninni að láta fram fara þjóð- enda í málefnum sveitar- og bæj- skuli hann það gegn innfhvtningi ndi áfengislöggjöf".
flug sitt, kom það atvik fyrir, er
í annálum er haft. Hann varð fyrir
því slysi, að missa annað hjól
flugvjelarinnar. Er það talið eitt-
hvert mesta óhapp, sem flugmann
getur hent. Kom það fyrir Lind-
bergh fyrir nokkrum árum í Mexí-
eo; braut hann þá fltigvjél sína í
lending og me.iddist talsvert sjálf-
ur. Af Eiríki er það að segja, að
hann gerði sjer ljósa grein fyrir
háskanum, ljet þó ekki hugfallast,
tók það ráð, er best gegndi og svo
fór, að hann gat lent án þess einu
sinni að rispa flugvjelina. Þótti
það drengilega gert.
Eiríkur er vel á vetur setjandi.
Hann er 6 fet og 2 þuml. á hæð og
210 pund að þvngd. Þykir það
rúm vel skipað, er hann situr og
er honum spáð góðs gengis og upp-
hefðar í sjóliði hinnar voldugu
þjóðar. Þá hann ekki er á sjó eða
í lofti uppi, er hann við flotastöð-
ina í San Diago í California-
B. B. J.
F.erðafjelag íslands. Þátttakend
nr í lokaför Ferðafjelagsins gefi
sig fram í dag fyrir kl. 6 á afgr.
Fálkans, Bankastræti 3. Aðgöngu-
miðar að lokaförinni verða ekki
seldir eftir ]iann tíma.
Bjargráð í Þýskalandi.
Berlin, 14. sept.
United Press. FB.
Göbbels ráðherra hefir tilkynt
að stjórnin áformi að koma því
til leiðar, atvinnuleysingjum til
lijálpar, að ,á fyrsta sunnudegi
hvers mánaðar verði dregið al-
ment úr kostnaði við gerð mið-
degisverðar, þannig að sparnað-
urinn verði sem svarar 6 pence
á mann, og á fje það, sem þannig
fæst, að ganga í sjóð til hjavgar
jeim, sem eiga við mesta neyð
að búa í vetur, en menn búast
við’ að hún verði 'mikil. Einnig er
ráðgert að skipulögð verði fjár-
söfnun til hjálpar bágstöddum og
engið til þess liús úr liúsi. Eins
er ráðgert happdrætti, sem ágóð-
inn á að renpa af til atvinnuleys-
mgjanna. Happdrættisseðlarnir
eiga aðeins að kosta sem svarar
til 6- penee. Loks verður dregið
frá Jaunum manna til þess að ráða
bót á atvinnuleysinu.
Herriot
sá engin hungursneyðar-
merki á stjórnendunum
í Rússlandi.
v Paris, 14. sept.
United Press. FB.
Herriot fyrverandi forsætisráð-
herra í Frakklandi er kominn aft-
úr frá Moskwa. Ferðaðist hann
talsvert um landið. Kvaðst hann
ekki neinstaðar hafa sjeð merki
ungursneyðar og ekki segist
hann hafa getað orðið þess var, að
tilraunir hefði verið gerðar til
þess að leyna sig neinu. „Rúss-
land verður“, sagði hann, „iðnað-
arríki á borð við Bandaríkin. Rúss
land hefir alt, sem t.il þess þarf:
Efni, menn, áhuga“.
Náttúruhamfarir.
Fellibylur fór nýlega yfir Kúba
og vai’ð hann 100 manns að bana,
eu þúsundir manna meiddust stór-
kostlega og fjöldi varð húsnæðis-
laus, því að húsin fuku sem hrá-
viði. Var óttast að liungursneyð
og drepsóttir mundu koma upp á
norðurströndinui.
Annar fellibylur fór yfir nokk-
urn hluta af Floridaströnd litlu
siðar. Þegar seinast frjettist liafði
hann slitið alla símaþræði, þar
sem hann fór yfir, svo að ekkert
samband var við þau hjeruð, og
óttuðust mehn að þar mundi hafa
oi'ðið stórkostlegt tjón-
Viðvaranir höfðu verið sendar]
um að óveðrið væri í nánd, og um
800 manns flýði með járnbrautar-
lestum inn í landið, en seinast þeg-
ar frjettist var saknað nokkurra
af lestum þessum.
□agbók.
I.O. O. F. 1 — 1159158'/2 == xx.
Veðrið (fimtudagskvöld kl. 5):
Lægðin, sem kom suðvestan að
landinu í nótt, hefir valdið mik-
illi í'igningu síðasta sólarhring,
einkum á S- og V-landi. Hún
ei- nú yfir fslandi noi’ðanverðu og
hreyfist til NA. Vindur er víðast
orðinn SV og V, en fremur hæg-
ur. Hiti 8—12 st.
Veðurútlit í dag: SV-gola. Smá-
skúrir.
Útvarpið í dag: 10.00 Veður-
fregnir. 12.15 Hádegisútvarp. 16.4|0
Veðurfregnir. 19.30 Veðnrfregnir.
19.40 Tilkynningar. Tónleikar- —
Lesiu dagskrá næstu viku. 20.00
Klukkusláttur. Gramófóntónleikar.
Haydn: Symphonia nr. 2 í D-ciiir.
(London-Symphonian). 20.30 Upp-
lestur: Jóhannes úr Kötlum. 23.Q0
Frjettir. 21.30 Grammófónsöngur.
Áheit á Hallgrímskirkju í Saur-
bæ frá T. í Hafnarfirði 5 kr. —
Þakkir. 01. B. Björnsson.
Sigurður Sigurðsson skáld frá
Arnarholti á 54 ára afmæli í dag-
Skipafrjettir. Gullfoss var á.
Siglufirði í gærmorgun. Goðafoss
er á leið frá Hull til Vestmanna-
eyja. Bríiarfoss kom til Hamborg-
ar kl. 9 í gærmorgun. Dettifoss
fór í gærkvöldi kl. 10 um Vest-
mannaeyjar til Hull og Hamborg-
ar. Lagarfoss fór frá Leith í fjrrra
kimld. Selfoss er í Reykjavík.
Farþegar með Dettifossi til Hull
og Hamborgar: Dr. Stefán Ein-
arsson. María Thorlacius, Halhlór
Kiljan Laxness, Þórður Þorbjarn-
arson. Þuríður Finnsdóttir, Kristj-
ana Guðmundsdóttir, Ástvaldur
Evdal. Jón Gíslason, Jón Gauti og
margir útlendingar. Til Vest-
mannaeyja voru nokkrir farþegai-
Sheldon, enskur togari. kom
liingað í gær til þess að skila af
sjer fiskiskipstjóra’ Guðmnndi Jó-
liannssyni, sem liefir verið á skip-
inu í sumar.
Sigllngax. Lyra fór heðan kl. 6
í gærkvöldi. ísland kom að norð-
an seint í gærkvöldi.
Göngurnar eru nu að byi'ja. 1
gær lögðu gangnamenn á stað ár
Sandvíkurhreppi og á morgun
leggja á stað aðrir gangnamenn úr
Flóanum. Skeiðarjettir verða föstu
claginn 22. þ. mán.
Belgiskur togari kom hingað í
gær. Með honum kom eftirlitsmað-
ur frá útgerðarfjelaginu, í erind-
um vegna belgiska togarans, sem
hrant öxulinn fyrir nokkru og var
dreginn liingað af enskum t.ogara-
Þessi bilaði togari hefir legið lijer
síðan. Hann er frá sama fjelagi og
togarinn. sem kom i morgvni.
Við sem vinnum eldhússtörfm
Ógurleg flóð hafa orðið í Kína
fyrir skemstu og stafa þau aðal-
lega frá Gidá. Fyrir nokkru kom
fregn um það að 50 þúsundir
manna mundi hafa druknað, en
um seinústu mánaðamót var talið
að 100 þvisundir manna mvndi að
minsta kosti liafa farist. Flóðið
hafði brotist inn í um hundrað
borgir og rúnvlega 600 þorp. —
Talið var, að um 3 miljónir manna
væri húsnæðislausar. Hafði þetta
fólk flvvið þangað g,em hæðir voru
og hólar> hafði þar lítið eða ekk-
heitir sænsk kvilcmynd sem Nýja
Bíó sýnir í fyrsta sinn í kvöld.
Mvndin er gerð eftir hinni frægu
skáldsögu eftvr Sigrid Boo, sem
seldist á einu ári í fjórum sinnuin
fleiri eintökvvm en mest hefir verfð
selt af verkum Hamsun. Myndin
ev prýðilega vel gerð og tvívnæla-
laust skevntilegasti gleðileiknr sem
hjer hefir sjest á þessu ári.
Síldartollur í Lettlandi lækkaði
um helming frá 15. júlí, vvr 10
lats í 5 lats pr. tunnu.
Stórrigningu gerði hjer í fyrra-
kvöld og helst hún alla nóttina.
Oft hefir nvv þótt rigna sæmilega
hjer í Reykjavík á þessn suinri,
en . þessi rigning var langmest.
Stórir pollar vorvv vvða um bæinn
í gærmorgun, og hækkað hafði
gífurlega vatnið í Tjörninni.
Aflasölur. Afla únn hafa selt í
Englandi Belgaunv fyrir 957 stpd.,
ert til þess að lifa á, og var búist
við því að pest mundi koma þarjMaí 845 st.pd., Valpóle 721 stpð>
upp. Sviðj 549 stpd.