Morgunblaðið - 01.12.1933, Page 8

8
MORGUNBLAÐIÐ
FJthugsemö
uið athugasemö.
í sumar er leið náði jeg í rímna-
braprfræði síra Hel<i'a SigurðssoUar.
Þótti mjer liarla gaman að lesa
um liina ýmsu bætti og fór að
reyna að vrkja vísur undir þeim.
Þessar vísur birti jeg í Lesbók
Morgunblaðsins 5. nóv- þ. á-
f „Vísi“ hinn 25. nóv. s.l. ritar
hr. B- B., Grli- athugasemdir við
vísur þessar. Raunar eru það ekki
athugasemdir við mínar eigin vís-
ur, sem annars mátti margt að
finna. heldur eru þæi" við tvær
hinna þriggja vísna sem jeg til-
færði eftir aðra, og ennfremur um
ummæli mín um dvra hætti yfir-
leitt. Hr. B. B. segir m- a- í atþs.
„Unglið svinglar þönglum þá“,
og vitnað til bragfræði síra H- S.
Geta menn flett upp í þerri bók,
bls. 119, lesið 539. vísu og sjeð,
. hvort jeg liefi tilfært hana rjett
. f.'ða rangt.
Að lokum segir hr. B. B., Grh.:
j .,Á sama stað (í ,,Lesbók“) var
j ný útgáfa 'af vísu, sem þjóðsögn
i liefir eignað Sæmundi fróða alla,
1 -n liöf- eignar nú Kölska fyrri
. lilutann“.
Læt jeg það alt vera, hversu
! .ný“ útgáfan er- Hún er 73 ára
| gömul, því að í dr. Konrad Maur-
í ‘*rs: Islandisehe Volkssagen, sem
gefnar eru út í Leipzig það Herr-
ans ár 1860, þar er Kölska eignað-
ur fyrri hlutinn.
Hvaðan hr. B- B. hefir þá þjóð-
sögu, sem eignar Sæmundi fróða.
töluvert minni en í meðallagi,
11.847 laxar, en silungsveiði ná-j
lægt meðallagi, 428.131. Reyndar!
er hæpið að bera veiðina saman
eftir tölunum einum, því að stærð
og þyngd geta verið mjög mismun-;
andi- Laxveiðin hefir verið lang-
mest í Arnessýslu (Ölfusá) 5266
laxar og silungsveiði langmest þar j
líka (Þingvallavatn), eða 244.316,!
en þaf af er murta 203.475. Það
lætur nærri, að helmingur af öll- j
um lax- og silungsafla á árinu I
, , i
korni á Amessýslu- I Borgarf jarð-
arsýslu er laxveiði næst mest, 1649
laxar, en í Þingeyjarsýslu (Mý-
vatn) er silungsveiði næst mest, |
58.243. Húnavatnssýsla stendur j
líka framarlega, með 1361 lax og
25.067 silunga-
smni:
,„Höf. sá, er rnjer virðist fremur
grunnvæður, heldur því fram, að
í rímnabragfræði síra Helga Sig-
urðssonar sje sumt hinna dýr-
kveðnu vísna meiningarlaust
rugl“.
•Teg leyfi mjer að vísa til hinnar
umræddu greinar minnar: „Rím-
leikar“ í Lesbókinni- Þar er
hvergi að finna slík ummæli um
rímnabragfræði síra H- S-
Aftur á móti segir þar m. a.:
„Vísur þær. sem dýrastar finnast
í rímnaháttum. eru ekkert annað
en orðþrautir, leikur að rími“.
Hygg jeg, að margir sjeu mjer
sammála um það.
Ennfremur er þar sagt, að mað-
ur dáist fremur að orðaleiknum en
efninu í slíkum skáldskap. Fleiri
munu þar fallast á eina skoðun.
Þá tekur hr. B- B. upp vísu úr
rímnabragfræði síra H. S., er jeg
hafði vitnað í sem sýnishom á
dýrú rímf átt dýrlegrar efnismeð-
ferðar.
Hr. B, B. telur vísuna auðskilj-
anlega, ef rjett sje með farið, og
hefír 1- hendingu þannig:
,Unglig svinglar þöngla’ um þá‘-
í ..Rímleikum“ liafði jeg tekið
hána upp þannig:
vísuna alla, veit jeg ekki, en vildi
■jaman vita. 1 Þjóðsögum -Tóns
Árnasonar er sagan sögð á sama
hátt og hr. B. B. segir hana í
..Vísis“-grein sinni, en þar sem
hr. B. B. segir, að Sæmundur hafi
fyrst ort fyrri hlutann, Kölski átt
að botna, en ekki getað, og’ Sæ-
mundur þá botnað sjálfur, þar
segja þjóðsögurnar, að maðurinn,
sem átti þar leik við Kölska, hafi
heitið Kolbeinn, og ætli sumir Kol-
bein Jöklaskáld verið hafa.
Reykjavík, 26. nóv. 1933.
Böðvar frá Hnífsdal.
-----——
Hlunnindi 1931.
Frá Hagstofunni eru nýkomnar
„Fiskiskýrslur og hlunninda árið
1931“. Fiskiskýr.slurnar eru orðn-
ai langt á eftir tímanum, því að
nýjar skýrslur eru til fram að
lokum októbermánaðar. En hlunn-
indaskýrslur er hvergi að. fá nema
þarna, og þótt þær sje nti tveggja
ára gamlar, hafa þær ýmsan fróð-
leik að gevma.
Lax- og silungsveiði.
Árið 1931 hefir laxveiði verið
Selveiði
var töluvert minui en í meðallagi,
bæði af kópum, 3385, og fullorðn-
um sel, 398. Til samanburðar má
geta þess að á árunum 1901—1905
veiddust að meðaltali 748 fullorðn-
ir selir og 5980 kópar. Meðaltal
áranna 1926—1930 var 438 full-
orðnir selir og 4710 kópar. Virðist
selveiðin altaf vera að minka, þótt
áraskifti kunni að vera að því-
Mest hefir kópaveiðin verið í
Barðastrandasýslu, 555, en af full-
orðnum sel hefir mest veiðat í
Þingeyjarsýslu, 191, þar af 89 á
Húsavík og 32 á Tjörnesi. Er það
mest vöðuselur, sem er skotinn.
Dúntekja
hefir orðið 3400 kg. á þessu ári
eða minni en í meðallagi, borið
saman við næstu ár á undan. 1930
vár hún 3631 kg. og meðaltal ár-
anna 1926—1930 var 4007 kg.
Mest hefir dúntekj&n orðið í Þing-
eyjarsýslum, 622 kg., þar af í
Presthólalireppi 269 kg- og Sauða-
neshreppi 164 kg. Næst er Stranda
sýsla með 484 kg-
Fuglatekja.
Árið 1931 veiddust 135.900 lund-
ar/24.100 svartfuglar, 27.600 fýl-
Eful í silkiskerma
svo sem: Japon, Georgette, Kögur,
Gullblúndur, Leggingar o. fl.
Mikið úrval af skermagrindum.
Skermabúðin
Laugaveg 15.
ungar, 624 súlur, 11,000 ritur. alls
199-200 fuglar. Er veiðin nálægt
meðallagi af lunda og svartfugli,
en með minsta móti af fýlunga. í
Vestmannaeyjum er fuglatekjan
langsamlega mest, 56.200 lundar,
13-866 svartfuglar, 9.558 fýlungar
og 624 súlur.. Næst mest er fugla-
tekja í Mýrasýslu, 24.150 lundar
og 330 ritur og í Eyjafjarðarsýslu
8200 lundar, 1350 svartfuglar,
2620 fýlungár og 9550 ritur. Er
öll sú fuglatekja í Grímsey, nema
560 svartfuglar, sem veiddust í
Arnarneslireppi. •
„Þjer voruð mjög gætnir í orð-
um yðar — það eruð þjer æfinlega
— en þjer meintuð víst, að fólk
gæti sjálft vanið sig á að sjá og
skilja — þó það væri aðeins óljóst
— út yfir venjuleg takmörk til-
verunnar. Var það ekki það, sem
þjer meintuð?“
„Munið, að það eru aðeins heila-
brot“, sagði hann blíðlega, „og
jeg fæ ekki skilið, hvernig þ.jer
getið sett þær skoðanir mínar í
samband við hvarf manns yðar“.
„’Ekki neitt ákveðið“, hrópaði
hún áköf. „Jeg veit aðeins. að
jeg hefi fundið gáfu hjá yður, sem
jeg aldrei hefi fundið hjá neinum
ö$rum. Þjer sjáið lengra út vfir
takmörk tilverunnar en aðrir. Jeg
krefst þess ekki að þjer álítið mig
hafa slíka gáfu. en jeg hefi svip-
aðflr skoðanir og þjer“.
„Það er ekkert, annað en getgát-
ur“, sagði hann aftur í aðvörun-
arróm. „og þjer megið ekki gera
yður vonir um, að jeg geti orðið
til nokkurs raunverulegs gagns í
þessu máli“.
„Voruð þjer nokkuð við það rið-
inn að Judith sleit trúlofun sinni
Mð Amberley lávarð?“
„Nei. hreint ekkert“.
„Er -Tudith nokkuð fyrir yður?“
„Jeg dáist að henni, eins og all-
ur heimurinn gerir“, svaraði hann-
..Sú kona er utan við takmark og
tilgang lífs míns“.
„Og hvert er markmið yðar í
lífinu*“
..Meðal annars stundvísi“, sagði
hann, og leit á úrið. ,,-Teg á að
mæta á nefndarfundi klukkan 10“.
Hún greip hönd hans og hjelt
henni fastri“.
„Það er ekki auðvelt að fá yð-
ur til áð komaat við, Sir Lawr-
ence“, sagði hún. „Jeg hafði að-
eins veika von um að þjer mund-
uð vilja tala við mig eins og mann-
lega veru. Þjer standið okkur öll-
um svo fjarri. Þó hljótið þjer að
vera eins og aðrir menn — hljótið
að hafa hjarta. Munið nú hvað jeg
hefi sagt við yður: Jeg er gömul
kona — og jeg líð. — Ef það
stendur í yðar valdi, þá látið mig
sjá son minn áður en jeg dey.“
Nokkuð af fyrri þolinmæði hans
og fálát vinsemd kom fram í svari
lians:
„Ef sonur yðar þarfnast hjálpar
minnar, og ef jeg gæti veitt hon-
um hana, skyldi jeg minnast þess,
sem þjer hafið sagt. En ef jeg
væri í yðar sporum“ — hann
hugsaði sig um stundarkorn —
„mundi jeg hUgsa um hann án
nokkurs vafa um að dýrmæt gjöf
— að enginn ætti að leika sjer að
því, að slökkva það fyrir tímann.
Forlögin hafa kannske verið dutl-
ungafull við hann — en ekki til
þess ítrasta“.
Hún slepti hönd hans.
„Þjer hafið huggað mig“, sagði
hún, „því jeg trúi því fastlega að
þjer vitið hvað þjer segið“.
27. kapítuli-
Nokkrum dögum seinna varð
Paule heldur síðbúinn á stjórn-
arfund í verksmiðjunni. — Hann
varð mjög undrandi er hann sá
Samuel Fernham, eldri, sitja á
stóli verslunarstjórans, með Ju-
dith við hlið sjer. Paule nam
staðar og heilsaði, áður en hann
settist við borðið. — — Samuel
var fölur og tekinn til augnanna,
en hin fyrri einbeitni virtist vera
komin yfir hann aftur. Hann leit
út eins og sá, sem af mótlætinu
er neyddur til að fara að starfa á
nýjan leik.
„Þjer eruð víst undrandi yfir
því, að hitta mig hjer, Sir Law-
rence“, sagði hann og rjetti hon-
um höndina-
„Það er áskorun mín til hinna
ósýnilegu óvina okkar. Ernst og
sonui- minn, hurfu fyrst — og nú
Jóseph- En við, sem eftir erum,
óttumst ekki. Jeg er kominn hing-
að til þess að vinna — og hjer
’verð jeg.“
Hamingjuóskir Paules voru
fremur dauflegar — en ekki neitt
hjartanlegar.
„Jeg vona, að vður sje það ekki
á móti skapi, þó kona taki þátt
í stjórnarfundinum, Sir Law-
renee?“, sagði Judith, og færði
sig til í sætinu, svo hann gæti
sest við hliðina á henni-
„Ekki það minsta“, fullyrti
hann. „Jeg á líka aðeins sæti hjer
sem ráðunautur.“
Málefnin voru nú tekin til með-
ferðar, eins og þau lágu fyrir, og
eftir 2 tíma var fundi slitið. Sam-
uel stóð á fætur og svipur hans
var nokkru ljettari en fyr.
Hann bað Paule að doka við,
þangað til hinir væru farnir.
„Yið lafði Judith viljum gjarna
tala nokkur orð yið yður.“
Paule kinkaði kolli og var kyr.
Þegar þau voru orðin ein, tók
Samuel brjef upp úr vasa sínum,
sló á timslagið með fingrunum, um
leið og hann sagði:
„Þessa tilkynningu fengum við
frá ritara St. Pliiliphs spítalans-
Utanáskriftin er til yðar eða for-
manns verksmiðjunnar. Einka-
skrifari bróður míns sýnist hafa
skilið það svo, að bróður mínum
væri þá ætlað brjefið, og opnaði
það.“
Hann rjetti fram brjefið og
Paule las það, rólegur á svip-
St. Philipsspítala 13. nóv.
Kæri herra!
Stjórn spítalans hefir beðið mig
að tijkynna yður, að eins og stend-
ur hefir spítalinn ekki nóg af lík-
um til rannsóknar í eigin þarfir,
svo að ekki verður hægt að halda
áfrám viðskiftunum við yður.
Með virðingu,
James Uolbert,
ritari.
riri""in w wiiii—fflnn iiimirnTfi
lytfnkkn
Gott úrval.
o
ÐönaMs*,
Hefi nokk’ Vetrarkápur, seirs
seljast mi' v. 'rt.
6v? fuðmundsson,
kiæðslteri.
Bankastræti 7.
(Yfir Hljóðfærahúsinu).
II I I II I ~m II' ■ ■ II 1« I II ■■■■!■!
Hið viðurkenda
Barnalýsi
frá
Laugavegs Hpóteki
inniheldur í einu grammi:
2000 A bætiefnaeiningar
1000 D bætiefnaeiningar.
Nú er tíminn til þess að gefa
börnum þetta viðurkenda þorska-
lýsi.
( miðtiagsmatiaa:
Ófrosið dilkakjöt, saltkjöt^
hangikjöt. Reykt bjúgu, miðdags-
pylsur, kjötfars, nýlagað daglega.
Það besta, að allra dómi, sem:
reynt hafa.
Verslun
Sveins lóhaunssonar.
, Bergstaðastræti 15. Sími 2091,
A g æ t
Epli
60 aura.
Egg.
Ný suðuegg á 18 aura.
Bökunaregg á 14 aura.
Ágæt epli á 75 aura V2 kg.
Ennfremur alt til bökunar sjer-
lega ódýrt eins og vant er
Versl. Slörninn.
Bergstaðastíg 35, Sími 4091,.
Melrose’s
Tea