Morgunblaðið - 20.02.1934, Side 2

1
2
jSftorgimMisðiö
Útgef.: H-f. Árvakur, Reykjavlk.
Ritstjörar: Jön Kjartansson,
Valtýr Stefánsson.
Ritstjórn og afgreiBsla:
Austurstræti 8. — Stml 1600
Auglýsingastjöri: B. Hafberg.
Auglýsingaskrifstofa:
Austurstræti 17. — Stml 3700
Heimaslmar:
J6n KJartansson nr. 8742.
Valtýr Stefánsson nr. 4220.
Árni Óla nr. 3046.
B. Hafberg nr. 3770.
Áskriftagjald:
Innanlands kr. 2.00 á mánuttl.
Utanlands kr. 2.50 á mánuðl.
í lausasölu 10 aura eintakltS.
20 aura með Lesbók.
Fyrir démstóli
almennings.
1 íf Aðalsteinn íáigmundsson hjelt
á sunnudaginn var fyrirlestur í
Ný.ja Bíó um frœðslu barna og'
unglinga í kynferðismálum.
Hann sagði að ákærur hefði
fram komið á hendur honum, sem
barnakennara í Austurbæjarbarna
skólanum um það, að teiknikensla
Iians um þessi efni ætti að hafa
spilt siðferði nemenda hans.
Með fvrirlestri sínum í Nýja
Bíó, um uppfræðslu unglinga í
kynferðismálum, kvaðst Aðalsteinn
koma fram fyrir dóm almennings.
Mikill hluti af fyrirlestri Aðal-
steins voru tilvitnanir í erlenda
liöfunda, skólamenn og uppeldis-
fræðinga um nauðsyn þess, að
unglingar fái hollar leiðbeiningar
í þessum efnum. Af ræðu hans
varð það helst skilið, sem hann
hjer væri að berjast íyrir nýjung,
<-r fengið hefði öfluga andstöðu í
landinu. Almenningur fordæmdi
enn í dag allar heilbrigðar og
hollar leiðbeiningar. Hann stæði
þama einn .brautryðjandinn* með
sinn lærdóm og nýjungar.
En áður en hann lauk máli sínu
kom hann með það upp úr kafinu,
að fyrir 28 árum hefði eand. theol.
Sigurbjörn Astvaldur Gíslason rit-
að um þetta mál. og verið alveg á
sama máli og hann um nauðsyn
iiollrar fræðslu í þessum efnum.
Þá fór glansinn af ,.brautryðj-
andanum". Því sennilega liefir það
aldrei komið fyrir þessi 28 ár.
wm liðin eru síðan. að neinn ts-
]<■ "dinv.-r Imfi lýst sig andvígan
hollum leiðheíuingum um þessi
m á 1. —
Tilvitnanir þær í erlend rit, sem
Aðalsteinn Sigm. las upp í Nýja
Bíó, hnigu allar f þá átt, að benda
á, að leiðbeiningar um þessi efni
væru mjög' vandasamar, og jafn-
vel ókleift fyrir suma kennara
og uppfi'æðendur að fara út í
þessa sálma.
Nokkrar leiðbeiningar gefa sum-
ír liinna erlendu uppeldisfræðinga.
er A. S. vísaði til. um meðferð
■efnisins. En ekki nefbdi fvrirlesar
inn það á nafn. að neinn þeirra
teldi kynfærateikningar nemend-
anna, sjerlega hentuga leiðbeiu-
ingaaðferð.
Getur Aðalsteinn bent á að hin-
ir frægu og vel metnu unglinga-
fræðarar, er hann vitnaði til í
fyrirlestri sínum. leggi áherslu á
sömu teikning'ar og hann? Eða er
Aðalsteinn sjerstæður með þessa
kensluaðferð ? TJm þetta talaði
Tiann ekki. En eftir þessu hlýtur
dómur almennings að fara, sá. er
hann auglýsti eftir á sunnudag-
ínn var.
MORGUNBLAÐIÐ
Albert Belgíukonungur
hrapar til bana í
Ardennafjöllum.
Hins vinsæla konungs mins^
með hluttekningu um alla
álfuna.
Ríkiserfingí tekur við völdum
á föstudag.
Aðalfundur
SIy§avarnarfjelag§
íslands.
Fjelagið hefir nú safnað áíitlegum sjóði til
kaupa á björgunarskútu.
Konungur var éinn á ferð.
Kalundborg 10. fehr. FÚ.
Síðast á laugardaginn var hrap-
aði Albert Belgakonungur til bana
þar sem hann var á fjallgöngu í
Ardennafjöllum. Var liann þar
einn á ferð með þjóni sínum, en
lagði í gönguna og bað þjóninn
að bíða sín í bifreiðinni, svo sem
í 2 stundir, en er konungur kom
ekki að þeim tíma liðnum varð
þjónninn órólegur, og gerði em-
bættismanni viðvart um hvarf
konung's, en sá sneri sjer þegar
til embættismanna hirðarinnar. —
Yar nú liáfin leit að konungi, og
fanst hann ekki fyr en nokkru
eftir miðnætti á sunnudagsnótt.—
Hann hafði hrapað, að því er virð-
ist úr 40 m. hæð, og var höfuð-
kúpa hans mölbrotin. Nýhrundar
grjótskriður voru á veginum, þar
nálægt, sem lík konungs fanst, og
er þess getið til, að hrapað liafi
undan honum fótfesti hans.
Útförin verður á fimtudag.
Jarðarför konungs hefir verið
ákveðin á fimtndag, og verður
þar viðstatt ýmislegt stórmenni,
frá öllum löndum álfunnar, og
sendiherrar fjölmargra ríkja utan
hennar. M. a. mæta þau þar af
liálfu Danmerkur Kristján kon-
nngur X. og Alexandrína drotn-
ing, af hálfu Noregs Ólafur krón-
prins og kona hans, sem einnig
er sænsk prinsessa, enn fremur
prinsinn af Wales f.h. Bretakon-
ungs.
Minning konungsins.
Mjög míkið er ritað uni Albert
konung í heimsblöðunum í dag,
og er hans sjerstaklegá minst í
sambandi við atburði þá, er arðu
í ófriðnum mikla, er hann tok að
s.jer forustuna í vörninni gegn
Þjóðverjum, af hálfu Belgíu, og
þótti þar með liafa unnið sam-
bandsþjóðunum ómetanlegt g'agn.
Var þessa minst í neðri málstofu
breska jiingsins í dag. T fulltrua,-
deikt franska þingsins. komst ut-
anríkismálaráðherrann svo að orði
í minningarræðu um hinn latna
konung, að það væri ekki einn
einasti Frakki, sem ekki tæki
fregninni um dauða hans. eins og
þjóðarsorg.
Albei-t 1. konungur var fæddur
í Briissel 8. apríl 1875. og var
sonur Philips hertoga af Flandern.
hróður Leopolds II. og Maríu
prinsesKu af Hohensollern. Hann
var því ekki borinn til ríkiserfða
í Belgíu, og það því síður, sem
hann var yngri sonur Fhilips her-
toga, en Leopold TI. átti aðeins
einn son. sem dó' ungur, 22. juni
1869, og varð Baldvin prins, bróð-
Albert Belgíukonung-ur.
i ir Alberts, þá ríkiserfingi. En
hann dó einnig kornungur 23. jan.
.1891. og bar ]iá ríkiserfðirnar
nndir Albert.
J Þann 1. des. 1909 tók Albert
konungur við völdum.
Leopold ríkiserfingi verður
konungur.
Brússel, 19. febr.
United Press. P.B.
Leopold krónprins tekur við
völduin í Belgíu föstndag næst-
komandi. Konungsheiti hans verð-
ur Tæopold IIÍ.
Kommúnistar og sósíalistar
ósammála.
Brússel, 19. febr.
Kommúnistar bafa byrjað und-
irróður gegn því, að Leopold verði
kommgiir, og vilja, að tækifterið
verði notað til þess að stofna
sovjetríki í Belgívi að rússneskri
fyrirmynd. — Jafnaðarmenn hafa
lýst því vfir. að þeir sjo sam-
þykkir því, að komingsættin verði
áfram við völd í landinu.
Aðalfundur Slysavarnaf jelags
íslands var haldinn 'hjer í hænum
á SUnnudaginn. Forseti fjelagsins,
Þorsteinn Þorsteinsson, skipstjóri,
| setti fnndinn. Fundarstjóri var
1 Sigurjón Á. Ólafsson og fundar-
ritari Geir Sigurðsson.
Fyrst. gaf forseti skýrslu stjórn
ai'innar um starf f jelagsúis á
árinu sem leið. Hefir það komið
upp sex nýjum fluglínustöðvnm,
og einnig gengist fyrir því, að
sem flest skip fengi sjer íínu-
byssur. Er það að margra sjó-
manna áliti eitthvert besta ör-
yggi ]>eirra. og bafa nú mörg
skipin okkar fengið línubyssur,
eins og áður er skýrt frá í blað-
inu, og vonandi verður þess ekki
langt að bíða að línubyssur vei'ði
í öllnm hinna stærri skipa.
Arið 1933 varð fjelaginu betur
tii fjár en nokkuru. sinni áður.
Björgúnarskiútusjóðurinn er nú
orðinn kr. 41,884.14, en var við
árslok 1932 aðeins kr. 4546.05. —
Sýnir þetta glögglega hvers virði
menn telja björgunarskútu hjer
í Faxaflóa. Auk þess hafa kvenna-
déildir Slysavarnafjelagsins safn-
að kr. 27,000 í björgunarskútu-
sjóðinn, og má telja það framúr-
jskarandi dugnað, Konurnar hafa
i löngum átt um sárast að biuda.
þega.r sjóslys ber að höndum. og
því var ]>að ekki nema eðlilegt. að
þær yrði öruggustu fjelagar Slysa-
varnafjelagsins, og sýndu mest-
an áhuga fyrir starfi þess. Afrek
þeirra bei'a líka ljósan vott þess.
Deildir Slysavarnafjeflagsins vorti
j 42 við árainót, þar , af þrjár
kvehnadeildir. Fjelagar í árslok
tæp 6500.
TJinib.jörgnnarstöðvar fjelagsins
voí'ii við'áramót 18, og auk þeirra
2 björgunarstöðvar (í Saúdgerði
og Vestmannaeyjum). Á árinu
sem leið hefir fjelagið keypt tvo
brimbáta til hjálpar við lendingu
vjelbáta. Er annar þeirra í Sel-
vogi, en liinn á Sándi.
Druknanir á árinu.
Forseti skýrði frá því, að árið
sem leið hefði fleiri menn drukn-
að heldur en á nokkru öðru ári
síðan Slysavarnafjelagið hóf starf
sitt. Druknuðu á þessu ári sam-
tals 80 Islendingai’ í sjó og vötn-
um, og er aðalleg'a um kent rosa-
tíð og umhleypingum. En þó var
á þessu ári 68 mönnum bjargað
frá druknun, þar af 61 fyrir at-
beina Slysavarnaf jelagsins, og
ank þess bjargaði Óðinn 14 mönn-
um af belgíska togaranum ,,Jan
Velcffers“.
Fyrirætlanir f jelagsins.
Nú mun fjelagið leggja alt kapp
á það að fá björgunarskiitu hjer
í Faxaflóa. Var stjórninni heimil-
að á fundinum að undirbúa smíði
hennar og kaup og' hraða því
^ sem mest — helst að hægt væri
|að fá skútuna á þessu ári.
Ymsar aðrar tillögur voru sam-
, þvktar á fundinum, þar á meðal
tillag’a um að stjörnin reyndi að
fá hærri styrk en áður frá Álþingi
og koma því til vegar að öllum
vitagjöldum yrði varið til þess
að fjölga vitum og sjávarmerkj-
um.
Stjórn fjelagsins.
Fimm manna stjórn var kosin
til næstu tveggja ára.og eru í
henni: Þorsteinn Þorsteinsson
skipstjóri (forsetij, Geir Sigurðs-
son skipstjóri (ritari), Magnús
Sigurðsson bankastj. (gjaldkeri),
Sigurjón Á. Ólafsson afgrm. og'
Guðm. Kristjánsson skipamiðlari
meðstjórnendur. Til vara voru
I.
kosnir: Halldór- Kr. Þorsteinsson
skipstj., Guðmundur Jónsson skip-
stjóri, Hafsteinn Bergþórsson skip
stjóri, Sveinbjörn Egilson ritstjóri
og Sigurður Ólafsson gjaldkeri.
Endurskoðendur; Benedikt Sveins
son bókavörður ' og Gunnar Þor-
steinsson cand. jur.. til vara: Guð-
bjartur Ölafsson hafnsögun\aður
og Arni Geir Þóroddsson út.gerð-
armaður.
Slflkfahús HvltabaHdsins
Á sunmidaginn var vígt hið kl. 2. Ræður hjeldu síra Bjarni
j nýja sjúkrahús Hvítabandsins við
Skólavörðustíg hjer í bænum, og
mun það taka til starfa í dag.
Fjölda gesta var boðið að vera
við vígsluathöfnina. Hófst hún
Jónsson dómkirkjuprestnr. nngfrú
Guðlaug Bergsdóttír, formaður
Hvítabandsins og Kristinn Björns-
son yf'irlæknir spítalans. og milli
þess voru sungnír sálmar og’
kvæði, orkt við þetta tækifæri.
Síðan var gestum sýnd öll húsa-
kynni og fyrir alíöehiiihg, sem
vildi skoða liúsið.l var ]>að opið
langt fram á kvöld, og var þang-
að sífeldur straumur karla og
kvenna. 4;
Til hússins hefir verið vandað
eftir föngum, um skipulag, bygg-
ingu, innanstokksmuni og lækn-
ingaáhöld. Yerður nánar skýrt frá
því síðar, og eins hvaða þrekvirki
ITvítabandið hefir af höndum leyst
með því. að koma stofnun þessari
á fót. ,
Línubyssurnar. SkeJ jungur, olíu
flutningaskip Sliellfjel. fekk línu-
byssu fyrir 11/> ári síðan. Dregur
byssa þessi jafn langt og byssur
þær, sem Slysavamafjelagið not-
ai í björgunarstöðvum sínum.