Morgunblaðið - 26.08.1934, Qupperneq 4

4
CHARMIS
SÁPA N

er sjerstaklega góð.
Mýkir hörundið,
er drjúg
og hefir góðan
i 1 m.
Fæst í flestöllum
verslunum borgarinnar.

Tónlistaskúliiin
tekur til starfa 15. sept.
Námsgreinar: Píanó, fiðla,
orgel, hljómfræði og tónlist-
arsag'a. Kennarar Páll ís-
ólfsson, Dr. Franz Mixa,
Plans Stepanek og Árni
Kristjánsson.
Skólagjalcl kr. 200,00 er
greiðist við upptöku kr.
100,00 og eftirst. 1. janúar,
Umsóknir stílist til Páls
ísólfssonar, skólastjóra, sem
einnig gefur allar upplýsing-
ar.
Nemendur, sem verið hafa
í skólanum áður sitja fyrir
öðrum til 10. sept.
Hjer með tilkynnist göml-
um viðskíftavinum, að jeg
opna í dagf brauðgerðarhús
á Klapparstíg 17, sími 3292.
Nigi HMssii.
Svuzitusloppar
með ermum og ermalausir.
Ódýrar milliskyrtur og
\ innuskyrtur, Sundhettur,
baðslár og handklæði.
Manchester
Laugaveg 40. Sími 3894.
MORGUNBLAÐIÐ

Nokferar athngasemtfftr
nm sálmabókarmálið.
Eftir Knút Arngrímsson.
Niðurl.
i Árið 1931 sendum við síra Páll
Þorleifsson þjónandi prestum
landsins brjef, þar sem við leit,
uðum álits þeirra um þetta mál.
Við vildum fá sem flesta af prest-
um kirkjunnar til þess að gera
samtök um að hrinda þessu máli
í framkvæmd þá sem fyrst. Við
fengmn daufar undirtektir. Sum-
ir svöruðu okkur skætingi. Báðir
fengum við ákúrur ýmsra hátt-
settra kirkjunnar manna fyrir þá
ósvífni að leyfa okkur að segja, að
í sálmabókinni frá 1886 A-æru
sálmar, sem væru úreltir, ýmist
vegna úrelts máls eða úreltra teú-
arhugmynda, eða blátt áfram illa
orktir. — Mikill liluti prestastjett
arinnar leit svo á, að við hefðum
gert okkur seka um ungæðislegt
frumhlaup! Jeg' skal taka það
skýrt fram, að það er ofur eðli-
legú, að eldri kynslóðin liafi aðr-
ar skoðanir á þessum málum en
hin yngri, og allskonar ágreining-
ur í trúarefruim á sjer stað, sem
er rjett að taka fult tillit til, en
sálmabók frá 1886 hlýtur að eld-
ast eins og allar sálmabækur hafa
gert, og það er enginri skortur á
virðingu fyrir starfi þeirra, er þá
sálmabók sömdu, nje fyrir hug-
myndum eldri kynslóðarinnar yf-
irleitt, þótt slíkrar endurskoðun-
ar sje krafist, sem hjer er farið
fram á.
Mjer þætti nú ekki ólíklegt, að
hið svonefnda, ,ungæðisfrumhlaup‘
okkar síra Páls á Skinnastað
muni nú verða talið bygt, á tíma-
bærri og eðlilegri kröfu og horfið
verði að því í nánustu framt-íð, að
gera gagngerða endurskoðun á
sálmabókinni frá 1886. Ættu
menn nú að taka að undirbúa það
verk, og er þá óskandi að bet.ur
verði um hnútana biiið, en við
undirbúning þessa viðbætis. (
Það samrýmist á engan hátt
anda nútímans, að kirkjuleg yfir-
völd skamti þjóðinni eftir sínum
eigin smekk qg geðþótta þann
trúarlegan kveðskap, se»henni er
ætlað að nota „til kirkju- og
heímasöngs“. Samning' sálmabdk-
ar verður að vera gerð í mjö«
nánu sambandi við allan almenn-
ing í landinu, í náinni samvinnu
við þau skáld, er trúarljóð yrkja, í
náinni samvinnu AÚð presta og
söfnuði víðsvegar um landið.
Sennijega er ómögulegt að vinna
slíkt, verk svo öllum líki, en langt
má áreiðanlega komast með því að
beita þeim aðferðum, sem jeg
vikli að gert yrði í nefndinni og'
jeg hefi minnst á hjer að framan.
Þetta virðist biskupi, og að því er
virðist kirk.juráði, ekki hafa verið
fullkomlega ljóst í þetta sinn. Bn
biskupar og kirkjuráð framtíðar-
innar mega ýmislegt af þessu
læra .
Einhversstaðar sá jeg að því
vikið í blaðagrein um Viðbætinn,
að * þetta sje ekki í fyrsta sinn,
er þeir, 'er við útgáfu sálma hafa
fengist hjer á - landi, hafi gerst
yfirgang'samir með skoðanir sínar
og smekk, og hafi þar af leið-
andi gert j'msar ,,lagfæringar“, á
efni því, er þeir höfðu til meðferð-
ar. Þetta er alveg rjett. Dæmin
munu mörg og greinileg í sálma-
bókum vorum alt frá siðaskipt-
um. Bnginn skyldi samt álykta, að
jeg minnist á þetta til þess að
afsaka breytingarnar, sem gerð-
ar hafa verið á sálmum í „Viðbæti
við sálmabók". Nei, jeg minnist
á þetta til þess að vekja athygli
á öðru atriði, sem jeg tel mjög
áríðandi að menn geri sjer ljóst.
Hin fornu vinnubrögð við
sálmabækiir' byggjast á því, að
rjettur einstaklinganna til að liafa
sínar eigin trúarskoðanir var ekki
viðurkendur. Sú krafa var ekki
gerð tii sálmabóka, að þær spegl-
uðu trúarskoðanir og tilfinningar
sálmaskáldanna, heldur áttu þær
að flytja æðra valdboð kirkjunn-
ar til einstaklinganna. Þær áttu
ekki að sýna, hvernig menn tryðu.
heldnr hvernig ætlast væri tii af
yfirvöldum kirkjunnar, að mein
tryðu. Biskuþar og guðfræð.ngár
vöktu því yfir því. að ekkt ramu
aðrar hugsanir íram í sálmabók-
unum en þær, er eamrýmdust lög-
boðnuin kenningum kirkjunnar
Jeg hefi enga tilhneigingu til
að veitast að núverandi biskupi
vorum. Miklu fremur vil jeg taka
það fram, að þau fjögur ár, er
jeg átti hann að yfirmanni, reyndi
jeg hann að mörgum góðum kost-
um, en jeg hefi mikla ástæðu til
að ætla, að hann hafi við samn-
ingu viðbætisins, hallast um of
að hinni fornu skoðun á eðli
sálmabóka. Breytingar þær, er
gerðar hafa verið á sálmunum í
viðbætinum og' það, hvað valið
var, /)g hverju hafnað, bendir alt
næsta ákveðið á það, að vissar
trúarskoðanir hafi átt, að útiloka,
ög sjerstakt rótgróið guðfræðilegt
orðalag hafi þurft að nota til að
uppfylla kröfur þær, er rjeðu um
val sálmanna, — hitt hafi þótt
síður máli skifta, livað hefði list-
rænt gildi — og var þrungið inni-
legri trúartilfinningu. Það er
gamla sálmabókar-sagan.
Við lifum á tíma, sein krefst
einstakling'sfrelsis í trúarefnum.
Hin forna tilhögun, að ætlast lil
þess af öllum, að þeir hugsi eins,
vekur óbeit eðlilega hugsandi nú-
tímafólks. Og hver sálmur er fyrst
og fremst eign skáldsins, sem
orkti hann. Skáldið hefir gefið
þar sinni eigin trúhneigð útrás,
og það er fullkomin fölsvwi og
misþyrming, að aðrir breyti hon-
um eftir sínu liöfði.
Nútíma sálmabók á að vera
sönn mynd af þeim trúarhugmynd
um, sem nú lifa með þjóðinni,
eins og' þær birtast í bæn og lof-
gerð þeirra skálda, sem yrkja
trúarleg ljóð.
Óánægjan með „Viðbæti við
sálmabók“ er að mínu áliti gleði-
legur vottur þess, að menn kref j-
ast almenns einstaklingsfrelsis í
trúarefnum. Menn vilja fá að
hugsa sjálfstætt og óþvingað uin
þau mál.
GrUnurinn um, að kirkjulegt yf-
irvald hafi gert tilraun til að gera
sínar eigin trúarskoðanir að mæli-
snúru fyrir allan landsins lýð,hefir
hleypt í menn hrolli.
Oska jeg þess, að slík tilraun
verði aklrei framar g'erð á íslaridi.
! Hiieaen og KiHifieiig
_sem ætla að kaupa kartöflur af Akranesi núna í
haust ættu að snúa sjer til okkar með pantanir sínar.
Salan byrjar hjá okkur í næstu viku.
HJ. Siiirlíkisgerilo.
Sími 1651.
Odýra vikan.
Nú ættuð þið að athuga verðið hjá Georg.
T. d. Karlmannabolur, buxur og 6 pör sokkar, alt fyrir 5 krónur.
Kvenbolur, buxur, 3 pör sokkar og 1 sokkabönd, alt fyrir 5 krónur.
Barnafrakkar og fl. með gjafverði. — Ljereft, Tvistau, Flónel, Damask
(Notið þetta stutta tækifri.).
VöfubúlSín, Laugaveg 53.
eftir Sveínbjörn Egilson..
í bók þessari era nokkrar skemtí-
legar sögar, sem Sveínbförn er lengí
búínn að geyma i fórum sínam, eins
og tíí dæmís: „Vetrarvíst á norsku
skípí 1898—1899“. Bókin er 136 bls.,
prentað á góðan pappír, og kostar
þó aðeins kr. 3,20.
Tr jesmiðavielar
og ýms trjesmíðaáhöld frá
Nordisk Maskinfabrik.
Ýmsar nýungar og endurbæt-
ur sem ekki eru á þeim vjel-
um er hingað hafa flust.
Umboðsmenn:
J. Þorláksson & Norðmann.
JUNO
eldavfelar
(hvítemaileraðar).
Gaseldavjelar,
Gasvjelar,
eru til prýðis fyrir hver eldhús. Vel þektar hjer á landi, eftir
*»
13 ára reynslu, á meira en tvö þúsund heimilum.
Miklar birgðir ávalt fyrirligg'jandi hjá
1 Eðnarsson & Funfc
Tryggvagötu 28.
Sími 3982.