Morgunblaðið - 05.06.1935, Qupperneq 6

8
* M K G >1 N riUH I »>
Miðvikudaginn 5. júní 1935-
Rússneska kirkjan.
Margar ófagrar og hryllilegar
sögur hafa á tmdanfönmm árum
borist af ofsóknum í Rússlandi á
hendur kirkju og kennilýð. Ýmsar
af þeim sögum kunna að vísu að
vera nokkuð orðum auknar, en
því verður þó ekki neitað, að klerk
ar og kirkja hafa þar orðið fyrir
svo harðvítugum og ósanngjömum
árásum af hálfu Sovjetstjórnarinn
ar, að ekki getur drengilegt talist.
Að vísu er trúabragðafrelsi við-
urkent í Rússlandi að nafninu til,
en heldur ekki meira. Allar kirkju
eignir hefir ríkið sölsað undir sig,
rifið til grunna mörg kirkjuhús,
en breytt öðmm í samkomusali,
kvikmyndahús, bílskúra o. s. frv.
I>ær kirkjur, sem söfnuðirnir enn
fá að hafa til afnota eru skatt-
lagðar hærra miklu en önnur hús,
til þess að gera söfnuðunum sem
erfiðast fyrir.
Klerkar eru með lögum frá 8.
apríl 1929 sviftir rjetti til búsetu
á þeim eignum, sem ríkið á, og
vilji einhver skjóta skjólshúsi yfir
þá, verður að greiða fyrir það
sjerstakt gjald eða skatt. Matvæli
og aðrar nauðsynjar verða rúss-
nesku prestamir að kaupa við
þrefalt hærra verði en aðrir þegn-
ar ríkisins. Kristindómsfræðsla
barna er bönnuð í öllum skólum.
Bn í heimahúsum má að vísu fræða
börn um trúleg efni, en þó mega
ekki vera þar saman komin fleiri
en 3 böm í senn.
Um börn presta gilda sjerstök
ákvæði. Þau eru útilokuð frá hin-
um almennu barnaskólum, og
vinnumiðlunarskrifstofum ríkisins
er bannað að veita þeim nokkra
atvinnu.
1 tilskipun frá 15. maí 1932 er
meðal annars þetta tekið fram:
Bönnuð útgáfa allra bóka, blaða
eða tímarita, er f jalli um andleg
mál. Akveðið, að á árunum 1934
til 1935 skuli öllum klerkum vís-
að úr landi, ef þeir ekki hafa lagt
niður störf sín meðal safnaðanna.
Á árunum 1935—’36 skulu sjer-
stakri nefnd fengin í hendur öll
umráð yfir kirkjum, samkunduhús
um og bænahúsum, og skal nefnd-
in annast um, að þessum bygging-
um verði breytt í kvikmyndahús,
fundasali eða annað þessháttar.
„Eftir 1. maí 1937“, segir að lok-
um í tilskipun þessari, „skal ekk-
ert guðshús framar til vera í Sov-
jetríkinu, og er þar með Guð út-
lægur gjör úr Rússlandi“.
Þegar alt, þetta er athugað, virð-
ist óneitanlega þurfa að hafa tals-
vert einkennilega og kollótta sam-,
visku til að haldá því enn þá fram,'
að trúarbragðafrelsi ríki í Rúss-!
landi. J
1 náinni samvinnu við Sovjet- j
stjórnina starfar hið svonefnda
„Baráttusamband guðleysingja“.
Árið 1932 taldi það í Rússlandi 7
miljónir meðlima. Af þeim voru
ca. IV2 miljón börn á aldrinum
8—14 ára. Þetta fjelag g^fur út
tímaritið „Gu i rysingjann", er
kemur út vikulega í 500,000 ein-
tökum.
En þrátt fyrir það, þótt úfnar
öldúr ofsókua, úndirróðurs og
andúðar liafi j-isið hátt umhverfis
hina rússned j kirkju, síðan bylt-
ingin mikla varð þar í landi, þá
hafa þær öldur víða brotnað á
andstöðú þjóðarinnar sjálfrar og
trygð hennar við trú sína og
kirkju. Enn í dag mun nálega
helmingur þjóðarinnar halda fast
við trú feðra sinna, þrátt fyrir alla
erfiðleikana, láta skíra börn sín
og færa hina dánu til greftrunar
í vígða mold.
Hjer skal engu spáð um fram-
tíð hinnar rússnesku kirkju. En
þess má geta, að margar ofsóknir
hefir kirkjan staðist á liðinni tíð.
Margar holskeflur hafa risið hátt
gegn henni um aldirnar. En þær
holskeflur hafa hingað til brotnað
án þess að vinna henni varanlegt
mein. Og hvað sem um hina rúss-
nesku kirkju kann að verða í
framtíðinni, þá er það víst, að
guðstrúin verður ekki borin út úr
sál rússnesku þjóðarinnar með of-
beldi eða harðnéskju. Það er jafn
vonlaust verk, eins og að ætla sjer
að bera sólskinið í vatnsfötum.
S. V. „Kirkjurtiið“.
Einar Kristjánsson
óperusöngvari er tvímælalaust
einn hinna efnilegustu ungu
listamanna okkar Islendinga.
Um upptöku hans við eitt
stærsta og þektasta söngleik-
hús heimsins — Staatsoper í
Dresden — þarf ekki að fjöl-
yrða hjer, því íslensk blöð hafa
þegar birt ítarlegar frásagnir
um söngferil hans.
Hinsvegar mun það fullvíst,
að sjaldan hefir ungur söngv-
ari náð jafn skjótum frama.
Einar er aðeins 24 ára að aldri,
og hefir nú þegar sungið tenor-
hlutverk, smærri og stærri, við
Dresdenar óperuna í hálft ann-
að ár gegn fullum launum.
Að afloknu söngnámi hjá
hinum þejcta kennara, Dr. Vald.
Staegemann, var Einar ráðinn
til 3ja ára sem lyriskur tenór
hjer við óperuna. ■— Hlutskifti,
sem margur ungur söngvari
berst fyrir árum saman áður
en röddin nær þeirri fullkomn-
un, sem fellur þeim háu herr-
um í geð, sem stjórna söng-
kröftum þessa mikla söngleik-
húss, og margir eru um boðið
þegar slík staða losnar.
— Ritdómar blaðanna um
frammistöðu Einars og hæfi-
leika hans eru jafnan mjög lof-
samlegir. Vinnur hann áheyr-
endur með hinni hljómfögru
rödd sinni og frjálsmannlegri
framkomu á leiksyiðinu, því
hann er auk þess gæddur góð-
um leikara hæfileikum sem er
mjög mikils um vert við með-
ferð hinna mismunandi óperu-
hlutverka.i
Fyrir skömmu hjelt Einar
sjálfstæðan konsert í Dresden
fyrir fullskipuðu húsi, og sýndi'
það best hverri hylli hann á
hjer að fagna meðal söngunn-
enda.
Á söngskránni voru lög eftir
Franz Schubert, Hugo Wolf,
Edvard Grieg, Richard Strauss,
og íslensk lög eftir þá Sigfús
Einarsson og Árna Thorsteins-
son. Einari var tekið með mikl-
um fögnuði af áheyrendum, og
að lokum varð hann að syngja
mörg aukalög.
Læt jeg nægja að birta hjer
ritdóm eins helsta blaðsins í
Dresden um hljómleika þessa:
Dresdner Neueste Nachricht-
en: „Einar Kristjánsson, hinn
ungi tenor Ríkisóperunnar,
hjelt konsert í Palmengarten
fyrir fullskipuðu húsi, og veitti
hinum mörgu, sem þekkja hann
úr óperuhlutverkum, óblandna
ánægju.
— Hin fagra og hreina rödd
hans hefir tekið óvenju miklum
framförum, bæði hvað snertir
hæð og fylling. Er ánægjulegt
til þess að vita að söngvarinn
skuli sýna svo mikla ástundun
við þjálfun raddar sinnar.
Einkum verður maður þess
var í „diminuendo" og eins
þegar hann fer yfir í „píanissi-
mo“, sem kom honum að góðu
gagni við meðferð margra lag-
anna.
Það sem einnig vakti sjer-
staka ánægju meðal áheyrenda
var hinn góði framburður og
hreimur málsins (vocalitation)
— hreint afrek þegar um út-
lending er að ræða, og verð-
skuldar slíkt hið mesta lof.
Á söngskránni voru meðal
annars tvö ólík lög eftir Grieg
og sömuleiðis íslensk lög eftir
(Árna) Thorsteinsson og (Sig-
fús) Einarsson, sem voru ein-
kennandi fyrir hiná norrænu
hljómlist, og sem við mátti bú-
ast nútu þau sín til fullnustu í
meðferð listamannsins, og
vöktu mikla hrifningu meðal
áheyrenda. Ennfremur sýndi
hann glögt kunnáttu sína (das
tragende piano) í lögum svo
sem Der Gártner eftir Hqgo
Wolf og hinu fagnandi vor-
ljósi (Frúhlingslied) eftir sama
höfund.
Að lokúm var söngvaranum
tekið með dynjandi lófaklappi,
og varð að syngja mörg auka-
lög“.
—x—
Hinn 26.—30. apríl var
haldið söngmót í Wiesbaden að
tilhlutun Deutsche Akademie
og Nordische Gesellschaft er
nefnt var „Nordische Musik-
tage“.
— Við það tækifæri var Ein-
ari sýnd mjög mikil viðurkenn-
ing, því auk hans var aðeins
þrem öðrum söngvurum boðin
þátttaka í mótinu, og sem telja
má með bestu söngkröftum Ev-
rópu. Söngvarar þéásir voru:
Norðmaðurinn Ivar Andersen
frá Staatsoper Berlin, sem er
besti bassisti Þýskalands, An-
toinette Toini finsk , söngkona
frá Scala í Milano, og hin
fræga sænska, söngkona Nanny
Larsen-Todsen, sem talin er
besta núlifandi söngkona í
hlutverki Isolde eftir Wagner,
og sem meðal annars hefir
sungið við Metropolitan oper-
una í New York og hina tradi-
tionellu söngleiki Wagners í
Bayreuth. —- Birti jeg hjer
nokkra ritdóma um frammi-
stöðu Einars á móti þessu:
Deutsche Allgemeina Zeit-
ung, Berlin (5. maí. 1935):
Sá, sem langmesta at-
hygli og hrifningu vakti kvöld
þetta, var hinn ungi tenórsöngv
ari Ríkisóperunnar í Dresden,
íslendingurinn Einar Kristjáns-
•••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••*•••••••*•
•••••••**•••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••
I!

Timbarverslun
P. ^MTe j0iC©llSGll & HÍflldB
Stofnuð 1824.
Símnefni: Granfuru — Carl-Lundsgade, Köbenhavn C.
Selur tímbur í stærri og smænri sendingum frá Kaup-
mannahöfn. — Eik til skipasmiða. — Einnig heila
skipsfarma frá Svíþjóð.
Hefi verslað við ísland í meir en 80 ár.
K
• j
•1
•1
•1
• j
• 1
•]
•j
•j
• j
•j
•]
• ]
•]
• j
•]
•]
•]
son. Með hinni óþvinguðu og
hljómfögru rödd sinni söng
hann íslensk ljóð eftir tónskáld
in Sveinbjörn Sveinbjörnsson,
Áma Thorsteinsson og Sigfús
Einarsson, ásamt þrem lögum
eftir Edvard Grieg . . . . “
Völkischer Beobachter (3.
maí 1935): ....... Með töfr-
andi lyriskum blæ söng Einar
Kristjánsson. Hin íslensku ijóð
sem hann flutti, vöktu með lát-
leysi sínu óendanlegan fögnúð
meðal áheyrendanna. Er betur
hægt að hrekja þá fordóma,
að Norðurlönd sjeu fátæk að
ljóðum, en með túlkun slikra
verka ? . . . . “
Leipziger Neueste Nachrichfc-
en (3. maí 1935): ,,.... Hinir
ágætu söngvarar mótsins iÖgíðu
einnig sinn skerf til
Ivar Andersen, hinn radd-
mikli bassisti Ríkisóperunnar í
Berlín, með framúrskarandi
söngleikum, Antoinette Toini
frá Scala í Milano, Einar Krist-
jánsson frá Ríkisóperunni í
Dresden með bjartri og hreinni
tenorrödd og óperusöngkonan
Nanny Larsen-Todsen frá Stock
holm með þroskuðum söng-
kultur . . . . “
Wiesbadener Zeitung (2.
maí 1935): ,,.... Ekki síður
ánægjulegt var að heyra söngv
ara kvöldsins Einar Kristjáns-
son, hinn hreimfagra tenór,
sem Ríkisóperan í Dresden hef-
ir ráðið til sín.
Á söngskránni voru íslensk
lög eftir Sveinbjörn Svein-
björnsson, sem gert hefir ís-
lenska þjóðsönginn, Árna Thor
steinsson og Sigfús Einarsson,
lög, sem vöktu slíka hrifningu
að flest þeirra varð að enaur-
taka.
Að lokum söng listamaður-
inn, sem tekið var með inni-
legum fögnuði, mjög einfalt
vögguljóð (Bí bí og blaka).
Þetta barnslega lag söng hann
með svo listrænni smekkvísi
(kunstlerischen takt) og laus
við alla tilgerð í röddinni
(Stemmprotzentum), að ósk-
andi væri að þessi „kultiver-
aði“ söngvari, sem gæddur er
framúrskarandi sönggáfum,
veídi sjer einnig Ijóðasöng að
viðfangsefni .....“
Dresden í maí 1935.
H. B.
iSumarkjólar aSlwi
nýjustu efni og snið. —1
Afar mikið af faÍlegTmas \
B1 ú s s u m 0 g skemti-
legum P e y s u m tekið
upp til hvítasunnu. —
Komið tímanlega.
N IN O N hefir besiafe
úi*val og sanngjarnt verð
NINON
Austurstræti 122.
Opið 11—-12% og 2—7.
4 dyra í góðu standi,
lítið keyrð, tii söiu.
Ludvig SÖorr.
Sími 3333.

A)
Hangik)öl
á; 0,75 pr. kg.
Hifitbúðin Herfiubreið. ;
Hafnarstræti 18. Sími 1575.
Sigurjón Sæmundsson prentari
hefir keypt Sigluf jarðarprent-
smiðju af Henrik Thorarensen
lyfsala.
Eftirlitsmaður Sundlauganna
hefir verið ráðinn Kristbjörn
Bjarnason til septembermánaðar-
loka.
Þegar þjer þurfið að kaupa »ý~
reykt sauðakjöt, spaðsaKað
dilkakjöt og 1. flokks frosi©
dilkakjöt þá hringið í uncKPn
ritaða verslun.
Verslun
S vems Jóhaimbsonar,
HergstaéhKtrmti 16 Sbni 2091
#V»W?r.tr <v
Steindórsprent
prentar fyrir yður
I ;—------>
«‘í. Aðal.strceti 4 ■ Sími 1175