Morgunblaðið - 04.10.1935, Side 4

4
MORGUNBLAÐIÐ
Föstudaginn 4. okt. 1935,
Rððunautiirinn og kjarnfúðursþörfin.
Búnaðarfjelag íslands metur meira margra ára reynslu
bænda en fullyrðingar Páls Zopboníassonar.
Svargrein Páls og andsvar Ólafs Thors.
og fylgdi þeim brjef frá stjórn
fjelagsins.
Þar segir m. a.:
„I umsögn sinni miðar ráðu-
nauturinn við að bændur hafi
góð hey til að gefa kúm sín-
um og telur þá að Mjólkur-
f jelagið þurfi að fá að flytja
inn næsta ár 475 tonn af maís
og klíði.
1 sambandi við þetta viil
stjórnin benda á:
unni og taka af öll tvímæli. Það
á að treysta þeim sem reynsluna
hefir, segir stjórn Búnaðarfje-
lagsins, og það er Mjólkurfjel.
Reykjavíkur. En af því leiðir
að það má ekki treysta ráðum
hr. Páls Zophoníassonar, því að
hann leggur til að kröfur Mjólk
urfjelagsins sjeu skornar niður,
og það hvorki meira nje minna
en úr 500 kg. og niður í 150 kg.
kraftfóðurs á kú.
ÍJt af grein, sem birst hefir aðarfjelagsins sammála, en ósk- þurfi 200 kg. um árið, þá sje
í blaðinu eftir Ólaf Thors, um aði eftir að jeg reyndi að gera undir engum kringumstæðum á
innflutningshömlur á kjarn- ákveðnar tillögur um það fóður- ætlað oflágt. Með því yrði fóður-
fóðri, og hvílíkt tjón bændum bætismagn er jeg teldi að þyrfti bætisþörfin um árið 200 kg. sinn-
hjer í nágrenmnu væri með því að leyfa innflutning á á svæði um 3173 eða 634600 kg. eða 635
gert, hefir nautgriparæktar- M. R. í tilefnd af því er seinna tonn.
ráðunautur Búnaðarfjelags ís- brjefið skrifað 27 sept. og er Hje gert ráð fyrir því, að af því
lands, herra PáU Zophonías- svo: 1 sje mais og klið um 3/4 þá þyrfti
son, sent blaðinu til birtingar „Jeg hef í framhaldi af því næsta ár að leyfa innflutning á
eftirfarandi grein, er hann sem gerðist á síðasta stjórnar- 475 tonnum af mais og kliði á
nefnir:
Sfóru orðftu.
Herra alþingismaður Ólafur
Thors ritar í morgun grein í
Morgunblaðið sem hann nefnir
„Ætlar ríkisstjómin að koma
bændum á vonarvöl“.
í þessari grein nefnir hann
brjef frá mjer til stjómar Bún-
aðarfjelags íslands, og telur að
eftir tillögum í því hafi verið
farið. Hinsvegar segir hann að
framkvæmd tillagnanna verði til
að koma bændum á vonarvöl, og
þar með óbeint að vísu, að jeg
geri tillögur um það. Vegna þessa ,
óska jeg að Morgunblaðið flytji:
umrætt brjef, svo almenningur
sjái hve góður formaður sjálf-
stæðisflokksins er að draga áiykt-
arnir af gefnum forsendum.
Brjefin sein um ræðir eru tvö.
Hið fyrra er ritað 25 ágúst og
var þannig:
Samstundis er jeg beðinn að
segja álit mitt um brjef Mjólk-
fundi reynt að átta mig Uokkuð þetta svæði í þessu skyni.
gjör á fóðurbætisþörfinni hjer á ' Bn jafnframt því sem gengið
svæði M. R. og skal leyfa mjer yrði inn á þá braut að banna inn-
að gera þess grein hjer.
; flutning á eggjahvíturíkum fóð-
í Nautgriparæktarfjelagi urbætir — en hann er dýrari
Reykjavíkur virðist 4/7 hlutar eftir næringargildi en gott síldar-
kúnna þurfa fóðurbætir. Hinar mjöl — verður að gera ráðstaf-
ekki fái þær nægilegt hey. ianir til þess að þeir fái þann fóð-
í Nautgriparæktarfjelagi Mos- urbætir sem inn er fluttur, sem
fellssveitar virðist önnur hver eigá þær kýr sem þurfa hann, og
kýr þurfa fóðurbætir. jtil að tryggja það verður að setja
í Nautgriparæktarfjelagi Kjal- sjerstakar reglur um úthlutun
arnes virðast 3/8 hlutar kúnna hans“.
þurfa fóðurbætir. Þetta eru nú brjefjn. Og 0-
í Nautgriparæktarfjelagi Kjós- hræddiir legg jeg þau undir
arhrepps virðast 1/3 hluti kúnna dóm bænda landsins, og þær til-
þurfa fóðurbætir. Alstaðar er lögur sem í þeim felast, og bið
gengið út frá því að kýrnar fái þá að skera úr um það, hvort það
nægilegt hey.
í Gullbringu- og Kjósarsýslu,
Reykjavjk og Hafnarfirði eru
3173 mjólkandi kýr og kelfdar
kvígur.
Fóðurbætisþörfin hjá þeim, sem
,þurfa hann, virðist sveiflast milli
1.50 kg. um árið og upp í 1000 kg.
• hjá tveimur sem báðar eru með
, „ . . iyfir 5000 kg. ársnyt. Jeg hygg
urfjelags Reykjavikur, sem ráðu- r . , _ ° , , , * , , .
.„ , , . * * aó sje aætlað með þvi að kynn
neytið hefur sent hingað með |
brjefi d.s. 23 þ. m. í brjefi sínu
óskar M. R. eftir því að það fái
að flytja inn fóðurbætir sem
svarar 530 tonnum í mánuðunum
sept. til des. þ. á.
Jeg get að nokkru vísað í grein
eftir mig í nýútkomnum Frey (1.
tb. XXX árg.) um þetta efni, en
skal bæta þessu við:
1. Eins og nú stendur tel jeg
ekki rjett að leyfa að flytja til
landsins eggjahvíturíkan fóður-
bætir.
2. Sjálfsagt er að leyfa inn-
flutning á maís og kliði til blönd-
unar síldarmjöli.
3. Fóðurbætir handa kúm má
spara mikið meira en gert er og
ber að athuga hvemig það verð-
ur best gert, því lámjólka kúm
er óþarfi að gefa fóðurbætir. Aft-
ur er sjálfsagt að gefa hann þeim
kúm sem þess þurfa til að geta
sýnt fullt gagn — þ. e. mestan
nettó arð —- og má ekki af hálfu
þess opinbera vera gert neitt sem
fyrirbyggi, að menn geti fóðrað
kýr sínar rjett.
Að hinu leytinu er jeg ekki til-
búinn að gera tillögur um á
hvern hátt það verði fyrirbyggt
að menn noti fóðurbætirinn að
miklu leiti til að spara hey, en
það er vitanlega sjálfsagt að gera
ráðstafanir til þess, eins og
gjaldeyrismálum þjóðarinnar er
nú háttað“.
Þessu brjefi var öll stjórn Bún-
í þeim sje tilefni til að gefa í
skyn að jeg sje að leggja til að
„koma bændum á vonarvöl“.
Með þökk fyrir byrtinguna.
26. sept. ’35.
Páll Zóphóníasson.
Þessari grein P. Zoph. svar-
ar Ólafur Thors með eftirfar-
andi grein:
Jeg stend við stðru orðin.
Tvö brjef — tvær stefnur, og byggja á líkum eða getgátum.
undrar mig að hr. Páll Zophon- I mörg ár hafa bændur á þess-
íasson skuli telja sjer hag í að um slóðum gert tilraunir um
brjef þessi sjeu birt almenningi. notkun kjarnfóðurs, með það
f brjefunum er í rauninni að- eitt fyrir augum, að fá sem
eins tvent sem máli skiftir. | „mestan netto arð“ af hverri
í hinu fyrra segir hr. P. Z. kú. Niðurstaðan er skráð í bók-
að fóðurbætir sé : :um Mjólkurf jelags Reykjavík-
„sjálfsagt að gefa þeim kúm'ur, sem annast hefir fóðurkaup
sem þess þurfa til að geta fyrir flesta þessa bændur, og
sýnt fult gagn, — þ. e. a. s. sýnir að meðalþörfin er ekki
mestan netto arð — og má 150 kg. á kú eins og hr. P. Z.
ekki af hálfu þess opinbera vill láta gefa, heldur 500 kg.
vera gert neitt sem fyrir- eða meir en þrefalt hærri.
byggi að menn geti fóðrað Þetta er dómur reynslunnar,
kýr sínar rjett“. og vænti jeg að jafnvel þeir,
f síðara brjefinu gerir hann sem meiri virðingu bera fyrir
svo þá tíllögu, að bændum í orðum hr. P. Z. en alment ger-
Gullbringu- og Kjósarsýslu og ist, verði að þessu sinni leystir
Reykjavík verði meinað að gefa undan öllum vanda um það
kúm sínum meir en 150 kg. að- hvoru beri að treysta, órök-
flutts kraftfóðurs á ári. ístuddum fullyrðingum hans,
Þessi tvö „heilræði“ hr. P. Z.! eða sameiginlegu áliti alls þorra
rekast óþyrmilega á, því að sje bænda í Gullbringu- og Kjós-
það eigi aðeins rjett heldur og arsýslu og Reykjavík, — áliti
„sjálfsagt“, að miða kraftfóður- sem byggist á margra ára til-
gjöfina við það eitt, a$ kýr raunum um kjarnfóðrun til
sýni „fult gagn — þ. e. a. s.1 „mesta netto arðs“ af búrckstr-
mestan netto arð“, þá er það inum.
eigi aðeins rangt heldur og al- J Þeim ti.1 leiðbeiningar, sem þó
veg auðsæ helber vitleysa, að kynnu að efast, er rjett að geta
takmarka aðflutta kraftfóðrið þess, að framanprentuð brjef
við 150 kg. á kú.
|hr. P. Z. voru send ríkisstjórn-
f þeim efnum þarf ekki að' inni frá Búnaðarfjelagi íslands,
1. Að heyskapartíð hefir í
sumar verið heldur erfið
svo að hey eru víða illa
hirt hjer í nærsveitum og
geta ekki talist „góð hey“
í heild sinni.
2. Að á þessum sömu slóðum
er nýrækt meiri hlutfalls-
lega en alment gerist, og
reynslan hefir sýnt, að ný-
ræktartaðan er ljettari
en taða af góðum gömlum
túnum.
Þetta hvort tveggja verður
að taka til greina þegar meta
skal fóðurbætisþörf bænd-
anna í nágrenni Reykjavíkur
og í Reykjavík, og einnig
verður að taka tillit til þess,
að kýr á þessu svæði eru
orðnar því vanar, að fá mik-
inn fóðurbæti, svo að búast
má við að þær sýni minna
gagn af heygjöf mestmegnis
og eingöngu en aðrar kýr,
sem ekki hafa vanist miklum
fóðurbæti.
Enn er á það að líta, að
fjárhagsástæður manna eru
nú þannig, að þeir munu skirr
ast við að kaupa meiri fóður-
bæti, en þeir þykjast minst
geta komist af með, og það
mun Mjólkurfjelagið hafa í
huga, þegar það ákveður fóð-
urbætiskaup sín.
Á það skal að lokum bent,
að Mjólkurfjelagið hefir nú
árum saman leitað fyrir sjer,
með aðstoð viðskiftamanna
sinna, um heppilegustu fóð-
urblöndu fyidr mjólkurkýr og
virðist hafa náð þar góðum
árangri, þar sem ekki hefir
borið á neinum fóðursjúkdóm
um í kúm á viðskiftasvæði
Mjólkurf jelagsins. Ætti því
að mega treysta því, að það
hagi fóðurbætiskaupunum eft
ir því sem reynslan hefir
kent þvi að bestan árangur
gefur.
V irðingarf yllst,
f. h. búnaðarmálastjóra.
M. Stefánsson.“.
Hjer þarf ekki langar skýr-
ingar.
Stjórn Búnaðarfjelagsins
cann ekki við að stinga um-
sögn hr. P. Z. undir stól, en
getur hins vegar ekki unað
denni. Með kurteislegum en ó-
tvíræðum orðum, er umsögnin
vegin og ljettvæg fundin, og
niðurstaða Búnaðarf jelagsins er
jessi:
„Ætti því að mega treysta
því, að það (Mjólkurfjelag
Reykjavíkur) hagi fóðurkaup
unum eftir því sem reynslan
hefir kent því að bestan ár
angur gefur“.
Fastara getur stjórn Búnað-
arfjelagsins ekki kveðið að orði
gegn sínum eigin naútgripa-
ræktarráðunaut, og þarf þess
heldur ekki til að skera úr deil-
Hin skráða reynsla bændanna
og hin skýru ummæli Búnaðar-
fjelags Islands eru gild sönnun
þess hve herfilega hr. P. Z. fer
villur vegar í þessu máli.
Þegar nú þess er gætt,
að öll nýrækt í Gullbringu-
og Kjósarsýslu og Reykjavík
er bygð á kraftfóðrun,
að bændur afla ekki heyja
er nægja að meiru en %—%
til fóðrunar búpeningsins,
að kýr sem vanar eru kraft-
fóðri missa nyt alt að Vá, ef
snögglega á að fóðra þær á
heyi eingöngu,
að hver kraftfóðureining sem
skilar bændum netto 65 aur-
um kostar þá ekki yfir 20
aura,
að nýræktin hefir verið svo
fjárfrek bæði um stofn- og
rekstrarkostnað, að hún get-
ur als ekki borið sig nema að
síðustu framleiðslufóðurein-
ingar njóti sín, svo að kýrn-
ar „geti sýnt fult gagn, þ. e.
a. s. mestan netto arð“ og
að af þessu leiðir að verði
bændum meinuð eðlileg notk-
un kraftfóðurs neyðast þeir
til að fækka kúnum, en hinar
verða nytlægri, og búskapur-
inn því dauðadæmdur, —
þegar als þessa er gætt, og
þess í viðbót, að það er sjálf-
ur nauðgriparæktarráðunaut-
ur Búnaðarf jelags Islands,
sem slíka tillögu gerir,
þá þykist jeg ekki þurfa að
beiðast afsökunar orða minna
heldur endurtek eg þau og segi:
„Ekki er grunlaust að
fyrir ráðunautum nefndar-
innar vaki fremur annað en
að spara gjaldeyri, nefni-
lega það, að kyrja með
þrælataki ekki aðeins eðli-
legan vöxt nýræktar á þessu
svæði, heldur og þann bú-
skap, sem þegar hefir verið
til stofnað“.
Þetta eru stór orð, en jeg
stend við þau.
Ólafur Thors.
Lifur og hjörtu,
Nýr Mör,
Nýtt Dilkakjöt,
úr Borgarfirði.
Kjðtbúðin Herðubreið.
Hafnarstræti 18. Simi 1675.
Ráðningarstofa Sími
Reykjavíkurbæjar 966
Laekjartorgi 1 (1. Ioftí).
Karlmannadeildin opin frá
kl. 10—12 og 1—2.
Kvennadeildin opin frá
kl. 2——B e. b.
Vinnuveitendam og atvímraumsækj-
endum er veitt 811 aðstoB við ráðn-
ingu án endurgjalds.