Morgunblaðið - 10.11.1935, Page 5

áSunnudaginn 10. nóv. 1935.
MORGUNBLAÐIÐ
5
Einn eða tveir unglingspiltar
geta komist að lausavinnu
hjá
Islensku leikfangagerðinni.
Ben. Elfar.
Sími 1556.
Lifur og hjörtu,
Nýr Mör,
Nýtt DL’kakjöt,
úr Borg-arfirSi.
Kjötbúðin Herðubreíö,
Hafnarstræti 18. Stmi 1575.
.Jafnframt því, að Skandia-
mótorar hafa fengið miklar
•ciidurbætur eru þeir né
lækkaðir i verði.
A ðalu jti boðs tn aöur.
Garl froppé
Kápuefni.
Kápuskinn.
Versl. vik.
Laugaveg 52.
Sími 4485.
VERZIUNARMÁL
Hlutverk verslunarstjettarinnar er að þjóna sem
best hagsmunum þjóðarheiidarinnar.
Kaupmenn fara ekki fratn á annað en jafnrfetti
við aðra skilnin^ valdliafanna á starfinu.
Messtu örðugleikar þfóðanna eru á vsðskiftasviðinu. Þes§ veg'na
nauðsynlegt að sameina kraftana til að leysa vandræðin.
Grettisljóð
á 2 krónur og Jón Arason,
leikrit, á 2,50, eftir Matthías
Joehumsson.
Fást í öllum bókabúðum.
Blaðið Vesturland
fæst á
Afgreiðslu Morgunblaðsins.
A uppboði
Samtal við Hallgrím Benediktsson, formann Verslunarráðsins.
I dag kl. 2 verður sett
fyrsta allsherjar versl-
unarþing Islands 1 Kaup
þingssalnum. — Verður
þing þetta um leið aðal-
fundur Verslunarráðs
íslands.
Það er þegar kunnugt alþjóð,
að Verslunarráðið hefir eflst
mjög á síðustu missirum. Starf-
semi þess hefir aukist, og þátt-
takendum fjölgað að miklum
mun.
En stjórn Verslunaráðsins er
það ljóst, að mikið verkefni er
fyrir höndum. Auka þarf sam-
heldni og samtök verslunar-
stjettarinnar, kryfja ýms vanda
mál til mergjar, og gera öllum
landslýð það deginum ’jósara
hvaða þjóðnytjastörf verslunar-
stjett landsins hefir unnið,
vinnur og á eftir að vinna.
Þing kaupsýslumanna, sem
hefst í dag, hið fyrsta, er háð
hefir verið, er mikilvægt spor
í þá átt að efla verslunarstjett-
ina, styðja málefni hennar, og
auka samhug og samtök kaup-
sýslumanna um gervalt landið.
í tilefni af þingi þessu átti
blaðið í gær tal við formann
Verslunarráðsins, Hallgrím
Benediktsson stórkaupmann.
Hvaða mál verða lögð fyrir
verslunarþingið, spyrjum vjer
Ilallgrím.
Allmörg eru þau mál, sem
við höfum á dagskrá. En helstu
málefnin verða: Ríkiseinkasöl-
urnar, innflutnings- og gjald-
eyrishömlurnar og ýms skatta-
og tollamál.
Hefir Verslunarráðið haft
nefndir starfandi til þess að
undirbúa nokkur helstu malin
fyrir þing þetta.
En mest áhersla hefir verið á
það lögð að rannsaka innflutn-
ings- og gjaldeyrishömlurnar,
hvernig framkvæmd þeirra hef-
ir verið. Er hjer um að ræða
eitt mikilvægasta málið fyr-
ir verslunarstjettina og verslun
landsins.
Hver er afstaða Verslunar-
ráðsins í stuttu máli til inn-
flutnings- og gjaldeyrishaft-
anna ?
Við skiljum fyllilega þau
vandræði sem steðja að þjóð-
inni vegna gjaldeyrisskorts.
Okkur dettur ekki í hug að
krefjast neins þess, sem ófram-
kvæmanlegt er, að því er inn-
flutning snertir.
En það sem við förum fram á,
Hallgr. Benediktsson.
er í stuttu máli, að innflutn-
ings- og gjaldeyrisleyfum sje
miðlað til manna með fullri
sanngirni og óhlutdrægni, á
hverjum tíma, verslanir manna
fái að njóta fulls jafnrjettis,
enginn sje afskiftur til þess að
ívilna öðrum.
— En hver er þá afstaða
Verslunarráðsins gagnvart sam-
vinnufjelögunum?
— Það er rjett að taka það
skýrt fram einmitt í þessu sam-
bandi, að gagnvart samvinnu-
fjelögunum förum við ekki
fram á annað en jafnrjetti.
í mörgum greinum fara sam-
an stefnur og hagsmunir sam-
vinnufjelaga og kaupmanna.
Báðir vilja frjáls viðskifti,
kaupmenn og samvinnumenn.
Oft geta þessir aðilar unnið
saman að sameiginlegum vel-
ferðarmálum beggja. Enda er
það skoðun margra erlendra
samvinnumanna, að best fari á
því að samvinnufjelög og kaup-
menn vinni hlið við hlið að því
að greiða úr viðskiftum þjóð-
anna svo að almenningi farnist
sem best.
Hvorug verslunarstefnan á að
hafa sjerrjettindi. Báðar, hvor
í sínu lagi, eiga að fá svigrúm
til að keppa áfram.
Sje báðum gert jafnhátt und-
ir höfði, þá sker tíminn og
reynslan úr því hvor stefnan
hefir meiri lífsþrótt, meiri til-
verurjett, hvor er betur til þess
fallin að leysa vandamál við-
skiftanna.
Á þessum tímum er það lífs-
nauðsyn hverri þjóð, að allir
nýtilegir kraftar hennar sam-
einist til þess að leysa úr örð-
ugleikum viðskiftanna.
Þetta skilja flestar, ef ekki
allar þjóðir, nema kannske Is-
lendingar, vegna þess hve þjóð-
in er enn ung, sem verslunar-
þjóð.
En menn hljóta að skilja það
hjer, eins og það er augljóst
öllum heimi, að aðal-örðugleik-
ar þjóðanna eru ekki lengur á
sviði framleiðslunnar heldur á
sviði viðskiftanna, hvernig
koma á afurðum landsmanna í
viðunanlegt verð, og hvernig á
að fá lífsnauðsynjar lands-
manna með þolanlegum kjör-
um, þrátt fyrir allan þvergirð-
ingsskap, höft og tolla, sem nú
þjá gervallan heiminn.
Til þess að þetta takist fyrir
okkur íslendingum, lítum við
svo á, að við þurfum að sam-
eina krafta vora, nota alla þá
þekkingu, alla þá reynslu sem
við höfum aflað okkur á und-
anförnum árum, og alt það hug-
vit sem fáanlegt er, til þess að
leita uppi færar leiðir.
Stefna núverandi stjórnar-
valda torveldar mjög þjóðnytja
starf verslunarstjettarinnar.
Hver ríkiseinkasalan er stofn-
uð eftir aðra.
Með því er settur glundroði í
viðskifti vor út á við, hagkvæm
viðskifti trufluð eða eyðilögð,
reynsla og þekking margra
manna látin ónotuð.
Þetta leiðir til mikils tjóns
fyrir þjóðarheildina.
Móti þessu hljóta kaupmenn
að berjast af alefli, því það er
sannfæring þeirra, að fyrir þjóð
arheildina sje það happasælla
og hagkvæmara, að frjáls versl-
un fái að þróast í landinu.
Er ekki ástæða til að fjölyrða
um þetta að þessu sinni. Nægir
að benda á, að á þessum örð-
ugu tímum fyrir öll viðskifti
ætti ríkisvaldið að forðast sem
mest ónauðsynlegar truflanir á
viðskiftalífinu.
En því fer fjarri að þessa hafi
verið gætt. Menn, sem aðhyllast
einokunarstefnuna hafa meira
að segja gengið svo langt, að
þeir hafa borið rangar sakir á
verslunarstjettina.
Það er vitaskuld rjett, að
dreifingarkostnaður á vörunum
á að vera sem minstur.
*
Ef bent er á, að eigi sje nægi-
legrar hagsýni gætt á ein-
hverju sviði verslunarinnar, þá
munu kaupmenn taka vel öllum
hollum og rjettmætum bend-
ingum í því efni.
En skraf manna, um „óþarfa
milliliði", er oftastnær hrein
fjarstæða, því þó vera kunni
að einhver verslunargrein sje
því sem haldið verður á Lamba-
stöðum á Seltjarnarnesi, mánud.
11. nóvember, kl. 2 síðd., verða
auk húss þess, senl áður er aug-
lýst — seldir ýmsir innanstokks-
munir, bækur og búsáhöld.
Sýslumaðurinn í Kjósar-
og Gullbringusýslu.
Bergur Jónsson.
rekin með of miklum tilkostn-
aði, eða einhver liður verslun-
arinnar sje of dýr, þá er ekki
hægt að draga af því þá álykt-
un að verslun í höndum kaup-
manna sje yfirleitt óþörf.
Ef slíkt tal væri rjettmætt þá
mætti segja hið sama um fram-
leiðsluna. T. d. fiskveiðar, söin
væru reknar með of miklum til-
kostnaði. Þó það kunni að vilja
til, að útgerð sje rekin of dýrt,
þá dettur engum í hug að halda
því fram, að hætta eigi við fisk-
veiðar.
Hver er afstaða kaupmanna
til skattamálanna ?
Um það mætti margt segja,,
en jeg læt þetta nægja í bili.
Núverandi stjórn eykur sífelt
skattabyrðar verslunarinnar.
En ekki er til lengdar hægt
að gera hvorttveggja í senn að
auka á skatta þá sem verslunin
á að bera, og um leið þrengja
kosti hennar á annan hátt.
Ef ríkisvaldið ætlar að
heimta auknar tekjur frá versl-
unarstjettinni, þá er fyrsta skil-
yrðið til þess að það takist, er
til lengdar lætur, að gera versl-
unarstjettinni, sem auðveldast
fyrir, að vinna þjóðnytjastarf
sitt.
Hvað hefir Verslunarráðið
gert til að efla samtök verslun-
arstjettarinnar?
Til þess að verslunarstjett
landsins geti sem best leyst
verkefni sín af hendi, þarf hún
að eflast hið innra með öflug-
um samtökum.
Því hefir verið að því unnið
nú undanfarið, að efla fjelags-
samtök kaupmanna um land
alt, og koma á þeirri skipun, að
verslunarþing verði háð árlega
sem tekur öll helstu mál stjeþt-
arinnar til meðferðar.
Að þessu getur orðið hagur
fyrir alla aðila. Þar geta full-
trúar stjettarinnar gert álykt-
anir um það sem máli ákiftir.
Og þing og stjórn getur fengið
vitneskju um afstöðu stjettar-
innar sem heildar.
Á slíku verslunarþingi er
hægt að hafa samvinnu við alla,
Framhald á 6. síðu.