Morgunblaðið - 10.11.1935, Qupperneq 6

6
MORGUNBLAÐIÐ
Sunnudaginn 10. nóv. 1935.
Viðtal við Hallgr.
Benediktsson.
Framhald af 5. síðu.
sem vilja láta til sín taka innan
stjettarinnar, og hafa hug á að
leysa þau vandamál, sem fyrir
liggja.
Verslunarráðið er allsherjar
fjelagsskapur allra kaupsýslu-
manna landsins.
Til þess að tryggja það, að
Verslunarráðið starfi á sem ör-
uggustum lýðræðisgrundvelli
höfum við stofnað Fjelagsráð.
1 Fjelagsráð eru kosnir tveir
menn úr hverju fjelagi, sem
starfar innan kaupmannastjett-
arinnar.
Mörg mikilsvarðandi mál,
sem Verslunarráðið fær til með-
ferðar, eru lögð fyrir fjelags-
ráðið, svo að þeir menn, sem
hafa hina bestu sjerþekkingu,
geti þar látið uppi álit sitt, svo
að sjónarmði allra greina versl-
unarinnar komi til greina.
Þannig er traustlega um það
búið, að öll mál Verslunarráðs-
ins fái sem öruggasta og besta
afgreiðslu.
Við stefnum nú hiklaust að
því marki, að hver einasti kaup-
maður á landinu verði þátttak-
andi í Verslunarráði Islands.
1 baráttu vorri fyrir því,
að þjóðin megi í sem fylst-
um mæli njóta þekkingar og
reynslu verslunarstjettar
sinnar og' hagnaðar af sjálf-
stæðri verslun, munum við
í hvívetna beita rökum og
hóglátum málaflutningi,
fullu trausti þess, að þjóð
vor, sem aðrar þjóðir, læri
að meta verslunarstjett sína,
og það þjóðnytjastarf, sem
hún hefir með höndum.
Upplausn Stálhjálma-
fjelaganna.
Framhald af 2. síðu.
Bæði foringi Stálhjálma,
Seldte, og Hugenberg urðu ráð
herrar í ráðuneyti Hitlers.
Þegar frá leið vann Hitler
markvíst að því að efla einræð-
isvald nazistaflokksins í Þýska
landi.
Brátt varð Hugenberg að
víkja fyrir ofbeldi nazista.
Vegur Stálhjálma hefir einn-
ig farið minkandi og í sumar
skarst alvarlega í odda með
Stálhjálmum og nazistum.
Nú hefir Hitler náð marki
sínu. Stálhjálmafjelagið er úr
sögunni.
En hvað verður um Seldte,
sem er ennþá verkamálaráð-
herra í stjórn Hitlers? Pr.
Mikil vonbrigðl
meðal keisara-
sinna.
KAUPMANNAHÖFN í GÆR.
EINKASKEYTI TIL
M ORGUNBL AÐSINS.
Upplausn Stálhjálma-
fjelagsins þýska hefir
;orðið mörgum vonbrigði.
Einkum harma föðurlands-
dýrkendur frá keisaratímunum
mjög þessa ráðstöfun.
Krónprins Þjóðverja og fleiri
skyldmenni Vilhjálms II. voru
meðlimir Stálhjálmaf jelagsins.
Þýskur sendíkennari
við Háskólann
dr. Walter Iwan
landafræðingur.
Dr. Walter Iwan.
Hingað er nýkominn þýskur
fræðimaður til Háskólans, dr.
Walter Iwan. Verður hann hjer
sendikennari í vetur.
Dr. Iwan hefir komið hingað
þrisvar sinnum áður. Sumurin
1927 og 1928 var hann hjer og
ferðaðist þá um óbygðir til
landafræðisrannsókna, einkum
um Kjöl og Sprengisand.
Síðastliðið sumar var hann
hjer einnig; var í tvo mánuði
við rannsóknir vestur við
Drangajökul.
Hann hefir samið íslandslýs-
ingu á þýsku, er hann tileinkar
Þorvaldi Thoroddsen. Hann hef
ir haldið marga fyrirlestra um
ísland í Þýskalandi. •
Blaðið hafði tal af dr. Iwan
í gær.
Hann sagði m. a.:
Síðan jeg kom hingað fyrst
sumarið 1927 hefi jeg verið
heillaður af þeim fjölda við
fangsefna, sem hjer blasa við
þeim er leggja stund á náttúru-
fræði. Jeg hefi gert mjer far
um að kynnast landinu sem
best. Nú þykir mjer vænt um,
að fá tækifæri til að kynnast
þjóðinni.
Hvað hafði þjer aðallega lagt
stund á í rannsóknum yðar
hjer?
Erindi mitt vestur að Dranga
jökli var að athuga hvort sá
jökull myndi vera í vexti eða
rjenun. Fyrir jöklafræði er það
mikilsvirði að fá um það vitn
eskju, hvort hann er á sömu
leið og Glámujökull, sem að
mestu leyti er horfinn.
í Þýskalandi telja menn ó-
víst, hvort hinir íslensku jöklar
eru yfirleitt einskonar eftirlegu
kindur frá ísöldinni, ellegar
þeir vaxa og minka eftir til-
breytingum í loftslagi — eins
og t. d. jöklarnir í ölpunum.
Því þar hafa menn komist að
raun um, að þeir vaxa jafnan
á einum 35 árum og minka svo
aftur næstu 35 árin.
En annars hefi jeg hug á því,
að safna öllum nýjungum í
landafræði Islands. Grundvöll-
ur sá, sem jeg byggi á, eru hin
ágætu verk Þorvaldar Thorodd-
sen. Jeg vil halda áfram þar
sem hann hætti.
Hvar hafið þjer stundað
nám?
Broadbent fór fram úr
meti Kingsford-Smith
á
mm
England - Astralia.
Kingsford-Sroith
ófundinn.
Leilln heldur áfram.
„Brnarfos
••
London, 9. nóv. FÚ.
Enski flugmaðurinn
Broadbent fór fram úr
meti Kingsford-Smith á
flugi sínu frá Englandi
til Ástralíu.
Flaug hann á 6 dög-
um 21 klst. og 19 mín.
frá London til Port-
Darwin.
Ekkert hefir spurst af
Kingsford-Smith ennþá.
Leitin að honum heldur
áfram.
Sir Charles Kingsford-Smith
setti nýtt met er hann flaug
milli Englands og Ástralíu
haustið 1933.
Broadbent kom til Port Dar-
win kl. 4.19 í morgun eftir
enskum tíma. Hafði hann þá
verið hjer um bil 7*4 klst.
skemri tíma, en það tók Sir
Charles Kingsford-Smith að
fljúga þessa sömu leið fyrir
tveimur árum.
Broadbent kvaðst hafa feng-
ið ofsa-storm á leiðinni milli
Rangoon og Singapore, og gera
menn ráð fyrir að í þeim stormi
hafi Sir Charles hlekkst á.
í Berlín, Múnchen, Wien og
Róm. Jeg hefi auk þess ferðast
víða um Ítalíu, t. d. til þess að
kynnast eldfjallamyndunum
þar.
— Og fyrirlestrar yðar hjer
við Háskólann?
— Verða þessir: Á þriðju-
dögum kl. 8, fyrirlestrar fyrir
almenning um hjeruð Þýska-
lands. Og svo hefi jeg kenslu í
þýsku tvisvar í viku fyrir stúd-
enta, á miðvikudögum og föstu-
dögum kl. 5.
Jeg byrja fyrirlestra mína
næstkomandi þriðjudag.
14 uppreisnarmenn.
Framhald af 2. síðu.
Hitler og fylgismenn hans
kendu um svikum valdhafanna
í Bayern, von Kahr og von
Lossow, að uppreisnin mishepn-
aðist.
Hinir 14 menn, sem fjellu
fyrir framan „Feldherrenhalle"
í Múnchen 9. nóv. 1923 voru í
dag heiðraðir fyrir þátttöku
sína í þessari fyrstu byltingu
Hitlers.
Kistur þeirra voru fluttar í
sigurför um götur Múnchen-
aorgar í dag.
Kistunum fylgdu einkennis-
klæddir nazistar í blysför.
fer á mánudagskvöld (11. n6v.br.)
um Vestmannaeyjar til Leith,
Grimsby, Oslo og Kanpmanna-
hafnar.
Farseðlar óskast sóttir fyrir
hádegi sama dag.
„Dettifos* “
fer á þriðjudagskvöld (12. nóv.-
br.) í hraðferð vestur og norður,
og kemur hingað aftnr.
Aukahöfn Sauðárkrókur.
Farseðlar óskast sóttir fyrir
hádegi sama dag.
I fararbroddi fór Hitler sjálf-
ur. —
Götuljós voru slökt og mikil
kyrð, af engu rofin nema dap-
urlegum trumbuslætti, ríkti yfir
borginni.
Kistur hinna föllnu hermanna
voru síðan grafnar í „Feldherr-
enhalle“.
Fór sú athöfn fram með mik-
illi viðhöfn.
Páll.
Dagbók.
□ Edda 593511127 = 2 Atkvgr.
I.O.O.F. 3= 11711118 = Fl.
Veðrið. í gær var hægviðri nnt
alt land. Á A-landi var skýjað
en bjartviðri í öðrum landshlut-
um. í innsveitum norðan lands
var 3—4 stiga frost en á S- og A-
landi 3—4 st. hiti. Við SA-Græn-
land er lægð, sem nálgast ísland
og mun hún valda SA-átt með
þykkviðri á S- og V-landi.
Veðnrútlit í Rvík í dag: H»g-
viðri, en þyknar upp með SA-átt
er líður á daginn.
f dómkirkjunni í dag kl. 11
minnist síra Bjarni Jónsson kenni-
mannsins og trúarskáldsins Matt-
híasar Jochumssonar.
Sjaldsjeður fugl. 1 garði Hress-
ingarskálans við Austurstræti sást
í gærmorgun dómari (dompop)
og mun sá fugl ekki hafa sjest
hjer á landi á víðavangi áður.
Fugl þessi er heldur minni en
þröstur og er með fagur-rauða
bringu (karlfuglinn). Hann á
heima á Norðurlöndum og er ekki
farfugl.
40 ára er í dag Guðjón Jóns-
son, bílstjóri, Öldngötu 47.
Betanía, Laufásveg 13: Vakn-
ingarsamkoma í kvöld kl. 8*4.
Páll Sigurðsson talar. Allir vel-
komnir.
Matthíasarminning. Eins og
stendur í Lesbók Morgunblaðs-
ins í dag er í ráði að reisa þjóð-
skáldinu Matthíasi Jochumssyni
veglegan minnisvarða á Aknreyri
fræðasafn, sem á að bera nafn
hans um aldir. Akureyrarbær hef-
ir lagt fram 30 þús. krónur til
þessa safns, Alþingi 30 þúsundir
króna, en unnendur Matthíasar
eiga að leggja fram seinustu 30
þúsundimar, til þess að þetta
minningasafn komist upp. 1 dag
og á morgun verður tekið á móti
framlögum í afgreiðslu Morgun-
blaðsins.