Morgunblaðið - 22.01.1936, Page 6

6
MORGUNBLAÐIÐ
' '.ivaík'-. GJÍ
Fráfall Bretakonungs.
FRAMH. AF ANNARI SÍÐU.
Hann komst svo að orði um
Georg’ V., að hann hefði verið
einn þeirra, sem aldrei þreytt-
u«t á að vinna að friði, og betra
samkomulagi milli þjóðanna.
Samúðarskeyti hafa borist
8to að segja úr hverju ríki ver-
aldar.
Þjóðarsorg i Bretlandi.
í Bretlandi hefir fráfall kon-
ongs algerlega sett svip sinn á
daginn í dag. Kappleikar og
íþróttaiðkanir falla hvarvetna
niður, skemtistaðir allir eru lok
aðir, og jafnvel engir hljóm-
leikar á gildaskálum.
1 London var dóms- og rjett-
arsölum lokað,sömuIeiðis kaup-
köllum um land alt.
Hirðsorg i 9 mánuði.
Hinn nýi konungur mælti svo
fyrir í dag, að í tilefni af frá-
íalli konungs skyldi haldin
hirðsorg í 9 mánuði, og bauð,
að til þess skyldi tekið tillit í
klæðaburði:
Fullkomin hirðsorg í sex
mánuði, til 21. júlí, en
fyrst 21. október skyldi
hirðlífið falla í sínar venju
Iegu skorður.
(Breska útvarpið minnir á
það, að þó að fyrirmæli þessi
gildi aðeins fyrir hirðina, þá sje
það, venja, að almenningur
taki tillit til þeirra í klæðaburði
•ínum.)
»The most beloved«.
lýðhylli er konungur hefði átt að
fagna meðal þegna sinna fjær og
nær, er best og greinilegast kom
fram, vjð þ^tíðahöld þau hin miklu
í fyrra, er hann átti 25 ára ríkis-
stjórnarafraæli. Lýsti hann mann-
kostum Georg V. frábærri um-
önnun hans fyrir velferð þegna
sinna, árvekni hans, starfsþreki
og hinni frábæru skyldurækni og
trygglyndi.
Síð^sta daginn sem hann lifði,
sagði J forsætisráðherrann, þegar
sjúkdómúr hans hafði heltekið
hann, svo Ifiann hafði ekki meðvit-
und nema endrum og eins, spurði
hann, þegár hann vaknaði til með-
vitundar, um ástandið í Breta-
veldi.
' Ráðherrk lýsti því, hve mjög
menn hefðu óttast um líf konungs.
Hvað eftir annað hefði hann ver-
ið fársjúkur. Menn undruðust
hvemig þrek hans entist við ha-
tíðahöíd ríkisstjórnarafmælisins.
Síðar var sem hann hefði hug-
boð um, að hann ætti ekki langt
eftir ólifað. En hann tók því með
sömu staðfestu og öðru í lífinu.
í endalok ræðu sinnar mintist
ráðherra hins unga konungs,
Edwards VIII., sem nú tæki við
ábyrgðarmestu stöðu, sem hvíldi
á hei^ðfjn nokkurs dauðleg^
manns.
Breska þjóðin þekti mannkosti,
dugm§ óg skyldurækni hans og
vænti þvj ,hins best af honum. En
mestan styrk í framtíðinni myndi
hann ha£a af hinu glæsilega for-
dæmi föð«r síns.
Lárviðarskáldið breska, John
Masefield, hefir ort kvæði í til-
•fni af fráfalli konungs, og
flutti það sjálfur í breska út-
▼arpið í dag.
Síðustu hendingarnar í kvæði
lárviðarskáldsins voru á þessa
leið:
„He was most royal of all royal
kings,
Most thoughtful for the
meanest in his state,
The best, the greatest, and the
most beloved“.
;(Hann var konunglegastur
aílra konunga, nærgætnastur
allra við þá umkomulausustu í
ríki hans, bestur, mestur, og
▼insælastur).
Ræða Baldwins,
FRAMH. AF ANNARI SlÐU.
Lýsti hann m. a. hinni einlægu
SKEMTUN REYKJAHÆL-
IS SJÚKLINGA.
FRAMHÍ AF ÞRIÐJU SlÐU.
lestí^ $!l þess að auka og bæta
bókak^gt 5 safnsins hafa sjúkling-
ar því tekið það ráð að halda
skemtun og hafa bestu listamenn
bælfg^þl^Jofað aðstoð sinni.
Það má því telja víst, að bæjar-
bú|^ ,^i^|nenni á skemtunina og
geri tvent í senn, a,ð skemta sjer
og’siaiðiíL að því að Reykjahælis^
sjúmmg® geti aukið nokkuð við
bókkpáfh sitt.
^afnið er nú svo fjelaust, að það
gefur tæplega haldið þeim bókum
við, sena jþað á nú, hvað þá keypt
nýj^. ^n ef bæjarbúar sýna
skemtuninni í kvöld góðan hug,
getur það orðið til að auka ánægju
sttííujir# imargra sjúklinga á
Reykjahæli á ókomnum árum.
Skemtunin er í Iðnó og hefst
kl. Sþk '
h " ‘ €2
Vegna jarðarfarar
— -.«*— ^— r—: • ' w, • h*
verður skriísfofum voram
».'úP-rr

lokað i dag frá kl. 12-4 e.h.
H.f. Allianec.
Hestamannafjelagið Fðkar
Ireldur fund á Hótel Heklu, föstud. 24. þ. m., kl. 8!/2 síðd.
FUNDAREFNI:
Hagabeilarmáli?! og nýfl
vallarslðeði.
Slysavarnir og björguuarskútur.
Reynsla Norðmanna.
f haust fór ungur sjómaður,
Geir Jón Helgason hjeðan til Nor-
egs til þess *ð kynna sjer starf
björgunarskúta þar. Fór hann
þetta að tilhlutan Slysavarnafje-
lagsins og var 6 vikna tíma á
tveimur björgnnarskútum. Var
önnur fyrir Austurlandinu, segl-
skúta 30 smál. sem hjet „Hambur-
sund“, en hitt var 40 smál. vjel-
skúta frá Bergen og hjet „Frithjof
Wiese“. Norðmenn hafa 25 björg-
unarskútur víðsvegar með strönd-
um fram, og eru 11 þeirra með 40-
90 hestafla hjálparvjel. Hafa þær
mismunandi stór svæði til yfir-
ferðar, eftir árstíðum og veiði-
skap. „Frithjof Wiese“ er önn-
ur fullkomnasta björgnnarskútan
þar, en skútan, sem er í ráði að
kaupa hjer og hafa í Faxaflóa,
verður mikið stærri og með alt að
því helmingi öflugri vjel.
Holter, forstj.
Slysavarnafjelags Norðmanna.
Á skútunum érn fjórir menn,
skiþstjóri, stýrimaður og tveir
hásetar; skiftast hásetar á að mat-
reiða, sína vikuna hvor. En fram-
vegis á að vera 5 manna áhöfn á
stærri skútunum,
Kapt. Holter, forstjóri „Norsk
Selskab for Skibbrudnes Redn-
ing“ sýndi Geir Jóni kvikmynd
af björgunarstarfsemi á sjó og
landi. Hefir hún verið sýnd víðs-
vegar um Noreg, og verið mesta
tekjulind fjelagsins. Bauðst Holter
til þess að koma með hana hingað
og sýna hana til ágóða fyrir
Slysavamafjelagið.
Nú er Geir Jón Helgsaon ný-
lega kominn heim aftur og hefir
Morgunblaðið hitt hann að máli
og beðið hann að segja frá slysa-
varnastarfsemi Norðmanna.
— Jeg verð fyrst að geta þess
með þakklæti, að Holter fram-
kvæmdastjóri gerði alt sem í hans
valdi stóð til þess að árangur far-
ar minnar yrði sem bestnr, og
gaf hann mjer fúslega allar upp-
lýsingar um björgunarstarfsemi
Norðmanna.
Slysavarnafjelag þeirra (Norsk
Selskab til skibbrudnes Redning)
var stofnað árið 1891 og tveimur
árum seinna eignaðist það þrjár
fyrstu björgunarskútumar, „Colin
Archer“, „Langesund“ og „Tor-
denskjold“, Á þessum 44 árum,
sem liðin eru síðan fjelagið var
stofnað, hefir það eignast 41 ’
björgunarskútu, og af þeim hafa
16 skútur verið gjafir frá einstök-
uín mönnum eða fjelögum. Þrjár
skútur fjelagsins hafa farist, þar
af ein með allri áhöfn, og er það
eini mannskaðinn, sem fjelagið
hefir orðið fyrir. Ellefu skútur
hefir það seit, vegna þess, að
þær voru gamlar og of litlar, því
að eftir því sem útvegurinn eykst
eru gerðar meiri kröfur til fje-
lagsins um betri og vandaðri skip.
Nú á fjelagið 27 björgunarskútur
(þar af eru tvær til vara, ef eitt-
hvert óhapp skyldi koma fyrir)
og 32 björgunarstöðvar í landi,
víðsvegar með ströndum fram.
Kapt. Holter sagði við mig:
— Norðmenn þurfa að eignast
miklu fleiri björgunarskútur með
vjel og nýtísku björgunartækjum,
svo að við getum slegið öflugri
varðhring en nú um Noregsstrend-
ur.
Þetta verður, því að mönnum
er farið að skiljast, að það er of
seint að koma til hjálpar, þegar
skip er strandað. Besta hjálpin
er sú að forða bátum og skipum
við slysum og bjarga mannslífum
úr yfirvofandi háska. Árið 1934
björguðu skútur vorar 8 bátum
með 20 manns og fram að þeim
tíma höfðu þær dregið til hafna
1351 bát með 3320 mönnum, og ér
óvíst bve margir þeirra hefði
bjargast af eigin ramleik, því að
flestir bátarnir voru með bilaða
vjel, eða höfðu flækt línu um
skrúfuna.
Jeg skal geta þe'ss enn fremur,
sagði Ilolter, að nýjasta björgun-
arskútan „Frithjof Wiese“, sem
byrjaði starfsemi sína um miðjan
október 1935, hafði um miðjan
desember dregið til hafna rúm-
lega 160 báta sem vom í sjávar-
háska. Og á árinu sem leið björg-
uðu skútnr vorar og björgunar-
stöðvar í landi 44 mönnum frá
druknun.
Auk þessa hafa björgunarskút-
umar bjargað óbeinlínis lífi fjölda
manna, með því að flytja sjúlinga
frá afskektum stöðum til sjúkra-
húsa, og flytja lækna og Ijósmæð-
ur til afskektra eýja.
En auk alls þessa hafa björgun-
arskútnrnar sparað útgerðar-
mönnum og vátryggingarfjelög-
um ótöld hundrað þúsunda króna.
— Hvernig lýst yður á norsku
björgunarskúturnar ? spyr blaðið
Geir Jón. Haldið þjer að þær
mundu vera við vort hæfi?
— Ekki held jeg það, nema
hvað nýustu skúturnar áhrærir.
Hjer horfir nokkuð öðru vísi við
en í Norégi, þar sem eyjaklasinn
er ,og bátar eiga skamt að kom-
ast í vör. Hjer í Faxaflóa eru
óvíða nokkur afdrep fyrir báta,
og þess vegna verður björgunar-
skútan í Flóanum að vera stærri,
traustari og betur út búin að öllu
leyti heldur én títt er um björg-
unarskútur. Og þegar við höfum
eignast slíka björgunarskútu, þá
er jeg viss um það, að menn
verða undrandi út af því hvers
vegna bún skyldi ekki hafa verið
keypt fyrir mörgum árum. Og
jég er þess fullviss, að þá koma
fleiri skútur á eftir.
Miðvikudaginn 22. jan. 1936.
Uppboð.
Opinbert uppboð verður haldið
á skrifstofu lögmannsins í Arnar-
hváli, föstudaginn 24. þ. m., jkl. 2
e. h. og verða þar seldar úti-
standandi skuldir úr dánarbúi H.
O. Andersen, klæðskera, ca. 30
þús. krónur að nafnverði.
Greiðsla fari fram við hamars-
högg.
Lögmaðurinn í Reykjavík.
15 slk.
Appelsínur
1 krónu.
Pálsbúð,
Gretlisgötu 46,
símt 4671.
Bankabygg.
Bygggrjón,
Bæki-grjón,
Semulegrjón,
Hvítar, brúnar, gular
og grænar
BAUNIR
fást í
Bamadiskar 1,00
Barnakönnur 0,50
Barnabollar 1,00
Barnabollapör áletruð 1,25
Barnaskálar 0,85
Bamaboltar 0,85
Barnaskóflur 0,60
Barnalitakassar 0,35
Barnaskeiðar 0,20
Barnaflautur 0,25
Barnaleikföng ýmiskonar
o. m. fleira fyrir böm.
K. Einarsson
& Björnsson,
Bankastræti 11.
Llfuir og hjörla»
Gott saltkjöt.
Kjötbúðin Herðubreið.
Hafnarstræti 18. Sími 1575.
Atvinnurekendur!
Jeg er duglegur og ábyggi-
legur og óska eftir fastri at-
vinnu. Reynið mig og jeg
skal sína að jeg dugi. Tilboð
merkt: „Staða“, sendist
A. S. í.