Morgunblaðið - 03.09.1936, Blaðsíða 2

il; X 0
Útgef.: H.£. Árralcur, Reykjavlk.
Ritstjðrar: J6n Kjartansson og
r Valtýr Stefánsson —
^byrgS armaC ur.
Ritstjórn og afgreiBsla:
Austurstrtetl 8. —‘Slmi 1600.
Auglýsingastjöri: E. Hafberg.
Auglýsingaskrif stof a:
Austurstræti 17. — Slmi 8700.
Helmaslmar:
J6n Kjartansson, nr. 8742
Valtýr Stefánsson, nr. 4290.
Árni Óla, nr. 304S.
E. Hafberg, nr. 8770,
Áskriftagjald: kr. 8.00 á mánuM.
1 lausasölu: 16 aura eintakiti.
25 aura me6 Lesbök.
Stólfótapúlitíkin.
Skömmu qftir bardagann í
Goodtemplarahýsinu 9. nóv.
Í932, Cr Hjeðinn Valdimarsson
barðist hraustlega við hlið
kommúnÍKta, komst Jón Rafnsson
Vestmannaeyihgur þannig að
orði um Hjeðinn, að stólfæt-
qrnir, sem hann ^reip til í bæj-
arstjórnarslagnum, væru þeir
einu fætur er Hjeðinn stæði á
í verkalýðshreyfihgunni!
Þetta er nú að koma greini-
legar í ljós, en áður hefir verið.
Fullýrt er, að Hjeðinn Valdi-
nidrsson er meðál þeirra mahna
sem sækir það éinna fastast að
full samvinna eða flókkasam-
steypa komist á sem fyrst milli
Alþýðu-' og kommúnistaflokks-
ins.
Hjeðinn Vaídimarsson er
ráunsséísmaðúr að eðlisfari. —
Hann vejt og finnur að
íslenskur verkalýður fylgir
aldrei lengi af fúsum vilja sjer-
góðum. spekúlöntum eins og
honum og fjeíögum hans í
broddaklíku Alþýðuftokksins.
Þessir herrar halda ekki tiltrú
og kjörfyígi, með sviknum lof-
orðum. Menn sætta sig ekki við
atvinnubætur, sem lýsa sjer í
vaxandi atvinnuléysi, kunna
ekki við tollalækkanir, sem í
reyndinni verða síhækkandi
tollar á lífsnauðsynjum, og
meta ekki til lengdar gaspur
sósíalistabroddanna, um um-
hyggju þeirra fyrir velferð
fjöldans, meðan sú umhyggja
kemur þannig fyrir almennings-
sjónir, að bitlingum er sópað í
vasa broddanna sjálfra er
tekjumöguleikar almennings
fara minkandi.
Þessvegna sjá þeir Hjeðinn
Valdimarsson og fjelagar hans,
að ummæli Jóns Rafnssonar
hafa við rök að styðjast. Fæt-
urnir, sem þeir standa á í
verkalýðshreyfingunni eru ekki
annað en „stólfætur“. Með ein-
ræði og ofbeldi ætla þeir að
hanga við völdin, þegar kjör-
fylgið hrynur af þeim.
Framsóknarmenn eru með
einhverjar vífilengjur um það,
að þeir sjeu ekki við því búnir
enn, að ganga í hina kommún-
istisku flatsæng. Þeir styðja þó
Alþýðuflokkinn, sem ætlar að
styðja kommúnistaflokkinn.
Enda munu hvorki Alþýðu-
flokksmenn nje kommúnistar
hirða vitund um nöldur þeirra
Framsóknarmanna. Þeir þekkja
tökin á afturhaldssauðunum í
Framsóknargærunni, eins og
Stefán Pjetursson eitt sinn
komst að orði.
/\ I? n U $ ■■\wr
‘ • • i M
MORGUNBLAÐJÐ
Fimtudagur ú 3. sept. 1988.
HEROP UPPREISHARMANHA:
10 VIOOA 1000 EOA DEYIA.
Fangar settir
í fylkingarbrjóst
stjórnarhersins.
Óttast um afdrif
borgarbúa alment.
FRÁ FRJETTARITARA VORUM.
t o KHÖFM" í CrÆR.
UPPREISNARMENN hófu í dag æðis.
geagna árás á borgina frun, en stjórn-
arherinn varðist áhlaupinu með mikilli þraut-
seigju. Mælt er, að Mola hershöfðingi hafi nú
gefið út þá skipun, að hermenn þeir, sem eru í
árásarliði því, er árásirnar geri á Irun verði að
hafa það hugfast að fyrir þá sje aðeins um það
tvent að velja, að vinna borgina eða falKa á víg-
vellinum.
Sprengikúlur uppreisnarmanna hafai sprengt
mikið vopnabúr stjómarhersins í Irun. ¥arð óg-
urleg sprenging í borginni. Eir álitið að margar
byggingar háfi jafnast við jörðiu, og fjöldi mama
hafi látið lífið. Eru menn nú mjög áhyggjufullir
út af því, hver afdrif almennings kunni að verða í
borg þessari. I Irun voru 12000 íbúar áður en upp-
reisnin hófst. Er talið að af þeim hafl aðeins 3000
manns flúið þaðan.
Loftárás á Madrid.
Útvarp uppreisnarmanna í Sevilla /skýrir frá því, að; flug-
vjelar hafi hafið árás á Madrid og varpað niður spresngjum.
Segir í þessari fregn, að hermálaráðuneytið og innanríkisráðu-
neytið hafi eyðilagst gersamlega.
ítalska blaðið „Messagiero segist Thafa í höndum saimanir
fyrir samningum, sem fram hafi farið milli spönsku o,g frönsku
stjórnanna um það, að franska stjórnin seldi Spáni vopn. Heldur
blaðið því fram, að spánska stjórnin hafi fengið vopn frá Frakk-
landi alt frá upphafi borgarastyrjaldarinnar. (FO.)
Stjórnarherinn vantar vopn.
Til Parísar kom í gær sendinefnd frá spönsku Alþýðufylk-
ingunni. Einn af fulltrúum nefndar þessarar er kven-kommún-
istinn Passionaria. Eftir því, sem blaðið „Journal des Debates“
skýrir frá, er það ætlun sendinefndar þessarar að ná samningum
við frönsku stjórnina um það, að hún útvegi lýðveldissinnum á
Spáni vopn, skotfæri og flugvjelar. (FÚ.)
HervæOing Rússa og Frakka
600.000 nýliOar (Rússlandi.
1 danska blaðinu „Politiken“
er frá því skýrt, að stjórnar-
herinn í Irun hafi reynt að
tefja framrás uppreisnarmanna
til borgarinnar með því móti,
að skipa föngum sem þeir hafa
í gislingu á þá staði, þar sem
líklegt var, að þeir yrðu fyrir
skothríð uppreisnarmanna.
Hefir frjest að biskupinn
í Valladolid hafi verið einn
meðal þeirra, sem þannig
var farið með, og hafi
hann látiS líf sitt, ásamt
nuSrgum öðrum.
Frá Madrid kemur sú fregn
að stjómarherinn hafi unnið
Huesa, eftir að hafa gert öfl-
uga skothríð á borgina. ■ Páll.
Rússneskur herforingi
stjórnar í Madrid.
Frá Lissabon kemur nú sú
fregn, að hlutdeild Rússa í
borgarastyrjöldinni á Spáni
hafi nú orðið ennþá augljósari
en nokkru sinni áður. Því nú
sje kominn rússneskur herfor-
ingi til Madrid í þeim erindum
að hafa með höndum yfirstjórn
hins spánska stjórnarhers.
Áður var vitað, að Rússar
veittu spönsku stjóminni fjár-
hagslegan stuðning.
Stalin
flúinn?
* í.)!'*il r. ■ (■w rTr *- .
Osló 2. sept. FÚ.
Ostaðfest fregn frá Var-
sjá hermir, að Stalin sje
lagður af stað til Georgiu,
og sje honuítt fyigt af miklu
herfiðL
Uppreisnarherinn
nðQlast irun.
Svo segir í F. Ú. frjett frá
London í gærkvöldii:
Uppreisnarmenn $óttu talsvert
fram í áttina til Irun síðdegis
í dag. Þeim tókst að ná meiri
hlutanum af Cöriatefjalli, en
þar höfðu stjórnarliðar komið
fyrir aðalher sínum á Irun-víg-
stöðvunum. Árásin á þessar
stöðvar í gær befir því aðeins
verið undirbúningur undir á-
hlaupið í dag, sem hófst kl. f
síðdegis í dag, og var orustait
sú skæðasta sem enn hefir átt
sjer stað á þessum slóðum. —
Kl.l gerðu uppreisnarmenn stór
skotahríð á varnarlið stjórnar-
sinna á Coriatefjalli, og klukku-
stundu síðar gerði fótgöngulið-
ið áhlaup, og náði þá fjallinu,
að mestu leyti.
Hafa þeir því fengið aðstöðu
til þess að grípa inn í flutning-
ana milli San Sebastian^og Irun.
Uppreisnarmenn eru nú að
hefja liðsöfnun í nýja útlend-
ingasveit á Spáni, og lýsa því
yfir að þetta sje gert vegna
óska sem fram hafi komið frá
ýmsum útlendingum á Spáni að
mega bjóða sig fram til að-
stoðar uppreisnarmönnum, til
að vega á móti útlendum liðs-
auka sem þeir telja að stjórn-
inni hafi borist.
London 2. sept. FÚ.
Rússlandi hafa 600.000 men*
af 1914—15 árgangiaum
verið kvaddir til herþjónustu.
Þar sem að herþjónustutínii ár-
gangsins næst á undan er ekki
enn útrunninn, eykst rússneski
herinn í bili um þessi 600.000,
en það er tekið fram, að þefe-
ar sá árgangur verður leystúr
úr herþjónustu innan skamma,
verði liðsafli Sovjet-Rússlánds
aftur 1.300.000, eins og hana
hefir verið.
Frönsk blöð eru í dag með
bollaleggingar út af aukn-
ingu þýska hersins, og spyrja,
hvert múni verða svar Frakka
við þessari síðustu ráðstöfun
þýsku stjórnarinnar. Gera sum
þeifra ráð fyrir því, að franska
stjómin muni færa niður her-
skyldualdurinn — þ. e. að menn
komi yngri í herþjónustu en nú
er — eða framlengja herskyid*
tímann.
önnur gera ráð fyrir því, að
franska stjórnin muni ekki
auka herafla sinn, heldur bæth
við sig hérgögnum og endur-
bæta þau. Þá mun hún gera
frekari tilráunir til þess, að
tryggja öryggi sitt með gagn-
kvæmum samningum.
j 'v ,■ , •■; , í ■ ., . ...., . ,n
Frakkar
á biðilsbuxum
við Pólverja.
U rönsk blöð gera sjer
^ mjög tíðrætt um
heimsókn hins pólska
hershöfðingja, RydzMy-
gly, og gera sjer vonir
um, að heimsókn J>ess*
geti orðið til þess að Pól-
verjar gerist í náinni
framtíð vinveittarí
Frökkum, en þeir hafa
verið nú um skeið.
Þessa dagana heldur franski
herinn mjög miklar og víðtæk-
ar heræfingar, og er margt stír
menni boðið til þess að vera við
statt hersýningar þessar. Þar á
meðal er hinn pólski hershöfð-
ingi.
Hann hefir þáð það boð. E*
hann hefir jafnframt afdráttar-
laust beiðst undan því, að
hitta þar nokkra rússneská hew
höfðingja, sem æinnig er boðið
að horfa á heræfingar þessar.
Páll.