Morgunblaðið - 15.11.1936, Side 7

Sunmidagur 15. nóv. 1936.
MOKGUNULAÐIí)
Frásögnin um flótta
Helga P. Briem.
Framh. af 3. síðu.
sakaði sveiflur, sem trufluðu
andlega máttinn. Öllum mundi
okkur takast að komast það-
an innan skamms.
Við sátum föst fimm daga í
Barcelona, og þá rjeðum við
af að reyna að kcmast út úr
Sþáni. Með hverjum degi komst
meiri kyrð á í strætunum. —
Smám saman komst meiri regla
á. Það fór að verða auðveldara
að fá matvæli. Veitingahúsum
og tóbaksbúðum var aftur lok-
ið upp. Götuhreinsarar fóru að
hreinsa strætin.
Við fórum til breska kon-
súlsins og lögreglustjómar
Oataloníu og fengum öllum
skjölum okkar komið í' lag. Það
Varð að samkomulagi, af því
að jeg gat ekki talað spönsku,
að Briem skyldi vera á undan
í sínum bíl, og að jeg skvldi
koma á eftir hinum.
Alls urðum við að fara fram
hjá 76 strætisvirkjum, áður en
við komum til landamæranna.
Tvö mjög óþægileg atvik
komu fyrir. Fáum mínútum eft-
ir að við lögðum upp ók Briem
fram hjá strætisvirki, án þess
að taka eftir því. Ofboð kom á
varðmennina. Jeg var rjett á
eftir honum, og eití augnablik
greip mig skelfing, því að jeg
sá að þeir miðuðu byssum sín-
um á bíl hans. Jeg þeytti bíl-
iúðurinn og hann tók eftir því.
Til allrar hamingju nam hann
staðar.
Við vorum altaf að leggja
af stað og nema staðar á þess-
ari ferð — þegar við höfðum
farið fáeina metra, rákum við
okkur á strætisvirki. Því
lengra, sem við komumst frá
Barcelona, því lengra varð á
milli þeirra.
Okkur miðaði mjög hægt á-
fram og innan skams datt nátt-
rpyrkrið á. Þegar aldimt var
'orðið, fór konan mín að finna
iái dálítillar hræðslu. í myrkr-
Inu gat alt komið fyrir. í sama
þili sem þessar hugsanir tóku
að myndast með henni, líkam-
rað'ist hönd ósýnilegrar veru og
tók blíðlega utan um höndina
á henni. Þetta var efndir á lof-
orðinu um það, að við skyldum
fá vernd frá öðrum heimi. —
Þetta var stórfurðulegt atvik.
*t»a var það, að síðasti tálm-
inn varð fyrir okkur, áður en
við náðum landamærunum, og
síðari atburðurinn gerðist,
þeirra er , 1eV hefi minst á. Það
var síðla nætur. Briem ók með
tiæði Ijósí-ri framan á bxl sínum
og þau -yörpuðu birtu á veginn
fyrír ffámáíi hann.
Bráðlega sást strætisvirki við
þessi lj.ós, umhvérfis það skip
aði sjer hinn venjulegi flokkur
vopnaðra varðjfiahna. Sjer til
skelfingar sá Briem, að þeir
lyftu upp byssum síxxum. Það
var ískyggileg stund .... Þeir
skutu ekki.
*Briem nam staðar, og þeir
skýrðu það fyrir honum, að
þau fyrirmæli hefðu verið gef-
in út\ — við höfðurn ekki sjeð
þau -t að 1 jós mættu ekki vera
á bílum að næturlagi. Upp-
reisnarmennirnir höfðu oft leik-
ið það bragð að varpa ofbirtu
í augu varðmannanna með bíla-
ljósum sínum og skjótast svo
fram hjá.
Þessir vopnuðu verkamenn
pu--rðu þetta fyrir Briem, en
þ^.r sögðu líka annað, sem var
mjög athyglisvert.
,,Jeg veit ekki hvernig á því
stóð, að þjer voruð ekki skot-
inn“, sagði einn maðurinn við
hann. ,,í sama bili, sem jeg
ætlaði að fara að hleypa af
byssunni, var eitthvað, sem
aftraði mjer“.
„Við hlógum og gerðum að
gamni okkar — en þarna skall
hurð nærri hælum. Fáum mín-
útum síðar vorum við komin
út úr Spáni.
Við áttum síðar tal um það,
sem fyrir okkur hafði komið í
Barcelona; konan mín vakti þá
athygli mina á merkilegu at-
viki. Hvenær, sem við höfðum
farið burt til að hvíla okkur,
hafði leíðsagnarandi minn ávalt
notað tækifærið til þess að fara
frá okkur inn á sitt svið í öðr-
um heimi. Nálega allfr ind-
verskir leiðsagnarandar hafa
þennan sið. Á síðasta sambands
fundinum, sem við hjeldum,
áður en við lögðum af stað,
hafði þessi leiðsagnarandi sagt
okkur að hann mundi fylgja
okkur alla leiðina. Skömmu eft-
ir að við komum aftur til Lon-
don, hjeldum við sambands-
fund heima. Leiðsagnarandi
minn sagði þá, að hann hefði
lokið sínu erindi. Hann hefði
komið okkur heim heilum á
hófi. Nú ætlaði hann að fara
frá okkur um stundarsakir og
fá sjer meiri andlegá hress-
ingu“.
(Grein þessi er tek^in úþ
tímaritinu Morgunn; hefti, sem
er að koma út um þessar
mundir).
Jafnframt því að Skandia-
mótorar hafa fengið miklar
endurbætur, eru þeir nú
lækkaðir í verði.
Aðalumboðsmaður
Carl Proppé
And-fascistar írá
9 ríkjum í liði
stjúrnarinnar.
FRAMH. AF ANNAS.I SÍÐU.
mönnum er sagt, að kviknað
hafi í Montana-hermannaskál-
anum í Madrid. Þá er einnig
barist í Ixáskólaborginni, norð-
an við Madrid, og segir stjórn-
in að hersveitir hennar á þeim
stöðvum sjeu í fullu sambándi
við Escoi'ial.
í einni loftorustunni í fyi'ra-
dag börðust fimtíu flugvjelar
og stóð sú orusta í eina klst.-
1 Lundúnaútvarpinu (FÚ), seg-
ir að það hafi komið greinilega
í ljós, að flugvjélar stjórnar-
innar hafi verið miklu hrað-
fleygari en þær, sem uppreisn-
armenn höfðu yfir að ráða,
enda þótt uppreisnarmenn
hefðu fleiri flugvjelar á að
skipa, en stjórnin.
! landher st jórnarhersins
í orustunum í fyrradag er
sagt að' barist hafj and-
fascistar frá 9 Evrópuríkj-
um.
Það er sagt, að stjórnin muni
nú hafa 50 þúsunþ. manna lið
við Madrid, að meðtöldum þeim
liðsauka, sem henni hefir bor-
ist undaníarna daga. Uppreisn-
armönnum barst einnig liðs-
auki. I Gibraltar er áætlað, að
hejrskip uppreisnarmanna, sem
stöðugt gengur á milli Mar-
okkóhafna og Spánar, muni
hafa flutt 10 þúsund Mára —■
og allmikið af skotfærum —
síðustu 6 daga til Spánar.
Norðan við Malaga hefir ver-r
ið barist undanfarna daga, og
hefir stjórnarhernum tekist að
ryðja sjer leið norður á bóginn
þaðan. (Skv. FÚ).
Söngur Hreins Páls-
sonar í Gamla Bíó,
Friðmi Faxaflóa
Stjórnin verður að
vera á verði.
i
Morgunblaðinu í gær
er þess getið í fregn
frá London, að fund
ur breskra fiskveiði-
manna hafi einróma
samþykt áskorun til
bresku stjórnarinnar, að
hún beiti sjer fyrir því
að haldið verði alþjóða- muLaro (Þess’ .a[’ *.8,08
x ° ræddra tveggja murara yrðp
þing, er geri ráðstafanir
til friðunar á ýmsum
fiskimiðum.
Þessi fregn er mjög merki-
leg, og getur haft mikla þýð-
ingu fyrir okkur íslendinga.
En í þessu sambandi er rjett
að mýana á, að á síðasta þingi
fluttu þeir Pjetur Ottesen og
Ólafur Thors þingsályktunar-
tillögu um, að Faxaflói yrði al-
gerlega, fi’iðaður fyrir botn-
vörpuveiðum. Þingsályktunartil-
lagan var samþykt 1 einu hljóði
á Alþingi.
Ekki er Morgunblaðinu kunn-
ugt hvað ríkisstjórnin hefir
gert í þessu máli.
En þar sém hreyfing er nú
að komast á þessi friðunarmál
erlendis, ber ríkisstjóminni um-
fram alt að vera vel á verði.
Og hjer dugir ekki það eitt
að skrifa erlendum stjórnai'-
völdum brjef og tjá þeim okkar
óskir og láta við svo búið
standa, eftir að hafa fengið
kurteist afsvar. ÞaS verSur að
vinna hina erlendu fiskimenn
og útgerSarmenn til fylgis við
m.áliS. Sýna þeim frarh á, aj&-
það sje fyrst og fremst þeirra
hagsmunamál, að slíkur stað-
ur sem Faxaflói, verði friðaður.
So^sdeilan.
-........s ■
Nauðsyn heilbrigðrar
vinnulöggjafar.
Framh. af 3. síðtt.
þann 1. þ. m. kom stjórn ^veina
fjelags múrara á vettvang og
bannaði þeim að fara ijustur.
Jafnframt auglýsti húp í,^ út-
varpinu bann gegn því, að múr,-
arar rjeðu sig til virkjun^-
innar.
Krafðist stjórn Sveinafjelags
að í stað
,j8oAsif9ss,t
fer á mánudag’skvöld, 16.
nóvhr. vestur og; norðijr.
Aukahöfn: Önundarfjörð-
ur, í suðurleið.
Hréimx Pálsson hjelt söug-
skexxxtun í Gamla Bíó í fyrrakvölcl
fyrir fullu húsi áheyrenda. Hreinn
er í tölu okkar vinsælustxx söngv-
ara; vinsældir sínar á.hann fyrst 1
og' fremst að þakka sinni ágætu
tenorrödd, sem er bæði falleg og
mikil. Þarnæst, kemur góður
framburður texta, látlaxis og eðli-
leg franxkoma og algjörlega til-
gerðarlaus söngmáti. Þessi söng-
skemtun Hreins Pál.ssort;) bar
]xess vott, að honum hefir ekki
farið aftur síðan síðast; röddin
var hiix sama blæfagra og þrótt-
mikla, og meiri lipnrðar fanst,
xxxjer gæta nú í söng hans en áður.
En söngskráiix var of einhliða,
valin, og vantað; tilfinxxanle^á
hressileg og karlixxannleg lög. Bar
of mikið á því aixgxii'blíða. En
Hreini fer mjög vel að syxxgja
þróttmikil lög, enda er röddin vel
löguð fyrir þau. Einna hest í með-
fei’ð söngvarans vorxx þessi lög:
„Kirkjuhvoll“ eftir Árna Thor-
steinsson, „Þxx ert“ eftir Þórgg'inn
Guðmundsson, ,,ITntil“ eftir Saxxd-
erson og „Good hve“ eftir Tosti.
Páll Isólfsson,, aðstoðaði með
smejtlpúsum und irh'i!;. Vikar.
Gamla Bíó sýnir í kvöld skemti
lega og spennandi anxeríska kvik-
mynd, , ,D ul m ál ssk ey ti n“. Aðal-
leikandi er hinn vinsæli leikari
William Powell. Mvnd þessi verð-
xxr sýnd kl. 9. KI. 5 og 7 verður
sýnd skemtileg sænsk kvikmynd,
„Piparsveinarnir“.
Y>deild K. F. U. K. Fundur
dag kl. 4 e. h. Stud. theol.
Wilh. Sundeen talar, cand. theol.
Jóh. Hannesson túlkar. Ungmeyja
kór K. F. U. K. syngur. AHar
ungar stúlkur velkomnar. Fund-
urinn yerður haldinn í Befaixíu
við Lítxtf. 13 vegna húsbvggingar
M.
,,'Atidri litli á sumarferðalagi“
heitir barnabók, sem nýlega er
komiif á bókamarkaðinn. Höfund-
ur bókarinnar er L. Göttfrid Sjö-
lxolrn, exx þýðandi er Isak Jónsson
kennari. Bók þessi er áframhald
af „Andri litli ix vetrarferðalagi“,
sexru koxn út á xslensku í fyrravet-
ur ‘hg var tekið nxjög vel.
^öikmarkaðurinn í Grimsby í
gær -. Bésti sólkolí 110 sli. pr. box.
Raúðspetta 70 sh. pr. box. Stór
ýsa 28 sh. pr. bóx. Miðlungs ýsa
lí) sh. pr. bóx. Frál. þorskur 38.
slx^pr.'20' .stk. ’Stór þorskur 10 sh.
pr. box. Smáþórskur 9 sh. pr. box.
(Tilk. frá Fiskimálanefnd. FB).
Frílæknmg verður I vetur hjá
Vilh. Befnhöft, taxxnlækni, á
þrxðjudögum kl. 2—3, í Kirkju-
stræti 10. og hyrjar hxxn á þriðju-
daoriiin kemxu\ 17. nóv.
teknir múrarar, sem áður höfðu
unnið við Sogið, og Sveina-
fjelagið segði til um. Verktaj^i
mátti m. ö. o. ekki ráða því
sjálfur, hvaða menn hann taeki
lil vinnunnar.
Þessu vildi umboðsmaður
verktaka ekki hlíta og fyri^-
skipaði þá Svein^f jelagið verlc-
fall.
Umboðsmaður verktaka. fpl
Vinnuveitendafjelagi íslands
að ráða fram úr þessu máli.
Vinnuveitendafjelagið skrifaði
svo Iðnsambandi byggingar-
manna brjef 3. þ. m., og skor-
aði á það að skerast í leikinn;
Sveinafjelag múrara er. í Iðn-
sambandinu og Iðnsambandið
gerði samning í vor við verk-
taka við Sogsvirkjunina fyrir
hönd allra fjelaga innan sant-
bandsins.
Iðnsambandið kaus nefnd
til að athuga málið. Sú nefnd
sat alllengi á ■rökstólum. En
þann 13. þ. m. (föstudaginn
var) kemur svar Iðnsambands-
ins,. og segir þar, að fyrir milli-
göngu nefndarinnar hafi það
ndrðið að samkomulagi, að hinir
tveir múrarár, sem deilan stóð
um, fengju að fara austur tii
vinnunnar.
Þar með er þessari deilu lok-
ið. En þessi deila er eitt dæmi
þess, hve mikil nauðsyn er að
fá heilbrigða vinnulöggjöf.
Hjónaband. í gær voru gefia
sama;; ,í hjónaband ungfrú Elísa-
bet Skaptason og Jón Bjarnason
ráfmágiisverkfræðingur.
Til Strandarkirkju frá J. 2 kr.,
G. j: B. 1 kr„ F. B. 5 kr.
Til Hallgrímskirkju í Saurbæ
frá Þ. A. G. 3 kr., Lilju Björnsd.
2 kr., Lxgibjörgu 4 kr.
Samkoma í Dómkirkjunni í
kvöld kl. 8VÚ cand. theol. Bjame
Hareide og stud. theol. William
Sundeen tala. Tx’xlkað. AHj;( jýel-
komnir.
Næturvörður er þessa viku í
Reykjavíkur Apóteki og Lyfjahxxð
inni Iðunn.
Skoðið i dag
nýfar lörur j
hjá ? ;
Á- 1
HUSGDGN
Sölubúð
Sýningarsalir
Laugaveí: 11.