Morgunblaðið - 05.01.1937, Qupperneq 2

MORGVIs BLAÐlÐ
Þriðjudagur 5. janúar
JPorðttttMafttd
Útgef.: H.f. Árvakur, Reykjavlk.
Ritstjórar: Jðn KJartansson og
Valtýr Stefánsson —
ábyrgSarmaBur.
Ritstjórn og afgreiSsla:
Austurstræti 8. — Slmi 1600.
Auglýsingastjöri: B. Hafberg.
Helmastmar:
Jón KJartansson, nr. 3742
Valtýr Stefánsson, nr. 4220.
, Árni Óla, nr. 3045.
Áskriftagjald: kr. 3.00 á mánuSl.
1 lausasölu: 15 aura elntaklS.
, > ■ 25 aura sseS Lesbök.
i.m
ðt
í höíuðið
á amtmanninum.
Hinn ungi sýslumaður Árnes-
inga er í rauninni ekkert öf-
undsverður af því, hvernig veit-
ingu hans fyrir embættinu ber
að. Alþingi er nýbúið að sam-
þykkja lög, þar sem skýrt er
Akveðið um það, að til þess að
geta tekið að sjer slíkt em-
bættj, ( þurfi hlutaðeigandi
maður að hafa starfað þrjú ár
sem skrifstofustjóri, fulltrúi í
stióríthrráðinu, fulltrúi hjeraðs-
dómara, kennari í lögum við
Háskólann eða að ýmsum öðr-
um sambærilegum störfum, sem
þar eru talin.
Með þessum ákvæðum er
Verið . að tryggja það, að
reynslulausir menn verði ekki
valdir til hinna ábyrgðarmestu
starfa.
Lög þessi gengu í gildi 1.
janúar þessa árs. En stjórninni
er svo mikið í mtm að komaj
ákveðnum, kornungum lög-:
fræðingi í sýslumannssæti í
Arnessýslu, að hún skirrist ekki
við að þverbrjóta yfirlýsta
stefnu sjálfrar sín og yfirlýstan
vilja Alþingis í þessu efni.
Endurskoðun rjettarfarslög-
gjafarinnar var eitt af ,,stóru“
áhugamálunum, sem stjórnar-
flokkamir- lofuðu að berjast
fyrir. Alt Alþingi var sammála
íittt að 'halda fast við þau skil-
yrðiy'áem fyrirbygðu að óreynd-
ir mfeíwh veldust í dómarasæti.
En daginn áður en lögin ganga
í gildi skipar stjórnin fyrirvara-
láust í sýslumannsemb3étfeiéJ>?,í
Áýhessýslu, komungan nrami,
sem ekki uppfyllir neitt af
þeim skilyrðum um embættis-
reynslu, sem nefnd voru. Svona
er mat ríkisstjórnarinnar á
þeirri löggjöf, sem hún sjálf
þykist bera fyrir brjósti og Al-
þihgi hefir einróma samþykt!
Það er sýnilegt að stjórnina
hefir órað fyrir að þessi em-
bættisveiting mundi mælast
misjafnlega fyrir. En til. þess
að sjá við þeim leka er ti^ynt
að hinn nýi sýslumaður sje af
be$ta fólki kominn — rjett-
borinn til ríkis!
Og svó heitir hann eftir Páli
Briem amtmanni. Það væri hót-
fýndni að krefjast nokkurrar
starfsreynslu af slíkum manni!
í rauninni virðist það alveg
óþarfi fyrir hann, að hafa lokið
embættisprófi í lögum úr því
hann heitir í höfuðið á amt-
manninum!, 3
SPANSK-ÞÝSK SXYBJOLP?
Talii al Hitler s|e ai betja oaloskia Ihlutun i Spáni.
Franco er að
hefja stórfetda
sðkn.
il
Ki !
Skip uppreisnar-
manna skjóta á
erlend skip,
FRÁ FRJETTARITARA
VORUM:
KHÖFN í QÆR.
Pað er búist við að
uppreisnarmenn
hafi undanfarnar 5—6
vikur verið að undirbúa
stórfelda sókn á Mad-
rid. Sóknin á að hefjast
um 10. janúar.
Madridstjórnin segir
að uppreisnarmenn hafi
í gær hafið mikla sókn
á Madrid að suðvestan,
með flugvjelum, skrið-
Örekum, þýskum her-
sveitum og Máraher-
sveitum, en að árás þess
ari hafi verið hrundið og
hafi uppreisnarmenn
beðið mikið manntjón.
Segir stjórnin, að skotnar
hafi verið niður þrjár flugvjel-
ar fyrir uppreisnarrnönnum (seg-
ir í Lundúnafregn ’ FlT.).
Loftárás var gerð á Madrid
í dag og er talið að ÍOO
manns hafi látið lífið af
völdum hennar.
Mótmæli
bresku stjórn-
arinnar.
Uppreisnarmenn segjast nú
hafa gersigrað stjórnarhersveit
irnar í Cordoba og Jean-hjer-
uðum.
<J
Uppreisnarmenn hafa haft
sig mikið í frammi á sjónum
undanfarna daga. Skip upp-
reisnarmanna skutu í gær 30
skotum á breska skipið Black-
hill, en skipið komst undan til
Santander. I Gibraltarsundi
skutu skip uppreisnarmanna á
annað breskt skip.
Hefir breska stjórnin mót-
mælt þessu við stjórn Francos
í Burgos og krafist þess að
þetta endurtaki sig ekki.
Samkv. fregn frá útvarps-
stöð uppreisnarinanna á Spáni
(segir í LRPfregn FÚ) í Tene-
riffe var rússneska flutninga-
skipið „Komiles", sem uppreisn
armenn tóku í gær og fluttu
til Ceiita, með 3400 smálestir
af “hergögnum, á leið fif Val-
encia.
Þjóðverjar hafa
tekið þrjú
spönsk skip.
Frakkar vilja loka höfn-
um Spánar.
• _________________
WIÁ FRJETTARITARA VORUM:
KHÖrW í QrJZR.
Ritzauskeyti frá London hermir að bresk-
ir áhrifamenn í ábyrgðarstöðum óttist
að draga muni til styrjaldar milli Þjóð-
verja og Spánverja. Þeir líta svo á, að með því
að láta þýsk herskip hvað ofan í annað leggja lög-
hald á spönsk skip sje Hitler aðeins að leita eft-
ir atviki sém géti rjettlætt það, að Þjóðverjar
hef ji opinskáa íhlutun í styrjöldinni á Spáni.
Frakkar eru nú farnir að óttast afleiðingarn-
ar af því ef Þjóðverjar skyldu ná öflugri fótfestu
á Spáni. I skeyti frá París til „The Times“ segir
að í Frakklandi óttist menn að stefna sú sem Spán
armálin sjeu nú að taka, geti haft hinar alvarleg-
ustu stjórnmálalegar og hernaðarlegar afleiðing-
ar fyrir frönsku þjóðina. Er jafnvel um það talað
að Frakkar neyðist. til að skakka leikinn.
Frakkar eru nú fyrir alvöru farnir að yfirvega þann
möguleika að floti Breta og Frakka loki sameiginlega
höfnum á Spáni til þess að koma í veg fyrir að erlend
hjálp berist öfriðaraðiljunum í borgarastyrjöldinni.
*■ ig íiuimjg. ‘ .
Fimm þús. ítalskir sjálfboðaliðar til Franco.
ítalir virðast, þrátt fyrir að samkomulag Breta og ítala um
hagsmuni þeirra í Miðjarðarhafinu hafi verið undirritaður, jafnt
eftir sem áður, hafa óbundnar hendur um stuðning við Franco.
„Daily Telegraph“ skýrir frá því í dag að 5 þúsund ítalskir
sjálfboðaliðar hafi verið settir á land í Cadiz 1. janúar. Voru
þeir sendir til Sevilla (einnar af aðalbækistöðvum Francos),
strax og þeir höfðu lent (skv. Lunúnaútvarpi FÚ). Mennina
flutti ítalska skipið Lombardia og er álitið að það sje herflutn-
ingaskip.
Aðalkjarni bresk-ítalska samningsins virðist vera 1)
að Italir hætti við þá ákvörðun sína að leggja undir sig
Baleareyjarnar, og
2) að ítalir og Bretar taki saman höndum um það
að koma í veg fyrir allar tilraunir Þjóðverja til
þess að ná fötfestu í spönskum löndum (sjá texta
bresk ítalska samningsins á öðrum stað).
ítalir virðast ekki síður vera staðráðnir í því, að koma í
veg fyrir aukin áhrif Rússa á Spáni. í ítölskum blöðum er í dag
ritað um Spánarmálin og sagt að ítalska stjórnin muni ekki
leyfa að stofnað sje á Spáni neitt sjer-ríki, svo sem Katalonia,
er sje undir áhrifum frá Sovjet-Rússlandi. (Skv. FÚ).
Um erjur Þjóðverja og Spánverja segir i frjettum frá Lon-
don og Khöfn (skv. einkask. og FÚ).
„Málplpa
Stalins11 var liOs-
maður Trotskys!
Blöðin í Moskva hafa nú
rofið þögnina um mál Karl
Radeks, en um það hefir ekk
ert verið rætt í rússneskum
blöðum. síðan Zinovieff var
fyrir rjetti.
Radek var handtekinn í
oktöber, grunaður um þátt-
töku í samsæri því er Zino-
vieff og fleiri voru teknir
af lífi fyrir.
I dag segja blöðin að Ra-
dek hafi verið meðlimur
Ieynilegs Trotsky-fjelágskap-
ar og hafi tekið þátt í laun-
ráðum með Sokolnikoff um
endurreisn kapitalismans í
Sovjetríkjunum.
I Þýskalandi: róm-
versk-kaþólska kirkj-
an óvinur or. 2.
Kommúnisminn
nr. 1.
Orðsending
skipherrans.
Eftir að þýska beitiskipið
Könisberg hafði á laugardag-
inn tekið spánska kaupfarið
Aragon (hitt skipið, Soton, sem
Könisberg tók, komst undan)
sendi skipherrann á þýska her-
skipinu stjórninni í Valencia
svohljóðandi orðsendingu:
„Hinn þýski flotaforingi í
spönskum sjó er við því búinn,
að láta Aragon laust og fresta
frekari aðgerðum gegn spönsk-
um skipum, þagar farmur
sá af þýska skipinu Palos, sem
er í höndúm Baskastjórnarinn-
ar og hinn spánski farþegi
skipsins, eru af hendi látnir.
FRAMH. Á ^JÖTTU SÍÐU.
. London í gær. FÚ.
Rómversk kaþólska
kirkjan í Þýska-
landi hefir gengið í lið
með Confessional kirkj-
unni, um gagnrýni á ráð
stöíunum Hitler-stjóm-
arinnar í sambandi við
'andleg mál.
„Vjer hljótum að mótmæla
því, að börnunum sje kent,
að þegar unnin sje bugur á
þjóðaróvini Nr. 1 — bolsje-
vismanum — þá eigi að snúa
sjer að þjóðaróvini Nr. 2 —
rómversk-kaþólsku kirkj-
unni“.
Á þessa leið segir í embætt-
isbrjefi sem rómversk-kaþólsk-
ir biskupar lásu í gser.
Hófst það á árás á kommún-
ismann, og hvöt til allra ró'm-
versk-kaþólskra manna að
styðja Hitler-stjórnina í þeirri
baráttu. Því næst var lýst óá-
nægju yfir því, að kirkjan ætti
hvorki aðgang að blöðum nje
útvarpi til þess að beita sjer
gegn þeirri starfsemi sem rekin
,væri í gegn um þessa miðla til
niðurrifs kristindóminum með-
al hinnar þýsku þjóðar.
Þá var lýst óánægju kirkj-
(unnar yfir því, að stefnt skuli
'að því, að afnema kirkjuskóla,
og kristindómsfræðslu í skól-
um.