Morgunblaðið - 05.10.1939, Blaðsíða 3
Fimtudagur 5. október 1939.
MOEGUNBLAÐIÐ *
3
—Hafskipa-----------------
floti Breta
Stóra Bretland i átti árið
1938 9.679 hafskip,
samtals 20. 947.820 rúmlest-
ir; hjer með eru ekki talin
skip bresku samveldisland-
anna.
Fyrstu viku styrjaldarinn-
ar mistu Bretar 17 skip, eða
6S.000 smál. og vikuna fyrir
19. september 13 skip, eða
45.848 smálestir.
í þessum tölum eru með-
taiin strandferðaskip og tog-
arar; er hjer um að ræða
minna en 1% af hafskipa-
fiota Breta.
★
Ef gert er ráð fyrir að
skipin, sem í smíðum voru í
byrjun ársins, sjeu fullbúin,
þá hafa Þjóðverjar haft 33
kafbáta í notkun á rúmsjó,
þegar styrjöídin hófst. Bretar
sögðust fyrir viku hafa sökt
sex eða 7 þeirra, eða ca. 20%.
Deilan um
Ameríkusiglingarnar.
Sáttasemjari kveöur
aðila á fund í dag
Ekki hefir enn tekist að ná
samkomulagi um áhættuþókn
un til skipshafna á sigiingaflotan-
wn og hefir staðið nokkurt þóf
um þetta undanfarið.
Sáttasemjari ríkisins fekk málið
til meðferðar og gerði hann á dög-
unum tilraún til að koma á sætt-
nm, en árangurslaust. Hefir svo
málið legið kyrt nokkra daga, en
sáttasemjari hefir kvatt fulltrúa
samningsaðila á fund kl. 2 í dag.
Mun hann þá gerá nýja tilraun
til að koma á sættuni.
Agreiningurinn stendur aðal-
lega iim siglingarnar til Ameríku.
Vonandi tekst að ná samkomulagi,
svo að Ameríkuferðirnar geti haf-
ist. —
Rððstefna
bresku sam-
veldislandanna
Það hefir vakið mikla athygli
í Englandi, og er talin ein
vinsælasta ákvörðunin sem breska
stjórnin hefir tekið, síðan stríðið
hófst, að ráðherrum frá samveld-
islöndunum, Kanada, Ástralíu,
Suður-Afríku og Nýja Sjálandi,
einum frá hverju landi, hefir ver-
ið boðið að koma til London, til
þess að ræða við stríðsstjórnina.
Mr. Anthony Eden, samveldis-
inálaráðherra, skýrði frá þessari
ákvörðun í hreska þingín í, dag.
Káðherrar samveldislandanna'
munu m. a. sitja fuudi stríðs-
istjórnarinnár, á meðan þeir dyelja
! í London. (FÚ.). ..
,. -ú j .• ('j • .., ,'
btí V'l.'v •''('• íi ;■• .. :ú • .. : ... • •
?>(> .<■.i ■ ú «. ■1 - m: ; f. • ; ,
Kommúnistar eiga erfitt
um þessar mundir.
Þeim er fyrirskipað frá
Moskva, að fegra á alla
lund áðgerðir rauða hersins
í Póllandi og yfirgang Stal-
ins gagnvart smáríkjunum
við Eystrasalt.
Við og við reyna kommúnistar
að' heina athygli almennings frá
þessari auðmjúku þjónkun við ein-
ræðið í Móskva og snúa sjer þá
að alþýðunni h-jer heima.
I gær voru það „kolin í kjöll-
urum hinna ríku“, sem kommún-
istar heimtuðu ,fvam í -dagsljósið
og að þau yrðu afhent hinum fá-
tæku. Og þeir bentu á, að 4 kjall-
ara Eysteins Jón^sonar viðskifta-
málaráðherra væru miklar birgðir
af kolum.
Raðherrann bað lögreglustjóra
að gera húsrannsókn 4 heimili
sínu, til þess-að ganga úr skuggu
um birgðjrnár. Húsránnsókn fór
fram og voru ritstjórar Þjóðvilj-
ans, þeir Einar Olgeirsson og Sig-
fús Sigurhjartarson, viðstaddir,
sennilegsPtil þess að taka á móti
kolunum. En þar- fundust þá ekki
nema „fáeinir kolamolar héðan í
fötu“.
Ráðning Arnfinns
Jónssonar að Austur-
bæjarskóianum
Þess hefir verið getið í
blöðum, að Arnfinnur
Jónsson skólastjóri á Eskifirði
tæki við kenslu í Austurbæjar-
skólanum, í stað annars kenn-
ara er sagði lausri sinni stöðu.
í bókun skólanéfndar Aust-
urbæjarskólans frá 26. sept.
segir svo um þetta:
„Lagt fram brjef fræðslu-
málastjóra, dags. 22. sept„ þar
sem tilkynt er, .að fræðslumála-
stjórnin hafi sett Arnfinn Jóns-
son skólastjóra á Eskifirði til
að vera kennara við Austurbæj
arskólann um 1 ár frá 1. okt.
í stað Skúla Þorsteinssonar,
„sem hafi sagt lausri gtöðu §inni,
Skólanefnd álítur þessa stjórn-
arráðstöfun ekki samrýmast
lögum nr. 75, 28. nóv. 1919, 2.
og 3. gr., sbr. lög um fræðslu
barna 23. júní 1936“.
Skólanefndina skipa; Guð-
mundur, Ásbjörnsson, Svein-
björn Sigurjónsson, Hallbjörn
Halldórsson og Sigurður Thor-
lacius.
%
Kaupmannahafnarblaðið So-
cial Demokraten lætur í ljósi
að það geti komið til mála að
cll Norðurlöndin sameiginlega
geri tilraun til .þess áÓ semja
við Þýskaland um viðskiftamál
sín. (F.Ú.).
jiiiimiiflmniiiiiHiiiiuiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiimiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiir imiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiimi
: i
Þessir menn tala við opnun Bindindismálavikunnar
Sigurgeir Sigurðsson
hiskup.
Jakob Möller
fjármálaráðherra.
dr. Helgi Tótrasson
Skátahöfðingi.
IHUIimimilHIIIUUIHUHIHIUUIUHUHUMmilllimilUHUUIIllll s
Bindindismáiavika
hefst í kvöid
í Fríkirkjunni
Læknirinn
sem „sippaðl"
ð bilfariDU
FYRIR FORGÖNGU Góðtemplarareglunnar
verður hjer í bænum haldin svo nefnd Bind-
indismálavika, og hefst hún í kvöld í Fríkirkj-
unni. Verður síðan samkoma á hverju kvöldi til næsta
miðvikudags.
Tilgangurinn’ineð þessUin fundahöldum 'er .sá, að vekja áhuga.
fyrir bindindi. og sameina alla þá krafta, sem v.ilja starfa að því að
útrým.a áfengisbölinu. Er þetta nokkurs könar framhald á Þingvallá-
fitndinum 1937.
„Grunsamlegt
framferði“
Aðvörun Þjóðverja
ýska stjórnin hefir aðvarað
stjórnir Bandaríkjanna, Nor-
egs og Svíþjóðar um það, að skip
þeirra skuli varast alt „grunsam-
legt framferði“ á siglingaleiðum
við Bretland og Frakkland.
Með „grunsamlegu framferði“
er m. a. átt við, að nota ekki loft-
skeytatæki þegsar þýsk herskip
eða kafbátar nálgast, að sigla ekki
í .krókum (sig-sag) o. fl.
Þýsk herskip hafa stöðvað og
rannsakað 72 skip síðan 30. sept-
ember.
SÆNSKU SKIPI SÖKT.
Enn einu samsku skipi hefir
verið sökt. Það var þýskur kaf-
hátur sem sökti því. , • :
Skipið var á leið frá Finnlandi
til Delaware í Bandaríkjunum
með trjákvoðu.
Fjölda mörgum norskum höfn-
um hefir nú verið lokað, nema fyr-
ir skip, sem hafnarstjórnirnar hafa
allar upplýsingar um.
AÐVÖRUN.
Þýsk stjórnarvöld hafa að-
varað skip hlutlausra þjóða
um það, að sigla ekki um höf-
in 1 vernd herskipa, sem eru
fjandsamleg* Þýskalandi.
I Osló er um þessar mundir
lialdin ráðstefria af fuHtrúum sjó-
manuasámbandamia í Noregi og
Svíþjóð, sömuleiðis kyn-dara.sam-
bandanna og ýmsra annara stjetta,
sém störf. .hafú víð siglingar.
Ekki verður aunað sagt .eu að
hjer sje sterk öfl að ver.ki, sem
mikils ætti að mega sín, er þau
leggjast á eitt. Eru það ekki færri
en 12 fjelög* og fjelagasambönd,
sem að Bindindismálavikunni
standa og senda ræðumenn sem
fulítrúa sína á fundina. En auk
þess njóta þau liðveislu fjármála-
ráðherra, biskups og fræðslumála-
stjóra.
Fjelögin, sem að „vikunni11
standa, eru Þingstúka Reykjavík-
ur, Kennarasamband íslands,
Iþróttasamband íslands, Slysa-
varnafjelagið, Samband bindindis-
fjelaga í skólum, Skátafjelag
Reykjavíkur, verklýðsf jelögin
Dagsbrún, Framsókn, Iðja og
Sjómannafjelag Reykjavíkur,
Bandalag kvenna í Reykjavík,
Samband Ungmennafjelaganna.
Ennfremur hafa þessi fjelög
fengið í lið við: sig be.stu skemti-
krafta borgarinnai*, t. d. fjóra
kóra, hljúðfærasnillinga, söngvara,
leikara o. %. frv. Verðt:u* því tvíT
mælalaust um góða skemtun að
ræða á hverjum fundi og sjálf-
sagt fyrir fólk að sækja þá vel,
því aðgangur er ókeypis.
Fyrsti fundurinn er í kvöld í
Fríkirkjunni og hefst ki. 8%. Er
dagskrá fundarins auglýst á öðr-
um stað lijer í blaðinu, svo að
óþarfi er að rekjá hana hjer.
Skrifstofa í. S. í. í Mjólkurfje-
lagsbúsinu, herbergi nr. 26, verð-
ur opin í vetur á þriðjudögum og
fimtudögum kl. 8—10 e. m. Skrif-
stofustjóri hefir verið ráðinn
Brandur Brynjólfsson. Á skrif-
stofunni geta menn fengið að sjá
og« lefea 'erlend biöð *og bækur ttm
íþxóttir.
Fekk 1500
króna bætur
-----. i
Hæstirjettur kvað í gær upp
dóm í málinu: Sveinn
GunnarSson gegn Trolle &
Rothe f. h. National trygging-
arf jelagið.
Málavextir er.u: í byrjun maí
1938 fór Sveinn Gunnarsson
læknir hjer í bænum til Dan-
merkur og var þar mánaðar-
tíma. Áður en hann fór, keypti
hann sjer ferðaslysatryggingu
hjá fyrnefndu tryggingarf je-
lagi. Nam upphæð tryggingar-
innar 20 þús. krónum, til
tveggja mánaða.
Snemma í júní lagði Sveinn
af stað heimleiðis með Brúar-
fossi. Þann 11. júní, er skipið
var farið frá Leith, tók Sveinn
þátt í ýmsum leikjum á þilfari
með öðrum farþegum. Einn
leikurinn var sá, að sippa með
venjulegu sippubandi.
Er Sveinn var að þessum leik
fann hann alt í einu til mikils
sársauka í kálfanum á hægra
fæti. Varð fóturinn máttlaus og
gat Sveinn ekki í hann stigið.
Kom í ljós að hásinin hafði
slitnað. Lá Sveinn svo lengi í
þessu slysi og hafði af mikið
átvinnutap og lséknis- og spít-
alakostnað. Var talið, að hann
muni af slysinu hljóta 5% Vár-
anlega örorku.
Krafði Sveinn síðan trygg-
ingarfjelagið um greiðslu skaða
bóta, að upphæð kr. 10.800.00,
en til vara kr. 6.940.00. Trygg-
ingai'fjelagið neitaði að greiða
nokkrar skaðabætur, taldi að
tryggingin næði ekki til slíks
slyss, er hjer varð. Til vara
krafðist fjelagið að bæturnar
yrðu ekki yfir 1000 kr.
Var svo mál þetta höfðað og
var tryggingarfjelagið sýknað
í undirrjetti (lögmaður). Sveinn
áfrýjaði dómnum.
FRAMH. Á SJÖTTU SÍÐU.
v í . -i-f