Morgunblaðið - 07.11.1939, Blaðsíða 6

c - -
Þrfðjudagur 7. nóv. 1939.
MORGUNBLAÐIÐ
Idag verður til .tnoldat; borin
frú Þuríður Jónsdóttir frá
Frerari-Langey á Breiðafirði, fædd
3. maí 1853 í Bíldsey á Breiðafirði,
er Ijest á heimili sínu, Sólvalla-
götu 5 hjer í hænum, 28. f. m.
Þuríður var dóttir Jóns danne-
brogsmanns Bjarnasonar, hafn-
sögumanns í Bíldsey, og konu hans
Þorgerðar.
Árið 1877 giftist hún Eggert Th.
Gíslasyni, Gunnarssonar bónda í
Bjarneyjum, og reistu þau bú sama
árið í Fremri-Langey og bjuggu
þar allan sinn búskap, á rnilli 40
og 50 ár, að við búinu tók Kjart-
an, yngsti sonur þeirra, er ávalt
hafði verið hjá þeim. Þau Þuríður
og Eggert eignuðust 10 börn og
lifa 7 þeirra ennþá, en 3 eru látin.
Þeim Þuríði og Eggert búnaðist
vel og keýþtu þau jörðina Fremri-
Laji gey. Yar þó oft gestkvæmt á
heimili þeirra og gestrisni með
besta móti. Síðar misti Eggert
heilsuna og gengu efnin þá til
þurðar, en nóg höfðu þau fyrir
sig að leggja meðan lífið entist.
Nokkru eftir að þau hættu búskap
fluttust þau til Reykjavíkur og
þar andaðist Eggert 18. maí 1928.
Börn þeirra hjóna, sem enn eru
áJífi, eru: Eggert, bóndi í Bílds-
eý, nú búsettur í Reykjavík; Guð-
rún, gift Birni Jóhánnssyni bónda
í Árney; Ástríður, kona Jóns Berg-
sVeinssonar erindreka; Helga,
kona Guðmundar Guðjónssonar
bónda á Melum í Melasveit, Frið-
ríkka, gift Jóhanni Garðar Jó-
bannssyni verkamanni í Reykja-
vík; Kjartan, mi bóndi í Fremri-
Lángey, og Hrefna, ógift, er búið
haifir með móður sinni í Rvík, og
alið hefir önn fyrir henni með
sjerstakri alúð og nærgætni hin
síðnstu æfiár Þuríðar.
Auk barna sinna ólu þau Þuríð-
ur og Eggert upp tvö fósturbörn,
þaú Hjörtínu Jónsdóttur, gift 01-
afi bónda á Skriðu í Ándakýl, og
Hjört Níelsson, bónda í Dalbæ.
Þuríður sál. var mikil fríðleiks-
k«jpa á yngri árum, stjórnsöm og
vifinusöm, enda þurfti fyrirhyggju
til^þess að koma svo stórum barna-
húp vel á legg á mjög fjölmennu
svéitaheimili í þjóðbraut.
Þuríður sál. átti marga vini og
kunningja, er styttu henni stundir
með heimsóknum, þar sem hún
dValdi hjer í bænm, og var oft
gegfkvæmt á heimili hennar. Var
það henni mikið gleðiefni að hafa
fjelmenni í kringum sig.
Eftirlifandi ættingjar og vinir
minnast nú hinnar látnu merkis-
konu með söknuði og blessa minn-
ingu hennar. Sveinn Guðmundsson.
Merk stofnun sem brjeflega
kennir ýmsar nytsamar greinar
Hr. ritstj.
Greinin s6m birtist í Morgun-
blaðinu um námsflokka
Reykjavíkur, gefur mjer tilefni
til að minnast nokkuð á hinn stóra
sænska brjefaviðskiftaskóla Her-
mods Korrespondensinstitut Malm-
ö, með því að margir munu þeir
vera, semi í frístundum sínum
vilja auka þekkingu sína á ein-
hverju sviði, ellegar kynna sjer
nýjar greinar til þess að verða sem
best undir lífið búnir.
Þessi stóri skóli, sem því miður
er okkur íslendingum lítið kunn-
ur, var stofnaður árið 1898 af
málakennaranum. Hans S. Hermod,
og er stofnun hans mjög merkileg,
með því að hann hefir sýnt, að
hægt er' með ágætis árangri að
halda uppi brjeflegri kenslu, og
veita á þann hátt mikilvæga þekk-
ingu í ýmsum greinum, sem nem-
andinn getur tileinkað sjer í frí-
stundum samhliða öðrumi skyldu-
störfum. Fyrsta árið nutu um 220
nemendur kenslu, við skólann, en
síðan hefir nemendafjöldinn auk-
ist upp í 50 þúsund að meðaltali
á ári, og eru þessir nemendur
dreifðir um flest öll Norðurlönd-
in.
Um 400 námsgreinar eru kend-
ar við skólann, óg annast keúsl-
una ýmsir mætir mentamenn og
sjerfræðingar hver á sínu sviði.
Má segja, að hjer sje eifthvað fvr-
ir alla þá, sem áhuga og löngun
hiafa til| þess að fullkomna sig í
einhverri grein. Þar getur t. d.
verslunar-, pg skrifstofumaðurinn
numið alt, sem við kemur verslun
og viðskiftum. Þarna eru nams-
greinar fyrir vjelsmiðinn, raf-
virkjann, býggingameistarann,
garðyrkjumanninn, búfræðinginn,
auglýsingateiknarann, listmálar-
ann og tónlistámanninn, svo eiu-
ungis eitthvað sje nefnt, og skal
þess jafnframt getið, að skólinn
gefur hverjum nemanda prófskír-
teini að náminu loknu.
Veturinn 1938—-39 útskrifaði
Hermods-skólinn 102 stúdenta og
gagnfræðinga, og fór það nám alt
brjeflega fram, og vert er að geta
þess í sambandi við þetta, að nær-
felt allir þessir 50 þúsund nemend
ur, sem við Hermods-skólann nema,
stunda námið í frístundum sínum,
og er nemendunum það að miklu
leyti í sjálfsvald sett, á hve löng-.
W|«|r
um eða skömmum tíma þeir ljúka
vilja námi.
Kenslubrjefin, sem skólinn send
ir nemendum sínum, eru prentuð
í smáheftum, sem síðan fást inn-
bundin. Eru þau mjög skýr og
skemtileg aflestrar og eru hvoru-
tveggja í senn kennari og kenslu-
bók, og má því með sanni segja,
að skólinn komi heim til nemand-
ans.
Ytrustu nákvæmni og umhyggju
semi er gætt við sjerhvern nem-
anda, og vekur þetta vinarþel
nemandans til skólans og áhuga
fyrir náminu, því ávalt veit hann
af góðum vin sjer við hlið, enda
er kjörorð skólans ; alt fyrir nem-
andann.
Hið lága kenslugjald gerir sjer-
hverjum: kleyft að nema við þenna
stóra og nytsama skóla, og einu
gildir á hvaða aldri nemandinn
er, því þar nema menn og konur
á öllum aldri, alt frá 15 ára til
70 ára aldurs, og sjerhver sá, sem
snýr sjer til Ilermods Korrespon-
dansinstitut, Malmö, getur verið
viss um góðan árangur af námi
sínu.
Að lokum skal þess getið, að
skólinn gefur fit mjög skemtilegt
og fræðandi mánaðarrit (í 130.000
eintökum), sem sent er öllum nem-
endum ókeypis.
Ingólfur Einarss-on.
Svar Þjóðverja við af-
námi vopnasölubanns-
ins í U. S. A.
Frá frjettaritara vorum.
Khöfn í gær.
Þýsk blöð láta í ljósi að
Þjóðverjar hafi í hyggju
að svara á mjög áhrifamikinn
hátt ráðstöfunum Bandaríkja-
manna að afnema vopnasölu-
bannið.
I Frakklandi er alment búist
við því, að Þjóðverjar muni
efla mjög kafbátahernað sinn
með það fyrir augum, að hindra
vopnaútflutning Bandaríkja-
manna.
Esja var á Húsavík kl. 6 síð-
degis í gær.
Þjðfafjelagið
FRAMH. AF ÞRIÐJU SÍÐU.
SKAÐABÓTA-
KRÖFUR
Skaðabótakröfur á hendur
þjófafjelögunum nema alls kr.
7,113,30. Kveður dómurinn svo
á um hvað hver þeirra skuli
greiða:
Akærður, Sigmundur Eyvindsson,
greiði Tryggva Pjeturssyni og Co. kr.
276,00 og Smjörlíkisgerðinni „Srnárih'
kr. 98.75.
Ákærðir, Sigmundur Eyvindsson og
Sigurjón Sigurðsson, greiði in solidum
R.agnhildi Seindórsdóttur kr. 305,00,
versluninni „Yísir“ og rammaverslun
Gr.Smundar Ásbjömssonar alls 250 kr.,
Harald Faaberg kr. 60,00, G. Bjamason
& Fjeldsted e. m. kr. 90,00 og Kex-
verksmiðjunni „Esja“ kr. 88,00.
Akærðir, Sigmundur Eyvindsson og
Guðmundur Einarsson greiði in solid-
um Alþýðubrauðgerðinni 90 kr. Sölu-
Sí.mbandi íslenskra fiskframleiðenda kr.
531,00 og Veiðarfæragerð fslands kr.
284,05.
Akærðir; Sigmundur Eyvindsson,
Skarphjeðinn Jónsson og Sigurjón
Sigurðsson greiði in solidum Bergenska
gvfuskipafjelaginu kr. 225,00 og Al-
þýðubrauðgerðinni kr. 45.00.
Ákærðir, Sigmundur Eyvindsson,
Skarphjeðinn Jónsson og Guðmundur
Einarsson, greiði in solidum Smjörlík-
gerðinni „Smári“ kr. 280,00, Vinnu-
fatagerð íslands h.f. kr. 1000,00 og
Alþýðubrauðgerðinni kr. 480,00.
Ákærðir, Sigmundur Eyvindsson,
Skarphjeðinn Jónsson og Guðmundur
Einarsson, greiði in solidum Smjörlík-
isgerðinni „Smári“ kr. 146.00.
Ákærðir( Sigmundur Eyvindsson,
Skarphjeðinn Jónsson, Sigurjón Sig-
urðsson og Jóhannes Hannesson, greiði
in solidum Kexverksmiðjunni „Esja“
kr. 120,00.
Ákærðir, Skarðhjeðinn Jónsson,
Sigurjón Sigurðsson og Jóhannes
Ilannesson greiði in solidum Bergenska
gufuskipafjelaginu kr. 120.00.
Akærður, Guðmundur Einarsson,
greiði Benedikt Jónssyni kr. 60,00.
Ákærður, Þórður Hennann Erlends-i
son, greiði h.f. Kol & Salt kr. 267.50.
Ákærðir, Þórður Hermann Erlends-
son og Jóhannes Hannesson greiði in
solidum h.f. Kol & Salt kr. 308,00.
Ákærðir, Þórður Hermann Erlends-
son og Skarphjeðinn Jónsson, greiði
in solidum h.f. Kol & Salt kr. 847,00
o g Mjójkurfjelagi Reykjajvíkur kr.
98.00.
Greiðslur þessar fari fram innan 15’
sólarhringa frá lögbirtingu dóms þessa.
Hinir ákærðu greiði hver kostnað
við gæsluvarðhald sitt, en að öðru
leyti greiði hin ákærðu in solidum all-
m, sakarkostnað.
„CITY OF FLINT".
FRAMH. AF ÞRIÐJU SÍÐU.
Þjóðverjar dylja ekki, að þeir
eru mjög reiðir Norðmönnum
út af því, að þeir skyldu taka
„City of Flint“.
Bresk blöð eru aftur á móti
full af lofsyrðum í garð Norð-
manna og telja þá hafa sýnt
hina mestu festu við að verja
hlutleysi sitt.
Sjálfstæðisfjelögin í Reykjavík,
Vörðnr, Heimdallur og Hvöt halda
eitt af sínum vinsælu skemtikvöld
um að Hótel Borg n.k. fimtudag.
Til skemtunar verða ræðuhöld,
söngur og dans.
MIKILL MISMUNUR.
FRAMH. AF FJÓRÐU SÍÐU.
um.fram útgerðina, þ. e. meira en
ferföld fúlga alls.
Er þetta óhlutdrægt og sann-
gjarnt? Er þetta hyggilegt?
★
Nú spyrja menn kannske, hvort
jeg hafi gleymþ alveg 11. gr. frv.,
með % milj. kr. til landhelgis-
gæslu, en svo er ekki. Landhelgis-
vörnin ep að tegundinni til lög-
gæsla, en hvorki styrkur til út-
gerðar nje endurbót hennar. Og
ef taka ætti þessar 500.000 kr. al-
veg á reikning útgerðar, þá mætti
eigi síður taka á móti 1% miljón
(1.586.862) kr. til vega, brúa o. s.
frv. á landi. Og þá með þeim
vanda, að skifta meira en milj.
(1.189.300) kr. til strandferða og
siglinga, vita, hafna og lendinga-
bóta, svo að sanngjarnt væri, milli
útgerðar, búnaðar, verslunar og
iðnaðar.
Að öllu þessu athuguðu er síður
en svo, að hjer sje hallað á land-
búnaðinn.
Yonandi sjer nú nýja ríkisstjórn-
in, sesta Alþingi og þjóðin í heild,
að óhjákvæmileg er nú gagnger
breyting á ráðlagi og fjársukki
fyrri ára, og hlífist ekki við nið-
urskurð munaðar, styrkja og bitl-
inga. V. G.
VERKLEGT NÁM í ÖLL-
UM SKÓLUM.
FRAMH. AF FIMTU SfÐU.
o. þ. h. fyrir pilta, en hagnýt
handavinna, matreiðsla, þjónustu-
brögð, hirðing íbúðarherbergja o.
þ. h. fyrir stúlkurnar. Notadrýgst
og best, —'bæði kenslufræðilega og
úppeldislega —, mundi sennilega
reynast að hafa eingöngu annað
kynið í einu við nám, annaðhvort
þannig, að sumir heimavistarskól-
anna haldi eingöngu uppi kenslu
fyrir pilta, aðrir fyrir stúlkur, eða
að sami skóli hafi kenslu fyrir
pilta annan veturinn, en fyrir
stúlkur næsta vetur og þannig til
skiftis.
Æðsta skylda
hjeraðsskólanna.
Fyrsta og æðsta skylda hjeraðs-
skóla sveitanna á að vera sú, að
húa nemendur sína undir starf og
líf í sveit, íslenskri sveit, og gera
nemendur sína færari og fúsari til
aðl dvelja áfram í sveitinni. Hag-
nýtt verknám með nokkurri bú-
fræðslu og vekjandi, hvetjandi
fræðslu, að allmiklu leyti í fyrir-
lestrum og með starfsemi les-
hringa, mundi að öllum líkindum:
vera það fræðslu- og starfsform,
er þeim best hentar. Til þess að
þessi tilhögun komi að haldi og
skólinn nái sem best tilgangi sín-
um, er nauðsynlegt, að nemendur
sje orðnir allþroskaðir og eigi
yngH en 17—18 ára. —
Þótt eigi sje hjer rúm til að
rekja náöár hvern einstakan flokk
skóla vorra, tek jeg það fram al-
ment, að jeg tel þörf á að efla og
auka verklegt nám í öllum al-
mennum undirbúningsskólum
landsins, jafnt í bæjum sem sveit-
nm, svo og í flestum sjerskólum.
■ucsspunuignf) SiAgn'p
Bazar Sálarrannsóknafjelags ís-
lands, sem átti að vera 3. des.,
verður ekki fyr en 26. des. n.k.