Morgunblaðið - 17.10.1940, Page 6

6
MORGUNBIsAÐIÐ
| ÚR DAGLEGA i
| LlFINU f
«00000 OOOCKXX
Yigfús Kristjánsson, sjómaður
skrif ar:
í MorgTinblaðinu, þriðjudaginn 8.
|>. m., sá jeg grein með fyrirsögninni
„Allsberjar atkvæðagreiðsla meðal
sjómanna".
.Teg hafði enga hugmynd um að
fundurinn var haldinn sunnudaginn
6. þ. m. fyr en jeg sá greinina.
Jeg vil setja hjer fram þá Spurn-
ingu til stjórnar Sjómannafjelags
Reykjavíkur af hvaða ástæðum hún
auglýsir ekki í fleiri blöðum en Al-
þýðublaðinu, þar sem vitað er að
menn úr öllum flokkum eru í fjelag-
inu.
Er það máske hið gamla góða ráð
stjórnarinnar að halda fundina ein-
göngu fyrir" sig og sína fylgifiska,
svo hinir komist ekki að, sem eru
þeim ekki sammála í öllu ? — Hvað
líður tillögu minni, er jeg bar fram á
aðalfundi 28. jan. 1940, um 500 kr.
styrk til Slysavamafjelags Islands,
samtímis og stjómin fjekk samþykta
500 kr. gjöf til Finnlandssöfnunar-
innar, sem engin vissi til hvers gagns
væri?
Allir vita að Slysavamafjelag ís-
lands hefir það takmark að vinna að
öryggi sjómanna á sjó með bættum
tækjum og á landi með því að draga
úr slysahættuuni.
-
Athugasemd formanns
Dagsbrúnar
FRAMH. AF FJÓRÐU SÍÐU.
■upp framannefnd steypumót, og
spurt hvort þeim væri heimilt að
vinna að uppsetningu steypumót-
anna, og að þeim hafi verið tjáð
að þeim væri heimilt að vinna að
henni. Þetta eru bein og vísvit-
andi ósannindi hjá verkfræðingn-
um, og væri ekki úr vegi að hann
færði betri sönnur á þenna fram-
burð -sinn.
Með línum þessum vildi jeg að-
eins gera grein fyrir afstöðu
stjórnar Dagsbrúnar til þessa
máls, en læt missagnir og rang-
hermi í kærunni að öðru leyti af-
skiftalaus. En einkennilegt er,
hvað verkfræðingurinn byggir
meir á einkasamtölum en því, sem
hefir skriflega farið á milli, en
allar munnlegar umræður hafa
verið í fullu samræmi við fram-
anskráð brjef, enda ber innihald
þeirra þess fult vitni.
Sigurður Halldórsson.
Kæra trjesmíða-
ffelagsíns
FRAMH. AF FJÓRÐU SÍÐU
fram ábyrgð á hendur firmanu Höj-
gaard & Schultz fyrir að láta ófag-
lærða verkamenn vinna fagvinnu trje-
smiða og á hendur fyrgreindum verka-
mönnum fyrir að vinna slíka vinnu,
enhfremur að sjeð verði til þess að
brot sem þetta endurtaki sig ekki hjá
firmanu. Loks er Oddgeir Bárðarson
kærður fyrir fyrgreint hegningarlaga-
brot.
Með von um -að þjer hraðið af-
greiðslu þessa máls hið mesta.
Virðingarfylst.
Esjufarþegarnir koma I land
FRAMH. AF ÞRIÐJU SÍÐU.
mikil og fer harðnandi. Þó er hún
ekki eins mikil og sagt er að hún
sje í Noregi. Því þar fá blöðin
greinarnar frá Þjóðverjum alveg
eins og þær eiga að vera, með
fyrirsögnum og öllu saman, og má
þar engu breyta.
En í Danmörku eru blaðamenn
kallaðir á ráðstefnur og þeim sagt
fyrir í aðalatriðum hvernig þeir
eigi að skrifa — og um hvað þeir
megi ekki skrifa.
Loftárásir og duflalagnir.
T. d. um flugferðir Breta yfir
Danmörku og loftárásir þeirra.
Um tíma í sumar voru loftvarna-
merki gefin í Höfn nótt eftir nótt.
En árásir á borgina voru ekki
gerðar, ekki nema á flugvelli. E11
hver spell þær hafa gert vissi al-
menningur ekki. Fekk ekkert um
það að vita.
Aðalerindi breskra flugvjela þar
um slóðir mun hafa verið að
dreifa duflum kringum strendurn-
ar, á siglingaleiðirnar. Og því
hjeldu þeir áfram. Enda frjettist
við og við um að skip yrðu fyrir
tundurduflum í dönsku sundunum.
En blöðin mintust aldrei á slíkt.
Sagt var að þetta væru seguldufl.
Þögn blaðanna um ýmislegt, sem
fólk frjettir á skotspón, eykur
mjög á óhug almennings þar í
landi. T. d. er það vitað, að á-
rekstrar hafa orðið milli þýska
setuliðsins og danskra manna, sem
orðið hafa til þess, að danskir
þegnar hafa látið lífið. En ekki
er minst á slíkt einu orði í blöð-
unum.
Einn af þeim sem blaðið átti
tál við í gær var t. d. sjónar- og
heyrnarvottur að því, að unglings-
piltur Ijet sjer um munn fara
hnjóðsyrði í garð þýsks hermanns.
Það var á Ráðhústorginu í Höfn
í sama vetfangi voru komnir tveir
þýskir hermenn er tóku manninn
höndum, og að vörmu spori var
þar komin lögreglubifreið og mann
inum ekið á brott. En fólkið, sem
eftir var á torginu, muldraði í
barm sjer, að piltur sá, sem tekinn
var, hafi ekki sagt annað en það
sem öllum almenningi bjó í brjósti.
Gremjan ólgar í öllum. En ró-
lyndi þjóðarinnar og skapfesta
kemur í veg fyrir, að hún beri
hugarfar sitt utan á sjer.
Breytt um svip.
Þjóðin hefir breytt um svip.
Höfuðborg hennar Höfn sömuleið-
is. Þó ekki sje nema vegna myrkv-
unarinnar. Myrkvunin varð ákat'-
lega þreytandi þegar leið á haust-
ið og dagarnir fóru að styttast.
Að sjá hvergi ljós. Að þurfa að
sitja í innibyrgðum herbergjum
og hafa yfir sjer augu lögregl-
unnar til að gæta þess að hvergi
sleppi út ljósglæta. Þetta hefir
mikil áhrif á skap manna og.
taugastyrk.
Og svo alt sparnaðartalið. Öll
þjóðin býr sig undir hallæri. Alt
þarf að spara. Þó ekki sje minst
á það í blöðum, segja þeir sem
til þekkja, að Þjóðverjar merg-
sjúgi fjárhagsmátt þjóðarinnar.
Þeir flytja svo mikið úr landi, t.
d. af matvælum. Og greiðslan er
ónýtir seðlar. Mjög er gengið á
bústofn bænd^ Og dýrtíð fer vax-
andi. Vöruskortur fyrirsjáanlegur,
og því mikil eftirspurn, meðan
vörurnar eru til.
Enn er ekki skortur á mat-
vælum. Mesti hörgullinn er á
bensíni og olíu. Og svo er elds-
neytið. í sumar var brýnt fyrir
öllum að tryggja sjer sem mest af
við til eldsneytið og mó. Öll ósköp
tekin upp af mó. En samt verður
erfitt í vetur með upphitun.
Skipið með fyrsta hópinn.
Uppskerubrestur var ekki í Dan
mörku í sumar að heitið gæti. En
mjög ljeleg uppskera var í Sví-
þjóð, og eins víðast í Mið-Evrópu.
En sagt var að uppskera hafi
verið skárri eða veðurlag hag-
stæðara í Rússlandi.
Mikið hafa hinir dönsku naz-
istar haft sig 1 frammi, síðan
landið var hernumið. Blöð þeirra
hafa verið stækkuð og aukin. Og
í þýska útvarpinu er talað um,
að þau birti vilja og skoðanir al-
mennings. En sannleikurinn er, að
sárafáir lesa þau, og ennþá færri
sem taka mark á þeim.
Allur almenningur fylgir fram
þeirri reglu, að hafa sem minst
samband við setuliðið. Þegar þýsk-
ir hermenn sjást á veitingahúsum
t. d. er það segin saga að danskir
gestir halda sig sem fjærst þeim.
Um viðskifti stjórnarvaldanna
við hin þýsku yfirvöld veit al-
menningur næsta lítið. Því blöðin
birta sem minst um það. En margt
bendir til þess, að þýsk yfirráð
komi til greina á fleiri og fleiri
sviðum og fari vaxandi í landinu.
Og það er altalað og viðurkent,
kð gagnvart hinu þýska valdi sje
Kristján konungur X. Dönum
mesta brjóstvörnin. Hefir þjóðiu
sameinast uin hann meira en
nokkru sinni áður, og er lýðhylli
hans ákaflega mikil. Það kom
best fram á sjötugsafmæli hans.
Esju-farþegarnir fóru frá Höfu
daginn áður. En mikill viðbúnaður
var þá víðsvegar um borgina,
skreyting á götum úti o. fl. Með-
an ferðafólkið var í Stokkhólmi
var þar sýnd kvikmynd af há-
tíðahöldum Hafnarbúa á konungs-
afmælinu. En þar var mest við-
höfnin er konungshjónin óku um
göturnar og voru hylt af miklum
mannfjölda um alla borgina.
Allir Esju-farþegarnir, er frá
Iíöfn koma, róma mjög starfs-
fólk sendiráðs íslands í Höfn fyr-
ir dugnað og árvekni. Þar var alt
gert fyrir Islendinga, sem hægt
var að vænta — og vel það. Sömu
sögu hafa þeir að segja frá við-
tökum Vilhjálms Finsen í Stokk-
hólmi er þangað kom.
Fimtudagur 17. okt. 1940,
Þeír skrífa
fyrír þá
blíndií
C* YRIR hverja skyldu þeir
*■ skrifa sínar pólitísku hug-
leiðingar, Tímamenn, og
hvað eru þeir að fara með
skrifum sínum ?
Það er að vísu rjett, að til
eru í landinu nokkrir svo
hreinræktaðir Tímamenn, að
þeir lesa aldrei annað blað
en Tímann. Skyldu þeir, sem
skrifa blaðið, hugsa ein-
göngu um þessa menn?
En lítilsvirðingin sem þeir
með þessu sýna hinum, sem
fylgjast sæmilega með því
sem gerist, hún ríður ekki
við einteyming.
SENNILEGA hefir ekkert ís-
lenskt blað varað eins á-
kveðið við þeirri stefnu, sem
virðist hafa fengið að festa
rætur í okkar þjóðlífi, stefn-
unni, sem lýsir sjer í því lát-
lausa kapphlaupi, sem nú er
háð milli verðlags og kaup-
lags, og einmitt Morgun-
blaðið. — Afleiðing stefn-
unnar hefir verið sívax-
andi dýrtíð og síhækkandi
kaupgjald.
AÐVARANIR Morgunblaðitts
hafa byggst á því, að þessi
stefna myndi fyr eða síðar
koma atvinnuvegunum í koll.
Því að einhverntíma kæmi
hrunið, þar sem verðlag
framleiðslunnar stórfjelli. En
þá sætu framleiðendur með
hið háa kaupgjald og kynni
svo að fara, að erfiðlega
gengi að klifa niður stigann.
TÍMINN, blaðið, sem virðist
vera skrifað fyrir örfáa
blinda flokksmenn, hefir
’ialdrei Tengist til að rök-
ræða þetta vandamál. En
nú kemur þetta blað og hróp
ar: „Morgunblaðið heimtar
hækkun á kaupgjaldinu“!
Skyldi Tíminn, í einfeldni
sinni halda, að þeir rjett-
trúuðu, sem blaðið er skrifað
fyrir, viti alls ekki, að kaup-
gjaldið hefir alt þetta ár ver-
ið að hækka, jafnt og þétt,
í visfeu hlutfalli við vöxt dýr-
tíðarinnar? Ef einhverjir af
lesendum Tímans eru svo fá-
fróðir, að þeir ekki viti þetta,
verður sennilega á engra
meðfæri, að veita þeim
fræðslu. Þeir eru ekki mót-
tækilegir. \
Á NÆSTU áramótum falla úr
gildi þær hömlur, sem nú eru
lagðar á kaupgjaldið. Hvað
tekur þá við? Veit Tíminn
ekki, að verklýðsfjelögin eru
þegar farin að segja upp
• samningum? Og veit hann
ekki, að allsherjar Vindir-
búningur er hafinn innan,
allra stærri verkalýðsfjelag-
anna til þess að segja upp
samningum? Heldur Tíminn
virkilega, að þetta þýði það,
að kaupgjaldið eigi að lækka
frá áramótum? Nei, upp-
sögn á samningum þýðir á-
reiðanlega hitt, að kaup-
gjaldið á eftir að hækkh enn
FR4MH. Á SJÖUNDU SÍÐU.
Minning Önnu
Sigríðar Eyjólfsdóttur
Aina sigríður eyjólfs-
DÓTTIR var fædd á
Stokkseyri 3. okt. 1897, en
fluttist með foreldrum sínum
t'i'eggja ára til Reykjavíkur.
Hún var elsta barn þeirra
hjóna Eyjólfs Ófeigssonar frá
Ejalli og Pálínu Jónsdóttur,
systir Jóns sáluga frá Vaðnesi
óg þeirra systkina. Eru það
kunnar ættir austanfjalls.
Anna fjekk í vöggugjöf ást-
ríka foreldra, prýðilegar gáfur
til munns og handa, frábæran
líkamsþokka og örláta og trygga
lundu. — Hún var suðræn á
brá og með sterka fegurðar-
þrá. Ójöfnuður og yfirdreps-
skapur voru henni þyrnar í aug-
um. Varð henni því vel til vina
og þeim ógleymanleg.
Hún þráði mikið af lífinu
og fram yfir tvítugt var bjart
í kringum hana og hún ein hin
glæsilegasta s-túlka í sjón og
reynd, en úr því fer að draga
fyrir sólu, því 1920 missir hún
yngri bróður sinn, Guðmund,
augastein heimilisins og fram-
tíðarvon, skömmu síðar kennir
hún sjúkleika þess, er hún átti
í þrotlausri baráttu við í 18 ár
og oft með áralangri sjúkrahús-
veru. Föður sinn misti hún
fyrir þrem og hálfu ári, eftir
sex ára vanheilsu, er var henni
mikill harmdauði. Seinasta ár-
ið lá hún rúmföst sárþjáð á sáV
og líkama, uns hún ljest 9.
þessa mánaðar.
Er við vinkonur hennar
heyrðum lát hennar varð okk-
ur hugrórra, því ékki einungis
henni sjálfri mátti dauðinn
vera kærkominn, heldur einnig
hinni umhyggjusömu og þreyttu
móður hennar, er svo mjög
mikinn þátt tók í þjáningum
hennar og öðrum vandamönn-
um.
Um leið og jeg þakka þjer
Anna fyrir allar samverustund-
irnar, kveð jeg þig með þess-
um orðum.
Hittumst heilar.
S. M. Ó.
Ilreinlæíisvörur:
Sunligfht sápa I
Radion
Rinso
Lux-sápuspænir
Vim-ræstiduft.
VÍ5III
Laugaveg 1. Fjölnigveg 2.
a 0
nu—-■—==1I--IVII. .. ,111— 1...JSIB