Morgunblaðið - 05.09.1942, Blaðsíða 6

6
MORGUNBLAÐIÐ
Laugardagur 5. sept. 1942
Minning frú Ragnheið
_ar SiQfúsúóttur
Thorarensen
eg býst við að mörgum hafi
J farið líkt og mjer, að
setja hljóða við fregn þá, sem
barst út s. 3. sunnudagsmorgun,
að frú Ragnheiður Sigfúsdóttir
Thorarensen væri látin. —
Hún ljest af hörmulegu bruna-
slysi laugardagskvöld 29. ágúst
Okkur vinum hennar, sem
notið höfum þess, að þekkja
hana um margra ára skeið, og
vonuðum áð sú góða viðkynn-
ing mætti enn haldast lengi,
gpkk illa að átta okkur á því
að svo skyndilega skyldi þar
endir á verða.
Frú Ragnheiður var fædd í
Hróarsholti í Árnessýslu 25
júní 1897. Foreldrar hennar
yoru merkishjónin Sigfús Thor-! Það skylda manna að hreinsa til á
arensen og Stefanía Stefáns- öllum háaloftum.
dóttir, fædd Stephensen. sem
þar bjuggu um langt skeið.
Ung að aldri giftist hún
uiuiiinniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiHiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiijL
QJíJcvezit (j) /rv / /7 0 /?
* ./>1 c=>útr aaateaa tipmu i
otcztfar: </ / E
mfufiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii
HÁALOFTIN OG
ELDHÆTTAN
FRAMKVÆMDASTJÓRI loft-
varnanefndar telur að
margir húseigendur hjer
í bænum hafi ekki enn hirt um að
hafa umgengnina á háaloftum húsa
sinna í því lagi, sem vera skal vegna
loftvamanna.
Eins og marg oft hefir verið brýnt
fyrir fólki, em menn vamarlausir
gegn eldsprengjum, sem falla áhús,
og lenda inni á háaloftum, sem full
em af allskonar skrani gömlum hús-
gögnum, fatadruslum, pappírsúr-
gangi o. þessh. Ef eldsprengja fellur
íslíkt skran, er ekki einu sinni hægt
að finna hana, hvað þá hægt að sje
að slökkva í henni, eða gera hana
óskaðlega.
þar sem loftvamir em í lagi, er
Hjer hefir, sem í sjálfu sjer er gott,
verið haldin „hreinlætisvika", til að
bæta úr óþrifalegri umgengni ut-
frænda sínum, Guðmundi' an húss, en ef á annað borð er ver
Ágústssyni frá Birtingaholti. —
Áttu þau því láni að fagna að
eignast 3 sonu, sem allir eru
hinir mannvænlegustu, og varð
sá yngsti 16 ára daginn eftir
að móðir hans andaðist.
I Jeg býst við að jeg tali fyrir
munn margra. þegar jeg hú
|»akka heimili þeirra fyrir ótelj-
ándi ánægjustundir, sem hús-
freýjan horfna átti sinn góða
þátt í að skapa.
J Glaðværi hlátúrifíh1 héhifár
er nú hljóðnaður. ■
■ :i| Víð vonum. að < við :íáum að
þeyra hann aftúf^íðar, bak við
Gullna hliðið.
Vínur.
Lj ósmæðrsíjelagið
FEAMH. AF ÞRIÐJU SÍÐU.
ið að hugsa um Ioftvamir, þá á að
gera gangskör að því að koma þess-
ari umgemgni í lag.
þar sem mönn vilja hafa loftvarn-
ir húsa í lagi, tæma þeir háaloftin,
flytja þaðan allt skran og setja þar
á gólfin 10 sontinietra þvkkt sand-
htg. I-:í oldsprongja follur inn á loftið
kafnar þá í henni í sandinum, og
húsið er varið fyrir þeirri hæt.u.
★
ÚTBREIÐSLA
KÁLMAÐKSINS
JÉR um daginn mintist jeg
á v' það, ; að húsfr.oyjttr
kvarta yfir að kálmaðkur
hafi skemt rófur, sem á boðstólum
eru í búðum, en kaupmenn kvartað
yfir, að þeir fái ekki 'áðtár rófur,
bn þátr, sem þannig eru útleiknar.
Nú hefi jeg fengið nánari vitttoskju
um þetta hjájitgóifi pavíðssyni grasa
fræðingi. Hann segir mér, að kál-
maðkur sá, sem hjer gerir usla, hafi
H
Þegar tekjur fjelags.ins eru
jorðnar verule®tniái Ver|f 1®%«* Ker* vart við hier á lartdi
át. • ’Jé M 's'Á ' tl " ( áú' ■ f , '’n 'Ai i ii , -t vi r* A » firwiVi ’IG VI, , vv
styrktarTjókm^ðrhnf,1 sem frftrn
ast viljtt erlend.is. auk þess1 sem
**önTfu’r i velferðarmál koma • til
ígreina.
► Fjelagskonur skulu temja sjer
: prútt. umtal um stjgttarsystur sín-
ar, hvort sem jtær érii* inifán eða
utan fjelagsins. Það telst ósæmi-
Jegb að: 'ijósméðjr:! rih anriara
áheyrn niðrandi orðum um stjett-
arsystur sínar, jafijy^þótt ^stæða,
væri til slík*.
" Stjórn fjefagsíhs skípa: Rakel
P. Þorleifsson formaður, Helga M.
’ Níelsdóttir og fiuðrún., 11íjll<lórs-
dóttir. Varamenn eru Ragnhildur
#
Jónsdóttir og Pálína. Gúðjónsdótt-
. " '' ‘ 1
;Sv0 um munaði fyrir 10 árum, og
þá hjer í Reykjavík og Akureyri.
•Siðan hefir skaðsemdardýr þetta
itreiðst út um nærsvtíitir Akureyrar,
ttm Gullbringu -og Kjósarsýsíu, er
komið allvíða í Árnessýshi og í tvær
sveitir Rangárvallasýslu. En Ingólf-
ur ekki frjett um kálmaðk í Mýrar-
og Borgarfjarðarsýslu, nema lítils-
háttar á Akranesi.
Hann segir enhfremttr, áð maðk-
urífin hafi breiðst út á þann hátt, að
garðýrkjumenn káupá kálplöntur frá
plássum, þar sem kálflugan hefir í-
lendst, og flytja plönturnar og maðk
inn í nýja og nýja staði. Er þetta
einskonar mæðiveiki í rófum og káli,
■t '( ' • '
sém menn í vankunnáttu og hirðu-
<>o<><x><><><><><><><x><xx><xx><xx><><x><><><><><x><><><><><><
Cocus gangadreglar
Nýkomið ágætt úrval.
6EYSIR h.ff.
Fatadeildin.
^xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx^ooo^xxxxxxx
U
'llllllllllllllllllllllllllllllllllli
leysi hafa flutt til landsins og í van-
kunnáttu og hirðuleysi láta svo
breiðast um landið.
★
UNDUR ÍSLANDS
ÞÁ ætla jeg að snúa mjer
snöggvast aftur í tímann
og minnast á nýkomna
bók, sem Jónas Rafnar læknir hefir
annast um.
Hann er mesti fræðagrúskari. —
Hann hefir þýtt úr latínu „Annálabrot
og Undur íslands“ eftir Gísla Odds-
son biskup í Skálholti, en bók sú var
ekki til nema í latneskri þýðingu.
Gísli Oddsson var biskup næstur á und-
an Brynjólfi Sveinssyni í 6 ár, dó 1.
júlí 1638 í kór Þingvallakirkju úr tak-
sótt. Bók sína um „Undur íslands“
hafði hann lokið við 1. maí sama ár.
Er hún fróðlegur samtíningur um það,
sem menn vissu um náttúru landsins,
lifandi og dauða, og þær hugmyndir,
er menn þá gerðu sjer um hlutina. Þar
eru bæði vatnaskrímsli og sjóskrímsli
tekin með í dýrarlkið, en tröll, huldu-
fólk og ljúflingar meðal íbúa landsins.
Tröll voru að vísu nýlega útdauð, að
sögn biskups, en þálifandi menn höfðu
sjeð þau.
SKRÍMSLI
M SKRÍMSLI í HVÍTÁ
segir biskupinn m. a.:
„Rjett hjer hjá Skálholts
stað rennur hin alkunna Hvítá, sem
óvíst er um hvort í býr eitt þesskonar
skrímsli, sem sést á ýmsum stöðum og
í bréytilegu líki, eða skrímslin sjeu
mörg og skapnaðurinn mismunandi.
Það rís stundum upp úr vatninu, sem
ólögulegt bákn, ekki alls! ósvipað hús-
kumhalda, hrikalegt, brúnleitt, stund-
um skræpótt. Stundum sýnist húð þéss
vera lítið eitt hærð, stundum hreistr-
uð og stöku sinnum sköruð eða
skeljótt". Fylgir síðan ítarleg, lýsing
á skrímslag'anginum í ánni.
Ægilegum sjóskrímslum er og lýst
í bókinni, t. d. viðureign: Vestmahn-
eyinga við eitt, er reisti sig upp úr
sjónum, hærra en Heimaklettúr o. ' s,
frv. Þá segir: „Til er og einskonar
sjávarófreskja, sem virðist standá upp
rjett upp úr sjónum, blejk pð lit í Iíki
manns, sém sveipaður er náhjújii. Þeg-
ar ófreskja þessi. birtist, er hún yön að
taka sjómennina úr bátunum hvern á
fætur öðrum, slíta þá í sundur ■—
nema þeir sem eftir lifa neyti stjaka,
segla og ára og flýi hið skjótasta. Sjálf
ófreskjan heitir hafstrambur".
f „Undrum íslands“ kennir margra
grasa og er einkennilegt að sjá hvern-
ig hjátrú og hindurvitni og nokkur við-
leitni til sjálfsrannsóknar og gagnrýni
er þar blandað saman.
★
TÍMINN
ALT eyðist með Tímanum,
sagði karlinn, ekki sís.t
Framsóknarflokkurinn.
— Hvað meinar þú rrteð því, sagði
kerla hans.
— Vertu viss. Títniiui vitnntr á
Framsóknarflökknum ekki síður en
öðru.
ÚR HEIÐSKÍRU LOFTI
VIÐ umræðurnar nm bensín-
skatt á Alþingi komst fyr
verandi formaður kjötr
verðlagsnefndar þannig að orði:
„.Teg vil horga bensínskatt af öllu
kjöti, sem fjærst er, og alltaf er salt-
að“.
N.S, meðlimir
vlgbúast
Ifrjettum frá Noregi er skýrt
frá því, að upp á síðkastið
hafi meðlimir N. S. margir
hverjir verið hvattir til að ger-
ast sjálfboðaliðar á austurvíg-
stöðvunum.
En ekki hefir útboð þetta bor-
ið tilætlaðan árangur, enda;
þótt nokkrir forystumenn N. S.
hafi ,,gerst sjálfboðaliðar“,
eins og það er kallað.
Eftir þetta kröfðust Þjóð-
verjar þess, að allir meðlimir
N. S. á varnarskyldualdri
skyldu vígbúast. Quisling hefir
sent skipanir um þetta til N. S.
deildanna um allan Noreg.
Upplýsingar, sem fyrir hendi
eru, herma, að fyrst um sinn
eigi að vígbúa 2,700 menn á
aldrinum 18—45 ára, þar af
600 frá Osló og 500 f::á Hed-
mark-fylki.
Menn álíta að þetta sje það,
sem Quisling verður að greiða
fyrir að fá að kalla saman hið
svonefnda ,,ríkisþing“ í þeim
tilgangi, að leggja formlega
grundvöllinn að nasistisku
stjórnarfari í Noregi.
Guðmundur Þorteifs-
son, mðrarameistari
75 ðra 17. júli 1942
Hjer má líta herðumenni,
hetjulund og fornan móð,
þótt í æskuförin fenni,
fyrnist ekki munans glóð;
er sem Heklu-eldar brenni
undir niðri í sóknarmóð.
Saman fara fjör og kæti
frámtakslund og starfaþrá,
þitt var yndi og eftirlæti,
öllúm hömlum bægja frá.
Hréss og viss og frár á fæti,
framdir verk þín stór og smá.
Verkstjórn þín var þrátt á orði
þar var skipað hvelft og ríft,
Verk í orði, og á borði,
allra minnst þjer sjálfum hlíft.
Orði mjamta enginn þorði,
engum var þar skussum líft.
Þú héfir staðið af þjer elli,
einnig skaðvænt, lungnafár,
og með heiðri haldið velli,
hlaupið af þjer mein og sár.
Þar að auki þunga skelli,
þolað fram á elliár.
Pleillagyðjan gæfuríka
greiði veginn hæð og laut,
þekki ’ún færri þína líka,
þrek og dug sem margur naut.
Megi eignast marga slíka,
móðurjörð á sinni braut.
Ríkarður Jónsson.
Aðalfundur
Prestafjelags-
deildar
Suðurlands
A ðalfundur Prestaf jelags
Suðurlands var haldinn
á Þingvöllum um siðustu helgi,
dagana 30.—31. ágúst, við
góða þátttöku.
Höfðu prestar áður skift
sjer niður á nálægar kirkjur og
messað þar, eins og áður hefir
verið getið um hjer í blaðinu.
Fundurinn var haldinn í Þing
vallakirkju og var aðalumræðu
efni fundarins: Kristin trú.
Frummælendur voru þeir sr.
Sigurbjörn Einarsson og sr.
Árni Sigurijsson fríkirkjuprest-
ur. —
Á sunnudagskvöldið flutti
sr. Sigurður Pálsson í Hraun-
gerði erindi í Þingvallakirkju,
sem hann nefndi „Kristið tíða-
hald“.
Sjera Guðmundur Einarsson
á Mosfelli, sem verið hefir for-
maður deildarinnar frá stofnun
hennar, baðst uhdán endur-
kosningu og var sjera Halfdan
Helgason, prófastur á Mosfelli
1 Mosfellssveit, kjörinn formað-
ur í hans stað, en meðstjórn-
endur þeir sjera Sigurður Páls-
son í Hraungerði, endurkosinn,
og sjera Garðar Svavarsson
prestur í Reykjavík.
Sjera Guðmundur. Éinarsson
var kjörinn heiðursfjelagi í
viðurkenhingarskyni fyrir ágæt
störf í þágu fjelagsins.
Wavell lofar
indverska
herinn
NEW DEHLI í gær.
. Einkasjceyti til MorgunblaSsins-
frá Beuter.
AVELL mintist á hernað-
araðstöðuna í ræðu.
Hann sagði m. a.: ,J»jóðverjar
hafa nú gert hið mikla átak,
sem vjer bjuggumst við. i Það
hefir að ýmsu leyti Lorið ár-
angiir, en er nú að Iinast“.
1 lok niáls síns lofaði Wavéll
indverska hermenn og sagði:
„1 dag eru þúsundir af ind-
verskum liðsforingjum og
meira en miljón hermanna, að
mynda hinn glæsilega ind-
verska her, sem þegar hefir*
tekið mikinn þátt í landorust-
um. Flugher og floti Indlands
eru í vexti, bæði hvað snertír
liðstyrk, tækni og orðstý. Það
verður að hjálpa þeim, en ekkí
að bregðast þeim, Treystið her-
mönnum yðar. Hreysti þeirræ
mun sigra“.
NINON-----------------
Nýjar peysur
ii ....... ... Bankawfrœll 7