Morgunblaðið - 11.10.1942, Blaðsíða 2
2
MORGUNBLAÐIÐ
Sunnudagur 11. okt. 1942.
Þjóðverjar hefja nýja sókn
$
á Moskvavígstöðvunum
------ )
3/4 hlutar Staiingrad
í rústum
FREGNIR frá Moskva í gærkveldi hermdu, að
Þjóðverjar hefðu gert tilraun til nýrrar sókn-
ar á mið- (Moskva) vígstöðvumun. Segja
Rtíssar, að Þjóðverjum hafi hvergi orðið neitt ágengt í
þessarí sókn sinni. Ekki hafa borist fregnir af þessari
nýju sókn frá öðrum heimildum en rússneskum.
Harðir bardagar eiga sjer enn stað í Stalingrad, en
þrátt fyrir harðvítugar tilraunir til að brjótast gegnum
borgina niður að Volgu, hefir Rússum alstaðar tekist að
halda stöðvum sínum og jafnvel unnið heldur á upp á
síðkastið.
Frá því var skýrt í gær í Moskva, að frá því er Þjóðverjar
hófu hinar miklu loftárásir sínar á borgina, en þeir tefldu
oft fram 1000 flugvjelum á dag, hafi ógurlegt tjón orðið
á húsum í borginni. Nú sje svo komið að % hlutar borg-
arinnar sjeu í rústum.
Það háír Rússum mest í vörnum borgarinnar, að Þjóðverjar
hafa meiri og öflugri stuðning flugliðs en Rússar.
Þjóðverjar heimta
30.000 hermenn
af Dönum
Hefirldanska stjórnin
látið undan kröfunum?
F RÁ STOKKHÓLMI er símað, að ástandið í Dan-
mörku hafi síst breytst til batnaðar. Fylgii'
fregninni, að þýska leynilögregluliðið í Dan-
mörku hafi verið aukið að mun, og virðist svo, sem Þjóð-
verjar sjeu að búa sig undir að taka stjórn allra lögreglu-
mála í landinu í sínar hendur.
Danska stjórnin hefir svarað
Bretar hand-
járna jafnmarga
fanga og Þjðð-
verjar
X) reska stjórnin ljet í gær binda
A-' hendur þýskra fanga og er
það gagnráðstöfun vegna þess, að
þýska stjórnin hefir látið binda
hendur breskra fanga, sem hún
hefir í haldi.
í tilkynningu, sem breska
stjórnin gaf út í gærdag um þetta
mál, er leidd athygli að því, að
það sje rnikill munur, livort faug-
ar sjeu bundnir á ornstuvellinum
meðan orusta stendur yfir, eða
hvort fangar, sem komnir eru í
fangabúðir, íjeu bundnir.
Breska stjjórnin ber á móti því,
að nokknr þýsknr fangi hafi ver-
ið butidinn meðan á Dieppe árás-
iuni stóð. Hinsvegaf sje það rjett,
að í strandhöggi, sém 10 manns
gerðu á eyjuna Stark í Ermar-
sundi, hafí þéir tekið 5 fanga og
hafi verið nauðsynlegt að binda
hendur þeirra. Herstjórnin hafi
ekki gefið neinar fyrirskipanir
um þetta fyrirfram, heldur hafi
það leitt af sjálfu sjer vegna að-
stæðua.
Þá er á það bent, að í Gíænfar-
samþyktinni sje hvergi sagt, að
ekki megi binda hendur fanga.
Hinsvegar sqe það skýrt tekið
fram í Ctöfif arsamþykti nni, að
stríðsfangar skuli sæta mannúð-
legri meðferð og ekki megi gera
á þeim hefndarráðstafanir.
----«U-«-----
Þjóðverjar
sökkva skipum
við Suður-Afríku
ýska herst jórnin gaf út auka-
tilkynningu í gær þess efn-
is, að þýskir kafbátar hefðu
sökt ÍO kaupskipum banda-
manna við suðurodda Afríku,
nánar tiltekið Table Bay. Fylg-i
ir með, að kafbátaárásir þarna
hafi komið bandamönnum al-
gerlega á óvart.
Þá segir í tilkynningunni, að
síðastliðinn sólarhring hafi 11
kaupskipum í biðbót verið sökt
víðsvegar um Atlantshaf. Enn
fremur er tilkynt, að steypiflug
vjelar hafi sökt breska beiti-.
skipinu „Coventry“ á Miðjarð-
arhafi, og tveim fallbyssubát-
um Rússa á Volgu á sama tíma,
eða samtals 24 skipum á einum
sólarhring.
NÝ TEGUND KAFBÁTA
1 breskum fregnum er frá
því sagt, að Þjóðverjar noti nýa
tegund kafbáta, sem hafi bæki-
stöðvar í löndum, sem telji sig
blutlaus.
11 MIUÓNIR KÍN-
VERSKRA HERMANNA.
Chungking í gær: — Hoying
Ching, hermálaráðh. Kína
skýrði frá því í dag, að 11 milj.
kínverskra manna hefðu verið
fkráðir í herinn frá því Japanar
hófu innrás í Kína, 19S7.
SÓKN TIMOSJENKO
MILLI VOLGU OG DON
1 REUTER-fregn í gærkvöldi
er sagt frá því, að Timosjenko
hafi bætt töluvert aðstöðu sína
í sókninni milli Volgu og Don.
Hafa Þjóðverjar gert mörg
gagnáhlaup til þess að reyna að
stöðva her Timosjenko, en þeim
hefir ekki tekist það. Hafa Þjóð
vdrjar beðið mikið manntjón á
þessum hluta vígstöðvanna sem
og öðrum.
SÓKNIN í KÁKASUS
5 Kákasus verður Þjóðverj-'
um ekkert ágengt að ráði. —
Sóknin í áttina til Groznyolíu-
lindanna er hæg. Á Svartahafs-
ströndinni sækja Þjóðverjar að
ííotahöfninni Tuapse. Viður-
kenna Rússar að þeim hafi tek-
ist að sækja nokkuð fram og
að Rússar hafi neyðst til að
hörfa nokkuð.
Ekkert hefir heyrst frekar
um sókn Þjóðverja til Astra-
kan, sem fyrst var getið í frjett
um í fyrrakvöld.
PÓLITÍSKRA FULLTROA
EKKI LENGUR ÞÖRF
í RAUÐA HERNUM
Það var tilkynt^í Moskva í
gær, að pólitískir fulltrúar, er
hafa verið eftirlitsmenn kom-
múnista í hernum hafi nú verið
sviftir embætti. Virðist svo, sem
loks sje svo komið, að Sovjet-
stjórnin treysti hermönnum
sínum til að berjast fyrir föður-
landið eitt, og það sje ekki leng
ur aðalatriðið, að viðhalda
hinni kommúnistisku trú þeirra
Hjónaefni. Nýlega hafa opin-
berað trúlofun. sína ungfrú Ingi-
björg Jónsdóttir frá Vatnsholti í
Staðarsveit á Snæfellsnesi og Ey-
þór -Tónsson á Seyðisfirði.
Hjónaefni. Trúlofun sína hafaj
nýlega opinberað ungfrú
Gísladóttir og Jakob
verslunarmaður í Brvnjn.
Flrúgandi virki eyði-
leggja 48 þýskar
flugvjelar
London í gær.
firstjórn flughefs Baxid^.-
ríkjanna skýrði. frá því í
dag, að „fljúgandi virki“, sem
gerðu árás á Lille í Frakklandi
í morgun, hefðu eyðilagt 4S
þýskar flugvjelar á jörðu niðri.
S8 flugvielar í viðbót hafa senni
lega verið eyðilagðar og 19 lösk
uðust.
Tilkynningin vár gefin út eft-
ir að búið var að yfirheyra á
annað þúsund flugmeínn, sem
þátt tóku í loftárásinni. — 115
„fljúgandi virki“ tóku þátt í
árásinni. — Reuter.
Roosevelt vottar
Willkle traust
WASHINGTON í gær —: Roose-
velt forseti tilkynti í dag, að hann
mundi halda eina af „arineldsræð-
um“ sínum til amerísku þjóðar-
innar á mánudag klukkan 10 eft-
ir New York tíma (kl. 2 að nóttu
eftir Revkjavíkurtíma). Skýrði
forsetinn frá þessu á einum af
hinum venjulegu blaðafundum
sínum.
Porsetinn neitaði að ræða nokk •
uð yfirlýsingar, sem Wendell
Willkie hafði gefið erlendis, en
hann sagði, að hann, frambjóð-
andi Republicana við síðustu for-
setakosningar, hefði gegnt þeim
erindum, sem stjórnin í Washing-
ton hefði fengið honum í hend-
ur, með prýði.
Hjónaband, í gær voru gefin
eftir svari þeirra.
Sænska blaðið „Nya Dagligt
Allehanda“ heldur því fram, að
ekki sje víst, að sendiherra Þjóð-
verja í Danmörku fari þangað
aftur, og ekki verði fyrst um sinn
um að ræða fullkomið stjórnmála-
samband milli ríkjanna.
Pregnin nm að dönsku sjálf-
boðaliðarnir, sem nýlega komu
heim frá aiisturvígstöðvnnum, hafi
verið afvopnaðir, hefir vakið
vonir um það, að sættir kunni að
komast á. Hin dólgslega fram-
ikoma þessara hermanna var ein
af aðalástæðnnum til ósamkomu-
lagsins.
Þá herma fregnir, að ein af
kröfum Þjóðverja sje sú, að Dan-
ir sendi 30.000 manna her til aust-
urvígstöðvanna.
Breskar fregnir hermdu þó, að
iíklegt væri, að til samkomulags
myndi draga.
D-LISTINN er listi Sjálf-
stæðismanna.
Merkjasöludagur Blindrafjelags-
ins í dag. I dag verða seld á göt-
um bæjarins merki Blindrafje-
lagsins. Er þess vænst, að allir,
sem vilja styðja þennan fjelags-
skap, kaupi merki fjelagsins. —
Blindafjelagið er stofnað 1939, og
eru í því blindir menn og lítt sjá-
andi, en auk þess eru í því styrkt-
ar- og áhugamenn, sem reyna eft-
ir mætti að styrkja þennan unga
fjelagsskap gamla fólltsins. Pje-
lagið nýtur ekki opinbers styrks,
en hefir samt tekist, að koma upp
bursta- og kústagerð ásamt vísi
að bókasafni með blindraletri, en
þessar bækur gera hinum blindu
mögulegt að lesa með fingurgóm-
unum og opna þannig fyrir því
heim, sem annars er því algerlega
lokaður. Ýms önnur verkefni bíða
úrlausnar og víst. er, að þeim
peningum, sem inn koma fyrir
merkin í dag, verði vel varið og
eingöngu til að bæta aðbiið og
ljetta byrðr'Tdinda fólksins. —*
Blindrafjelagið treystir því, að
bæjarbúar kaupi allir merki fje-
lagsins í dag.
kröfum Þjóðverja, og bíður nú
Ssnsk blðð um af-
tökurnar i Noregi
Sænsk blöð ræða mikið um
aftökurnar í Noregi, og eru
öll sammála um að fordæma
slíkar aðferðir. Norskir fánar
voru víða dregnir í hálfa stöng
í Svíþjóð til heiðurs við hina
látnu.
Stokkhólmsblaðið Aftontidn-
ingen birti nýlega mynd af því,
þegar norski fáninn var dreg-
inn upp á einum stað í Stokk-
hólmi í þessu tilefni, og skrifar
í því sambandi, $ð aftökurnar
hafi vakið viðbjóð og sorg með-
al Svía. Blaðið bætir því við,
að enda þótt vitað sje, að lögi
mál ófriðarins sje miskunar-
laust, þá sje erfitt að skilja slík
£.r ráðstafanir.
Þá segir blaðið, að samúð
Svía sje í dag með norsku þjóð-
inni. Blaðið leggur áherslu á,
að ekki megi megi skilja þetta
sem samúð eða andúð með öðr-
um hvorum styrjaldaraðila,
heldur trú á verðmæti þau, sem
sjeu erfðahlutur sænsku þjóð-
arinnar. Vjer viljum halda þess
um I erfðahlut vorum í heiðri,
segir blaðið, og þess vegna svíð-
ur oss sárt, að sjá hann skert-
an í nágrannalandi voru. „Þró-
un, sem ekki byggist, eða sem
oss finnst ekki byggjast á
grundvelli laga og rjettar, get-
um vjer ekki viðurkent. Þess
vegna er það líka sannfæring
vor, að ekki sje hægt að brjóta
mótspyrnu Norðmanna á bak
aftur með valdi.
Stockholmstjdningin skrifaði
grejn á föstudaginn með íyrir-
sögninni „Blóðfórn Noregs“. —
Segir þar, að Svíar^sjeu skelf-
ingu lostnir af síðustu viðburð-
um í Noregi, og að ekki sje
hægt að trúa, að grípa þurfi til
slíkra aðferða.
Gvða j
Sigurðsson j saman í hjónaband Henry -Tensen
og Halldóra Halldórsdóttir, .