Morgunblaðið - 24.01.1943, Blaðsíða 3

Smuiudagur 24, janúar 1943.
MORGUNBLAÐIÐ
á
ifreiðast jórinn a leigubif-
Særðu hann
r
a
jármöri
B
kært til lögreglunnar út af ill-
mannlegri árás, sem tveir amer-
ískir setuliðsmenn , er voru far-
þegar hans, frömdu s.l. miðviku
dagskvöld. Setuliðsmennirnir
báðu bifreiðarstjórann, að aka
á afskektan stað í útbverfi
bæjarins. Þar greiddu þeir hon-
um höfuðhögg með jámröri. —
Varð af stórt svöðusár, svo
flytja varð manninn á sjúkra-
hús til að sauma það saman. —
Tilræðismennirair háfa ekki
náðst.
Síðla kvölds s.I. mi'ðvikudag
var hringt á lögi*eglnstöðina frá
Loftskey tastöðinni við Suður-
götu og skýrt frá því, að setu-
liðsmenn hefðu ráðist á bif-
reiðarstjóra. — Fór íslensk og um: Akranesi, Borgarnesi, Ak-
amerísk lögregla þegar á vett-i ureyri og Kópaskeri. Starfandi
vang, og er á staðinn kom var útlærðar matreiðslukonur eru
þar fyrir Sigurður Guttorms-> ^ftur á móti fáar, og er það hlut-
son bifreiðarstjóri og hafði verk skólans að bæta úr því.
hann svöðusár á höfði. | Húsakynnin eru að öllu leyti
Sigurður skýrði svo frá, að hin vistlegustu og hentugustu,
fyr um kvöldið hefðu komið ^ en ekki mun þó rúm fyrir marga
tveir ámerískir hermenn á Að-> nemendur. Eldhúsinu er skipt
alstöðina og beðið um bíl. Báðu niður í þrjár deildir og eru 4
þeir Sigurð að áka suður á Mela. stúlkur í hverri þeirra. Stúlkurm
Er komið var á móts við Loft- ar í hverri deild hafa aftur á
skeytastöðina báðu þeir hann móti númerin 1, 2, 3, 4, og gegna
aka austur veg, sem liggur frá hver ákveðnum störfum. Nr. 1
Loftskeytastöðinni að Njarðarn er t. d. „húsmóðirin“, sjer um
götu. Gerði Sigurður eins og' reikningshald — og umfram alt
farþegarnir lögðu fyrir hann. Þ(> að hver hlutur sje á sínum
Alt í einu slóu hermennirnir stað. Engin hefir þó lengur en
Sigurð höfuðhögg með járn- viku sama númerið.
t Húsmæðra-
skólanum
Heimsókn I Hús-
mæðrakennara
skóla Islands
Eftir kven frj ettaritara
Morgunblaðsins.
Síðastliðinn föstudag var
blaðamanní frá Morgunblað
inu boðið að sitja árdegisverð f
húsakynnum 'híns nýstofnaða
Húsmæðrakennaraskóla Reykja-
víkur. Skólinn tók til starfa þann
6. okt. 1942 og forstöðukona
hans er Helga Sigurðardóttii'.
Hann hefir aðsetur sinn í Há-
skólanum.
Bráð nauðsyn hefir verið á
því að svona skólí kæmíst upp á
landi voru, þar eð húsmæðraskól-
ar á landinu eru nú allmargir
orðnir og í ráði er að stofna þá
á næstunni á eftírtöldum 4 stöð-
Hjer sjást allar stúlkurnar og hin góðkunna forstöðukona. Er þetta
í „sýningarkenslutíma“. Forstöðukonan er við borð sitt lengst til
hægri. Stúlkumar hafa ákveðinn skólabúning, sem þær eru skyld-
ar til að bera.
Hringlandahátiur korr.múnistrt
í utanríkismátum
Frá fundi Stúdentafjelags
Reykjavikur
S
TÚDENTAFJELAG REYKJAVÍKUR ræddi
í fyrra kvöld á fjölmennum fundi, sem
haldinn var í Háskólanum, hlutleysi og aí>
stöðu Islands út á við. Málshefjendur voru alþingismenn-
irnir Sigurður Bjamason frá Vigur og Einar Olgeirsson.
Komu umræður þessar víða við og snerust í senn um afstöðu
Islands út á við allt frá því það lýsti yfir ævarandi hlutleysi sínu
með sambandslögunum 1918, og um þau viðhorf sem skapast
hefðu með hemámi og hervernd landsins.
Þá bar einnig töluvert á góma þá tillögu kommúnista að Is-
lendingar lýstu yfir með hátíðlegri yfirlýsingu, samúð sinni með
öðrum hemaðaraðiljanum og hefðu jafnframt „virka aðstoð“ við
hernaðarframkvæmdir sama hernaðaraðiljá hjer á landi
röri. Tókst honum að opna hjá
sjer hurð,og komast út úr bíln-
Ennfremur hefir skólinn það
til síns ágætis, að 1 /3 hlutá
starfar hann á
Verða því stúlk-
um, en fjell er út kom. Tókst þð námstímans
að rísa á fætur aftur og flýja. Laugarvatni.
Fór hanin í Loftskeytastöðiná urnar jafnfærar til kenslu í
og sagði þar sínar farir ekkr skólum í kaupstöðum og sveit-
sljettar. 'i( tum.
Sigurður telur að það hafi Tvisvar í viku er sýningar-
orðið sjer til bjargar, að húnar kensla, sem er í því fólgin, að
á1 afturhurðum bif reiðarinnar
að innan, voru í ólægi og tókst
hermönnunum ekki að komast
eins fljótt út úr bifreiðini eins
og honum. Var Sigurður horf
inrt í myrkrið er hermennirnir
komust út.
Sigurður Skildi bifreið sína
eftir í gangí. Ekki reyndu her-
mennirnir að stela henni held-
ur lögðu á flótta. Munu þei!r
ókki Hafa-fundtet. “ '
Þá hefir nokkuð borið á því
að amerískir setulíð^menn hafi
haft allskonar hrekkjabrögð í
fratrsmi við bifreiðarstjóra. —
Á skemtifundi Anglía í fyrra-
kvöld flutti Robert Ross, aðal-
ræðismaður Breta hjer í bæ,
bráðskemtilegt erindi, er hann
nefndi „Burns and Whisky“. —
Ræðismaðurinn er ágætur fyrir-
lesari, bráðfyndin og fræðandi
um leið. Húsið var þjettskipað og
skemtu menn sjer hið besta.
Leikfjelag Reykjavíkur sýnir
Hansinn í Hruna { kvöld.
forstöðukonan segir stúlkunum,
hvernig þær eiga að búa til mat-
inn, og sýnir það jafnframt.
Næringarefnafræðina kennir hún
að nokkru leyti þá um leið.
Skólinn starfar frá kl. 9—5
alla virka dagá.
Tíðindamaður blaðsins sneri
sjer til forstöðukonu skólans,
Helgu Sigurðardóttur og bað
hana um upplýsingar viðvíkjandi
starfsemi skólans og hlutverk
ha,ns. Fara þær hjer á eftir:
Ilúsmæðrákennaraskóli Islands
vai* stofnaður samkvæmt lögum
hr. 65, frá 27. júní 194Í, um
húsmæðraskóla í kaupstöðum, og
lögum nr. 60, frá 11. júní 1938,
um húsmæðrafræðslu í sveitum.
Skólinn var settur 6. október
1942. Nemendur eru 11.
Markmið skólans er það, að
veita stúlkum nægilega kunnáttu
til þess að þær geti orðið kenslu-
konur við húsmæðraskóla lands-
ins. «
Skólinn skiptist í tvær lilið-
FRAMH. Á SJÖTTU SÍÐU
Háskólafyrir-
lesturum íslensku
síldina
1 dag kl. 2 flytur Árni Frið-
* riksson, fiskifræðingur há-
skólafyrirlestur er hann nefnir
„Nýjustu niðurstöður um lifnað-
arhætti Noirðurlandssíldarinnar“.
Tíðindamaður blaðsins átti í
gær tal við Árna Friðriksson og
spurði hann um þetta erindi.
Honum fórust orð á þessa leið:
Jeg hefi valið þetta tækifæri,
til þess að segja frá þeim nýjung
um, sem síldárrannsóknir síðari
ara hafa fært okkur. -— Það er
mörgum enn í fersku minni, að
ekki tókst að finna vorgotssíld-
iná íslensku, þar sém tálið var að
hún hrygndi, fyrir sunnan land,
þegar jeg leitaðí hennar þar á
Þór 1935—1936. Urðu það mörg-
um vonbrigði, ekki síst mjer. Á
þeim sex áruní, sem síðan erú
liðin, höfum við lagt alt kapp á
að komast til þekkingar á lifn-
aðarháttum síldarinnar. Smátt.
og smátt hefir okkur tekist að
mjakast í áttina, fet fyrir fet,
en það hefir reynst óhjákvæmi-
Iegt áð gjörbreyta um skoðun
á grundvallaratriðum í lifnaðar-
háttum síldarinnar. Jeg er nú að
FRAMH. Á SJÖUNDU SÍÐU
I því sambandi rakti Sigurð-
ur frá Vigur nokkuð fyrri um«
mæli Irfommúnista og afstöðu
þeirra í utanríkismálastefnu Is-
lendinga. Eru þessi ummæli hin
eftirtektarverðustu og sýna í
senn greinilega hinn furðulega
hringlanda hátt kommúnista í
utanríkismálum, og gjörsamlegt
ósjálfstæði þeirra gagnvart
Rússum.
Til.sönnuuar þe§su benti frum
mælandi á það, að kommúnist-
ar, sem nú vilja að íslendingar
gefi út nokkurs konar stríðsyfir
lýsingu á hendur möndulveldun
um, en samúðaryfirlýsingu með
bandamönnum, á þessi ummæli
Þjóðviljans 27. mars 1941: ’
Segir í þeim, að „stríðsmark-
mið Bretlands ætti ekkert skylt
við lýðræði og þjóðfrelsi, held-<
ur væri aðeins yfirdjrotnup
enska auðvaldsins yfir unðir-!!
okun Evrópu“.
En nú væri slegið í baksegl
hjá kommúnistum. Og vegna
hvers? Bretar væru enn að berj-
ast fyrir því sama og þeir sögð-<
ust vera að berjast fyrir í mars
1941. Hvað hefði þá breyst?
Jú, það hefðu gerst tíðindi sum-
arið 1941, sem kommúnistar
hjer teldu sig varða dálitlu. —
Rússar, sem hefðu látið Molo-
tov drekka sátta skál við von
Ribbentrop og þýska nasismi
FRAMH. Á SJÖTTU SÍÐU.
Kæran í hsndur
Jóni Iva'ssyni
RanniókriðFúómari
skipaður I málið
Dómsmálaráðuneytið sendf
blaðinu í gær svohljóðandi
tilkynningu:
A lþýðusámbandið hefir f.h.
Verkalýðsfjel. Jökuls í
Homafirði hinn 21. þ. m„ sent
dómsmálaráðuneytinu kröfu um
opinbera rannsókn á hendur for-
stjóra Kaupfjeíags Austur-
Skaftfellinga, Jóni Ivarssyni,
vegna brots, er fyrirsvarsmaður
verklýðsfjelagsins telui* for-
stjórann hafa framið gegn ákvæð
um laga 19. desember f. á„ um
breytingar-á lögum um dómnefnd
í verðlagsmálum.
I dag var Valdimar Stefánsson,,
fulltrúi sakadómara, skipaður til
að rannsaka og fara með, ef til
kemur, mál út af þessu. Fer dópi
arinn í flugvjel austur til Horna-
fjarðar þegar er veður leyfir.
Forstjórinn tekur ekki sæti í við-
skiptaráðinu, ef kæ*an reynist
rjett að einhverju eða öllu leyti“„
I nefndri kæru er Jón ívars-
son sakaður um, að hafa hækk-
að verð á kolum og ýmsum nauð
synjum, eftir að ríkisstjórinn
gaf út auglýsinguna (19. des.),
þar sem öll verðhækkun var bönn
uð, til febrúarloka.
Eftir því sem Tíminn skýrir
frá voru kol hjá Kaupfjel. Aust-
ur-Skaftfellinga seld á 175 kr.
tonnið fyrir áramótin; en þær
birgðir voru þrotnar á áramót-
um. Fjekk þá kaupfjelagið kol
frá Austfjörðum, sem urðu dýr-
ax*i en eldri birgðirnar og voru
þessi kol seld á 220 kr. tonnið.
Þetta hafi verið bi*áðabirgðavei*ð
og kaupendum heitið endur-
greiðsla á mismuninum, ef ríkis-
stjórnin leyfði ekki hækkun á
verðinu. Hafi kaupfjelagsstjór-
inn strax snúið sjer til ríkjs-
Stjórnarinnar með beiðni um
þessa hækkun á kolaverðinu. l£n
þar sem di*4ttur hafi. orð$ á
svari hafi verið hætt að selja
kolin dýrara verðinu' og kaupend
ur fengið mismuninn ehdur-
greiddan.
Um verðhækkun á matvöru
og öðrum nauðsynjum, sertl átt
hefir sjer stað hjá kaupfjelaginu,
eftir að auglýsing ríkisstjóra uni
bann við verðhækkun vár gefin,
útr gefur Tíimnn þá skýringu, að
þáer verðhækkanirt ' hafi orðið
„með samþykki ^dómnefndar í
verð!agsmálum“. : •r.'pl
Þetta getur eþki .verið rjett.
Dómnefnd í verðlagsmálum
hafði ekkert vald tjl þil að hækka
verðið á vörunúnfó
I auglýsingu ríkisstjóra frá
19. des. segir m. a. svo:
„Samkvæmt1 héimild í, 1, gr.
laga frá 19. des. 1942 er hjer með
bannað að selja í heildsölu eða
smásölu á landi hier t nokkra
vöru innlenda eðá erlénda við
FRAMH. A SJÖTTU SÍÐU.