Morgunblaðið - 14.04.1943, Síða 2

MORGUNBLAÐIÐ
Miðvikudaííur 14. apríi 194,‘J-
Tunis og
framtíðin
Eftir Cyrll Falls
Þegar vjer höfum náð Tunis,
hvað verðyr þá næsta skrefið ?
Þeirri spurningu er ekki auðsvar-
að, þótt Sikiley sje mjög freistandi
Meðan sú ey er í höndum möndul
veldanna, höfum vjer aðeins að
hálfu leyti náð yfirráðum á Mið-
jarðarhafinu. Vissulega höfum vjer
strendur Sikileyjarsunds Afríku-
megin á voru yaldi, en þetta sund
er hættulegasti spottinn á allri leið-
inni um Miðjarðarhafið fyrir skipa
lestir, og ýrði svo áfram, meðan
óvinirnir hefðu bækistöðvar
Sikiley. Taka Sikileyjar væri mikil
óghún við meginland Evrópu, auk
þess, sem hún væri fyrirtaks æfing
í því að gera innrás yfir sjó
Myndi slíkt þurfa að gerast með
liðsöfliim, sem fluttir væru bæði í
lofti og á sjó. Mundi svo næsta,
sporið verða að Sardiniu, en síðan
innrás í Suður-Ítalíu. Það er undir
styrkléika bandamanna komið. Ef
hanh væri nægur til þessa, en ekki
til annars meira í bili, þá væri
þetta áreiðanlega besta lausnin. En
muna verður það, að þetta er ekki
annað en að gera út af við þá
minni fyrst, eins og í síðasta
stríði. ítalir eru ekki erkióvinirnir,
og jafnvel þótt vjer næðum því
iandi alt »upp til Alpafjallá, þá
mundi varnarstyrkur Þjóðverja
• ■ f , r ■ e, •
ekki hafa veikst svo mjög við það,
að vörp væri vonlaus orðin. Vissu-
lega hefði aðstaðan veikst, en frá
sjónarmiði samdráttár og spörunar
á dreifingu krafta. þá hefði hun
stýrkst. Hægt yrði þá að gera loft-
árásir á Þýskalánd úi’ tvéini áttum,
en hitt verður maður að gera sjer
Ijóst, áð loftárásir frá Ítalíu myndu
íeggja fnjög mikið erfiðí á flutn-
ingaleiðir viorar, og álls ekki hafa
sambærileg áhfif og árásir hjeðan
frá Bretíandi, í hlutfalli við til-
kostnað og áhættu.
Hinsvegar myndi þetta, að hafa
.Ítalíu á yaldi, aíhú,.<: koma styrk
handamanna nálægt Balkanskagan-
um. éða; alveg meðfram honum, ef
syo- i mætti segj.% 1 því sambaijdi
þer að minnast þess, að Jugoslavia
er nú að mestu leyti hersetin af
ítölsku liði, Albanía algjörlega og
Grikkland að liflu leyti,., Uppreisn
íbúanna myndi hafa betri tækifæri
til þess að hepnast í Balkanlönd-
unum en nokkursstaðar annarsstað-
ar meðal hernumdra þjóða, eins og
best sannast af þeirri staðreynd,
að möndulveldin. hafa aldrei al-
gjörlega getað yfirbugað mótspyrnu
uppreisnarmannanna í Jugoslavíu,
þótt uppreisnarmennirnir því miður
berjist sín á milli líka, Einnig er
það eftirtektarvprt, að eina leiðin
fyrir utan þessa, sem bandamenn
gætu kprpist eftir á Balkanskag-
ann, er í gegnum Dardanellasund.
Satt er það að vísu, að slíkt áhlaup
myndi greiða herjunum veg inn í
,pónárlöndin,: ,1 stað þess að þeir
þyrftu annars að brjótast gegnum
fjalllendi Balkanskagans, en maður
þarf ekki, mikla umhugsun, til þess
að sjá bina feykilegu erfiðleika,
sem samfara eru slíkri sókn. Hvorki
hún, nje inni'ás gegnum Brenner-
skarð inn í Áusturríki, myndi vera
hugsanleg, nema Rússar ynnu
FRAJVEH. Á SJÖUNDU SÍÐU
ommel ætlaraÐ verja fjðllin
6 menn dæmdir I Bret-
landi fyrir að íalsa
sykursedla
London í gærkveldi.
Þrír menn voru dæmdir í
dag í Mið-Englandi fyrir
falsanir skömtunarseðla. Höfðu
þeir falsað sykurseðla og selt
þá sælgætisgerðarmönnum.
Voru allir þessir menn dæmd
ir í þriggja ára fangelsi, og
ljet dómarinn svo um mælt, er
hann kvað upp dóminn yfir
einum þeirra, að hann ætti erf-
itt með að skilja, hve gálaus-
lega hann hefði varpað frá sjer
góðu mannorði sínu.
Þrír er minna voru sekir,!:
voru dæmdir í 9 mánaðá fangy
elsi einn, en hinir í 500 og 250
punda sekt og einnig til þess
að greiða allan kostnað sakar-j
innar. Reuter.
Bandamenn sækja enn fram
Hlje á orustum í vændum
i i'
Þ
Sókn Þjððverja vifl
LiDlngrad I somar
London í gærkveldi. Einkaskeyti til Morgunbl. frá Reuter
JÓÐVERJAR hafa nú kveðið upp úr með það,
að Rommel og von Arnim hafi í hyggju að
verjast í fjöllum Norður-Tunis, uns yfir lýk-
ur. í kvöld komst þýska frjettastofan þannig að orði í
þessu samhandi: „Óvinirnir hafa nú sjeð það, að ekki sjást
þess minstu merki, að möndulherirnir ætli að hætta bar-
dögum og yfirgefa Tunis. Mótspyrna sú, sem herir vorir
hafa sýnt gegn ofurefli liðs, er sönnun þess að landið
verður varið með hörku“.
Herir bandamanna sækjá allir fram enn, en sóknin er
hæg. Áttundi herinn breski nálgast nú Enfidavillé, en nærri
þeirri borg mun Rommél háfa í hyggju að taka varnarstöðu.
Ált sljettléndi í Tunis er nú á Valdi báhdamanna. að dalnum
upp af höfuðborginni undanteknum, en þar eru víðir vellir.
Flugher bandamanna styður þá stöðugt, i sókninni. Fyrsti her-
inn breski á í bardögum fyrir vestan Mejez eí Bab, en Banda-
ríkjamenn og Frakkar. nokkru sunnar. Hafa ný möndulberirnir
aðeins 1/12 af Tunis á valdi sínu.
Búist er alment við því, að
hlje vérði bráðlega á bardög-
urti J uíýi nokkurt skéið, meðan
bándamehn eru að búa sig und-
ir lokáátokin, sein enguih bland
ást hugur um að verði hörð.
Sjerstákléga er það áttundi
herinn, sem þarf að fá nokkra
hvíld eftir langa ferð sína og
London 1 gærkveldi. |
nkarafregnir skýra frá því harða, bárdaga.
^1*1' Z* ý^ÍGRlMMILEG
LOFTSÓKN
Flugvjelar bandamanna halda
if enn uppi hinni grimmilegu
sókn Þjóðverja muni i sumar
verða háð á norðurhluta Aust-
urvígstöðvanna. ,,MeðaI annars
til að
Finnar semji ekki sjer- ,, . , .. ,
c . l * 1 -* *. . loftsokn sinm a stoðvar mond-
fnð , eins og það er orðað 1
frevn bessari ulherjanna í Tunis, og eiiimg
fregn þessari. . , ■ ;|-á ýmsa ^ Þftn.nig hafa
Russar skyra. ffa þyi 1 t]l- ^ s(ðasta sólarhring
kynnmgu srnn,: . lcvo!d,.„ a5 árter á r„,„.
hoðverjar haf,v haW.S upp, Tra .„j þrjá bæ, á
horðun, ahlaupm v,S Lenra- s„ðorodda ltaliu M mönd
verið
Na-
bæi
grad„ en ekki. qyðið ágengf. Á
einum sta* á Jýoljt©ysy?e^i^\u
tókstt Þjóðverjum ,inqð ,hörðurn;
áhlaupum að yjúfa tsJkarð^í
varnarstöðvar Rússa, egq. skar^
inu var lokað með gagnáhlaup-
um.
Rússar segja frá loftárás sem
þeir gérðu á Königsberg. Tvær
flugvjelar komu ekki aftur.
Reuter.
Bandaríkin
taka striðslán
Washingtqn 1 gærkveldi.
ilkynt var í dag, að Banda-
ríkjastjórn ætlaði að taka
mesta stríðslán, sem heyrst hef
ir getið í sögu Bandaríkjanna.
Otvarp, blöð, kvikmyndir, ræðu
menp og málfærslumenn munu
berjast fyrir því, áð hægt verði
að fá innanríkislán er nemur
13 miljörðum dollara. Mqrgen-
thau fjármálaráðherra mun
hefja söfnunina í kvöld í New
York með ræðu. Hann mun tala
á mikilli samkomu, sem haldin
verður i Carhegie Hall. Búist
er við að um þriðji hluti láns-
ins komi frá New York ríki.
ulvaldaflugvjelar hafa verið
skotnar niður í dag.
í SOUSSE
Frjettaritari vor segir frá
því, hvernig úmhorfs var í
Sousse eftir töku borgariiinar.
Bærinn var því nær mann-
tómur, fólkið hafði farið út í
syeitirnar í kring, til þess að
verða ekki fyrir æði ófriðarins.
Það fólk, sem eftir var, fagn-
aði áttunda hernum mjög vel.
Við höfnina var ógurleg eyði-
legging, bæði eftir sprengjun
þær, sem bandamenn vörpuðu
á bæinn í loftárásum sínum og
einnig höfðu möndulherirnir
eyðilagd margt. Höfnin var illa
útieikin, alstaðar sokkin skip
og sundurtættar bryggjur. Hin
fögru pálmatrje meðfram hafn
argötunni voru horfin, aðeins
bútar stóðu eftir.
ARABARNIR BERJAST
Sumir frjettaritarar segja, að
Arabar, sem af Vichystjórn-
irini voru sendir til virinu í
Þýskalandi, bæði frá Algier og
Marokko, berjist nú með Þjóð-
verjum í Tunis, og sje stjórnað
af þýskum foringjum. Fylgir
það þessum fregnum, að þeir
hafi verið æfðir á Austurvíg-
stöðvunum.
I,: iti
í Bretlandi
London í gærkveldi.
Woolton lávarður, matvæla-
ráðherra Breta, sagði í
dag, að lýsisneysla niyndi verða
mjög aukin í Bretlandi á næst-
unni, og myndu allar þungaðar
konur, og afjrir, sem lýsis þyrftu
með, myndu íá það ókeýpis, viss
an skamt á viku.
Woolton lávarður sagði, að
þetta væri að nokkru leyti
gert vegna þess að kjötskamt-
inn þyrfti að minka, vegna
skorts á skiprými. — RÍeuter.
Itaiir missa
herskip
1 talska herstjórnin tilkynti í
® gær, að Italir hefðu í síð-
ustu viku mist 3 tundurspilla,
eitt beitiskip og einn kafbát,
en hefðu aftur á móti sökt 2
kafbátum andstæðinganna.
Slðrðrás Japana
á Port Marssby
London í gærkveldi.
Iapanar hafa gert mikla ár
ás á áströlsku hafnar-
borgina Port Moresby. Komu
alls 100 flugvjelar til árásar
innar. Miklir loftbardagar voru
háðir, og voru alls 37 flugvjel
ar Japana skotnar niður í þeim
viðureignum.
Sir Thomas Blamey, yfir-
hershofðingi Ástralíumanna,
hefir gert loftsókn Japana að
umtalsefni, og segir hershöfð-
inginii, að svo líti út; sem þeir
sjeu að reyna að ná yfirráðum
i lofti, áður en þeir hef ji spkn
'á sjó.'.. ; , : Ki >íi V M rfv::;4
; Blame.v 1 jet þá skoðun í, Ijós,
að Japanar mvndu nú hafa um
200.000; menn á eyjunum fyrir
norðan Ástralíu. ;
Japanska herstjórnin sqgjr
þannig frá áðurnefndri loftár-
ás á Port Moresby: „Miklar
skemdir urðu. Meðal annars
SÖkk ; 7000: smálesta skip. 49
flugvijela.r andstæðinganna voru
skotnai; niður; Y.jer mistum II
flugyjelai?“, ,-n-fí Reuter, ■■>,.:j
ÞfóVmfar
tllkynna:
21 skipi sðkt
ýska herstjórnin gaf út
aukatilkynningu í gær, þar
sem frá því er skýrt, að þýskir
kafbátar hafi enn sökt 21 flutn
ingaskipi bandamanna, að
stærð samtals 138.500 smálest-
um. Sex skip í viðbót voru
hæfð tundurskeytum. Þessum
skipum var sökt úr skipalest-
um á leið til Bretlands, og enn-
fremur sumutn þeirra á Suður-
Atlantshafi og Caribahafi,
segir tilkynningin ennfremur.
Strangar umferöa
reglur í Noregi
F cégiiri- hafa liorist um það
til hórska bláðafulltrúáris
'hj’er' að lögregiristjón Q'mslings i
St.afangri h'áfi gefið út nýja til
skipan.’ þár sem þáð er undirstrik
áð mjög stranglegá, að bannað
sje að fara inn á sva*8i, sém
þýski herinn héfir til afnota! eð'a
héfir girt af. lferma fregriir' áð
hrot á reglum þessuin hafi í -för
með sjer lífshættu og háfi nokbr-
íi- borgarar verið dréphir éðá ssrrð
ír, vegna þess að þeir skeyttu ekki
hanni þessu.
Fraoskur hershöfðiigi
irekkir sjer
London í gærkveldi.
jFxýska frjettastofan skýrir
frá því í kvöld, að franski
hershöfðinginn Mordaq, sem
þektur var fyrir æfisögu
Clemenceau, er hánn ritaði, og
eins fyrir það, að hann var að-
stoðarmaður Clemenceaus x
herstjórn hans árin 1917—
1919, drekti sjer í gær á þann
hátt að hann steypti sjer í ána
Signu. — Reuter.
Þingeyingafjelagið heldur sum-
arfagnað að ITótet Borg annað
kvold.
Námskeiðsflokkar Slysavarn a
rjelagsins í hjálp í viðlögum eru
fullskipaðir að þessu sinni, en ný
námskeið munu hefjast eftir pásk-
ana.