Morgunblaðið - 07.06.1944, Blaðsíða 4

4
IOKGUNBLAÖIÐ
Miðvikudag'ur 7. júní 1944:
- I NNRÁSASv æ ðið-
Signu-Flóinn.
Þessi strandlengja er um 128
km. að lengd. Hún er að mestu
ein samfeld baðströnd með hæð
um og kalkklettum, sem standa
í nokkurri fjarlægð frá sjávar-
máli. A þessari strönd eru hafn-
arbæirnir Le Treport, Dieppe,
St. Valery-en-Caux, Fecamp og
Le Havre.
Sumargististaðir hafa verið
reistir víðsvegar á ströndinni.
Þýðingarmesta höfnin er Le
Havre við mynni Signu. Hún rr
einnig með helstu siglingaborg
um Evrópu. Fyrir stríð voru
í Le Havre 14 flotkvíar og hafn
argarðarnir voru sífelt í alt
meira en 13 km. langir og
stærstu hafskip heimsins gátu
lagst þar við bryggju.
Le Havre hefir einnig mikla
þýðingu sem iðnaðarborg. Þar
eru vjelaverksmiðjur, málm-
steypur og skipasmíðarstöðvar.
Höfnin í Le Havre ásamt
verksmiðjunum hefir orðið hart
úti í loftárásum breska flug-
hersins. Fólk er þegar flutt úr
meiri hluta borgarinnar.
Dieppe er mikil fiskveiðistöð
og hefir ágæta höfn. Á Dieppe
var gerð fyrsta stóra loftárásin
handan Ermasunds frá Eng-
landi í ágúst árið 1942. Þá háði
herlið, sem í voru mestmegn-
is Kanadamenn, mikla orustu
við Þjóðverja í níu klst. yfir
borginni. Á Dieppe var gerð til-
raunarinnrás og hefir sú tilraun
verið nákvæmlega rannsökuð
og mikið af henni lærst.
Upp frá þessari strandlengju
liggja landbúnaðarhjei-uð. Mið-
stöð allra samgangna á þessu
svæði er Rouen við Signu, en
hún er um 70 km. fyrir austan
Le Havre. Járnbrautarstöðvarn
ar í Rouen hafa orðið hart úti
í loftárásum bandarískra
sprengjuflugvjela.
Calvados.
Calvados-ströndin liggur í
austur og vestur og er yfir 100
km. að lengd. Upp frá strönd-
ijini liggja láglend landbúnað-
arhjeruð. Ströndin er mjög send
in. Þar er mikið um fiskiþorp
og sumargististaðir. Þektastur
þeii'ra er Trouville.
Andspænis Le Havre við
Signuósa er bærinn Honfleur
með litla höfn. Caen er borg lít
ið eitt inn í landi, en um 1414
km. langur skipaskurður liggur
frá henni til sjávar.
Strandlengjurnar Calvados
og Signuflóinn eru best fallnar
til innrásar enda hafa þær ver-
ið víggirtar í samræmi yið það.
Smáhæðir eru víðasthvar
upp af ströndinni og hið fyrsta
sem innrásarher mundi gera
hjeijeins og við Dieppe, væri að
ná á sitt vald þessum hæðum.
I Caen eru flugvellir á valdi
Þjóðverja og annarsstaðar á
Calvadosströndinni eru hernað
arlega mikilvægir staðir.
Manche.
Mancheströndin er að mestu
Cherbourgskaginn, sem gengur
norður í Ermarsund.
Hún er um 250 ktn. að lengd.
Hún er klettótt, og fjöldi skerja
útifyrir torvelda allar siglingar.
Mikilvægastii staðurinn er
Cherbourghöfn, endastaður At-
lanthafsfara. Þar var þýðingar
mikið hergagnabúr og stórar
skipasmíðarstöðvar. Cherbourg
er ein af bestu höfnum Frakk-,
lands.
Þar sem Cherbourg er yst á
skaganum, stendur hún ekki í
eins géðu sambandi við innri
hjeruð Frakklands og margar
aðrar hafnarborgir. Hún hefir
verið vandlega víggirt af Þjóð-
verjum, og meiri hluti íbúanna
hefir flutst burt. Flugvöllur í
Maupertuis skamt frá Cher-
bourg hefir orðið hart úti í loft
árásum bandamanna.
Fleiri flugvellir eru hingað
og þangað um skagann, sem er
flatlendur. Er þar gott land-
búnaðarhjerað.
Vesturströnd skagans liggpr
í norðvestur og myndar Mont
Saint Michel-flóann.
Ermarsundseyjar.
Eyjarnar eru eign Englend-
inga, enda þótt þær sjeu ekki
nema 25 km. undan strönd
Frakklands.
Strærstu eyjarnar eru Jersey
Guernsey, Alderney og Sark.
Sameiginleg stærð þeirra er um
75 fermílur. Ibúatalan var fyrir
styrjöld um 93 þúsund.
Mikinn hluta íbúanna fluttu
Englendingar burt eftir orust-
una um Frakkland, en eftir að
Þjóðverjar hertóku eyjarnar
hindruðu þeir algeran brott-
flutning þaðan.
Ibúar þeir, sem eftir urðu,
hafa orðið að þola margvísleg-
ar hefndarráðstafanir Þjóðverja
svo sem nauðungarvinnu og
minkaðan matarskamt. íbúarn-
ir tala frönsku. Þessar eyjar eru
eina breska landsvæðið, er Þjóð
verjar hafa á sínu valdi.
Eyjarnar eru frjósamar og
nær eingöngu landbúnaður er
stundaður þar. Þjóðverjar hafa
bygt þar flugvelli.
Ermasundseyjarnar liggja í
flóanum milli Cherbourgar- og
Bi'etagne-höfða.
Dugskipan
Eisenhowers
London í dag.
Eisenhower yfirhersöfðingi gaf í upphafi innrásarinnar
út dagskipan, sem komið var til hvers og eins í innrás-
arliði bandamanna. Var skipunin á þessa leið:
„Hermenn, sjóliðar og' flugmenn innrásarhers banda-
manna. Þjer eruð nú í þann veginn að leggja út í hina
miklu herferð, sem vjer höfum verið að búa oss undir
marga undanfarna mánuði. Augu alls heimsins hvíla á
yður. Vonir og bænir frelsiselskandi fólks hvar sem er,
fylgja yður.
„í samfjelagi við vopnabræður yðar og bandamenn á
öðrum vígstöðvum, munuð þjer eyðileggja hemaðarvjel
Þjóðverja, nema á brott harðstjórn Nasista yfir hinum
hernumdu þjóðum og'Vyggja sjálfum oss frjálsan heim.
„Verk yðar verður ekki auðvelt. Óvinirnir eru vel æfð-
ir og vel útbúnir og þáulæfðir bardögum. Þeir munu berj-
ast af mikilli hörku.
„En nú er árið 1944. Margt hefir skeð síðan Nasistar
geystust fram árin 1940—1941. Síðan hafa bandamenn
valdið Þjóðverjum mörgum ósigrum. Loftsókn vor hefir
mjög lamað styrk þeirra í lofti og hæfni þeirra til hern-
aðar á landi. Þjóðir Vorar hafa gefið oss algert ofurefli
hvað snertir vopn og önnur hergögrí og lagt upp í hendur
vorar öll þau tæki, sem með þurfa. Ennfremur höfum vjer
ógrynni æfðs varaliðs.
„Nú er gangi málanna breytt. Frjálsir menn ganga nú
saman til sigurs. Jeg hefi fyllsta traust á skyldurækni yð-
ar og hæfni í orustum. Vjer munum ekki gera okkur neitt
annað að góðu, en fullan sigur. Gangi yður vel. Og látum
oss alla biðjast blessunar Guðs til handa þessu göfuga
fyrirtæki“. Reuter.
Innrásarkort
Morgunblaðsins
, WORKUM
ZUYDíB
. Itl \
• BEHCEN
©AMSTERDAM
• VOOflENMNO-
f©THE HAGUE
• ott n ___
SWICH
COLCHESTER

LONDON
RAMSGAT
• SCHOC-r.OiJH
/'U?
y® ANTWERP
oo'U?
* •IffUE’OBT
■ URNES VfURNfi
SOUTHAMPTON /'
BRIGHTON HAST1N^S
• BRU5SELS
EXETER
SI OMER
TOURCOIN
BAIUEUt*
• POUBAIk
PtYMOUTH
'mONTREUIl BRIA', 9
*|HisniN p
l»/FAiMOUTW
• ARRAS
Eiiglish Cbannel
.CANCl't MVt*
• OOULltNS
•BAfiAUMt
• AlflERf
DIEPPE
AMIENS
lAON
♦MONTEVIUIERS
#MARFtEUR
' SAR><
AISNf klVf *
ROUEN
fltAUVAIS

CHANNEt
ISLAMDS
JERSEV

»REIMS >///..
■,
~r/th 'IIIt'1 'lll
CHAlONS
. i. ♦ SuR MARNÍ
METZ
IÍS MINOUIEPS
M«/IOCUN
/ BRFST '
NANCY
vetsAiufs
T'H l\%„
Alf’^CON

Strendur Norður-Frakklands, þar sem bandamenn gengu á land.