Morgunblaðið - 03.12.1944, Blaðsíða 6

6
MORGUNBLAÐIÐ
Sunnudagur 3. des. 1944
Utg-: H.f. Árvakur, Reykjavík.
Framkv.stj.: Sigfús Jónsson.
Ritstjórar: Jón Kjartan'sson,
Valtýr Stefánsson (ábyrgðarm.)
Frjettaritstjóri: Ivar Guðmundsson.
Auglýsingar: Árni Óla.
Ritstjórn, auglýsingar og afgreiðsla,
Austurstræti 8. — Sími 1600.
Áskriftargjald: kr. 7.00 á mánuði innanlands,
kr. 10.00 utanlands.
í lausasölu 40 aura eintakið, 50 aura með Lesbók.
Siprjón Benedikts-
son. jámsmíður á
Siglufirði
(Jíltverjl ilrij-ctr:
í I/’ diMjíetja Ííii
Fjárlaga-afgreiðslan
NÝLEGA var hjer í blaðinu skýrt frá helstu breyting-
artillögum, sem fjárveitinganefnd gerir við fjárlagafrum-
varpið 1945. Var þess þar m. a. getið, að nefndin legði
til að rekstrarútgjöldin á frumvarpinu hækkuðu um 17.6
milj. kr. Á móti kom 13.1 milj. kr. hækkun á tekjuáætl-
uninni, þannig að frumvarpið verður með rúml. 5.5 milj.
kr. halla á sjóðsyfirliti, samkv. tillögum nefndarinnar.
Fjárveitinganefnd gerir grein fyrir tillögum sínum í
ítarlegu áliti. Við lestur þessa álits hlítur það að vekja
athygli, að sjö nefndarmenn telja sig hafa sjerstöðu um
veigamikil atriði. Um þetta segir svo í nefndarálitinu:
„Pjetur Ottesen og Þorst. Þorsteinsson óska að taka
fram, að þeir telji fjárhag ríkissjóðs á næsta ári teflt
í tvísýnu með þeirri hækkun á tekjuáætluninni, sem felst
í tillögum nefndarinnar.
Helgi Jónasson og Jónas Jónsson óska að taka eftir-
farandi fram: Við höfum fyrirvara og óbundnar hendur
um endanlega afgreiðslu til fjárlagafrumvarpsins, eftir
því meðal annars, hvernig ræðst um tekjuöflun og með-
ferð frumvarpsins á Alþingi.
Þóroddur Guðmundsson og Lúðvík Jósefsson taka fram,
að þeir gangi út frá, að ríkisstjórnin mun fyrir 3. umr.
bera fram till. sínar um nýja tekjustofna. ríkissjóði til
handa — ennfremur að þeir telji að fært hefði verið að
fella niður einstaka útgjaldaliði, sem og að betur hefði
farið á að veita meira fje til annara framkvæmda.
Guðm. í Guðmundsson tekur fram, að hann gengur út
frá því, að ríkisstj. muni fyrir 3. umr. bera fram tillögur
sínar um nýja tekjustofna ríkissjóði til handa í samræmi
við samkomulagið um myndun ríkisstjórnar“.
Þetta var það, sem hinir sjö nefndarmenn í fjárveit-
inganefnd vildu taka fram.
★
Þegar nú þess er gætt, að fjárveitinganefnd þingsins er
skipuð 9 mönnum en af þeim eru sjö með fyrirvara um
tillögur, sem nefndin flytur sameiginlega, verður eigi
komist hjá að almenningur dragi af þessu þá ályktun.
að eitthvað — og það meira en lítið — sje athugavert
við vinnubrögð þessarar virðulegu þingnefndar. Því að
hitt verður ekki ætlað, ^ð gamlir og reyndir þingmenn
geri slíkar athugasemdir til þess eins, að hreinsa eigin
samvisku.
Allar breytingartillögur fjárveitinganefndar eru born-
ar fram af nefndinni í heild. Af þessu leiðir að hver ein-
staka tillaga hefir hlotið meiri hluta samþykki í nefnd-
inni. Hins vegar er þess ekki getið, hve stór meiri hluti
hefir verið með hverri einstakri tillögu. Hitt er ljóst,
að þeir nefndarmenn, sem í minni hluta voru, töldu ekki
ástæðu að gera þann eina ágreining, sem markaði stefnu
þeirra — þ. e. að kljúfa neíndina.
Þess vegna er ekki unt að taka alvarlega þann fyrir-
vara eða sjerstöðu þá, sem hinir sjö nefndarmenn hafa
skráð í nefndarálitinu. Því naumast ætlast þessir sjö þing-
menn til að almenningur fáist til þess að leggja trúnað
á það, að allur sá aragrúi tillagna, sem neíndin flytur
sameiginlega, sjeu verk þeirra tveggja nefndarmanna,
sem engan fyrirvara eða sjerstöðu hafa.
★
En þessi vinnubrögð fjárveitinganefndar sýna, að það
er orðin brýn og aðkallandi nauðsyn að setja í stjórn-
skipulög landsins fastar skorður við meðferð fjárlag-
anna. ,
Það á að vera verk ríkisstjórnarinnar á hverjum tíma
að ákveða hver heildarútgjöld fjárlaganna skuli vera. Hún
á að marka heildarstefnuna. Vilji þingið breyta til, verð-
ur það að vera innan þess ramma, sem stjórni.n setur.
Þessa bragarbót verður að gera, svo ekki þurfi lengur
að búa við handahófsverk við afgreiðslu fjárlaganna.
<§X^<^<$><$><^<$'<$*$h$><$X$><$X$><$><§>
mu
Á morgun verður hinn al-
kunni hagleiks- og dugnaðar-
maður, Sigurjón Benediktsson,
járnsmiður á Siglufirði, 75 ára.
Sigurjón er fæddur að Marð-
arnúpi í Vatnsdal 4. desember
1869. Fluttist hann á barns-
aldri með foreldrum sínum,
Benedikt Pjeturssyni trjesmið
og Hólmfríði Helgadóttur, út á
Skagaströnd og ólst þar upp.
Á unglingsárunum stundaði
hann sjómensku á Skagaströnd
og einnig sunnanlands. Síðar
fór hann til Reykjavíkur og
lærði járnsmíði. Ekki gerðist
Sigurður samt járnsmiður að
loknu námi. Hann settist að á
Blönduósi og lagði stund á trje
smíðar og beykisstörf. Sjóróðra
stundaði hann einnig, var
lengst af formaður og lenti oft
í hinum mestu svaðilförum á
hinum oft úfna Húnaflóa. Eft-
ir 15 ára dvöl á Blönduósi flyt
ur Sigurjón til Siglufjarðar og
gerist þar járnsmiður og verð-
ur það hans æfistarf. í 35 ár,
má heita óslitið, dag eftir dag,
frá morgni til kvölds, stendur
Sigurjón í smiðju sinni og
hamrar járnið. Brást hann þó
oft fljótt við, ef komið var með
báta eða skipaviðgerðir, þó
ekki væri á venjulegum vinnu-
tíma, enda mun fjöldi útgerð-
armanna um land alt vera hon-
um þakklátir fyrir að hann
hugsaði jafnan meira um að
greiða úr vandræðum þeirra,
en sína eigin hvíld. — En fyrir
2 árum bilaði heilsan svo hann
varð að hætta störfum.
Árið 1891 kvæntist Sigurjón
Kristjönu Bessadóttur frá
Sölvabakka, sem hefir alla tíð
reynst honum hin ágætasta
kona og mjög samhent á allan
hátt, enda hafa þau með dugn-
aði sínum og atorku skapað sjer
og sínum fagurt og myndarlegt
heimili, þar sem ríkir framúr-
skarandi snyrtimenska í smáu
sem stóru. Eiga þau 5 börn á
lífi, öll gift og hin mannvænleg-
ustu. — Nýtur Sigurjón nú ást-
ríkrar umönnunar eiginkonu
barna og tengdabarna.
Á þessum merkilega afmælis
degi, óska jeg honum og hans
nánustu, allra heilla og þakka
honum alla vinsemd á liðnum
árum og bið guð að gefa honum
friðsælt æfikvöld.
Vinur.
London: — í síðastliðnum
októbermánuði fórust hjer í
Bretlandi 375 manns af völd-
um umferðaslysa, þar af 80
börn, en 10.400 manns meidd-
ust meira eða minna.
Útigangshestar.
FÓLK í Kleppsholti hefir
kvartað yfir því, að útigangshest
#ar, sem þar eru, geri því átroðn-
ing. Vaða þeir heim að húsum,
þar sem illa er girt og hýma við
húsin, þvælast fyrir utan dyra og
valda öðrum leiðindum, fyrir ut-
an það, að þeir naga alt gras-
kyns í kringum húsin, alt niður
í rót, og þykir fólkinu að vonum
hvorki gott traðk þeirra nje nag.
Hjer kémur og það til, að hestar
þessir hafa ekki nema snapir
þarna kringum húsin, og fer ekki
hjá því, að þeir verði illa haldn
ir, þegar á líður. Ættu eigendur
þeirra ekki að láta þá ílækjast
svor.a, heldur koma þeim eitt-
hvað, þar sem þeim gengur bet-
ur að fá nóg að bíta.
Fínir menn og rjómi.
H. skrifar mjer:
„Herra Víkverji!
Mig langar til að senda þjer
nokkur orð um rjómann.
í>að, að ráðherrar og fyrver-
andi ráðherrar fá heimsent bæði
mjólk og rjóma, á sama tíma og
aðrir híma í biðröðum án þess
að fá nokkuð, er sú alkunna, að
menn undrar hvernig þessir virð
ingamenn geta verið án þess að
stinga upp í sig rjómapelanum á
opinberum mannfundum. En þeg
ar misrjettið er jafn mikið og
raun er á meðal þeirra, sem neð
ar eru í þjóðfjelagsstiganum, er
ekki laust við að ýmsir verði ó-
nægðir.
Þegar venjulegur utangarðs-
maður kemur í mjólkurbúð
snemma morguns, og biður um
rjóma, fær hann venjulega þau
svör, að hann sje ekki til. Honum
verður litið á afgreiðsluborðið og
sjer þar milli 30 og 40 krúsir og
koppa af hinum sundurleitustu
gerðum, í þann mund sem utan
garðsmaðurinn er að yfirgefa
búðina og þó venjulega ekki fyrr
en um klukkutíma seinna, kem-
ur í búðina viðskiptavinur, rjett
ir fram peninga með vinstri
hendi, tekur við kopp í þá hægri.
Ekkert orð, aðeins augun tala. Ef
afgreiðslustúlkan er beðin skýr-
ingar á fyrirbrigðinu, er svarið
ávalt það, að krúsirnar innihaldi
rjóma, sem tekinn sje frá fyrir
sjúklinga. Aumingja Reykjavík,
með sína mörgu sjúklinga.
Eftirfarandi tvær sögur gerð-
ust í sambandi við rjómann:
•
Þjónninn og dansleik-
urinn.
Húsmóðir hafði farið erindis-
leysu í mjólkurbúð. Hálftíma síð
ar kemur stallsystir hennar sem
býr í sama húsi, úr sömu mjólk-
urbúð með hálf pott af rjóma. Sú
fyrri spyr skýringar á fyrirbrigð
inu. Skýringin var sú, að af-
greiðslustúlkan ætlaði á dansleik
en hafði ekki getað fengið tekið
frá fyrir sig borð til að sitja við
á dansleiknum, og hálfpottinn af
rjómanum hafði sú síðari fengið
gegn því, að maður hennar, sem '
er þjónn, sæi um að festa henni
borðið.
•
Súrmjólkin.
Kona. kom í mjólkurbúð og
bað um rjóma.
„Ekki til“.
Inn kemur önnur kona.
Þýðingarmikið augnaráð, fer
fram milli einnar afgreiðslu- 1
stúlkunnar og konunnar, sem síð
ar kom. Rjett krukka yfir borð-
ið, mælt í hana úr brúsa, borg- \
að, kvatt og farið út. Að þessari
athöfn lokinni spyr kona sú, er '
fyrr hafði komið, en var þó ekki
farin, hvað sje innihald brúsa
þess, er mælt var úr.
„Súrmjólk".
„Jeg ætla að fá hálfpott af þess
ari súrmjólk".
Ðularfull augnaráð milli af-
greiðslustúlknanna. Síðan mæld-
ur hálf pottur af innihaldi brús-
ans. Konan borgar fyrir hálf
pott súrmjólkur, þakkar fyrir
og fer. Þegar heim kom kannaði
hún innihaldið, sem reyndist að
vera ósúr rjómi, og ]jað jafnvel
í þykkara lagi.
•
„Nei, sko. Pólití".
FYRIR nokkru varð sá atburð-
ur í íbúðarhverfi einu í Vestur-
bænum, að lögregluþjónn kom
þar í ljós á einu götuhorninu og
stóð þar nokkuð langa stund. —
Vakti þetta mikla undrun íbú-
anna í hverfinu, þar sem þetta
var óvenjuleg sjón. Börnin störðu
gapandi á þenna stórvaxna mann
og konu einni, sem þetta sá, varð
að orði: „Nei, sko. Pólití“.
Sýnir þessi undrunarupphróp-
un konunnar, hve íbúunum þótti
nýstárlegt að sjá laganna vörð.
Tveir bátar keyplir
fil Grundarfjarðar
Frá frjettaritara vorum
í Stykkishólmi:
í HAUST hafa tveir bátar
verið keyptir til Grundarfjarð-
ar. Hlutafjelagið Hrönn keypti
í okt. s.l., vjelbátinn Baldur E
A 629, frá Dalvík.Er það vand-
aður bátur, bygður úr eik í Sví
þjóð árið 1935 og er 24 smál. að
stærð. Útbúnaður allur er i
ágætu standi og báturinn yfir-
leitt vel með farinn. Hefir hann
verið skírður um og heitir nú
Jóhann Dagsson, og fær um-
dæmis töluna S. H. 10. For-
maður á bátnum verður Ás-
mundur Jóhannsson, frá
Kverná og kom hann með bát-
inn að norðan. Er hann þegar
byrjaður sjóróðra frá Grund-
arfirði.
Páll Þorleifsson frá Hömrum
o. fl. hafa í þessum mánuði
keypt vjelbátinn Fylkir G K
503, frá Keflavík, og er hann
nýkominn til Grundarfjarðar.
Er hann smíðaður í Reykjavík
1922, en stækkaður og endur-
bygður árið 1939. Mb Fylkir er
24 smálestir að stærð, bygður
úr eik og. furu og hefir verið
vandað til byggingarinnar. —
Heldur hann sama nafni áfram
en fær umdæmistöluna S.H. 11.
Formaður á Fylki verður Páll
Þoileifsson.
Páll hefir í mörg ár stundað
sjóróðra úr Grundarfirði á mb
Svan, sem margir kannast við
undir nafninu Hamra-Svamtr.
Hefir hann verið heppinn for-
maður í þess orðs bestu merk-
ingu. I byrju.n nóvember rak
Svan á land í Grafarnesi og
laskaðist hann og hefir nú ver-
ið settur í dráttarbraut Stykk-
ishólms, og hefir Skipasmíða-
stöfin h.f. í Stykkishólmi tekiö
að sjer endurbyggingu bátsins.
Hjúskapur. f gær voru gefin
saman í hjónaband að Mosfelli
í Mosfellssveit ungfrú Jóna Krist
jánsdóttir frá Álfsnesi og Jóhann
es Ólafsson lögregluþjónn í Rvík.