Morgunblaðið - 14.09.1945, Blaðsíða 1

32. árg'angur.
204. - - tbl. Föstudagur 14. september 1945.
Isafoldarprentsmiðja h.f.
Persar minna
stórveldin á
geíin loforð
Um að fara með herina burt
London í gærkveldi. Einkaskeyti til Morguo
blaðsins frá Reuter.
UTANRÍKISRÁÐHERRA Persíu sendir í dag sendiráðum
Breta, Rússa og Bandaríkjamanna í Teheran orðsendingu, þar
sem stórveldin eru mint á gefin loforð um það að fara með heri
sína úr landinu, er styrjöldinni er lokið. Er sagt í orðsendingum
þessum. að venjulegt ástand geti ekki orðið í landinu fýrr en
herirnir sjeu allir farnir.
Þá kvarta Persar yfir því við
Rússa, að þeir hafi bannað pers
neskum lögreglusveitum að fara
til norðurhjeraða landsins fyrir
nokkru, og hefði þetta leitt til
uppsteyts innan persneska hers
ins og lögreglunnar. Er svo að
orði komist, að ýmsir af liðsfor
ingum hersins sjeu nú hlaupnir
úr honum og upp um fjöll og
fyrnindi, til þess að æsa ýmsa
hálfvilta kynflokka þar til upp-
reisnar og hermdarverka. Bent
er á það í þessu sambandiýað
shkt geti orðið þjóðinni og öllu
öryggi í landinu stórhættulegt.
Andsföðuflokkum
Búlgarfustjórnar
leyft að bjéða fram
London í gærkvöldi.
TILKTNT var í Sofia í kvöld
að Búlgarmstjórn hefði nú á-
kveðið að leyfa andstöðuflokk
urn sínum að taka þátt í kosn
ingum þejm, sem í hönd fara
þar í landi, „hvort sem þeir
vildu ganga til kosninga sam-
einaðir, eða hver fyrir sig".
ens og það er orðað í tilkynn-
Dansfc-íslensku
viðræðunum lokið
SAMKVÆMT UPPLÝSING-
UM, sem utanríkisráðuneytinu
hafa boristt frá sendiráði Is-
lands í Kaupmannahöfn, hófust
fundir islensk-dönsku samn-
inganefndarinnar hinn 5. þ. m.
i Kaupmannahöfn. Fundarhöld
um var frestað hinn 12. þ. m.
og verður þeim haldið áfram
síðar í Reykjavik. Islensku
nefndarmennirnir halda heim-
leiðis í dag yfir Stokkhólm.
Skortur yfir-
vofandi í
Bretlandi
í vetur
Washington í gærkveldi:
Það hefir komið fram í við
ræðum þeim um viðskipta
mál, sem nú fara hjer fram
milli Breta og Bandaríkja
manna, að mjög ríður nú á
því, að Bretum berist hjálp
bæði um fæði og klæði á
vetri komanda, því annars
kunni að fara mjög illa.
Breskir embættismenn,
sem þátt taka í umræðum
þessum, hafa leyst frá
skjóðunni og sagt nákvæm
lega frá því, hvernig mál-
in standa. Segja þeir að
Bretar sjeu nú í ,.kapp-
hlaupi við tímann“, til
þess að re» na að koma í
veg fyrir neyð í landinu í
vetur. Þeir lögðu áherslu
á það, að samningum um
þessi alvarlegu niál yrði
að hraða, sem mest mögu-
legt er, ef ástand Breta í
vetur ætti ekki að verða
stórhættulegt, þannig að
þeir þyrftu að eyða öllu,
sem til cr í landinu af mat
væluni. — Hafa allmargir
umræðiifundir vcrið haldn
ir um þetla í dag.
— Reutcr.
Kosningar fara bráð-
leqa fram í Austurríki
London í gærkveldi. Einkaskeyti til Mbl.
frá Reuter.
RENNER forsætisráðherra Austurríkis, stjórn hans og stuðn
ingsmenn hafa glaðst mjög yfir tilkynningu þeirri, sem her-
námsstjórn Austurríkis gaf út eftir fyrsta fund sinn, og þar
sem lýst var yfir því, að haldnar skyldu frjálsar kosningar eins
fljótt og skilyrði sjeu fyrir hendi.
mgunni.
Talið er víst, a'ð stjórnin
hafi gert þetta vegna þess, að
Bretar og Bandaríkjamenn
sendu henni harðorð mótmælii
fyrir nokkru, varðandi yfir-
gangi hennar og ólýðræðis-
legt framferði í hvívetna.
— Reuter.
Von Busch látinn
í fangabúðum
ÞÝSKI marskálkurinn von
Busch, er látinn í fangabúðum
í Bretlandi. Hann var 60 ára að
aldri. Hann stjórnaði víða herj
um fyrir Þjóðverja í nýafstað-
inni styrjöld, meðal annars var
honum teflft á móti Montgo-
mery á síðustu vikum stríðsins.
— Von Busch var verður graf-
in í breska setuliðsbænum Ald
ershot. — Reuter.
í tilkynningunni var sagt, að
jafnaðarmönnum, kommúnist-
um og Þjóðflokknum skyldi
heimilt að starfa um alt Aust-
urríki. — Blað jafnaðarmanna,
Arbeiterzeitung segir, að þessi
tilkynning tákni tímamót.
Renner vonast til þess að geta
bráðlega haldið viðræðufund í
Vín, þar sem mæti einn fulltrúi
frá hverju fylki landsins, fyrir
hvern stjórnmálolokkinn um
sig.
Forsætisráðherran ætlast til
að þar verði rætt um þrjú meg-
inmá: 1) Hvernig sveitahjeruð
in geti sent tiT Vínar afgang
sem þau hafa af matvælum.
2) Hvort sveitahjeruðin sjeu
reiðubúin að samþykkja ýmsar
ráðstafanir, sem stjórnin hefir
gert, og 3) hvort ekki sje til-
tækilegt að mynda nýja bráða-
birgðarstjórn.
Yfirleitt er mikill áhúgi ríkj-
andi á því í hinum þrem stjórn
málaflokkum, að mynduð verði
samsteypustjórn til kosninga,
þó eru bæði Þjóðflokkurinn og
kommúnistar reiðubúnir að
hafa stjórn Renners áfram, en
ýmsir eru frekar á því, að
skipta beri um stjórn, vegna af
stöðu Breta og Bandaríkja-
manna. Líklega geta kosningar
farið fram í desember n. k. —
Falangisiakveðjan
logð nsðisr
London í gærkvöldi.
EFTIR stjórnarfund í
spönsku stjórninni í gær, hefir
verið gefin út tilskipun þess
efnis, að kveðja Falangista-
flokksins spánska, sem svipar
mjög til ítölsku fasistakveðj-
unnar, skuli lögð niður og ekki
notuð framvegis. — Reuter.
Clmrchill efstir ú
listu yfir Bretu, sem
Þjóðverjur ætluðu
uð hundtuku
London í gærkveldi. Einkaskeyli til MbL
frá Reuter.
FYRIR skömmu fannst í aðalstöðvum Gestapo í Berlín, listi
vfir þá menn á Bretlandi, sem Þjóðverjar ætluðu að handtak?.,
i ef þeir hefðu sigrast á Englandi. Nafn Winstons Churchills er
i efst á lista þessum, sem annars er sagður sýna mætavel, hversu
j vandvirknislega Gestapo gekk fram í slíkum efnum. Nöfn
bresku konungsfjölskyldunnar munu ekki hafa verið á lista
þessum.
Schmeling fyrir
herrjetti
LONDON: — Nýlega var
Max Schmeling, fyrrum lieiins
meisiari í hnet'aleik leiddur
fyrir breska herrjett í lLain-
borg sagkaðúr um að hafahaft
fölsk skýrteini, er hann hefði
jsýnt hermömnim, og einnig
iii n það að hafa ætlað að gefa
jút bók handa þýskum æskulýð.
í óleyfi herstjórnarinnar. -—
, Schmeling var sýknaður af
ihvorttveggja ákærunni.
— Reuter.
Terauchi veikur
TERAUCHI marskálkur hinn
japanski, átti að koma til
viðræðna um uppgjöf við
.Mountbatten flotaforingja á
morgun, skv. skipun hans. Nú
hefir Terauchi tilkynt, að hann
sje alvarlega veikur og geti því
ekki komið. Verður því að
fresta samningum.— Hinn jap-
anski marskálkur er kominn
allmikið vfir sjötugt. — Reuter.
Fjöldi frægra manna.
Meðal þeirra, sem á listanum
voru, er fjöldi frægra Breta og
annara sem í Bretlandi dvöldu.
Voru það t. d. Beaverbrook lá-
varður, Duncan Sands, tengda-
sonur Churchills, Baden Powell
skátahöfðingi (nú látinn), frú
Astor, Chamberlain fyrrum for
sætisráðherra (nú látinn), Noel
Coward leikari, Jacob Epstein
myndhöggvari, Poul Robeson
söngvari. David Low skopteikn
ari.
Fáum var gleymt.
Fjöldinn allur var á nstanum
af kunnustu blaðamönnum og
útvarpsfyrirlesurum Breta, svo
sem Vernon Bartlett, einnig á-
kaflega margir af flóttamönn-
um frá ýmsum þjóðum, sem í
Bretlandi dvöldu. Einnig voru
þar allir leiðtogar Oddfellowa
og Rotaryfjelaga á Bretlandi. —•
A listunum munu hafa verið
tugir þúsunda af mönnum og
konum.
Horðingjar dæmdir
London í gærkvöldi.
Á NOITÐrU f'TALÍr voru
dag dænidir af herrjetti banda,
manna sjö skæruliðar ítalskir,
sem brotist höfðu inn í fang-
elsi í Vizeriza og myrt þar 54
fasista. Þrír af mönnum }>ess-
um voru dæmdir til dauða og
skotnir, tveir voru dæmdir í
æfilangt fangelsi og tveir voru
sýknaðir, þar sem þeir höfðu
ekki tekið virkan þátt í morð-
um þessuin. Allir þeir, seiu-
dæmdir voru báru fyrir rjett-
inum, að þrír aðrir metin
hefðu skipulagt morðferð
þessa, en ekki tekið þátt í
henni og hafa þeir ekki náðst
LONDON: Bretakonungur
hefir veitt manni að nafni Axel
Larsen, Viktoríukrossinn fyrir
mikla hreysti á Ítalíu. — Maður
þessi var danskur að ætt, en
Indverskur þegn. Larsen fjell
í viðureign þeirri, sem hann gat
sjer mestan orðstý í. — Reuter.