Morgunblaðið - 14.09.1945, Page 12

Föstudag’ur 14. sept. 1945
Búðir
3fHoíFfi*>mWaí>ið
Hús
opnar
til kl. 6
VERSLANIK baejarins verða
opnar til kl. 6 í kvöld, en ekki
til klukkan 7. — T’á verða
þœr einnig opnar til klukkan
í> annað kvöld, langardag.
Dr. Símon Jóh.
Ágú slsson prófessor
i heimspeki
Á RÍKISRÁÐSFUN'DI 13. þ.j
m. veitti forseti íslands dr.
Ágústi H. Bjarnasyni lausn frá
professorsembæti í heimspeki
við háskóla Islands, og veitti
dr Símoni Jóh. Ágústsyni-
l>rófessorsembætti í heimspeki
við háskóla íslands.
iökulsárbrúin efiir hlaupiá
Sigurður Jóhannesson. verkfræðingur tók þessa mynd af aust-
asta hluta brúarinnar á Jökulsá. Aöstaöan var erfið. Á mynd-
inni sjest austasti álinn og renuur mikið vatn fyrir austan brú-
arendann, en þaö vatn sjest ekki greinilega á inyndinni. vegna
hinnar háu malaröldu fyrir austan, sein skyggir á. Er um 25
M/r breskur
?araræðismaður
metrar frá brúarenda að malaröldu, sem áin hefir brotið. Aust-
asti brúarstöpullinn er talsvert siginn, en hann hefir sigið beint
niður og ætti því að takast að lyfta brúnni. ef ekki verður
breyting frá því sem nú er.
A RIKISRAÐSFNDI í gær
Lauritz Melichior
kemur til Is
HINN HEIMSFRÆGI danski
óperusöngvari Lauritz Melic-
hior frá Metropolitan operunni
í New York er væntanlegur til
íslands á morgun með flugvjel.
Hann er á leið til Danmerkur
og mun ekki standa hjer við
nema á meðan flugvjelin hans
tekur bensín.
Haldi flugvjelin áætlun mun
Melichior koma hingað um 7
leytið í fyrramálið.
Þurfa öflugan ílota.
IDNDON: Breskur flotafor-
ingi hefir sagt, að það sje mesti
misskilningur að breska fiotans
sje ekki þörf nú eftir fall Jap-
ans, þvert á móti, sagði þessi
maður, hefir aldrei verið eins
mikil þörf og nú fyrir öflugan
breskan flota.
Feikno jökulhlaup í Klifundi
Áin brýst úr farvegi og
teppir umferð
Jökulsá er enn í mikl-
um vexti
var dr. John McKenzie veitt
viðurkenning, sem vararæðis-
manni Bretlands á íslandi með
aðsetxi í Reykjavík.
Dr. McKenzie hefir dvalið
h.*er á landi í nokkur ár. Var
sendikennari við Háskóla ís-
lánds og síðar breskur blaða-
fulltri við bresku sendisveitina
fles* styrjaldarárin:
Slömtun á gummi-
stigyjelum og bíta
gummi afnumin
SKÖMTUN, sem verið hefir
á bílaslöngum, gúmmibörðum
bílá og gúmmístígvjelum hefir
nú verið afnumin hjer á landi.
Auglýsti fjármálaráðuneytið
í gær, að reglugerðir, sem gefn-
ar voru út um þessa skömmtun
hat'i verið úr gildi numdar.
Gagniræðaskólinn í
Reykjavík verður
iwilMI tLVa JVph
ÞANN 20. }>. m. verður
Gagnfræðskólinn í Reykjavík
settur. 1 vetur munu nemend-
ur verða 600, eftir því sem,
skólastjóri, Ingimar Jónsson,
tjáði blaðinu í gær.
Skólinn starfar að þessu
sinni í 16 þekkjadeildum.
Verða 10 þekkjadeíldir í
tramla skólahúsiriu (Franska
spítalanuin) og 6 deildir í Sjó-
fnannaskólanum nýja. — Þar
verða tvær 2. bekkjadoildir og
fjórar 1. bekkjadeildir. Þar
eð húsnæði skólans í Sjó-
Jnannaskólanum verður ekki
tilhúið fyr en um mánaðamót
sept.—okt. geta þessar deildir
vkki tekið fyr til starfa. —
iHinsvegar munu þær deildir
•er- verða í Franska spítalan-
um, taka til starfa svo fljótt
sem verða má eftir skólasetn-
ingu.
AÐFARANÓTT fimtudags s.
1. kom feikna jökulhlaup í ána
Klifandi í Mýrdal og bi'autst
hún úr farvegi sínum og beljaði
fram aurana, fyrir norðan og
vestan Pjetursey. Stöðvaðist
þar öll bílaumferð.
Brandur Stefánsson umsjónar
maður þjóðveganna í Mýrdal,
varð fyrstur manna var við
þessi umbrot í gærmórgun. —
Hann fór í bíl frá Vík og ætl-
aði vestur að Jökulsá á Sól-
heimasandi og athuga hvort
nokkur breyting væri á orðin
þar. Þegar Brandur kemur vest
ur að Pjetursey, er þar ljótt um
að litast.
Feikna vatn flæðir þar yfir
alla aura og er íshrönn og jakar
til og frá á aurunum.
Brandur sjer strax hvað um
er að vera. Áin Klifandi hafði
brotist úr farvegi sínum og belj
aði nú þarna fram. Var vatnið
svo mikið, að ekki var viðlit að
komast yfir á bílnum.
Umbrot í jöklinum.
Brandur heldur nú upp aur-
ana, eins langt og komist verð-
ur, til þess að athuga, hvernig
umhorfs er, þar sem áirr hefir
brotist út úr farveginum,
Svo stórkostlegt er þar um
að lítast, sagði Brandur, að engu
er líkara en að vatnsflóð hafi
sprengt úr skriðjöklinum, stífl-
að farveginn og síðan rutt öllu
burtu, þ. á. m. öflugum varnar-
garði, sem bygður var til þess
að varna ánni vestur.
Stórrigningar hafa verið í
Mýrdal að undanförnu. En hjer
hefir bersýnilega eitthvað ann-
að og meira skeð, áður óþekkt.
Annaðhvort, að vatn hefir stífl-
ast inni í jöklinum (líkt og við
Jökulsá) og síðan sprengt jökul
inn, eða þá að einhver önnur
umbrot hafi orðið í jöklinum og
orsakað þetta hlaup.
Skemdir við Hafursá.
Þegar unnið var að því fyrir
nokkrum árum, að koma á ak-
vegasambandi í Mýrdal var
horfið að því ráði, að sameina
tvær aðal-jökulárnar, Hafursá
og Klifandi og brúa þær á ein-
um stað, austan Pjeturseyjar.
Með öflugum garði tókst að
veita Hafursá í farveg Klifandi.
Sú fyrirhleðsla var feikna mann
virki.
í vatnsflóðinu nú braut Haf-
ursá um 30 metra skarð í garð-
inn, en þó ruddi hún sjer ekki
braut þar fram. Var það mikið
happ, því að erfitt hefði verið
að stífla ána að nýju, ef hún
hefði grafio sjer íarveg þar
eystra. Hjálpaði það, að farveg
urinn ofan garðs var mjög nið-
ur grafinn og tók hann aðal-
vatnsflauminn.
Fjarað í Klifandi.
I gærkvöldi var mikið farið
að fjara í Klifandi. Var hægt
að komast á bíl yfir vatnið,
enda rennur áin mjög dreift á
aurunum. Verður strax hafist
handa, að byggja nýjan varnar
garð fyrir Klifandi og veita
ánni aftur austur. Taldi Brand
ur Stefánsson að það myndi tak
ast, er áin fjaraði og ef ekki
kæmi nýtt hlaup í hana.
Við Jökulsá.
Enn er feikna vatn í Jökulsá
á Sólheimasandi. Fjarar áin lít-
ið, enda altaf stórrigningar.
Þó hafði minkað það mikið í
ánni í gær, að tveir menn riðu
ýfir austasta álinn, sem rennur
fyrir austan brúna. Var hann á
bóghnútu. Ekki var viðlit að
komast yfir vestari álana; vant
aði mikið á, að þeir væru reiðir.
Eftir því sem útlitið var í gær
morgun eru horfur á, að lítið
vatn verði í álnum austan brú-
arinnar, ef einhverntíma fjar-
aði að ráði í ánni. Og ef svo
reyndist, myndi verða miklu
auðveldara að lagfæra skemd-
irnar. Yrði þá fylt upp austan
brúarinnar og lyft upp austustu
brúnni, sem er talsvert sigin.
Þetta ætti að geta gengið greið-
lega.
Verst er, að pm er enn svo
irukil, aö ekki er viðlit að eiga
neitt við hana eins og stendur.
Meðan svo er, er altaf hætta á,
að hún grafi sig niður í álnum
austan við brúna og þá yrði alt
erfiðara viðureignar.
Á Mýrdalssandi.
Þar er enn mikið vatn. Þó
tókst Valmundi Björnssyni brú
arsmið í gær að komast í bíl
austur yfir sandinn, austur í
Álftaver. Var þetta mikill og
traustur bíll, keyþtur af hern-
um. Ætlaði Valmundur að
reyna að komast áfram, upp í
Skaftártungu, en ekki hafði
frjettst í gærkveldi, hvort þetta
hefir tekist.
Versla við Búlgara.
LONDON: Bretar hafa tekið
upp aftur verslunarsamband
við Búlgara, og munu aðilar
brátt byrja að senda hvor öðr-
um vörur.
brennur á
Akureyri
Akureyri fimturlíig.
Frá frjettaritara vorum,
KLUKKAN rúmlega fimm £
morgun varð eldur laus í liúa
inu Ilafnarstræti 18 B, Akur-
óvri. Magnaðist hann sv<> á
skammri stundu, að hailn varð'
ekki slökktur, þegar slökkvi-
liðið kom á vettvang og varð
húsið ]>vk brátt alelda. Fólk
}>að, er í húsinu bjó, bjargað-
ist nauðulega út á náttklæð-
um einura saraan og sumt út
um glugga.
Eigahdi hússins, Iljalti Esp-
holin, bjó á neðri hæð. ea
}>etta var stórt timburhús tví-
lyft, portbygt með kvisti. Auk
húseiganda bjuggu þarna
fjórar fjölskyldur og voru
rheimilisfeður þcirra, Friðþjóf-
ur Pjetursson, HaraldurGuðna
son, Stefán ísaksson og Karl
ÍMagnússon, og hjá honuml
bjargaðist nokkuð af hús-
gögnum, en ekkert hjá öðrum,
og er sagt að sumir hafi ekki
haft vátrvggt. Eldsupptök eru'
pnnþá ókunn.
Alþingi kemur
saman 1. okfober
Á RÍKISRÁÐSFUNDI hinn
13. september 1945 gaf forseti
íslands út forsetabrjef um að
reglulegt Alþingi 1945 skuli
koma sáman 1. október 1945.
Ennfremur gaf forseti Islands
út bráðabifgðalög um breyting
ar á lögum nr. '48, 23. febrúar,
um skipakaup ríkisins.
Níu Svíþjóðarbátar
komnir fil landsins
ISLENDINGAR hafa þegari
key.pt 11 vjelskip í Svíþjóð. —*
Eru níu þeirra komin til landa
ins. Verið er að sækja tvö,
sem væntanleg eru á næstunni.
— Þá mun vera von á fleirii
skipum, en hversu mörgum, ei*,
blaðinu ekki kunnugt.
Skipin eru nær öll ný. Þaui
eru 60 til 70 rúmlestir. Uið’
stærsta þeirra er 74 rúmlestir.
— Af þessum níu skipurn, erui
4 gerð út frá Reykjavík. —<
j Reykjavíkurbátarnir eru::
Svanur, Nanna, Skeggi og
Svalan. — Þá er Gullfaxi frá
Neskaupstað, Skíðblanir fráj
Þingeyri, Anglía frá Drangs-.
nesi og’ Björköland frá llafn-
arfirði.
Um nær alla þessa báta hafa,
verið inynduð hlutafjelög.
Fyrir nokkru síðan fóru á-
hafnir tveggja báta til Sví-
þjóðar, til að sækjabáta. Verfí
tir annar þeirra gerður út fráj
Eskifirði, en hinn frá Kefla-
vík. — Þá mun vera von á,
nokkrum bátum til biðbótar til
•Neskaupstaðar.