Morgunblaðið - 23.09.1945, Page 14

14
wökgunblaðið
Sunnudagur 23. sept. 1945
3efer
JÓNATAN SCRIVENER
Cftir (Jíaude ^Jdou^Llon
32. dagur
Það var augljóst, að Rivers
hafði átt marga og ólíka kunn-
ingja um ævina, því að hann
virtist heima í flestu, sem á
góma bar, og hafði á reiðum
höndum svör við því, hvernig
leysa bæri sjerhvert vandamál.
Það var auðsjeð, að umræðuefn
in höfðu öll svipaða þýðingu
fyrir hann, því að hann gerði
þeim öllum sömu skil. — Af
því, hvernig hann ræddi um
hlutina, var ekki hægt
að ráða annað en að íbúar
jarðarinnar væru einskisnýt-
ir bjánar og heimskingjar.
En ef þeir vildu nú samt sem áð
ur reyna að bæta ráð sitt,
þurftu þeir ekki annað en
hlýða á hann, sem vissi allra
meina bót. — Látbragð hans
var svo seiðandi, að þegar mað-
ur sat og hlýddi á hann, var
maður nærri því farinn að trúa
því, að mann væri auðsýndur
sjerstakur heiður og hamingja
með því að fá leyfi til þess að
hlusta á hann.
Hann var búinn að minnast
lítillega á bannlögin, trúmál,
vísindi, hrörnun vestrænnar
menningar og það hlægilega
fyrirbæri, sem menn kölluðu
hjónaband, þegar næsti rjettur
var borinn á borð. — Alt í
einu sagði hann snöggt: „Lítið
ekki upp' Þarna er Otto
Strong“.
„Hver er það?“ spurði jeg.
„Hann var einu sinni mesti
indælis maður, en núna ....!“
Rivers bandaði með hend-
inni.
„Hann þjáðist af vanmáttar-
kend, en nú er hann orðinn svo
hrokafullur, að það er ekki tal-
andi við hann. Guði sje lof fyr-
ir, að hann skyldi ekki koma
auga á okkur“.
Eigi jeg að vera alveg hrein-
skilinn, hefði jeg heldur viljað
ræða við þennan Otto Sti’ong
en vera nauðbeygður til þess að
virða fyrir mjer innihald svörtu
skálarinnar, sem hafði verið
sett fyrir framan mig. Það líkt-
ist spaghetti, en dýrkeypt
reynslan hafði kent mjer, að
maturinn í þessari veitingastofu
var ekki allur þar sem hann
var sjeður. Og traust mitt jókst
«kki við það, þótt einmana mar
þvari krýndi þessa hvítu kássu.
„Þetta lítur út eins og spag-
hetti“, sagði Rivers. „En það er
nú dálítið annað“.
Jeg beið í þeirri von, að hann
segði mjer, hvað það væri. En
hann tók til matar síns eins og |
maður, sem er aö framkvæma j
helgisið. Hann handljek af mik!
illi leikni einhver annarleg tól,
sem nota bar til þess að flytja
matinn upp í munninn með. —{
Jeg heimtaði gaffal, þótt jeg'
væxl á því hreina með, að með
því vekti jeg almennt hneyksli. •
Jeg komst að því. að mjóu,!
hvítu lengjurnar voru gamall
marhálmur. Jeg svitnaði af
skelfingu, og misti gaffalinn nið
ur. Jeg gat ekki að því gert að
horfa með aðdáun á Rivers, sem
át með bestu lyst. Og alt í einu 1
læsti sig um sál mína sá illi
grunur, að eitthvað annað hefði
verið borið á borð fyrir hann
en mig. En þegar jeg gætti bet-
ur að, sá jeg að þetta, sem hann
hámaði í sig var alt að einu og
það, sem var í minni skál.
„Þjer eigið að borða marþvar
ann síðast“, sagði Rivers, eins
og hann væri að tala við lítið,
fávita barn.
Jeg ákvað að reyna að koma
mjer úr þessum vanda með því
að grípa til margþvældrar
skreytni: „Ef jeg á að segja al-
veg satt, þá er jeg ekkert svang
ur. Jeg borðaði í seinna lagi í
morgun“.
„Það var leiðinlegt! En þjer
skulið ekki fást um það. Þjer
getið reynt eitthvað af því, sem
þeir eru vanir að bera fram á
eftir þessu“.
En jeg kveikti mjer í vindl-
ingi, til þess að gefa honum í
skyn, að jeg myndi ófáanlegur
til þess að borða meira af þessu
japanska hnossgæti. Jeg leit í
kringum mig í stofunni. Jeg tók
eftir því, að margir voru að
borða þessa hvítu orma —
hættu aðeins til þess að fá sjer
að reykja eða tala saman. Jeg
tók einnig eftir því, að allir
skildu marþvarann eftir þang^
að til síðast.
„Sjáið þjer stúlkuna þarna?“
sagði Rivers. „Néi — þessa
þarna, hjá dyrunum — með
svarta hattinn? Það er nýja fyr
irmyndin hjá Pepstone. — Jeg
dansaði við hana í gærkvöldi.
Hún er hraustleg — finst yður
það ekki? Hún borðar allan sinn
mat hjer“.
Jeg var í þann veginn að
svara, þegar hann tók til máls
á ný. í þetta sinn hjelt hann
langa ræðu um sjóhernaðinn,
og kom með nokkrar spaklegar
uppástungur um það, hvernig
hann yrði rekinn með sem best-
um árangri. Hann lauk máli
sínu með því að segja:
„Jeg skal viðurkenna, að Jap
anarnir eru hættulegir“. Síðan
fjekk hann sjer aftur vænan
skerf af marhálminum.
Þar eð Rivers beið sjaldnast
eftir því, að jeg svaraði sjer,
hafði jeg nægan tíma til þess að
virða hann fyrir mjer. Og mjer
datt í hug, hvort jeg hefði nú
loks verið svo heppinn að hitta
fyrir sýnishorn af þessari „nú-
tímaæsku“. sem blöðin ræddu
svo mikið um. Það var augljóst,
að Rivers lifði einungis fyrir
gleðina og þótt hann virtist
hafa megna fyrirlitningu á eldri
kynslóðinni, þóttist hann ekki
of góður til þess að láta hana
’sjá fyrir sjer.
Jeg fann, að jeg myndi geta
sýnt honum fulla hreinskilni,
svo að jeg mintist á þetta við
hann.
„Þjer eigið við, að jeg láti
móður mína og föðurbróður sjá
fyrir mjer? Já — vitanlega'geri
jeg það. Það var undarlegt, að
þjer skylduð segja þetta. Scriv
sagði mjer, að jeg afneitaði for-
tíðinni, en lifði samt sem áður
á henni. Hann sagði, að það
væri þessvegna, sem jeg værí
góður Evrópubúi, því að Evrópa
' lifði á fortíðinni og Amerika á
framtíðinni. Jeg veit ekki, hvað
hann átti við með því. Hvað
segið þjer um það?“
Jeg kom honum aftur að efn
inu. Jeg hafði ekki gaman af að
hlýða á hann nema þegar hann
ræddi um sjálfan sig, og til allr
J ar hamingju var það hans un
aðariðja.
j „Heimspeki mín er mjög ein
' föld og auðskilin“, tók hann til
máls. „Jeg hefi ekki í hyggju
að vinna. Jeg hefi gaman af að
vera í samkvæmum, dansa,
breyta til — vera með skemti-
legu fólki. Jeg get komist af án
þess að vinna — og hversvegna
skyldi jeg þá vera að því? Það
myndi ekki vera heiðarlegt
gagnvart þeim sem atvinnulaus
ir eru“. Hann kveikti sjer í
vindlingi. „Jeg skal segja yður
leyndarmál mitt, ef þjer kærið
yður um. Það skýrir, hvernig
jeg er og flest nútímafólk, sem
eitthvað hefir komist áleiðis“.
Jeg sagði honum, að jeg hefði
mjög gaman af að heyra það.
„Hlustið þjer þá á, kæri vin-
ur. Jeg tilheyri kynslóð, sem er
fastráðin í því, að þjást ekki.
Það er allur leyndardómurinn.
Jeg skal viðurkenna það“, hjelt
hann áfram, „að jeg á ekki heið
urinn af þessari setningu. Jeg
las hana í einhverju smáblaði,
en um leið og jeg sá hana, vissi
jeg, að þetta var sannleikurinn
um mig. — Þjer hafið sennilega
aldrei hitt mann af mínu tagi
áður?“
„Jeg hefi hitt margt fólk um
ævina, sem hefir liðið hart nær
óbærilégar kvalir vegna þess að
það var fastráðið í því, að þjást
aldrei“, svaraði jeg.
„Jæja. Það hefir sennilega
trúað á alskonar bölvaða vit-
leysu. Það geri jeg ekki. Jeg
ætla aldrei að verða gamall. —
Þegar jeg er orðinn sextugur
ætla jeg að vera nákvæmlega
eins og jeg er nú. Þjer megið
ekki ætla, að jeg sje hrokafull-
ur, en jeg er sannfærður um,
að jeg og mínir líkar eru það
mikilvægasta, sem styrjöldin
hefir skapað. Við höfum sjeð í
gegnum svo margt, og haft hug-
rekki til þess að sætta okkur
við fánýti hlutanna“.
Jeg varð að viðurkenna, að
þetta hefði jeg aldrei heyrt áð-
ur.
„Að sætta sig við fánýtið? Vit
anlega verður að gera það. All-
ir þeir, sem ekki eru alveg skyni
skroppnir, hljóta að sjá, að alt
er fánýtt í þessu jarðlífi — og
af hverju á maður þá ekki að
sætta sig við það og reyna að
skemta sjer?“
•niinniiniiBimpuflgmwwi^-iaagowitiWww
3k or L
'affnuá ^snorlacuió
hæstarjettarlögmaður f
Aðalstræti ö. Sími 187S =
aDiuuinmiiuiiiiaattauiie'nMsxuxwuuiiiiiiuiiiuiii
Œggert Claessen
Einar Ásmundsson
hæstrjettarlögmeim,
Oddfellowhúsið. — Sími 1171.
Aliskonar lögfrœðistörf
Stríðsherrarrn á Mars
2>,
'ren^faóa^a
Eftir Edgar Rice Burroughs.
28
og gat þaðan sjeð. að svalir þessar voru alt umhverfis
herbergið, jeg leit því upp í loft gangsins, sem við höfð-
um komið eftir, og sá mjer til mikillar ánægju, á enda á
svölunum, ekki meira en fet yfir höfði mjer. Jeg stökk
um leið þangað upp og kallaði á Woola.
Þar uppi voru engin kvikindi og vegurinn var örugg-
ur. Brátt vorum við í besta gengi niður af svölunum og
inn í ganginn hinummegin við kvikindabúrið.
Ekki tíu mínútum síðar vorum við komnir inn í ákaf-
lega stóra hvelfingu úr mvítum marmara, og voru á
veggjunum hinar einkennilegu gullnu rúnir og skraut-
tákn svörtu mannanna.
Úr miðju gó'lfi og upp í þak á þessum víðáttumikla sal
reis geysimikil og digur súla, og jeg sá straks, að hún
snjerist hægt um sjálfa sig.
Jeg var þá kominn undir grundvöll Sólarmustersins.
Einhversstaðar fyrir ofan mig var Dejah Thoris, og
með henni voru þær Phaidor, dóttir Mathai Shang og'
Thuvia frá Ptarth. En hvernig átti jeg að komast til
þeirra, þótt jeg hefði nú fundið veikan blett á hinu stór-
kostlega fangelsi þeirra, voru þó enn margar gátur ó-
ráðnar.
Jeg gekk umhverfis hina miklu súlu, sem jeg bjóst við
að væri hol, og gáði að því, hvort nokkursstaðar væru
dyr. Á gólfinu fann jeg örlítið radium vasaljós, og at-
hugaði það, allforvitinn, hvernig á slíkum hlut stæði á
þessum stað. Þá sá jeg alt í einu, að það var merkt
Thurid.
— Þá er jeg á rjettri leið, hugsaði jeg um leið og jeg
stakk þessum örlitla hlut í púss það, er jeg bar við belti
mjer. Svo hjelt jeg áfram leit minni að inngangi, sem jeg
vissi að hlyti að vera einhversstaðar á næstu grösum, og
rakst rjett á eftir á litla hurð, sem var neðarlega á súl-
unni, en svo sniðuglega fyrirkomið, að maður, sem ekki
fór fram með eins mikilli nákvæmni og jeg, hefði getað
farið framhjá hurð þessari án þess að sjá hana.
Þarna voru þá dyrnar, sem hægt var að komast inn í
fangelsið um, en hvernig átti jeg nú að opna þær? Eng-
inn húnn nje skráargat var þar á. Aftur og aftur rann-
sakaði jeg gaumgæfílega alla hurðina, en fann ekkert,
Leiðsögumaðurinn var búinn
að endasendast með Ameríkan-
anum um þvera og endilanga
Evrópu og hafði gert ítrekaðar
tilraunir til að benda honum á
eitthvað, sem gæti hrifið hann
verulega, en árangurslaust. Að
siðustu spilaði hann í örvænt-
ingu út aðaltrompinu og sýr.di
ferðalangnum hina dýrðlegu út
sýn yfir Alpana frá Lausanne í
Sviss.
— Er þetta nú ekki það fal-
leg'asta, sem þú hefir nokkurn-
tíma sjeð? spurði leiðsögumað-
urinn með nokkrum kvíða í
rómnum.
— Well, sagði Ameríkaninn,
ef maður tekur burtu fjöllin og
vötnin, hvað er þá eftir?
★
Maður, sem nýlega var orð-
inn faðir að fyrsta barni sínu,
fann ástæðu til að fara út að
skemta sjer í tilefni dagsins og
tók kunningja sinn með sjer.
Þegar þeir voru orðnir töluvert
hífaðir, fóru þeir upp á spítal-
ann til að skoða ungviðið.
— Þetta er allra myndarleg-
asta barn, sagði vinurinn. Sjálf-
ur var jeg ekki nema þrjú pund
’ þegar jeg fæddist.
— Hræðilegt, lifðirðu það af,
spurði faðirinn.
— Hvort jeg gerði, þú ættir
að sjá mig núna.
★
— Heiðarleiki í viðskiptum,
sagði verslunarmaðurinn við
son sinn, er hlutur, sem þú verð
ur að læra. Við skulum bara
nefna daginn í dag sem dæmi.
Það kemur til mín maður og
borgar mjer hundrað krónur
upp í skuld. Þegar hann er far
inn, þá kemst jeg að því, að það
eru tveir hundrað krónu seðlar
, límdir saman. Hann er búinn að
borga mjer tvö hundruð krón-
ur í staðinn fyrir hundrað. Og
hjer, lagsmaður, kemur heiðar-
leikinn til athugunar. Á jeg að
segja verslunarfjalaga mínum
frá þessu, eða á jeg ekki að gera
það?
★ *
— Hvað er bankastjóri?
— Maður, sem lánar þjef
regnhlíf í sólskini og heimtar
hana svo aftur, þegar hann fer
að rigna.