Morgunblaðið - 09.04.1946, Blaðsíða 10

Morgunblaðið - 09.04.1946, Blaðsíða 10
10 MORGUNBLAÐIÐ Þriðjudgaur 9. apríl 1946 P. V. C. Kolka: - „LEIFAR NASISMANS HINAR hálfuppflosnuðu þýsku miðstjettir sáu ofsjón- um yfir gengi nýríkra Gyðinga. Nasistaflokkurinn gekk á það lag og áróðurinn gegn Gyðing- unum reyndisc honum drjúgur til framdráttar. í sveitum lands ins ganga ýmsir, jafnvel stór- bændur, með minnimáttarkend gagnvart kaupstöðunum og öf- und til þeirra. Tíminn elur sífelt á þessu og skrif hans um heildsalaklíkuna minnir jafn- vel stundum á æsingaskrif hins illræmda Júliusar Streichners gegn Gyðingunum þýsku. Yfir- leitt má segja, að Tímaklíkan beiti á margan hátt sömu bar- áttuaðferðum og nasistaflokk- urinn gerði. Hún hefir svín- beygt samtök bænda, eins og Búnaðarfjelag íslands og S.Í.S. undir flokksok sitt og myndi breyta ungmennafjelögunum í Hermanns æsku í líkingu við Hitleræskuna, ef hún ætti þess kost. Hún notar hvert tækifæri til æsinga gegn iöglegum stjórnarvöldum eins og nasistar á sínum tíma gegn stjórnum þeirra Stresemanns, Braunings og Schleichers. Einu sinni gengu nasistar í banda- lag við annan ílokk og leyndu þá rýtingnum í erminni. Það var þegar Hitler varð ríkis- kanslari í samvinnu við Hugen bergsflokkinn, sem fyrst var notaður til að níðast á fulltrú- j !• um verkalýðsflokkanna, en síð an var sjálfur lagður til bana < j og þurkaður út. Einu sinni ljet ' ■ líka Tímaklíkan svo í bili, að hún vildi taka upp friðsamlega samvinnu við Sjálfstæðisflokk- inn um lausn aðkallandi vanda mála. Það var þegar þjóðstjórn in sáluga var mynduð. Tíma- klíkan leyndi þá rýtingnum í erminni og reyndi að leggja honum undir herðablaðið á Jakob Möller, þegar hann bar fram fjárlagafrumvarp sitt. Samkvæmt áliti búnaðarmála-. stjóra, sem gerði ráð fyrir litl- um jarðræktorframkvæmdum í sveitum vegna ófriðarins, á- ætlaði Jakob Möller þann lið lægri en áður. Þá laug Tím- inn því upp á Jakob, að hann ætlaði að svifta bændur jarð- ræktarstyrk, og hóf út af því eina af rógsherferðum sínum móti Sjálfstæðisflokknum. I einfeldni minni og barns- legri trú hjelt jeg alltaf, að öll samtök Islendinga myndu meta þjóðarhag meira en flokks hag, hvenær sem verulega reyndi á og öryggi landsins væri í hættu. Jeg gladdist því yfir því þjóðarinnar vegna, en einkum og sjer í lagi sveitanna vegna, er samvinna tókst með Sjálfstæðís- og Framsóknar- flokknum í þjóðstjórninni, Jeg missti þessa trú, þegar Tíma- klíkan notaði fyrsta tækifærið tíl að svíkjast aftan að Jakob Möller. Jeg hef síðan reynt það, að oft er hægt að hafa samvinnu við einstaka Fram- sóknarmenn, en flokknum sem heild er aldrei treystandi. Pólitískur vinnufriður um vandamál sveitanna skap- ast aldrei fyrr en vald hinnar reykvísku Timaklíku yíir sál- um og málum sveitanna hefir Síðarí verið brotið. Það er almennt viðurkennt, að nasistatflokkurinn hafði á að skipa slyngustu áróðursmönn- um, sem sagan greinir frá. Þess ir sálarfræðingar vissu það vel, að hatrið er stundum eins sterkt afl í lífi einstaklingsins og ástin, en milklu sterkari í lífi múgsins. Þeir notuðu ófar- ir þýsku þjóðarinnar í fyrri heimsstyrjöldinni og eftir hana til þess að kengálumarka lýð- inn, rista af honum hrygg- lengjuna og strá salti og pipar hatursins í sárið. Á sama hátt hefir Tímaklíkan notað allar ófarir bænda, ekki hvað síst þær, sem hún hefir sjálf leitt yfir þá, eins og karakúlpest- irnar, til þess að losa um hrygg lengjuna á þeim og fá þá til að hama sig undir húsvegg hinn- ar reykvísku flokksforsjqpar. Gamanyrði Sigurðar Kr.stjáns- sonar um mosann í skegginu á afturhaldssömum Tímabænd um og þau ummæli Halldórs Kiljan Laxness, sem oft setur mál sitt fram á dramatiskan hátt, eins og skáldum er títt, að betra væri að ala bændur á hóteli en að halda þeim við miðaldabúskaparlag á Örreytis kotum, voru sannkallaður hval reki á fjörur Framsóknar. Þessu kryddi hefir ár eftir ár verið nuddað með góðum ár- angri ofan í kvikuna á þeim hrygglengjulausu vesalingum, sem talsvert er til af í sveit- um landsins. Fyrir skömmu skrifaði einhver náungi, sem kallar sig húnvetnskan bónda, en er það auðvitað ekki, grein í Tímann, þar sem mjer voru tileinkuð orð Halldórs Kiljans, af því að honum hefir fund- ist, manngarminum, hægara að spinna eitthvað út af þeim en að svara rökstuddum adeilum mínum. Sýnir það bæði heiðar- leik greinarhöfundarins og karlmennsku. Tímanum lætur betur að fylla dálka sína með slíku blaðri en að ræða mál sveitanna á raunhæfan hátt. ★ NASISTAFLOKKNUM tókst með taumlausum áróðri og hatursfullum æsingum að loka svo fyrir skynsamlega hugsun hjá þýsku þjóðinni, að hún ljet loksins marka sig þræla- marki á enni og brjóst, sam- þykkti gagnrýnislaust allar fullyrðingar foringjanna og framkvæmdi allar skipanir þeirra, þp að um níðingsverk eða flónskupör væri að ræða. Það leggur líka sviðalyktina um sveitir 'íslands frá því brenni- marki, sem Tímaklíkan í Reykjavík þrýstir á enni og brjóst manna. sem voru fædd- ir til að vera frjálsir íslend- ingar til orðs og æðis, en munu ganga til graíar sem þý. Ný- •ega var mönnum víðsvegar um landið hóað saman til að sam- þykkja fáránleg og flónskuleg mótmæli gegn því, að rannsókn skyldi fara fram á hagkvæm- ustu leiðunum til að bæta úr áburðarþörf landbúnaðarins. Slík mótmæli hefði enginn grein bóndi með fuiiu viti fengist til að samþykkja fyrir 30 árum síðan, eða áður en Tímaklík- unni tókst að rugla dómgreind manna og fjötra frjálsan at- kvæðisrjett þeirra um sín eig- in mál. í Þýskalandi urðu öll tryggða og vináttuböna sannra nasista haldlaus, þegar um hlýðni við flokkinn var að ræða. Þegar Hitler gerði flokkshreinsunina og tók Roehm yfirroringja stormsveitanna, af lífi, urðu nánustu vinir og starfsbræður Roehms að hylla flokkinn og sverja leiðtoganum hollustu- eið. Árum saman var Jónas Jónsson frá Hriflu hafinn til skýja af öllum Framsóknar- mönnum og jafnvel talinn af þeim jafnoki Jóns Sigurðsson- ar. Fjelög ungra Framsóknar- manna hófu útgáfu á ritverk- um hans í virðingarskyni og með brauki og bramli. En svo lenti Jónas í minni hluta flokks klíkunnar í Reykjavík og jafn- skjótt snjeru flestir gamlir vin- ir hans og starfsbræður hans úti um land við honum baki. Það er gamla sagan um Hákon Hlaðajarl og þrælinn Kark. Eftir fyrri styrjöldina, þegar hungur vofði yfir austurrísk- um börnum, voru ýmis þeirra tekin til fósturs af Norðmönn- um, sem gerðu vel til þeirra á allan hátt. Síðan krafðist nasistastjórnin þess að fá þessa ungu Þjóðverja heim- senda og voru þeir svo þjálf- aðir í siðfræði flokksins. Það sem ýmsum Norðmönnum sárn aði eirma mest við innrásina í Noreg og þótti níðinglegast við hana, var það, að þessir ungu menn, sem kunnu norsku og þekktu. landið, voru sendir sem flugumenn á hendur þess fólks, sem áður hafði sýnt þeim hjálp fýsi og vináttu. Að vísu var þessum unglingum vorkunn því að þeir voru undir ströngum heraga og líflát lá við að ó- hlýðnast. Hjer kom það fyrir, fyrir nokkurum árum, að bifreið steyptist niður af Blöndubrú um 6 metra fall og hjón, sem í henni voru, slösuðust svo al- varlega, að í nokkra dasa var mikil tvísýna á lífi þeirra og jeg varð að vaka yfir þeim svo að segja dag og nótt. Það var ekki Jiðið. ár frá þessum atburði þegar maðurinn, sem fyrir slysinu varð, hafði for- göngu um það að birta í Tím- anum yfirlýsingu, sem lýsti þakklæti við stjórn Framsókn- arflokksins fyrir það, að hún hafði skorað á ríkisstjórnina að reka mig frá embætti og fela mjer aldrei neitt trúnaðarstarf í þjónustu þess opinbera, vegna afskifta minnu af stjórnmálum. Þessi maður var ekki undir heraga eins og vesalings flugu mennirnir þýsku í Noregi, en hann var undir flokksaga Tíma klíkunnar í Reykjavík og átti metorð sín innan flokksins í framtíðinni undir því að ganga fram fyrir skjöldu í valdabar- áttu flokksins hjer innan hjer- aðs. Nú hefir hann fengið trúrra þjóna laun, því fyrir skömmu var ákveðið framboð Framsókn arflokksins í þessu hjeraði og tefldi bá Tímaklíkan í Reykja- vík honum fram gegn þeim innanhjeraðsbónda, sem mest hafði fylgi stjettarbræðra sinna í flokknum, hefir um langan aldur gegnt flestum trúnaðar- störfum fyrir sveit sína og er þar mjög vinsæll. Au.ðvitað Ijetu Framsóknarbændurnir í minni pokann fyrir flokks- stjórninni, enda þótt fram bjóðandi hennar væri utan- hjeraðsmaður að uppruna og lítt kunnur í hjeraðinu. Þessi tilvonandi frambjóð- andi hefir nú hafið sókn sína til aukinna metorða í þessu hjeraði með grein í Tímanum og hef jeg látið þessa grein mína heita eftir henni. Hann kemst þar að þeirri niðurstöðu, að jeg sje berstrýpaður nasisti, þótt ekki telji hann mig rjett- dræpan, eins og ritstjóri Dags. Hann telur afskipti mín af þeim málum, sem snerta aukna menningu, þrifnað og heilbrigði eins og nýsköpunin á Skaga- strönd, vera óþoland: fyrir hjeraðsbúa mína. Sjálfur leyfði hann sjer þá afskiptasemi, þá nýkominn í þetta hjerað, að vilja meina mjer að stunda lækningar meðal ættingja minna og æskuvina í fæðing- arhjeraði mínu. Það er ekki alveg eins á komið með af- skiptasemi okkar. Ætt mín hef- ir átt rætur í þessu hjeraði frá því er saga þess hófst. Hún hefir mótast af því og mótað sögu þess. Hann er hjer aftur á móti eins og rótlaus reka- drumbur, gem tók út á Strönd- um, rak inn í landhelgi komm- únista á Austfjörðum og skol- aðist síðan á land á Skaga- strönd. ★ JEG HEF undanfarið skrifað nokkrar greinar um hin þjóð- spillandi áhrif Tímaklikunnar. Hún hefir engin svör átt til við því önnur en uppnefnin kengáluriddari og nasisti. í fyrra uppnefninu felst viður- kenning þess, að jeg hafi hnýtt upp í Tímamerina Kengálu óg sje farinn að temja hana. Með hinu síðara hefir Tímaklíkan slegið sjálfa sig á munninn, því að það sat illa á henni að vera að bendla aðra við nasisma, eins og sýnt hefir verið og sannað í framanritaðri grein. En þótt hin fjeldgslega fram- þróun á þessu landi haf.i skap- að Framsóknarflokknum svip- uð starfsskilyrði sumsstaðar á landinu eins og nasistaflokkn- um í heimalandi hans og Tíma- klíkan hafi notfært sjer þau skilyrði á svipaðan og allt að því eins blygðunarlausan hátt, þá dettur mjer ekki í hug að kalla Framsóknarmenn nasista. Nasisminn var þýskt fyrir- brigði með dultrúarlegu inni- haldi, grundvallað á þeirri hug- myndafræði, að Þjóðverjar hefðu guðdómlega köllun til að vera yfirþjóð, drottinlýður, „Herrenvolk“ er ekki mætti menga blóð sitt með samæxlun við Gyðinga, Slava eða aðrar óæðri þjóðir, sem sjálfsagt væri að aflífa í miljónatali til þess að Þjóðverjar gætu marg- faldast og uppfylt jörðina. Þessa stórfenglegu og djöful- legu hugsjón vantar Tímaklík- una, eins að aðrar hugsjónir. Þ.að er aðeins hin blygðunar- lausa valdagirni sem ekki skirrist við að reyna að gera frjálsborna menn að flokks- þýjum. sem er sameiginleg með nasistaflokknum og Tíma- klíkunni, en það er líka nóg. Nasistarnir steyptu á þann hátt sinni eigin þjóð í glötun og hver sá íslenskur bóndi, sem afsalar sjer frelsi sínu í hepd- ur Tímaklíkunni í von um auk- ið öryggi og bættan hag, vinn- ur einnig að því að stofna í glötun stjett sinni, sem hefir verið og á að vera líívörður íslensks þjóðernis, tungu og menningar. Bóndinn og skáld- ið við rætur Klettafjallanna er þar hin glæsilega fyrirmynd og lærifaðir og aliir íslendííigar til sjávar og sveita ættu að vera minnugir þeirra orða hans, að það borgar sig aldrei að farga bæði frelsi og æru fyrir prís á sauðagæru. P. V. G. Kolka. — Á innlendum veftvangi Framhald af bls. 8 stjórnarinnar, Isvestia, hafi skýrt frá, að Bandaríkin væru að kaupa lönd á Reykjanes- skaga. Er þessi fregn barst til Bandaríkjanna úr hinu rúss- neska blaði, þá var henni mót- mælt þar, sem fullkomlega til- hæfulausri. En fregnin stendur jafnt við lýði á þeim vettvangi, sem henni er ætlað að hafa áhrif. Því engar líkur eru til að leiðrjettingarnar eða mót- mælin í New York berist rúss- neskum blaðalesendum. Hjer á landi eru mótmæli gegn þess- háttar fregn óþörf. Því allir vita að ^itlendingar geta aldrei keypt njer lönd, án þess að samþykki íslensku stjórnarinn ar komi til. Og að um engin þesskonar landakaup hefir ver- ið að ræða í neinni mynd. En það væri fróðlegt að vita hver væri frjettaritari Isvestia í Keflavík og í hvaða tilgangi slíkur söguburður er settur á stað. Því dæmi eru til þess, að slíkar kviksögur sem spunnar hafa verið upp í einræðisríkj- um, hafi orðið undanfari stærri tíðinda. Skipafrjettir. Brúarfoss fór frá New York 4/4. Fjallfoss er sennilega á Bakkafirði. Lagar- foss fór frá Gautaborg 6/4. Selfoss er í Leith, hleður í Hull síðast í apríl. Reykjafoss fór frá Reykjavík 3/4 til Ant- werpen. Buntline Hitch kom frá Halifax til Reykjavíkur 7/4. Acron Knot byrjaði að ferma í Halifax 4/4. Salmon Knot hleður í New York ca. 8/4. True Knot hleður í Hali- fav ca. 15,—20. apríl. Sinnet er í Reykjavík. Empire Gallop fór frá Reykjavík 2/4 til Hali- fax. Anne fór frá Reykjavík 6/4 til Middlesbrough. Lech fór frá Reykjavík 3/4 til Gree- nock og Frakklands. Lublin kom til Leith 5/4 í

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.