Morgunblaðið - 08.05.1946, Qupperneq 8
e
MOBÖDNBLABI0
Miðvikudagur 8. maí 1946
Utg.: H.f. Árvakur, Reykjavík.
Framkv.stj.: Sigfús Jónsson.
Ritstjórar: Jón Kjartansson,
Valtýr Stefánsson (ábyrgSarm.).
Frjettaritstjóri: ívar Guðmundsson.
AuglýsÍHgar: Árni Garðar Kristinsson.
Riístjórn, auglýsingar og afgreiðsla,
Austurstræti 8. — Sími 1600.
Áskriftargjald: kr. 8.00 á mánuði innanlandi.
kr. 12.00 utanlands.
I lau3asölu 50 aura eintakið, 60 aura með Lesbðk.
Stærsta átakið til
viðreisnar sveitunum
EKKI er ósennilegt- að fólkið í sveitunum skemti sjer
við lestur Tímans um þessar mundir.
Alt frá því að núverandi ríkisstjórn var mynduð og
fram á þenna dag, hefir ekki eitt einasta blað komið út
af Tímanum, að þar væru ekki átakanlegar lýsingar af
því, hve herfilega ríkisstjórnin byggi að landbúnaðinum.
Landbúnaðurinn var olnbogabarn ríkisstjórnarinnar sagði
' Tíminn. Og ekki nóg með það, að landbúnaðurinn væri
hornreka, heldur væri hann beittur margskonar harð-
rjetti og ofsóknum, sem nálgaðist fullkomnum fjandskap.
Svo komu „bölvaðar staðreyndirnar“. Þær töluðu sínu
máli. Þær ómerktu öll íógskrif Tímans svo rækilega, að
þar stendur ekki stafur eftir. Og vegna þessa verður nú
vesalings Tíminn að athlægi.
★
Sje litið yfir afrek síðasta Alþingis í þágu landbúnaðar-
ins, kemur í Ijós, að þetta eina þing afgreiddi margfalt
fleiri stórmál landbúnaðinum tií hagsbóta en Framsókn-
arstjórnin á sínum 17 ára valdaferli.
Hvar sem drepið er niður liggja dæmin Ijóst fyrir:
Raforkulögin, þetta langþráða og glæsilega mál sveitanna,
sem skapa möguleika til að leiða raforku um allar bygðir
landsins. — Lögin um landnám, nýbygðir og endurbygg-
ingar í sveitum bjóða bændum betri lánskjör til ræktun-
ar og bygginga en áður hafa þekst hjer á landi. Vextir
aðeins 2% og lánin til 42 ára. Lögin um jarðræktar- og
húsagerðarsamþyktir heimila 3 millj. kr. framlag úr ríkis-
sjóði til vjela- og verkfærakaupa. 17. gr. jarðræktarlag-
anna, jarðránsákvæðið illræmda er numið brott úr lög-
um. — Stórfeldari aðgerðir í samgöngUmálum en áður
hafa þekst hjer á landi. —
Hjer var stiklað á því stærsta. Hvert þessara mála eru
stórvirki. Öll málin til samans eru stærra átak íslensk-
um landbúnaði til framdráttar en nást hafði áratugum
saman áðúr. Og þetta gerðist alt á einu einasta þingi.
★
Auðvitað getur Tíminn ekki neitað þessum staðreynd-
urn. En hann þykist tilneyddur að gefa skýringu á þessu
einkennilega fyrirbrigði. Og skýringuna hefir hann á
reiðum höndum. Hún er þessi: Það var Framsóknar-
flokkurinn, sem knúði fram öll þessi nytjamál landbún-
aðarins!! -
Skyldi ekki einhverjum þykja þetta merkilegt fyrir-
brigði? Framsókn hafði .í full 17 ár farið með völdin á
Islandi og verið alls ráðandi í landbúnaðarmálum. En þá
hafði hún ekki tök á að koma einu einasta þessara mála
fram. ^ 1
En strax á fyrsta þinginu eftir að Framsókn er orðin
al^erlega valdalaus á Alþingi, þá knýr hún fram hvert
stormálið af öðru landbúnaðinum til hagsbóta! Og út-
koman verður sú, að aldrei hefir verið gert stórfeldara
átak til eflingar og viðreisnar íslenskum landbúnaði en á
þessu’ eina þingi, þar sem Framsókn var ‘ gersamlega
áhrifa- og valdalaus.
Er þetta ekki lærdómsríkt? Hvað finst fólkinu í sveit-
unum?
★
Þjóðin gengur nú senn til kosninga. í þessum kosn-
ingum biðlar Framsóknarliðið ákaft til sveitafólksins.
Sje dregin rökrjett ályktun út frá kenningum Tímans,
getur fólkið í sveitunum ekki verið í vafa um, hvað því
er fyrir bestu. Með því að hafa Framsókn valdalausa, eru
velferðarmál sveitanna best trygð. Því að þá er það hinn
áhrifalausi minnihluti á Alþingi, sem öllu ræður! Ef hins-
vegar Framsókn fær völdin í sínar hendur, þá legst á
hin dauða hönd kyrstöðunnar á þessi mál, sem önnur.
ÚR DAGLEGA LlEINU
Eitt friðarins ár.
í DAG ER LIÐIÐ eitt ár
frá því að það var opinberlega
tilkynt að friður væri kominn
á í Evrópu. Mikill var fögn-
uður fólks um allan heim. —
Það var drukkið og dansað,
sungið og hlegið. Nú áttu raun-
irnar að vera liðnar hjá. Frið-
ur, friður — hið dásamlega
orð, sem allt mannkyn þráir.
Ein eftir aðra halda hernumdu
þjóðirnar hátíðlegt ársafmæli
frelsisins undan oki nasismans
þessa dagana. Danmörk á
sunnudag, Noregur á morgun
o. s. frv.
•
Hvar stöndum við?
OG HVAR stendur svo mann
kynið í dag eftir ár friðarins?
Eru allir ánægðir með sitt
hlutskifti? Allar þjóðir frjáls-
ar og fullvalda. Lifa þjóðirnar
í sátt og samlyndi? Hafa ófrið-
arskýin horfið af sjónarsviði
alþ j óðaviðskifta ?
Því miður er ekki hægt að
svara einni af þessum spurn-
ingum játandi.
Hungurvofan ræður ríkjum
víða um lönd. Miljónir manna
hafa ekki til hnífs og skeiðar,
vita ekki hvar þeir eiga að
halla sjer til svefns næstu nótt
og tötrar einir hylja nekt
þeirra. Ekki hefir friðurinn
fært þeim, sem þannig er á-
sta'tt fyrir lífshamingju nje
frið.
•
Ofbeldi og undirokun.
LANGT ER FRÁ að allar
þjóðir sjeu frjálsar og full-
valda. Enn er það ofbeldi hins
sterka sem ræður víða. Smá-
þjóðir við Eystrasalt, sem
fengu fullveldi sitt og frelsi
um leið og Islendingar fyrir
28 árum, hafa aftur verið svift
ar frelsi sínu og tugir þús-
unda þegna þessara landa lifa
í útlegð frá ættjörð sinni.
Samkomulagið þjóða í milli
ristir ekki djúpt ennþá, eftir
ársfrið. Á alþjóðafundum
ganga klögumálin á víxl og
valdastreitan er ennþá í al-
gleymingi.
Á meðan þannig er ástatt
hverfa ófriðarskýin ekki, held-
ur verða dekkri og ægilegri með
hverjum deginum sem líður.
Það er ekki til neins að
blekkja sjálfan sig með því að
telja sjer trú um að heimurinn
sje kominn í samt lag, eftir
ófriðinn, eða að eilífur friður
sje framundan. Almenningur í
öllum löndum vill frið, en það
eru leiðtogar þjóðanna, serm
ráða, og á meðan ekki verður
hugarfarsbreyting hjá vald-
höfunum vofa ófriðarskýin yf-
ir heiminum.
«
Svartsýni?
ÞETTA KANN að þykja
svartsýnishjal á afmælisdegi
friðarins, ,en það hafa þjóðirn-
ar lært af reynslunni, að betra
er að vera viðbúinn því illa
heldur en að vera of bjartsýnn.
Það voru fáir, sem trúðu á
stríð sumarið 1939 og því fór
eins og fór. Undanlátssemin
gagnvart ofbeldisþjóðunum
varð til þess að leiðtogar þeirra
efldust og steyptu heiminum
út í styrjöld. Sú saga má ekki
endurtaka sig, því þá er voðinn
vís. Sem betur fer er mönnum
farið að skiljast, að leiðin til
friðarins er ekki sú, að láta
undan ofbeldisstefnum, hverju
nafni sem þær nefnast og
hvernig svo sem þær dulbúa
sig.
Tjarnarhólminn.
OG EFTIR þennan lestur er
tími kominn að taka upp ljett-
ara hjal. Fyrir nokkru var
hjer lítillega minst á -Tjarnar-
hólmann og fuglalífið við
tjörnina. Bent var á, að hólm-
inn hefði farið illa í vetur og
þyrfti lagfæringar við. Það
hefir ekki staðið á framkvæmd
um.. í fyrradag sá jeg að
slökkviliðsmennirnir voru að
dytta að hólmanum. Þökk sje
þeim, er því rjeði.
Það fer að líða að flutninga-
degi kríunnar. Verður gaman
að fylgjast með því hvort hún
kemur í hólmann þann 14. máí,
eins og venja hennar er. Því
þótt krían sje bæði frek og
hávaðasamur fugl viljum við
.ekki missa hana frá okkur.
Fugladráp.
ALT OF MARGIR menn iðka
þá „íþrótt“, sem þeir svo kalla,
að drepa fugla. Fáir gera þetta
sjer til atvinnu, eða vegna þess
að þeir mega til að bjarga sjer,
heldur af drápfýsn. Maðurinn
er þannig gerður að hann er
hálfgert veiðidýr. Tilhneyging,
sem vafalaust á upptök sín í
frummanninum, sem varð að
drepa sjer til matar.
Það er sennilega tilgangs-
laust að predika fýrir þessum
mönnum og fá þá til að hætta
þessum leik sínum, en hitt ætti
að vera leyfilegt að fara fram
á við þessa menn, að þeir myrði
ekki saklausa fugla rjett á
meðan á varptímanum stend-
ur.
En það fer nú einmitt að
líða að varptíma hjá fuglum
hjer á landi og þó það sje and-
styggilegt að sjá menn skjóta
fugla sjer til gamans, þá er það
aldrei eins ljótt og einmitt á
þeim tíma sem varpið stendur
yfir.
■ ■■■■■■■■■«■*■■!. IBMIIM «■■■■ ■>-■■ ■■■■■■« «■!
Á INNLENDUM VETTVANGI i
■
■
■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■•■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■*
Sannleikurinn um hebmpeki kommúnismans
„SATT OG LOGIÐ sitt er
hvað“, eins og í vísunni stend-
ur. Sumir eiga erfitt með að
viðurkenna þetta. Það kom
fram í Þjóðviljanum í gær.
Það kemur að heita má dag-
lega fram í því blaði.
„Rabbari" Þjóðviljans kvart-
ar yfir því í gær, hve kommún-
istar eigi erfitt með að auka
fylgi sitt hjer á landi. Og vill
kippa þessu í lag. Ráð hans
er ákaflega sakleysislegt. Að
segja sannleikann um „heims-,
speki og hagkerfi sósíalism-
ans“.
En hvað sem- „sannleikan-
um“ um sósíalismann líður, þá
er eitt víst, að reynslan er alt-
af ólýgnust. Það hafa Þjóð-
viljamenn skilið, þótt þeir eigi
erfitt með að fallast á að svo
sje.
Reynslan.
Mönnum er í fersku minni
hvernig kommúnistum var við
í vetur, þégar Morgunblaðið
birti kaflana úr bók Kaestlers
um reynsluna af kommúnism-
anum í Rússlandi. Þeir urðu
ókvæða við. Það var einmitt
þetta, sem þeim kom verst. Þeir
vilja geta sagt frá því í friði,
að kommúnisminn og frelsi sje
eitt og hið sama, að hagur alls
almennings sje hvergi betri, en
þar sem kommúnistar ráða(!)
Valdhafar Rússlands hafa
lokað landi sínu í áratugi eins
og kæfudós, soðið fólkið niður
í áhrifalausan óskapnað stjórn-
arfarslega sjeð. Þ«ir láta sig
dreyma. stóra drauma um heims
yfirráð, og kommúnisminn nái
yfirhönd með fleiri og fleiri
þjóðum.
En því opna þeir þá ekki
sæluríki sitt upp á gátt, svo
allur heimurinn f^j greiðan að-
gang áð því, að hafa frelsi al-
múgans og velsæld þjóðarinn-
ar fyrir augum? Engin skýring
á því er til önnur en sú, að
þeir þora þetta ekki. Á meðan
landinu er haldið nokkurnveg-
in lokuðu, eiga erindrekar
kommúnista að telja fólki úti
um heim trú um þær fjarstæð-
ur að kommúnistar æ(li með
„heimspeki sinni og hagkerfi“,
að bæta hag allrar alj.ýðu í
heiminum.
Hjer á Iandi.
Þeir, sem í Þjóðviljann rita,
"vita sem er, að „hagkerfi og
heimspeki“ komúnismans á
ekkert erindi til íslands. Að ís-
lendingar hafa frá öndverðu
verið frelsisunnandi Jyóð. Að
þeim mun frjálsari, sem við
höfum verið, þeim mun betur
hefir olckur vegnáð. Að ófrelsi
og kúgun sú, sem af kommún-
isma leiðir, er eitur í bein-
um íslendinga. Þar sem fá-
menn valdaklíka ræður yfir
lífi og limum landsmanna, all-
ir stj órnmáaflokkar eru bann-
aðir, nema kommúnistaflokk-
urinn einn, og enginn má um
frjálst höfuð strjúka.
Riturum og ,,röbburum“ Þjóð-
viljans er það alveg ljöst að
90% af þeim kjósendum, sém
fylgt hafa kommúnistum hjer
á landi, myndu ekki fylgja
þeim flokki stundinni lengur,
eftir að þeir vissu nægilega
greinilega hver er stefna kom-
múnista í raun og veru, og
hvernig reynslan er af þeirri
stjórnarstefnu, þar sem hún
hefir komist í framkvæmd.
Eftir styrjöldina.
. Þjóðir heims stynja undir
afleiðingum nýafstaðinnar
heimsstyrjaldar. — í styrjöld
þeirri var risið gegn því ev-
rópiska einræðisríki, sem með
mestri grimd hefir fótum troð-
ið hin frumstæðustu mann-
rjettindi. Svo skamt er endur-
reisn eftir þann hildarleik
komið, að miljónir manna hafa
þolað hungur á nýafstöðnum
vetri. Þ’ótt nasisminn sje að
Velli lágðUr, og rísi vonandi
aldrei upp að nýju, þá hafa
(Gjörið svo vel að fletta á
bls. 12, 1. dálk.)