Morgunblaðið - 22.09.1946, Blaðsíða 10

10
MORGUNBLAÐIÐ
Sunnudagur 22. sept. 1946
4fé/Ji

l§llf •]
mm'jwmm.’i.
w SmWÆwi gps:

61. dagur
„Jeg veit það ekki. En eitt veit
jeg, að jeg verð að fitja upp á
einhverju nýju. Jeg var skuld-
ugur áður en stríðið hófst.
Verðlag hafði þá verið slæmt
árum saman. Og nú er jeg ör-
eigi“.
„Jeg get hjálpað þjer“, sagði
hún.
Hann ljet sem hann heyrði
ekki og sagði: „Það er best að
við snúum okkur að því, sem
gera þarf“.
Hún kafroðnaði og reis á
fætur.
„Það er allt þarna í peninga-
skáp gömlu konunnar“, sagði
hún.
Þau verða samferða inn í
svefnherbergi gömlu baróns-
frúarinnar. Þar stóð altari og
gimsteinum prýtt Maríulíkn-
eski á því. Barónsfrúin dró til
hliðar kniplingatjald á veggn-
um. Svo tók hún upp lykla-
kippu og lauk upp hurð á pen-
ingaskáp, _sem var falinn í
veggnum. Út úr honum tók hún
stranga af blöðum og bundið
snæri utan um. Hún rjetti hon-«
um strangann.
„Ætli það sje ekki alt
þarna?“
Hann leysti bandið af
stranganum og athugaði skjöl-
in. —
„Jú, þau eru öll. Má jeg
brenna þau hjerna í arninum?
Jeg er ekki í rónni fyr en þau
eru öll úr sögunni“.
„Gjörðu svo vel“.
Hann rakti skjölin sundur og
"kveikti í þeim. Hún horfði stöð-
ugt á hann og varir hennar
titruðu. Skjölin fuðruðu upp,
þessi leyniskjöl fámenns flokks|
sem lengi hafði boðið her norð-
anmanna byrginn. Þegar ekk-
ert var eftir nema öskuhrúga,
greip hann hatt sinn.
Þá sagði hún alt í einu: ,,Jeg
sagði að jeg gæti hjálpað þjer,
Hector“.
„Jeg heyrði það“.
„Veistu . hvað jeg á við?“
spurði hún og kafroðnaði.
„Jeg veit að þú ert rík, Eli-
ane. Þú hefir aldrei geymt öll
egg Þín í einni körfu. Þú átt
eignir á Martinique og í Frakk
landi. En jeg get ekki þegið
lán hjá þjer — það er úti-
lokað“.
„Jeg átti ekki við það að lána
þjer fje“.
Það var komið fram á var-
irnar á honum að segja: „Þú
ert þá sú fyrsta í de Léche-
ættinni, sem gefur nokkuð“. En
slíkt má maður ekki segja.
Hann sagði því: „Jeg get ekki
þegið gjafir af þjer“.
Svo ætlaði hann að fara, en
það var ekki hægt, því að hún
stóð milli hans og dyranna. Það
var eins og hún ætlaði sjer að
láta hann ekki sleppa fyr en
þau hqfðu talað út um þetta.
En hann hugsaði: „Jeg á hjer
ekki heima. Jeg hefi altaf ver-
ið framandi í þessu landi“.
Hún sagði: „Hatar þú mig,
Hector?f‘
„Nei, vissulega ekki“. Og
þó vissighann að stundum hat-
aði hann hana.
„Jeg átti ekkj við það að
lána þjer fje“.
Hún skalf Svo spenti hún
greipar og sagði óðamála: „Jeg
vil giftast þjer, Hector! Þá
breytist jeg, því að jeg elska
þig. Jeg hefi elskað þig síðan
jeg sá þig í fyrsta skifti. Jeg
verð ambátt þín. Jeg skal hlýða
þjer í einu og öllu. Jeg hefi
hingað til lifað eins og karl-
maður. Þess vegna get jeg tal-
að svona. Jeg hefi ekki viljað
trúa því að konur eigi að vera
auðmjúkar og undirgefnar“.
Hún fór að gráta, en hjelt þó
áfram að tala: „Mjer hafa orð-
ið á margar vfirsjónir, en ham-
ingjan veit að það er alt sam-
an því að kenna að jeg hefi alt-
af elskað þig, en þú hefir ekki
viljað líta við mjer. Heldurðu
að jeg gæti gert mig svo auð-
virðilega að viðurkenna betta,
ef jeg elskaði þig ekki? Þú
ættir að vita hvernig ástin fer
með konu eins og mig. Jeg skal
gera alt sem þú vilt, jeg
skal----------“.
Hún hneig niður á rúmið, fól
andlitið í höndum sjer og titr-
aði af ekka. Fonum var ekki
rótt. En hann hr°„<HI!i sig ekki.
Og eftir nokkr„ '•‘■und sagði
hann: „Það er o' o,'int að tala
um þetta. Af því gæti ekki leitt
annað en armæða og böl. Og
nú er jeg farinn“.
Hann hinkraði þó ofurlítið
við. Hún grúíði sig niður í rúm-
ið. Þar sem gamla barónsfrúin
hafði andast, en svaraði engu.
Þá sagði hann: „Vertu sæl, og
líði þjer vel“.
Svo fór hann. Hann hrylti
við þessu, hvernig hún gat
troðið sjálfsvirðingu sína und-
ir fótum.
Síðan fór hann niður í eld-
hús til þess að kveðja þau
Seraphine og gamla manninn.
Hann talaði við þau nokkra
stund, en vissi varla hvað hann
sagði. Og þá var hringt og
Seraphine fór til dyra. Hann
varð því að bíða, því hann
kærði sig ekki um að mæta
gestinum. En þegar Seraphine
hleypti gestinum inn sá hann í
gegnum grindur að þetta var
unga stúlkan frá Boston.
Honum brá mjög við þetta,
og hugaræsingin, sem hann
hafði verið í, sjatnaði sam-
stundis. Honum fanst sem hún
hefði verið af guði send einmitt
á þessari stundu.
Hann hugsaði: Jeg ætla að
bíða og ná tali af henni. Jeg
ætla að leiðrjetta misskilning-
inn, sem varð okkar á milli hjá
föður Desmoulius.
Hann beið því og þegar þær
Agnes og Seraphine komu aft-
ur, gekk hann rösklega fram á
ganginn. Það var svo dimt að
þau hefði ekki þekst þar. En
um leið og hann ávarpaði Sera-
phine sagði unga stúlkan: „Ó,
það eruð þjer, Mac Tavish“.
„Já, og mig langar til að tala
við yður“.
„Þjer ættuð ekki að vera
hjer few Orleans. Vitið þjer
ekki að fje hefir verið lagt til
hö’ T yður?“
-i. brosti: „Jeg kem og fer j
eins og mjer sýnist. Þeir eru
engir snillingar í sinni grein“.;
„Jeg er hrædd að vita af yð-
ur hjer“.
„Það er óþarfi. Jeg fer bráð- j
um aifarinn hjeðan“, |
Strákurinn og einbúinn
Eftir E. V. LUCAS
3.
að velta fyrir sjer sögum um hversu skjaldbökuegg væru
góð á bragðið, sneri aftur niður að ströndinni og fór að
leyta þar að einhverju ætilegu. Og hann minntist sagn-
anna um það hversu altaf væri matarlegt á svona eyjum
og sagði hátt: „Miklir lygarar eru þessir karlar sem segja
að allar eyðieyjar sjeu einhver paradís á jörðu. Hann
ætlaði svo að fara að leggja sig aftur, þegar hann allt í
einu sá vel troðinn götuslóða rjett hjá sjer.
Og þó Kjammi væri svangur, fannst honum fyrst í stað
ieiðinlegt, að eyjan skyldi þá ekki vera óbygð eftir allt
saman, en þessi eftirsjá hans hvarf fljótt, þegar hann fór
að hugsa um að nú fengi hann sjálfsagt bráðlega mat svo
um munaði. Hann lagði nú af stað eftir troðningnum, sem
lá inn á eyna. Götuslóðinn lá upp í móti og fór sífellt
hækkandi. Þegar Kjammi hafði gengið æði langt frá sjón-
um, beygði götuslóðinn skyndilega bak við stóran klett,
og Kjammi sá fyrir sjer gamlan mann með langt, grátt
skegg. Hann sat og var að skrifa við borð í hellismunna
einum.
Þeir urðu báðir jafnhissa á að hittast þarna, gamli mað-
urinn svo steinhissa að hann spratt upp og velti bæði
borðinu, stólnum og þá náttúrlega blekbyttunni líka.
Kjammi litaðist um til þess að vita hvort hann fyndi ekki
eitthvað til að styðja sig við. Þar sem hann fann ekki neitt
slíkt, settist hann niður flötum beinum og glápti á gamla
manninn. Hann hefði gjarna viljað taka upp fyrir hann
blekbyttuna, en var svo máttvana að hann gat helst ekki
hreyft sig. Og gamli maðurinn glápti á drenginn, og
Kjammi fór að halda að hann myndi aldrei ætla að segja
nokkurt einasta orð. Eftir stundarbið tók karlinn upp
blekbyttuna. Eftir það glápti hann aftur á drenginn og
sagði svo.
— Hvað ert þú?
— Jeg heiti Jón og strákarnir kalla mig Kjamma.
— Nei, nei, sagði gamli maðurinn. Jeg meina hvað ert
þú. Jeg sagði hvað, ekki hver. Þú ert þó ekki strákur,
Skotar hlæja yfirleitt að þjóðunum og hjólreiðamönnun-
skrítlum, sem birtast um þá í um?
Nú varð vandræðaleg þögn.
Svo sagði hann: „Mig langar til
að tala við yður um það, sem
okkar fór á milli hjá prestin-
um. Jeg er hræddur um að þjer
hafið fengið það álit á mjer þá,
að jeg sje dóni. En jeg dró yð-
ur aftur inn í húsið vegna þess
að óviðkomandi hlustaði á okk-
ur, sem aldrei skyldi verið
hafa“.
Þá opnaði hún handtöskuna
sína og tók upp úr henni knipl-
ingum kögr^ðan vasaklút og
rjetti honum: „Að þessu sinni
get jeg gefið yður minjagjöf",
sagði hún. „Jeg var dauðhrædd
um það, að þjer munduð álíta
mig vanþakkláta, en jeg segi
yður alveg satt, að þá hafði jeg
ekkert til að gefa yður“.
„Þakka yður fyrir, ungfrú
Agnes. Mjer þykir sannarlega
vænt um þetta“. Svo hló hann
ofurlítið: „Finst yður ekki að
við sjeum barnalega róman-
tískir hjer syðra?“
„Nei, mjer finst þetta fall-
egt“, sagði hún. „En nú verð
jeg að fara. Fólkið verður hrætt
um mig og hershöfðinginn er
vís til að senda heilan herflokk
á stað að leita að mjer. Það
fyndist mjer barnalegt og
heimskulegt. Jeg vil ekki að
menn álíti mig neinn fáráð-
ling“.
„Komuð þjer hingað ein?“
spurði hann.
„Nei, Cesar var með mjer og
svo ekillinn“.
„Var enginn varðmaður með
yður?“
„Nei“.
Það var auðsjeð að honum
hnykti við. „Þetta megið þjer
aldrei gera. Það er stór hættu-
legt. Komuð þjer í vagni?“
Hún hló: „Jeg veit ekki
hvað þið kallið það hjer syðra.
Það er eitthvert gálgatimbur,
sem Cesar útvegaði“.
Svo varð hún alvarleg og
sagði: „Þeir gerðu aðsúg að
okkur. Einn maður stökk upp
i vagninn".
blöðunum. Síðast í morgun hló
einn yfir öxlina á samferða-
manni sínum að skoskri skrítlu.
★
Rússinn: — Hvers vegna
hjólreiðamönnunum?
Bretinn: — Ja, hvers vegna
vestrænu þjóðunum?
„Jeg ætla að verða yður sam-
ferða“, sagði hann.
„Nei, það megið þjer ekki
gera. Það gæti verið að ein-
hver þekti yður“.
Hann hló: „Jeg hefi gengið
eftir endilöngu Royal Street í
rökkri án þess að nokkur mað-
ur þekti mig“.
„En jeg get ekki þegið þetta
af yður, Mac Tavish. Mjer er
engin hætta búin. Jeg þarf ekki
annað en segja að jeg sje
frænka hershöfðingjans“.
„Það er ekki mikil vernd i
því. Það eru altof margir menn
hjer í New Orleans, sem ekki
mundu skeyta því hætis hót að
þjer eruð frænka hershöfðingj-
ans. Og hjer eru altof margir
menn, sem mundu vilja leika
yður grátt einmitt vegna þess
að þjer eruð frænka hershöfð-
ingjans“. Hann lagði höndina
mjúkt á handlegg hennar.
„Hlustið þjer nú á. Ástandið
hjer í New Orleans versnar með
degi hverjum. Nú vita margir
að Silfurspónn verður kvaddur
heim, svo að þeir þurfa ekki að
óttast hann. Nei, jeg kem með
yður, ungfrú Agnes. Þjer þurf-
ið ekki að vera hrædd mín
vegna. Jeg er vopnaður og jeg
geí varið mig“.
Kínverjar eru hæglátir og
úrræðagóðir menn. Dag nokk-
urn kom maður í kínverskt
þvottahús og spurði eftir þvott-
inum sínum. Er honum var
fenginn pakkinn, tók hann eft-
ir kínverskum bókstöfum, sem
skráðir voru á hann.
-— Þetta er nafnið mitt, geri
jeg ráð fyrir, sagði hann og
benti á stafina.
— Nei, lýsing yðar, svaraði
Kínverjinn hljóðlega: Lítill,
ljótur maður, rauðeygður, tann-
laus.
★
Það er löng biðröð fyrir utan
bíóið. Eldri maður kemur gang-
andi, gengur fram með allri
röðinni og tekur sjer stöðu
meðal hinna fremstu.
Lögregluþjónn gengur til
hans og segir honum, að hann
verði að stilla sjer upp aftast
í röðina.
— Það get jeg því miður
ekki, svarar maðurinn, það
stendur einhver aftast.
★
Rússinn: — Þetta er alt vest-
rænu þjóðunum að kenna.
Bretinn: — Já, vestrænu
★
Þjóðverji nokkur hafði kom-
ið með járnbrautinni til Oslo á
stríðsárunum og geymt tösku
sína á stöðvarpallinum, meðan.
hann skrapp til að hringja. Þeg
ar hann kom aftur var taskan
horfin, og Þjóðverjinn kærði
þetta fyrir stöðvarstjóranum.
—• Norðmenn eru heimsins
mestu þjófar o.s.frv. o.s.frv.
Ungur Norðmaður, sem var
viðstaddur, er þessu fór fram,
sneri sjer að þeim þýska og
sagði:
— Yður ferst að kvarta. Jeg
var nýlega í Hamborg og brá
mjer inn í símaklefa til að
hringja. — Þegar jeg kom út
aftur, var bæði taskan mín og
járnbrautarstöðin horfin.
★
Söfnuðurinn veitti því eftir-
tekt, að gömul kona í kirkjunni
hneigði sig í hvert skifti og
nafn djöfulsins var nefnt. Að
guðsþjónustunni lokinni, spurði
presturinn hana, hverju þetta
sætti.
— Æ, svaraði hún, kurteisi
kostar ekki peninga, og enginn
veit sína æfina fyr en öll eiþ