Morgunblaðið - 23.11.1947, Síða 10

10
MORGUNBLAÐIÐ
\
Súnnuda^ur 23. nóv. 1947
MÁNADALUR
si d Idóacja eptir J}acl? cJdondo
n
63. dagur
„Nei, nei“, sagði Saxon. „En
jeg þræði myrkustu göturnar,
til þess að nágrannarnir sjái
ekki hvað jeg ber heim. Komdu
með mjer“.
„Jeg má það ekki, Saxon.
Mig langar mikið til þess, en
jeg má það ekki. Jeg þarf að
fara til San Francisko með
næstu lest. Jeg kom beint heim
an frá þjer en þar var dimt
og alt lokað og læst. Billy er
víst inni enn?“
„Já, en hann losnar á morg-
un“.
„Jeg las um þetta í blöðun-
um“, sagði Mary og gáði aftur
fyrir sig. „Jeg var þá í Stock-
ton“. Svo breytti hún um mál-
róm. „Þú liggur mjer vonandi
ekki á hálsi fyrir þetta? Jeg
mátti ekki hugsa til þess að
fara að vinna aftur. Jeg var
úrvinda og jeg hefi aldrei ver-
ið á marga fiska. Heimurinn
er viðbjóðslegur. Þú trúir því
máske ekki. En þú veist ekki
um þúsundasta hlutann af allri
þeirri viðurstygð, sem til er í
heiminum. Ó, jeg vildi að jeg
væri dauð. Jeg vildi að jeg væri
dauð og laus við þetta allt sam
an. Nei, nú má jeg ekki vera
að tala við þig lengur. Jeg heyri
hvininn í lestinni. Jeg verð að
flýta mjer. Má jeg koma
seinna?“
„Ertu aldrei til“, var kallað
með þrumandi karlmannsrödd
í myrkrinu á bak við þær. Og
út úr myrkrinu kom maður.
Saxon sá undir eins að það var
ekki verkamaður. En þrátt fyr-
ir sín fínu föt, stóð hann langt
fyrir neðan hvern verkamann.
„Jeg er að komá. Bíddu and
artak“, sagði Mary.
Saxon heyrði það á málrómi
hennar að hún var hrædd við
manninn.
í þegar hann datt niður í frá-. þar allt kjötið og smjörið og
renslispípuna. I hellti seinast öllu úr kaffipok-
En morguninn eftir skreið anum þar yfir. Svo bar hann
Saxon inn undir svelginn, skrúf steikarpönnuna út í garð og
aði lokann af og náði í pening
inn. Hún gerði það vegna Billy.
fleygði öllu saman í sorptunn-
una. Og þegar hann kom inn
Hann hafði víst ekki fengið hellti hann úr kaffikön'nunni
neinar kræsingar í fangelsinu,
og það var hryllilegt að bera
honum skelfisk og þurt brauð
eftir þrjátíu daga fangakost.
Hún vissi að honum þótti gott
að hafa smjör ofan á brauðið
og smyrja þykt. Og honum
þótti bauti allra mata bestur,
ef hann var steiktur á þurri
pönnu. Og svo þótti honum gott
að fá kaffi á eftir, reglulega
sterkt kaffi.
Klukkan var rúmlega níu
þegar Billy kom heim. Hún
hafði farið í fallegustu treyj-
una sína til þess að taka á mófi
honum. Og hún hafði hlaupið
á móti honum út á götu til þess
að fagna honum, ef hún hefði hreinan disk fyrir hann og var
ekki sjeð að krakkarnir úr ná- byrjuð á því að steikja kar-
grenninu stóðu þar í hóp og! töflur.
svelginn.
„Hvað áttu mikið eftir af
þessum peningum?" spurði
hann svo.
Saxon náði í budduna sína og
taldi upp úr henni.
„Þrjá dollara og áttatíu
cent“, sagði hún og rjetti hon-
um peningana, „jeg borgaði
fjörutíu og fimm cent fyrir
kjötið“.
Hann leit á peningana og
taldi þá. Svo stóð hann á fæt-
ur og gekk fram að dyrunum.
Hún heyrði að hann fleygði pen
ingunum út á götu. Þegar hann
kom inn aftur hafði Saxon sett
gláptu á hann eins og naut á
nývirki þegar hann gekk heim
að húsinu. En hún opnaði fyrir
„Ekkert er of gott fyrir okk-
ar, Saxyr“, sagði hann þá. „En
honum og hann lokaði á eftir' Þessum mat gat jeg ekki kom-
. \
„Jeg verð að fará, Saxon“,
sagði Mary. „Vertu sæl“. Svo
leitaði hún í hanska sínum og
þegar hún rjetti fram höndina
og Saxon tók í hana, fann hún
að volgri mynt var stungið í
lófa sjer. Hún vildi ekki taka
við.
„Gerðu það fyrir mig“, sagði
Mary. „Gerðu það vegna þess
hvað við vorum góðar vinkon-
ur. Það kemur máske að því
að þú getur gert mjer stærri
greiða. Nú verð jeg að fara.
Vertu sæl“.
I sama bili slepti hún. sjer.
Hún fór að hágráta og faðm-
aði Saxon að sjer, en stóru f jöðr
in í hattinum hennar rakst í
spýtnakippið og brotnaði. Svo
sleppti hún Saxon aftur og stóð
þarna skjálfandi fyrir framan
hana.
' „Hvað er þetta, ætlarðu ekki
að koma?“ drundi í manninum.
> „Ó, Saxon“, veinaði Mary og
svo hljóp hún á stað.
Þegar Saxon var komin heim
og hafði kveikt, leit hún á pen-
inginn. Það var fimm dollara
silfúrpeningur og það var stór-
fje. Hún hugsaði um Mary og!
ókunna manninn. Þarna var^
enn einn svartur blettur á Oak- j
land. Borgin hafði komið Mary
í hundana. Og hún átti ekkert,
gott í vændum. Slíkar stúlkur
lifðu sjaldnast meira en fimm
ár hafði hún heyrt. Hún leit á
peninginn og fleygði honum svö
í svelginn og hún heyrði glamra'
ið niður. Hann var viðbjóðs-
legur“.
Hún bar á borð steiktar kar-
töflur, þurt brauð og vatnsglas.
j Hann horfði grunsamlega á
Hann hafði ekki fengið morg það.
unmat og hann langaði ekki í
sjer með því að reka mjöðm-;
ina í hurðina, því að hendurn- ,
ar höfðu nóg að gera að faðma
Saxon. I
neitt, nema að vera hjá henni.
Á leiðinni hafði hann komið við
„Þjer er alveg óhætt að leggja
þjer þetta til munns“ máelti
hjá rakara og látið raka sig og|hún Þrosandi
lofað að borga það seinna. Hann
hafði orðið að ganga alla leið,
því að hann átti ekki fyrir fari
með strætisvagni. Og nú vildi
Hann leit einkennilega á
hana eins og hann grunaði að
hún væri að darga dár að sjer.
Svo settist hann við borðið og
hann helst af öllu fara í bað og í andvarpaði' En jafnharðan
skifta um föt. Hann var ekki stökk hann á f!etur °§ faðmaði
orðinn þriflegur eftir mánaðar hana síer-
innivist. „Jeg skal borða rjett bráð-
Þegar þessu var lokið kom um“, sagði hann, „en jeg verð
hann fram í eldhús og horfði' að tala við þig fyrst. „Það ligg
á hana meðan hún var að mat- j ur heldur ekkert á því að vatn
reiða. Svo rak hann augun í ið er ekki eins og kaffi að það
spýturnar og spurði hvernig á1 skemmist við að standa og
þeim stæði. Hún sagði honum ! kólna. Sjáðu nú til. Þú ert það
þá allt af Ijetta um sína hagi, eina, sem jeg á í þessum heimi.
hvernig hún hefði brotist áfram J Og mjer þykir vænt um það
að þú skyldir ekki verða hrædd
við mig núna. En nú skulum
við ekki hugsa meira um Mary.
Jeg kenni sárt í brjósti um hana
og jeg vorkenni henni engu síð
ur en þú. Jeg skyldi gjarna þvo
fætur hennar ef það væri til
einhvers gagns. Og jeg skyldi
fúslega lofa henni að vera
hjerna hjá okkur, sofa hjer og
án þess að þiggja hjálp hjá fje- ■
legi hans. Og svo sagði hún hon
um frá því að hún hefði hitt
Mary kvöldið áður. En hún
mintist ekki á fimm dollarana.
Billy var í þann veginn að
stinga fyrsta kjötbitanum upp
í sig, en hætti við það og leit
á hana með svo ógurlegu augna
ráði að hún varð dauðhrædd.
„Þú hefir fengið peninga hjá borða við sama borð og við. En
henni til þess að kaupa þetta
kjöt“, mælti hann hægt og á-
sakandi. „Þú áttir enga peninga
og þú hafðir ekki lánstraust hjá
slátraranum, og samt er hjer
kjöt á borðum. Á jeg ekki koll-
gátuna?“
Saxon varð niðurlút. Hún sá
að hann breyttist. Það kom
þessi hræðilegi svipur á hann
eins og þegar hann fleygði leigj
andanum á dyr.
„Hvað hefirðu keypt fleira?“
spurði hann kuldalega, en ekki
af neinum þjósti.
Saxon náði sjer undir eins.
Við hverju öðru var að búast
hjer í Oakland. Þetta var svo
sem eftir öðru. Og á þessu hlaut
að ganga þangað til þau legðu
upp frá Oakland og hefði borg
ina að baki.
„Jeg keypti kaffi'og smjör“,
sagði hún.
Hann hellti úr kaffibollunum
þeirra í steikarapönijuna, setti
jeg vil ekki sjá það, sem hún
hefir unnið sjer inn. Og þar
með búið. Við skulum ekki tala
meira um hana. Við skulum
tala um okkur sjálf og enga
aðra. Við eigum að hugsa um
okkur. Þú skalt aldrei framar
þurfa að óttast mig. Jeg veit
að jeg þoli ekki viský og þess
vegna ætla jeg aldrei framar
að bragða það. Jeg hefi verið
vitlaus og ekki breytt við þig
eins og mjer bar að gera. En
nú er því lokið. Það skal aldrei
koma fyrir framar. Jeg var of
uppstökkur. Skapið hljóp með
mig í gönur eins og svo oft
áður. En úr því að maður getur
haldið skapinu í skefjum í
skefjum í hnefaleik, þá er það
synd og skömm að halda því
ekik í skefjum gagnvart kon-
unni sinni. Jeg gat ekki að
þessu gert, það kom yfir mig
eins og þruma, vegna þess að
jeg get ekki sætt mig við það.
GULLNI SPORINN
140
Meðan á ollu þessu stóð sáum við þess engin merki,
að eftir okkur hefði verið tekið í Gleys. Porthurðin var
lokuð, hlerar fyrir öllum gluggum og engan reyk lagði
upp úr reykháfunum. Þetta hafði þau áhrif á okkur, að
við eins og óafvitandi lækkuðum róminn, og Ned Mast-
ers, sem gekk við hliðina á mjer, hvíslaði:
„Ef einhver sæi okkur, mundi hann halda, að við vær-
um að fara til jarðarfarar".
„Og ekki er víst, að honum skjátlaðist“, svaraði jeg.
Er við komum að portinu ,hringdi jeg bjöllunni. Mjer
til mikillar undrunar, var hurðin opnuð aðeins andartaki
seinna.
„Gangið þið inh, gott fólk, gangið inn fyrir. Þetta er
dagur sorgar og kveinstafa — en verið samt velkomin“.
Þannig heilsaði gamli maðurinn mjer, sem við fyrstu
heimsókn mína hafði lokið upp porthurðinni.
„Er Tingcomb heima?“ Með þessum orðum hjálpaði jeg
Ðelíu af baki og fekk hestinn í hendur hestasveini, sem
sat skammt frá okkur.
i
Sá gamli hristi1 höfu.ðið, andvarpaði og rölti svo yfir
húsagarðinn, en við hin fylgdum í humátt é eftir. Við
dyrnar á húsinu sneri hann sjer við.
„Hjer er nóg af mat handa þeim, sem svangir eru“,
sagði hann, „og auk þess ágætis vín. O, hvílíkur sorgar-
dagur!“
Hann strauk sjer um augun og gekk á undan okkur inn
í stóran sal. Á veggjunum hjengu málverk, en á miðju
gólfi stóð stórt borð hlaðið allskonar krásum. Við borðið
sat svartklæddur, síðhærður maður. Hann leit upp, þeg-
ar við komum inn, en leit svo strax niður og byrjaði að
borða, um leið og hann andvarpaði þunglega.
„Takið til matarins, gott fólk“, sagði gamli maðurinn.
„Sá, sem nú hefur kvatt okkur, getur jú ekki notið þess,
sem hann lætur eftir sig“.
— Vertu ekki svona regings-
legur og montinn, Sófús minn,
ÞaS eru fleiri en þú,' sem geta
leikið á munnhörpu.
★
• — Heldurðu að það sje satt,
að maður geti orðið vitlaus af
ást?
— Já, annars myndi enginn
gifta sig.
★
Maður nokkur hældi sjer
mjög af því, hve góðir stofnar
stæðú að honum. Þreyttist hann
aldrei á að vegsama forfeður
sína.
— Þú minnir mig á óupp-
tekna kartöflu, sagði kunningi
hans eitt sinn við hann.
— Nú, hvernig ætlarðu að
skýra það?
— Það besta af þjer er graf-
ið í jörðu.
★
Keller prófessor var orðlagð
ur fyrir gleymsku og viðutan -fiiiiiiiiiiiiiimciiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiHiiiiiimiiiiiiiiiiiui
hátt. Eitt sinn, er hann var á
leið heim til sín gleymdi hann,
hvar hann átti heima.'Prófess-
orinn vjek sjer því að manni á
götunni .og spurði hann að því,
hvort hann vissi hvar Keller
prófessor ætti heima.
— En þjer eruð sjálfur Kell-
er prófessor, sagði maðurinn
undrandi.
— Það veit jeg vel, sagðí
Keller, jeg var ekki að spyrja
yður að því hver jeg væri, held
ur hvar jeg ætti heima.
★
Kristín Svíadrottning sló eitt
sinn hinum fræga málfræðingi
Vossius gullhamra með því að
segja að hann vissi ekki ein-
ungis, hvaðan öll orð væru
runnin, heldur vissi hann einn-
ig, hvert þau færu.
★
— Hversvegna ferðu ekki
heim til þín?
— Konan mín verður reið við
mig.^og þá er hún ekkert lamb
að leika sjer við, lagsmaður.
— Hversvegna verður hún
rpið við þig?
— Af því að jeg kem ekki
heim.
9
tiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiitiii*iiiiiiiiiiiiiiiii«aiiiiiiliitiniii»»i«
| Önnumst kaup og lölu |
FASTEIGNA
| Málflutningsskrifstofa
! Garðars Þorsteinssonax og f
I Vagns E. Jónssonar
Oddfellowhúsinu f
Símar 4400. 3442, 5147.