Morgunblaðið - 15.04.1948, Qupperneq 6

6
Fimmtudagur 15. apríl 1948.
* < i f
..... .. —
Útg.: H.f. Árvakur, Reykjavík.
Framkv.stj.: Sigfús Jónsson.
Ritstjóri: Valtýr Stefánsson (ábyrgSarm.).
Frjettaritstjóri: ívar Guðmundsson.
Auglýsingar: Árni Garðar Kristinsson.
Ritstjórn, auglýsingar og afgreiðsla:
Austurstræti 8. — Sími 1600.
Áskriftargjald kr. 10,00 á mánuði, innanlands,
kr. 12,00 utanlands.
í lausasölu 50 aura eintakið. 75 aura með Lesbók.
Það kemur á daginn
FYRIR nokkrum dögum birti Tmíinn enn eina skætings- og
óþverragrein, í garð þeirra manna, sem staðið hafa að ný-
sköpun atvinnuveganna, frá því haustið 1944. Tala slíkra
Tímagreina er legíó, eins og menn vita.
Aðfinnslunum er að sjálfsögðu fyrst og fremst beint að
Sjálfstæðismönnum. En þeir mega vel við una, eir.s og hjer
l.efur margoft verið bent á. Söngurinn úr Framsóknar'ner-
búðunum, um nýsköpun atvinnuveganna, hefur frá öndverðu
verið Framsókn til minkunar. Og svo mun veroa, alla þá
stund á meðan hann stendur yfir, og lengur.
Hitt var það, að ýmsir hafa talið, að Tímamenn fæn. ao
sjá, að fjandskapurinn við nýsköpunina og Nýbyggingar-
ráð, væri þeim sjálfum síður en svo hentugur, eða þeim til
framdráttar á nokkum hátt.
Síðustu aðfinnslur Tímans í garð Nýbyggingarráðs, beind-
ust að því, að leyft hefði verið að flytja inn of marga vöru-
flutningabíla til landsins, eða einkum til manna, sem stunda
akstur hjer í Reykjavík. Var gerð grein fyrir þessum þætti
starfsins hjer í blaðinu í gær, með þeim hætti, að skætingur
Tímans varð að engu, eins og fyrri daginn.
1 hinni umræddu Tímagrein segir m. a. svo, að ráðstafanir
Nýbyggingarráðs, hafi „leitt af sjer margskonar óheilbrigði
5 atvinnustarfsemi þjóðarinnar, sem er nú sem óðast að
koma á daginn.“
Rjett væri í tilefni þessara orða, að leiða athyglina snögg-
vast að því, sem einmitt „er nú sem óðast að koma á dag-
inn“ viðvikjandi ráðstöfunum þeirra manna, sem að nýsltöp-
uninni hafa staðið frá öndverðu. Og er þá fyrst til að taka,
hver er reynslan af hinum nýju togurum, sem nú eru komn-
ir, og komnir eru í notkun.
Það hefur sem kunnugt er „komið á daginn' að hinir
nýju togarar, sem keyptir voru fyrir inneignirnar, er safn-
ast höfðu í Englandi, eru hin langbestu veiðiskip sem hingað
hafa komið.
Að afli þessara togara er miklum mun meiri, en afli gömlu
togaranna að jafnaði reynist. — Svo rekstur hinna nýju
togara er mikið hagkvæmari, en rekstur þeirra eldri, þar
sem jafnvel er hægt að veiða alt að því helmingi meira, á
hin nýju skip, en veiðist á sama tíma á hin gömlu.
Það hefur komið á daginn, að þessi nýju og glæsilegu
veiðiskip, sem íslendingar eignuðust, vegna þeirrar forgöngu,
sem fyrv. stjóm tók upp í þessum málum, með forystu
Sjálfstæðismanna, em svo góð, að breskir útgerðarmenn
eiga sjer nú ekki aðra ósk heitari, en einmitt að svona skip
hefðu fallið þeim í skaut. En samið var um smíði á togur-
um þessum, áður en breskir útgerðarmenn gerðu verulegar
skipapantanir við skipasmíðastöðvamar þar í landi.
Það hefur ennfremur komið á daginn, að ef við Islend-
ingar hefðum látið það dragast vitundarögn, að panta þessi
skip, þá hefðu þau orðið mun dýrari, svo miklum fjárhæð-
um nemur.
Og enn hefur það komið á daginn, eins og útflutnings-
skýrslur síðustu mánaða sýna, að helsta vohin til þess, að
útflutningur okkar geti náð þeirri upphæð, sem áætluð var
um áramótin, byggist fyrst og fremst á veiðiafköstum þess-
ana skipa.
Þá hefur enn eitt „komið á daginn' í sambandi við þetta
rnál: Að annaðhvort vita Tímamenn ekkert um það, sem
er að gerast í atvinnumálum þjóðarinnar, og skrifa því
eins og álfar út úr hól um það, að ráðstafanir Nýbygging-
anráðs sem þessar, „leiði af sjer óheilbrigði í atvinnuveg-
um þjóðarinnar" ellegar þeir eru enn í dag á þeirri skoðun,
sem faðir Tímans kendi þeim í gamla daga, að hægt væri
að fá fólk til að trúa öllum fjandanum, ef ósannindin væru
endurtekin nægilega oft.
En slíkar áróðursaðferðir eru gagnslausar. Það ættu
Tímamenn að skilja, þegar reynslan af þrjátíu togurum
rekur hinar endurteknu blekkingar ofan í þá, jafnóðum og
þeir láta þær frá sjer fara.
Slíkur fáv;::legur áróður; kemur engum í koll nema þeim
sjálfum, er hann flytjá. 1;' ý
tí O RG UtN B L A » l Ð
4

\MkuéJÚi óLrifar:^ %
ÚR DAGLEGA LÍFINU
Sokkurinn í
umslaginu.
ÞESSUM DÁLKUM berast
nar^Akonar brjef daglega.
>tutt brjef og löng, vei sKriíuð
irjef og illa skrifuð brjef, vjel-
ituð brjef og handskrifuð
rjef. — En í gær kom brjef,
em var ólíkt öðrum, því í því
'ar einn Nylonsokkur. Nú, ætli
>að sje nú einhver, sem heldur
ið Víkverji sje einfættur kven-
naður, hugsaði jeg með mjer,
3r jeg tók upp umslagið.
En er jeg hafði lesið brjefið,
sem sokknum fylgdi var Ijóst
að sokkurinn Var sýnishorn á
því hvernig gert er við nylon-
sokk á viðgerðarstofu hjer í
bænum fyrir 16 krónur í pen-
ingum.
Til þess að hafa vaðið fyrir
neðan mig fór jeg með sokkinn
til kvennasíðuritstjórans og þar
fjekk viðgerðin þann dóm, að
hún væri óhæf í alla s-taði. Ekki
boðleg fyrir eina krónu, hvað
þá 16.
«
Engin leiðrjetting
fjekst.
KONAN, sem solckinn sendi
segist ekki hafa fengið neina
leiðrjettingu sinna mála í við-
yerðarstofunni. Annaðhvort að
taka sokkinn og greiða 16 krón
'ir eða taka hann ekki. Og
það var um það, sem jeg ætl-
aði að skrifa.
Til landsins hafa flust furðu-
legustu vjelar, sem gera við
lykkjuföll á silkisokkum
kvenna, eða önnur slysagöt og
gera bá eins og nýja. Allmarg-
ar viðgerðarstofur eru í bæn-
um, sem taka að sjer að gera
við kvensokka og flestar gera
bað vel, eftir því sem best verð
ur s.ieð. En mannanna verk eru
misjöfn og altaf geta mistök
komið fyrir og svo hefir verið
um viðgerðina á sokkunum,
sem hjer um ræðir.
En þá var ekkert fyrir við-
gerðarstofuna að gera annað
en að viðurkenna mistökin og
biðjast afsökunar í stað þess
að heimta fullt gjald fyrir svo-
nefnda viðgerð.
Og nú verða lefðindi.
OG NÚ VERÐA leiðindi út
úr þessu. Forstöðukonur allra
sokkaviðgerðarstofa í bænum
— nema einnar — mótmæla og
segja að þetta hafi ekki komið
fyrir hjá sjer. Jeg hefi einu
sinni áður minst á sokkavið-
gerðir, sem voru til skammar
og hafði mestu óþægindi af.
En þær sokkaviðgerðir, sem
gera vel þurfa ekkert að ótt-
ast. Kvenfólkið mun vita hverj
ar það eru og hinar, sem illa
gera fá ábyggilega að fir.na fyr
ir því i tapi á viðskiftavinum,
að þær gera ekki eins og þær
eiga að gera.
Misjafnar fata-
viðgerðir.
EN ÞAÐ er eins með fata-
viðgefðir yfirleitt, eins og
Sokkaviðgefðirnar, að þær eru
misiafnar. Sumar gera vel og
aðrar illa. Oft hefir „Daglega
lífið“ fengið brjef. þar sem far-
ið hefir verið.fram á, að deilt
yrði á þær viðgerðarstofur og
stofnanir, sem taka að sjer að
hreinsa föt, fyrir illa unnin
verk. En það, er ekki hæet að
elta ólar við slíkt. Það myndi
æra éstöðugan.
Það er ábyggilegt, að fólkið
finnur fljótt hvað að því snýr
og þeir, sem vandvirkir eru fá
mesta atvinnuna áður en lýkur,
en hinir missa viðskiftavini. -
•
Konan og prófessorinn.
KONAN, sem skrifar langa
brjefið um stjórnmál og fleira
og sem biður um heimilisfang
gamla þýska prófessorsins verð
ur að senda mjer nafn sitt og
heimilisfang til þess að jeg geti
komið heimilisfanginu til henn
ar, ef hún hefir þá áhuga fyrir
að fá það.
Og sú regla gildir enn, að
ekki eru birt brjef hjer í dálk-
unum, sem ekki fylgja nöfn
með.
•
Amerískt tóbak
og ávani.
SAMA SAGAN er að gerast
hjá mörgum tóbaksmönnum
nú, eins og í stríðinu þegar
énsk'ii sígárétturnar hættu að
flytjast til landsins. Sígarettu-
menn sverja og sárt við leggja,
að þeir skuli hætta að reykja,
úr bví að þeir fái ekki amer-
ískar sígarettur. Það sje engin
ánægja að því að reykja enskar.
Sama sögðu þeir er þær am-
erísku komu fyrst á markaðinn.
Fyrir stríð voru til hjer nokkr-
ar birgðir af amerískum sígar-
ettum, en þær gengu ekki út.
Það var ekki nema einn eða
tveir menn, sem vildu líta við
þeim.
Tóbaksreykingar eru ekki
nema ávani og eftir einn mán-
uð stendur reykjarstrókurinn
út úr öðrum hverjum manni,
sem sýgur að sjer Commander
og Players og hvað þær nú
heita ensku sígaretturnar og
fullvrða. að ameríska sígarettu
skuli þéir aldrei snertá!
Þetta er nú reynslan.
•
Fullyrðingar í
hugsunarleysi.
í BLAÐINU í dag er birt brjef
frá breskum manni, sem ber til
baka þær sögur, að breskir tog
arar hafi siglt fram hjá vjel-
bátnum ,,Björgu“ sem var í
hrakningum fyrir Suðurströnd-
inni. án þess að sinna neyðar-
merkjum bátsins. Þeir, sem eitt
hvað þekkja til veiða breskra
togara hjer við land vissu, að
þeir eru ekki að veiðum fyrir
Suðurlandi á þeim tíma, sem
Bjargar-menn lentu í hrakning
um sínum. En samt birtust
svæsnar árásir á breska sjó-
menn í blöðum og útvarpsfyr-
irlestrum og talað var hátt um
mapnúðarleysi breskra sjó-
manna.
Breskum sjómönnum, sem
fengu vitneskju um þessi skrif,
sárnaði mjög. Enda má margt
um breska sjómenn segja, ann-
að en það, að þeir sýni bleyði-
skap á sjó.
En nú er mál þetta upplýst
og beir útvarpsfyrirlesarar og
þeir blaðamenn, sem báru út
sögurnar um mannúðarleysi
breskra togarasjómanna, væru
menn að meiri, ef þeir tækju
aftur orð sin á sama vettvangi
og bau voru flutt.
MEÐAL ANNARA ORÐA
“ - “ “ Ejtir G. J. Á. ■■ - - - ———»—“——”—»—-————- ■» - - - «
Reykjavík er orðin stórborg.
Eeykvíkingar eru hættir
að rata um bæinn sinn.
ÞAÐ ER engum blöðum um
það að fletta, að Reykjavík er
orðin stórborg. Hún er komin
á kortið, ef þannig mætti orða
það, og erlendis eru sæmilega
greindir menn yfirleitt hættir
að spyrja hver þessi „Rekkja-
vik“ sje, þegar minnst er á
höfuðstað landsins.
Borgin ber þess líka öll merki
að hún er búin að slíta barns-
skónum. Hún skiptist til dæmis
stöðugt meir í hverfi, og þeir
borgarar eru orðnir alls ekki
svo fáir, sttn hvergi kunna við
sig nema í einhverjum einum
og sjerstökum hluta bæjarins.
Orðin vestur- eða austurbæ-
ingur eru orðin fullt eins al-
geng og Reykvíkingur, og alíir
lofsyngja sinn helming bæjar-
ins og halda því fram að hann
sje „eini hvíti bletturinn í borg
inni“.
ASI OG ÓÞOLINMÆÐI
Fólkið ber það líka með sjer,
að bærínn þess er orðinn stór-
borg. Það er kominn stórborg-
arbragur yfir það — þessi asi
og óþolinmæði, sem virðist, auð-
kenna alla þá staði, þar sem
mikill mannfjöldi starfar, býr
og skemmtir sjer. Þetta er sjer-
staklega áberandi á aðalgötun-
um um hádegisbilið, þegar hálf-
ur bærinn virðist vera á harða-
hlaupum og allir hugsa um það
eitt að ná heim til sín sem
fyrst og allra fyrst.
* •
SKEMMTANALÍFID
Skemmt.analífið er lika byrj-
að að fá á sig blæ stórborgar-
lífsins. Dansleikir á hverju
kvöldi eru orðnir sjálfsögð stað-
reynd og segja má að ekkert
skorti á söngleikana og aðrar.
skemmtanir hjer í Reykjavík.
Sannast að segja liggur við að
skemmtikraftarnir sjeu farnir
að gefa það oft kost á sjer, að
bæjarbúar hafi ekki orðið und-
an að sækja sanikomur þeirra
og klappa þeim lof í lófa. Mað-
ur þarf ekki annað en líta í
dagblöðin, til þess að sannreyna
þetta — það kvöld kemur vart
fyrir, sem maður getur ekki val
ið á milli fjölda misjafnlegra
góðra skemmtana. Það virðist
jafnvel svo komið, að okkar
ágætu skemmtikröftum nægi
ekki kvöldið til, því þeir eru
farnir að bjóða bæjarbúum að
hlusta á sig og horfa um mið-
nætti.
• •
NAKTI NÁUNGINN
Og þó er eins og það loði
altaf við Reykjavík, að hún
verði aldrei svo stór, að „allir
viti ekki allt um alla“. Það má
segja, að hundur hnerri ekki
svo, að hálfur bærinn viti það
þegar í stað. og þegar sögurnar
eru ekki fýrir fiendi, eru • þær
smíðaðar i tugafali. Nakti ná-
unginn, sem var að hrella íbú^-
ana;í einu bæjarhverfinu hjer
Framh. á bls. 8