Morgunblaðið - 18.03.1949, Blaðsíða 1
36. árgangur.
64. tbl. — Föstudagur 18- mars 1949,
Prentsmiðja Morgunblaðsins
Ummælð Spaak um Aflanfshafssáflmálann
Einka>keyti til Morgunblaðsins frá Reuter.
BRÚSSEL 17. mars. — Forsætisráðherra Belgíu, Paul Henri
Spaak, flutti í dag ræðu á fundi utanríkismálanefndar belgíska
þingsins um Atlantshafssáttmálann og lagði áherslu á það, að
sáttmálinn væri eingöngu „varnarsáttmáli, gerður í friðsamleg-
um tilgangi." Hann sagði, að sáttmálinn hefði aldrei reynst
nauðsynlegur, ef Sameinuðu Þjóðirnar hefðu getað starfað eðli-
lega. En Rússar hefðu sjeð fyrir því, að gera þau samtök óstarf-
hæf.
Til 20 ára
Hann kvað sáttmálann gilda
til 20 ára, en þátttökuþjóðir
gætu krafist endurskoðunár
hans eftir 10 ár. Litið yrði á
árás á eina af þátttökuþjóðun-
um sem árás gegn þeim öllum.
Öll þátttökuríkin yrðu þegar að
koma til hjálpar, ef ráðist yrði
á eitt þeirra. En hann kvað ekki
mælt svo fyrir í sáttmálanum,
að sú aðstoð þyrfti að vera hern
aðarlegs eðlis.
Engar hcrstöðvar
ó friðartímum
Þá sagði Spaak, að engin af
þátttökuþjóðunum veitti ann-
arri herstöðvar á friðartímum.
Hann kvað sáttmálann í fullu
samræmi við stofnskrá S. Þ. og
engin áhrif hafa á samninga' og samninga Breta og Rússa
Rússa og Frakka annarsvegar hinsvegar.
u varnanáHmáli gerS- HðFUBÁHERSLAN LÖGÐ Á SJER
ÍSLANDS 1 ¥!
-<s>
Síofnun b
iags rædd í næsfa mánuði
— af Bretum, Frökkum og Bandaríkjamönnum
Einkaskeyti til Morgunblaðsins frá Reuter.
I.ONDON, 17. mars. — Talsmaður breska utanríkisráðuneytisins
ljet svo ummælt i dag, að líklegt væri að utanríkisráðherrar
Bretlands, Bandaríkjanna og Frakklands myndu ræða um
Miðjarðarhafs-bandalag, er þeir hefðu undirritað Atlantshafs-
sáttmálann í Washington í næsta mánuði.
Engir sjerfræðingar.
Hann sagði, að engar ráðstaf
anir hefðu verið gerðar til þess
að senda sjerfræðinga með
bresku sendindfndinni til Mið-
jarðarhafslandanna, en breska
utanríkisráðuneytið VcFri enn LAKE SUCCESS, 17. mars:
að rannsaka möguleika á stofn
un Miðj arðarhafsbandalags.
Mál Mindszenfy fyrir
Allsherjarþingi S. i5
Engin orðsending.
Hann ltvað hvorki Grikki
nje Tyrki hafa sent Bretum
nýja orðsendingu um mál þetta
síðan gríski utanríkisráðherr
ann Constantin Tsaldaris og
tyrkneski utanríkisráðherrann,
Necme'ddin Sadak hefðvr verið
í London nýlega.
Fleiri flugvjelar.
LONDON — Bretar gera ráð fyrir að
hafa tvöfaldað þrýstiloftsflugv jela-
flota sinn á miðju árinu 1950.
Fulltrúi Boliviu á þingi S. Þ.
hefir borið fram tillögu þess
efnis. að mál Mindszenty kardí
nála verði lagt fyrir Allsherj-
arþingið, er það kemur saman
í Lake Success í næsta mánuði.
Sagði fulltrúinn, að mál kardí-
nálans væri algjört brot á
mannrjettindaskrá S. Þ.
— Reuter.
Nýjar tillögur í
Berlínar-deilunni
CAMBERRA. 17. mars: - Jos-
eph Chifley. forsætisráðherra
Astralíu skýrði þinginu hjer frá
því í dag, að „nýjar tillögur11
hefðu nú verið lagðar fram um
lausn Berlínar-deilunnar, en
hann kvaðst ekki að svo
stöddu geta skýrt nánar frá
því, i hverju þær væru fólgn-
ar.
Áður í dag höfðu hernáms-
yfirvöld Vesturveldanna í
Þýskalandi tilkynt, að hjer eft
ir gilti aðeins gjaldmiðill Vest-
urveldanna á hernámssvæðum
þeirra í Berlín. Væri ástæðan
sú, að störf nefndar þeirrar, er
Ðryggisráðið skipaði til þess að
vinna að lausn Berlínarvanda-
málsins, hefðu ekki borið neinn
árangur. — Reuter.
SEOU — Lögreglan hefir tilkynnt,
að 40 „leiðtogar vinstrimanna" hafi
verið handteknir hjer, eftir að áform
þeirr? um að drepa Rhee forseta fóru
út um þúfur.
Olympíuleikarnir 1936.
WASHINGTON — Bandaríkjaþing
hefir nú samþykkt að bjóða alþjóða
olyji’píunefridinni að olympíuleikarn
ir 1956 verði haldnir í Detviot í
Michigan-fylki i Bandaríkjunum. 1
Sameiginleg yfirlýsing
birt í Washington í gær
Einkaskeyti til Morgunblaðsins frá Reuter.
WASHINGTON 17. mars — Er Bjarni Benediktsson, utanríkis-
ráðherra íslands, hafði rætt við Dean Acheson, utanríkisráð-
herra Bandaríkjanna, á síðasta fundi þeirra um Atlantshafs-
sáttmálann í dag, gáfu þeir út sameiginlega yfirlýsingu.
í yfirlýsingu þessari kvaðst Bjarni Benediktsson hafa
lagt höfuðáhersluna á sjerstöðu íslands í viðræðntn
sínum við bandaríska utanríkisráðherrann. þar eð ís-
land væri með öllu vopnlaust land og þar væri enginn
her. Kvað hann Islcndinga ekki myndu fallast á neinar
erlendar hcrstöðvar í landi sínu á friðartímum.
-<í>
Breski herinn í Áhaba
fæt \\
Yfirlýsing ráðherranna var
á þessa leið:
FufSfrúadeild ítalska þingsins
ar I áflogum
UmræÖur um Atlanfshafssáffmálann í 40 kist.
Einkaskeyli til Morgunhlaðsins frá Reuter-
RÓM 17. mars — Nokkrir menn særðust lítillega í kvöld, er lög-
reglan dreifði hóp æpandi kommúnista, sem ætluðu að gera
aðsúg að fulltrúadeild ítalska þingsins. — Fyrr í dag sló í
bardaga í þinginu sjálfu er 50 þingmenn kristilegra demokrata
og kommúnista rjeðust hver gegn öðrum með ópum og óhljóðum.
Er það í annað sinn, sem til handalögmáls kemur, síðan um-
ræður um Atlantshafssáttmálann hófust í deildinni í gær.
3000 kaffibollar.
Umræðurnar höfðu staðið
samfleitt í 26 klst. kl. 5 í dag
og þá áttu enn 70 kommúnistar
og sósíalistar eftir að tala í 10
mínútur hver, svo að búist er
við að umræðunum ljúki ekki
fyrr en eftir 15 klst. í fyrsta
lagi. Áætlað hefir verið, að
þingmenn hafi þegar drukkið
3000 bolla af kaffi, til þess að
halda sjer vakandi.
Tap kommúnista.
Stjórnmálafrjettaritarar
benda á, að orsökin til hinnar
æðisgengnu baráttu kommún-
istanna gegn Atlantshafssátt-
málanum sje sú, að nú sje runn
in upp örlagastund fyrir flokk
þeirra í Italíu. Hann muni áreið
anlega stórtapa fylgi nú, þegar
augljóst þykir að Ítalía taki þátt
samstarfi hinna vestrænu lýð-
Sameiginleg yfirlýsing.
„Tilgangurinn með för ís-
AMMAN, 17. mars - Tilkynnt lenska utanríkisráðherrans og
var hjer í dag, að fleiri bresk-| starfsbræðra hans fil Washing
ar hersveitir og meiri birgðir ton var sá* að afla “PPlýsinga
fyrir breska herinn hefðu kom '1 sambandi við væntanlegt At-
ið til hafnarborgarinnar Aka- lantshafsbandalag, er nauðsyn
ba, í Suður-Transjordaníu legt er fyrir íslensku ^órnina
og Alþingi að hafa til' grúnd-
vallar, er tekin verður ákvörð
un um afstöðu íslands til At-
lantshafssáttmálans.
„Islenski utanríkisráðherr-
ann og starfsbræður hans ann-
ars vegar og bandaríski utan-
ríkisráðherrann og ráðgjafar
hans hins vegar hafa rætt eðli
og tilgang væntanlegs sáttmála
af fullri hreinskilni.
Tilgangurinn að varðveita
friðinn.
„Utanríkisráðherra Banda-
ríkjanna lagðj áherslu á það,
að tilgangur sáttmálans væri
eingöngu sá, að varðveita frið-
inn í heiminum og benti á, að
sáttmálinn væri gerður í fullu
samræmí við stofnskrá hinna
Sameinuðu þjóða.
Sjerstaða íslands.
„Utanríkisráðherra íslands
skýrði sjerstöðu þá, sem Island
hefir, þar sem þar er enginn
her og sagði, að Islendingar
myndu ekki fallast á neínar
erlendar herstöðvar í landi
sínu á friðartímum“.
Bjarnj Benediktsson tjáði
blaðamönnum í dag, að hann
hefði fengið allar nauðsynlegar
upplýsingar í sambandi við
sáttmálann. Hann vildi ekkert
um það segja, hvað hann mynd,i
ráðleggja íslensku stjórninni í
máli þessu.
j ræðisþjóða. en ekki er talinn
'nokkur vafi á því, að þátttaka
, Ítalíu í Atlantshafssáttmálanum
muni samþykkt að umræðum
loknum.
' Áflogin.
Áflogin í fulltrúadeildinni í
j dag brutust út þegar kommún-
| istaþingmaður tilkynnti. að
jeinn maður hefði látið lífið í
óeirðum í Terni, 80 km. fyrir
norðan Róm. Kommúnistar
æptu þá heróp: „Morðingjar!
Glæpamenn!“ Demokratar stóð
ust ekki slíkar svívirðingar og
á næsta andartaki logaði öll
þingdeildin í áflogum. Kven-
þingmenn kommanna gengu
sjerlega vel fram í því, að hella
ókvæðisorðum yfir forsætisráð-
herrnan, de Gasperi. Leið góð
stund áður en tókst að stilla
til friðar á ný.
Gore látinn.
WASHINGTON — Thomas P. Gore
er nýlátinn 78 ára að aldri. Hann
var öldungardeildarþingmaður þryu
kjörtimabil, enda þótt hann hefði ver
ið blindur frá barnæsku.