Morgunblaðið - 20.09.1949, Síða 5
Þ iðjudagur 20. sept. 1949
MORGV!\BLA*IÐ
5
Ifstaða þjóðanna til pundsins
Frh. af bls 2.
IVerða 14,54 sænskar krónur
jafngildar sterlingspundi sem
fyrr. Dollari var áður jafngild
far 3,60 s- kr., en er nú skráður
á 5,18 sv. kr.
JDANMÖRK
Danska stjórnin varð með
jþeim fyrstu til að tilkynna, að
Jcrónan yrði bundin við sterl-
íngspundið og þannig lækkuð
S gengi miðað við dollara. Gengi
sterlmgspunds verður hið sama
<og áður en gengi dollarar hækk-
ár.
Danski fjármálaráðherrann,
Hansen skýrði frá því, að
ídanska stjórnin teldi ekki nauð
synlegt, aS festa verðlag á fleiri
vörum en áður þrátt fyrir verð
lækkun dönsku krónunnar mið
að við dollara. Hann sagðist bú-
ást við 4% hækkun á verðlagi
£ landinu.
FINNLAND
Finnska stjórnin tilkynnti í
Öag, að gengi finnska marksins
yrði lækkað miðað við dollara,
en óvíst væri hvenær og hve
snikið. Síðar í kvöld var svo gef
in út önnur tilkynning um að
gengi sterlingspundsins skyldi
ihið sama og áður eða jafnt og
(646 fmnsk mörk.
IRLAND
írska stjórnin kom saman á
’fund snemma í morgun, þegar
í'rjettist af gengislækkun st'erl-
íngspundsins miðað við dollara.
Va r þar fljótlega tekin sú á-
kvörðun að lækka gengi írska
gjaldmiðilsins miðað við doll-
ara til samræmingar gengisfell
ingu sterlingspundsins.
ÁSTRALÍA
Ákveðið var í Ástralíu að
'iækka gengi gjaldmiðilsins
gafníramt gengislækkun sterl-
ángspundsins Þeta hefir valdið
mikilii verðhækkun á hluta-
brjefum í áströlskum gullnám-
um.
iNÝJA SJÁLAND
Jafnt í Nýja Sjálandi sem í
Astralíu var ákveðið að fylgja
©ftir gildislækkun sterlings-
pundsins.
CEV’LON
Stjorn Ceylon ákvað þegar í
ctaö er frjettst hafði af gengis
Sækkun sterlingspundsins að
Sækka gengi gjaldmiðils sins,
iniðað við sterlingspund.
HNDLAND
Jafnskjótt og vitað var um
gengislækkun sterlingspunds-
íns var ákveðið að láta gengis-
Jækkun indversku rúpíunnar
fylgja eftir.
SUÐCR-AFRÍKA
Gengislækkun sterlingspunds
fns veldur því, að árleg gull-
íramleiðsla Suður-Afríku,
hækkar nú að verði úr 100
fnilljon sterlingspund í 144 milj.
Eterlingspund. Stjórn Suður-
lAfriku hefir því ákveðið að
Ouka skatta á gullframleiðsl-
unni. Gullmarkaðinum í Jóhan
Iiesburg var lokað þegar frjett-
írnar bárust. Talið er, að þessi
Bkjotfengni ágóðj SuðUr-Afríku
verðí mjög til að glíéða atvinnu
ÍB.íf landsins.
]BUSMA
Burmastjórn tilkynnti í dag,
þö grldi Burma rúpíunnar
skyldi haldast óbreytt gagnvart
sterlingspundi, en hækkað í til-
liti við dollar.
EGYPTALAND
Tilkynning egypsku stjórnar
innar, um að egypska pundið
skuli fylgja sterlingspundinu
og þannig lækkað gengi þess
gagnvart dollara, kom mjög
skyndilega í dag. Samtímis var
ákveðig að fresta öllum yfir-
færslum í bönkum og loka
baðmullarkauphöllinni í tvo
daga.
ÍSRAEL
Strax þegar vitað var um
gengislækkun sterlingspunds-
ins ákvað stjórn ísrael að lækka
gildi ísraelska pundsins til
samræmingar og láta það hafa
sama dollaragildi og sterlings-
pundið eða eitt Israels pund á
2,80 dollara. Var áður 3,00 doll
arar, því að það hafði verið
lækkað áður.
FRAKKLAND
Franska ráðuneytið hjelt
skyndifund í kvöld til að ræða
gengislækkun frankans. Pet-
sche fjármálaráðherra kom í
kvöld flugleiðis frá Bandaríkj-
unum og sat hann í forsæti
fundarins. Það er talið víst,
að frankinn verði lækkaður
miðað við dollar, en deila er
um hve mikið á að lækka hann.
Búist er við, að gengi frankans
verði ákveðið seinna í kvöld.
Það veldur nokkrum erfiðleik-
um í Frakklandi, að Frakkar
gerðu ekki ráð fyrir, að ster-
lingspundið yrði lækkað meir
en niður í 3,00 dollara, en
lækkunin var niður í 2,80. —
Fjármálasjerfræðingar eru sam
mála um að frankinn verði
lækkaður minna en sterlings-
pundið. Á frjálsum markaði
hækkaði dollarinn úr 850 frönk
um í 1000.
Þegar liðið var fram á nótt,
var loks birt tilkynning frönsku
stjórnarinnar. Samkvæmt henni
nemur nemur lækkun frankans
um 20%.
PORTÚGAL
Portúgalsbanki frestaði öll-
um yfirfærslum í dag, þangað
til ákvörðun yrði tekin um
gengi escudos. Fjármálasjer-
fræðingar í Portúgal kváðust
ekki vita með vissu. hvort gengi
escudosins yrði lækkað til sam-
ræmingar sterlingspundinu.
AUSTURRÍKI
Öllum yfirfærslum í sterlings
pund var frestað í Austurríki,
en austurríska stjórnin hefur
ekki tekið neina ákvörðun enn.
Það er talið víst, að austurríska
myntin fylgi eftir gengisfell-
ingu sterlingspundsins.
ÍTALÍA
Fjármálasjerfræðingar telja
víst, að gengi ítölsku lírunnar
verði felt til samræmis við ster
lingspundið ekki seinna en á
miðvikudag. Á frjálsum mark-
aði lækkaði sterlingspundið úr
1700 lírum í 1600, en hækkaði
aftur vegna þess, að búist er
við samræmingu á miðvikudag.
Dollarinn hækkaði hinsvegar í
verði.
Seint í kvöld traf stjórnin út
tilkynningu um að gengi lír-
unnar skuli fara eftir verðlagi
á dollara á frjálsum markaði.
Þetta kemur fram sem gengis-
lækkun, þar sem dollarinn hef-
ur hækkað mikið í verði.
Lækka ekki gengi
EFTIRFARANDI lönd eru hins
vegar ákveðin í að lækka ekki
skráð gengi sitt miðað við doll-
ara. Mörg þeirra munu samt
verða tilneydd til að lækka verð
á útflutningsvörum sinum og
fyrir öll þau lönd, sem við-
skipti eiga við Breta verður
það kostnaðarsamt að binda
gengi sitt við dollarann.
BELGÍA
Forsætisráðherra Belgíu,
Gaston Eyskens skýrði frjetta-
mönnum frá því í dag, að gengi
belgíska frankans yrði ekki
lækkað miðað við dollara. Það
væii engin ástæða til þess, þar
eð viðskiptajöfnuður landsins
hefði jafnan verið hagstæður
undanfarið og engin ástæða til
að óttast verðlækkun belgíska
frankans.
SVISSLAND
Svissneska sambandsstjórnin
tilkynnti í dag, að gildi svissn-
eska frankans gagnvart gulli
skuli óbreytt, þrátt fyrir geng-
islækkun sterlingspundsins. •—
Frestað var öllum yfirfærslum
í franska franka, þar til gildi
franska frankans er ákveðið.
Sterlingspundið hefir lækkað
í gildi úr 17,35 sv. frönkum í
12,05 sv. franka.
TYRKLAND
Fjármálaráðherra Tyrklands
Ismail Rustu Aksail lýsti því
yfir í dag, að Tyrkir myndu
ekki lækka gengi myntar sinn-
ar miðað við sterlingspund. •—
Hann sagði, að frjettirnar af
gengislækkun sterlingspunds-
ins hefði komið eins og sprengi
kúla.
UNGVERJALAND
Ungverski þjóðbankinn til-
kynnti í dag, að ungverska
forint muni ekki felld í gengi
miðað við dollara. Verður doll
arinn sem fyrr jafn 11 forint-
um, en sterlingspundið lækkar
úr 47 í 29 forintur.
TJEKKÓSLÓVAKÍA
Talsmaður tjekkneska þjóð-
bankans tilkynnti í dag, að
tjekkneska krónan myndi halda
gengi sínu gagnvart dollaran-
um. Þannig lækkar sterlings-
pund í gildi úr 201 tj. krónur í
139. Þarna er samt aðeins um
að ræða sölugengi sterlings-
pundsins í Tjekkóslóvakíu. —
Hinsvegar er það víst, að Tjekk
ar veiða að lækka útflutnings-
vörur sínar í verði til samræm-
is við gengislækkun sterlings-
pundsins.
JÚGÓSLAVÍA
JÚGÓSLAVNESKI dínarinn
verður ekki lækkaður í gildi,
miðað við dollara. Dollarinn
hefir verið skráður 50 dínarar
og er svo enn. GildisJækkun
sterlingspundsins gerir það að
: verkum, a ðviðskiptasamning-
j urinn milli Bretlands og .Túgó-
j slavíu verður hagstæður fyrir
Júgóslavíu.
sson sefyr
nýftmefí lOOmhlaupi
Hafdís ^agnarsdóffir bæffl rnefið í grindðhfaiipi
ÍSLANDSMETIÐ í 100 metra hlaupi, hefur enn verið bætt.
Finnbjörn Þorvaldsson hljóp vegalengdina á 10,5 sek., en þaA
ei einum tíunda undir gamla metinu á þessari vegalengd. Þetta
mat setti Finnbjörn á svonefndu Septembermóti, en það íðr
fram á íþróttavellinum síðastl. sunnudag.
Ragnarsdóttir úr KR og hljóp
á 14,7 sek. Hún átti sjálf gamla
metið, sem var 15.2 sek.
Úrslit í öðrum greinum urðu
þessi:
Langstökk Torfi Bryngeirsson
KR 7.15.
Spjótkast Halldór Siggeirsson A.
55.95.
100 m. hlaup drengja Rúnar
Bjarnason ÍR 11,5.
800 m. hlaup: Magnús Jónsson
KR 1,57,6.
Kúluvarp Sigfús Sigurðsscn
Self. 14.10.
300 m. hlaup Guðm. Lárusscn
35,1.
4x200 m. boðhlaup Ármar.n
1,32.0.
Kringlukast kvenna María Jóns-
dóttir KR 30.61.
Hinn nýi methafi.
Allmargir áhorfendur voru
á mótinu, enda var veður all-
sæmilegt. Septembermótið er
síðasta frjálsiþróttamót þessa
árs.
Átta keppendur voru skráð-
ir í 100 m. hlaupinu, en keppt
var í tveim riðlum. Á móti
Finnbirni Þorvaldssyni hlupu
Hörður Haraldsson Ármanni á
10,9 sek., Trausti Eyjólfsson KR
sem var á 11,2 sek. og Stefán
Björnsson ÍR á 11,6 sek.
Metið sett.
Finnbjörn var á fyrstu braut
í sínum riðli, er hann bætti
metið svo glæsilega. Að vísu
hefur Finnbjörn hlaupið 100
m. á þessum sama tíma tvisv-
ar áður nú í sumar, en í hvor-
ugt skipti fengist staðfest, vegna
of mikils meðvinds. En eigi að
síður kom þetta mönnum á ó-
vart, og ekki síst Finnbirni
sjálfum. Hann sagði eftir á, að
sökum þess, hve hann náði
ljelegu viðbragði, hafi hann
ekki búist við öllu beíri tíma
í þessu hlaupi en 10,8 sek. Í
hlaupinu sjálfu sagðist hann
ekki hafa lagt mikið að sjer.
ÍR vann ReykjavÉur
boðhlauplð
í GÆRKVÖLDI unnu IR-
ingar boðhlaup Ármanns k:nr.g
um Reykjavik.
Þetta er í sjötta sinn, ;em
keppt er í þessu hlaupi. Þrjár
sveitir tóku þátt í því, frá þess-
um fjelögum Ármanni, ÍR, og
KR. — í hverri sveit eru 15
menn.
Tími IR-sveitarinnar vai 17
mín. 05,2 sek. Önnur varð cveit
KR-inga á 17,23 mín. og tími
Ármannssveitarinnar var 31,26
mín.
Keppt var um bikar og vann
ÍR hann nú til eignar.
Mikið afrek.
Þessi nýi mettími gefur Finn-
jbirni Þorvaldssyni 1000 stig,
I sem þriðja mesta iþróttaaírek
| íslendings í frjálsum íþróttum,
. í íþróttasögu pkkar. Þeir Gunn-
' ar Huseby og Óskar Jónsson
eru í efsta og næst efsta sæti.
Gamla metið í 100 m. hlaupi
átti Haukur Clauscn og það var
10,6 sek. og setti hann það sum-
arið 1948. Til gamans má geta
; þess að fyrir 10 árum síðan var
íslandsmetið í 100 m. hlaupi 11
sek.
80 m. grinclahlaup kvenna:
í öðrum greinum iþróttanna
á Septembermótinu náðist all-
góður árangur. í 80 m. grincla-
hlaupi kvenna sigraði Hafdís
Áldagömul fræ
bera ávöxf
LONDON -J- Ekki all.3 fyrir
löngu fanst fræ í 7000 ára gam-
alli gröf i Egyptalandi. Þessu
hveitifræi hefir verið sáð á
cinni af Ermasundseyjum og
víðar, og líður nú að uppsker-
unni.
Þetta afbrigði gefur miklu
betri uppskeru, heldur en nokk
urt það afbrigði, sem þekkst hef
ur hingað til — jafnvel marg-
fallí betri uppskeru.
Fræið, sem fannst í hinni
fornu gröf, var haft til sýnis
suður í Frakklandi í fyrra. Öll-
um til mestu furðu tók það nð
skjóta frjóöngum.
Þetta varð til þess, að mörg-
um bændum í Frakklandi og
Bretlandi voru gefin 50 fræ-
korn hverjum að því tilskildu,
að þeir seldu engin fræ, en gæfu
helming uppskerunnar öðrum
bændum — Reuter.
WASHT.NGTON — Fatter-.on,
•fvrrverandi hermálaráoherra
Bandaríkianna, hefur Jýst yfir,
að he'sta friðarvonin sje nú „ó-
svikin stjórnmálaleg og efnabags -
leg samvinna" Bandaríkjanna
og Kanada við hinar frjáku
þjóðir Evrópu.