Morgunblaðið - 11.08.1950, Side 2

I
2
MORGUNBLAÐIÐ
Föstudagur'11. ágúst 1950
vpkmæíir, sem „sjer“ fiskinn
ÞJVÐ er alkunna meðal sjó-
manna að þeir dýptarmælar,
se^m nú eru í notkun, geta
stundum sýnt heilar torfur af
fiáki í sjónum, undir vissum
slíilyrðum. En svo má segja að
t>áð sjeu aðeins afbrigði, eins
og t. d. við Hraunið á Selsvögs
t>ánka og einstaka stöðum ann-
aíjsstaðar. Hinsvegar hefir stöð
ugt verið unnið að því að full-
k-ómna þessi tæki og jafnhliða
eá finna upp ný tæki í þessu
aifrgnamiði. Norðmönnum hefir
t.’d. tekist að endurbæta berg-
malsdýptarmælirinn mjög mik
ið; að þeir telja, einkum til notk
uóar í smærri skipum, og gert
li|inn einfaldari og ódýrari í
fliamleíðslu. Með aulcnum end-
uíbótum á radartækjum hefir
tiiraununum með að sjá neð-
aftsjávar, fleygt mikið fram. —
Og munu Bandaríkjamenn og
J>jóðverjar vera komnir lengst
á‘Jveg í þessum efnum.
,Það síðasta á þessu sviði er
hin .svonefnda „Fiskismásjá‘!,
.sém býskt fyrirtæki hefir gert
tiiraunir með. en fyrirtæki
þfctta hefir unnið að slíkri upp-
fáiningu frá því um 1920. Til-
riunir þessar voru gerðar á
Kjarnareyjarmiðum, og þóttu
g|fa svo góða raun, að um 60
þýsk fiskiskip hafa nú keypt
sjer þetta tæki. en jafnframf
bkfa borist fyrirspurnir um
þfeð, víðsvegár að úr heimin-
Tifn. t. d. frá Hollandi, S.-Af-
rílku og Brasilíu og víðar. Enn-
ftjemur var finnski síldarflot-
írjn, sem nú stundar síldveiðar
við ísland, útbúin þessu tæki,
og ákveðið hefir verið að láta
þáð um borð í sænska hafranrt
stíknarskipið „Eystrasalt“.
^Tæki þetta er einnig um borð
í norska hafrannsóknarskipinu
„Johan Hjort“. Það er byggt á
eqmu grundvallarreglunum
eins ríg dýptarmælirinn, en er
rniklu nákvæmara, og sýnir á
aánan hátt, eða á svipaðan
níáta og radartæki, þannig, að
Índin kemur fram á gler-
fu, sem ér nokkurskohar raf
gnsauga, sem getur sjeð
hluti sem ekki eru stærri en 5
cni. á lengd, þannig að hægt er
að sjá einstaka fiska, jafnvel
þ|i smæstu, þannig má sjá fyr-
irttennara fyrir fiskitorfu og
dfcaga sig þannig inn í torfuna
sjplfa.
Þegar tæki þetta var opin-
bfcrlega sýnt, var notuð lína
rrfcð þremur smálóðum neðan
í. jOg tækið sýndi þetta svo
glögglega að hnútarnir á lín-
uþni komu einnig í Ijós. —
„Fiskismásjáin“ getur unnið
aRt niður á 600 metra dýpi, og
irieð nokkurskonar lyftu-útbún
afii, er hægt að afmarka 15 m.
sýæði útaf fyrir sig. á hvaða
dýpi sem er innan þessa
ramma, og auk þess er svo
hægt að stilla nákvæmar innan
þessa svæðis, það, sem maður
hefir sjerstaklega áhuga fyrir
a? sjá, t. d. er hægt að deyfa
út jurtagróður, en sjá fisk sem
innan um hann væri.
Það er að sjálfsögðu talið
heppilegra að samræma þetta
tæki við sjálfritara, sem ritar
niður það, sem fyrir ber, eins
og dýþtarmælarnir geta gert, og
er verið að vinna að því að út-
húa tækið í því formi.
Auk þess að tæki þetta er
sjerstaklega hugsað til þess að
fínna fisk í sjónum, ráðgera
þýs kir fiskimenn að nota það
dínnig til þess að geta sjeð á
fl.ikilínum sínum, hvað mikið
<er komið á þar af fiski, og hve-
nær heppilegt sje að draga þær
upp. Og ér augljóst að sjá
hvaða þýðingu það getur einn-
ig haft á því sviði.
Vel heppnuð
ísiandsferð
Kveðjuorð frá Sr. Finni
Tulinius
SÍRA FINNUR TULINIUS,
ritari „Dansk islandsk Kirke-
sag“, sem eins og kunnugt er,
er sonur Thor E. Tulinius út-
gerðarmanns, hefir dvalið hér
á landi um tveggja mánáðg
skeið, ásarht konu sinni og
tveimur uppkomnum dætrum
þeirra hjóna. Þau fara heim-
leiðis til Danmerkur með Gull
fossi á morgun.
Morgunblaðið hefir átt sttttt
viðtal við síra Tulinus um
heimsókn hans á íslartdi að
þessu sinni og sagði hann með-
al annars:
— Þetta er í áttunda skifti
sem jeg kem til íslands og þessi
íslandsför mín mun verðá
mjer einkar minnisstæð. — í
„mótaborginni", Reykjavík
var jeg þátttakandi í Presta-
stefnunni, í móti hinnar nor-
rænu kirkjunefndar og móti
norrænna kristilegra stúdenta.
Bæði hjer í Reykjavík og úti
á landi hefi jeg haft tækifæri
til að hitta kirkjunnar menn
og rætt við starfsbræður mína.
Jeg hefi einnig heimsótt’ætt-
ingja og vini og allsstaðar hitt
fyrir einstaka gestrisni og ást-
úð. Því miður verð jeg að fara
af landi burt, áður en Jóns
Arasonarhátíðin er haldin, en
við verðum hjer í huganum.
Því ísland er mjer næst. Ham
ingja þess er mín hamingja. —■
Samvinna íslensku kirkjunn-
ar og okkar kirkju er gleði
mín.
Er við fjögur kveðjum, kona
mín og dætur okkar, segjum
við, verið þið sæl og hittumst
heil á ný. Guð blessi ísland á
erfiðum tímum og haldi sinni
verndarhendi yfir hinum
norrænu þjóðum.
Ráðsfefnunni um
Schumanáællunina
Irestað
PARÍS, 10. ágúst: — Sexvelda
ráðstefnunni um Schumanáætl
unina (sameiningu kola-
og stáliðnaðar Vestur-Ev-
rópu) var frestað í dag til
31, ágúst, en þá eiga lokaum-
ræður um málið að hefjast.
Fulltrúarnir, en þeir eru frá
Frakklandi, Belgíu, Hollandi,
Luxembourg, ítalíu og Vestur-
Þýskalandi, munu nú afhenda
ríkisstjórnum sínum skýrslu,
sem nefndir ráðstefnunnar
gengu frá á sex vikum.
— Reuter.
Sfjórnmálamenn
llýja lil V.-Berlínar
BERLÍN, 10. ágúst. — Þrír hátt
séttir meðlimir frálslynda
flokksins í Austur Þýskalandi,
flúðu í dag til Vestur Berlínar,
til þess að komast hjá því að
verða handteknir.
Tveir þessara manna eru
fylkisþingmenn á rússneska
hernámssvæðinu. Annar þeirra
skýrir svo frá, að hann hafi
bjargað sjer út um glugga, er
austur-þýska öryggislögreglan
kom til þess að handtaka hann.
Schuman ræSir á-
< ællun sina á Evrópu
þinginu
STRASBOURG, 10. ágúst: —
Schuman, utanríkisráðherra
Frakklands, gerði grein fyrir
áætlun sinni um sameiningu
þuneaiðnaðar Vestur-Evrópu,
er ráðgjafaþing Evrópuráðsins
kom saman til fundar í dag. —
Lýsti hann ýfir, að áætlunin
væri ekki gerð til stofnunar
auðhrings, heldur fyiít og
fremst til þess að útrýma skað
legri samkeppni, minnka kostn
að á framleiðslu stáls og kola,
auka afköst og skapa verka-
mönnum þessara iðngreina at-
vinnuöryggi.
Andvígir endurvopnun
Á fundi þingsins í dag tóku
og tveir þýskir fulltrúar til
máls og lýstu sig andvíga end-
urvopnun Þýskalands. eins og
fram kom í tillögu í gær. Full-
yrtu þeir, að hervæðing lands-
ins mundi gefa Rússum tilefni
til að hefja árás á hinar frjálsu
þjóðir Evrópu.
Churchill
í ráði var upphaflega, að
Winston Churchill flytti aðal-
ræðu sína á þinginu í dag, en
hann hefir nú frestað því til
morguns. Er ræðu hans beðið
með mikilli eftirvæntingu.
Nýjar amerískar
bækur
UPPLÝSINGASTOFA Banda-
ríkjanna hefir fyrir skömmu
fengið nýjar amerískar bækur
í bókasafnið á Laugavegi 24. —r
Geta menn fengið þar bækur
heimlánaðar í vikutíma, eða
lengur og valið úr um 2200
bindum. .Nýjar bækur, sem
komu fyrir skömmu eru m.a.:
Windswept eftir Mary Ellen
Chase, sem er skáldsaga frá
Maine Ballet in America, frá-
sögn af balletlistinni og þróun
hennar í Ameríku. Rhode Is-
land er bók um samnefnt fylki
og er í bókaflokki, sem gefin
er út til að kynna einstök fylki
Bandaríkjanna. Political and
Social growth of the American
People eftir Arthur Meier
Schlesinger er saga amerísku
þjóðarinnar frá 1865—1940. —
Practical electrical wiring er
tæknibók um rafmagnslagnir
og The farmers handbook eftir
John M. White er bók um land
búnað, byggð á langri reynslu
höfundar.
MacArlhur ræðir
Formosuför sína
TOKYO, 10. ágúst. — MacArt-
hur hershöfðingi hefur nú birt
yfirlýsingu í sambandi við ný-
afstaðna för sína til Formosu.
Segir í yfirlýsingunni, að hún
sje gefin út vegna rangfærslna
ýmiskonar í sambandi við för-
ina.
MacArthur lýsir yfir, að
hann hafi aðeins farið til For-
mosu í hernaðarerindum, en
ekki stjórnmálalegum. — Til-
gangurinn með förinni hafi ver
ið sá einn að athuga, hvaða ráð-
stafanir þyrfti að gera til þess
að koma í veg fyrir hernaðar-
aðgerðir frá meginlandi Kína
gegn Formosu.
Strax að lokinni ferðinni, seg
ir loks í yfirlýsingunni, var
,send skýrsla til stjórnarvald-
anna í Washington. — Reuter.
blenskir iögreglumenn hjá S. Þ. !
LÖGREGLUÞJÓNARNIR frá Reykjavík, Sigurður Ágústsson
(til vinstri) og Kristinn Helgason, sjást hjer á myndinni í ein-
kennisbúningi Sameinuðu þjóðanna, úti fyrir aðalstöðvunum f
Lake Success, skömmu áður en þeir fórif frá New York til
Jerúsalem. ->,i
Tveir ísfenskir lögregluþjón-
ar á vegum 8.Þ. í Jerúsalem
LÖGREGLUÞJÓNARNIR tveir úr Reykjavík, þeir Sigurðuu
Agústsson og Kristinn Helgason, sem nýlega fóru til þjón*
ustu í varðliði Sameinuðu þjóðanna að Lake Success, eru núÉ
teknir til starfa með sendir.efnd S. Þ. í Jerúsalem. FlugU
þeir fjelagar til Palestínu þann 6. ágúst eftir tæpra sex viknS
dvöl í aðalstöðvunum. Búast má við, að þeir dveljist í eitt áí
við gæslustörf í Palestínu, en þar eru þeir í tuttugu mannai
varðliði, er gætir aðalbækistöðva Palestínunefndarinnar f
Government House.
Framkvæmdastjóri Banda-
lagsins, Trygve Lie, hefur und-
anfarin tvö ár leitast við að
koma á fót sjerstöku varðliði
Sameinuðu þjóðanna, er sent
yrði til fylgdar sendinefndum
S. Þ. víðs vegar í heiminum,
Vill framkvæmdastjórinn koma
upp föstu þrjú hundruð manna
liði, auk átta hundruð skrá-
settra manna, er bjóða megi út
frá bandalagsríkjunum, ef nauð
syn ber til. Áð jafnaði er varð-
liðið óvopnað, en skal þó heim-
ilt að bera Ijett vopn við belti
sjer undir sjerstökum kringum-
stæðum.
Hlutverk varðanna.
Varðlið það, sem hinir ís-
lensku lögreglumenn eru nú í,
er klætt einkennisbúningi Sam-
einuðu þjóðanna og því ber
fyrst og fremst að gæta per-
sónulegs öryggis sendimanna
bandalagsins og starfsliðs
þeirra. í varðliðinu eru einnig
ökumenn og loftskeytamenn,
sem sjá eiga um alla flutninga
nefndanna á landi og símasam-
band þeirra og skeytasendingar.
Varðmönnunum ber einmg að
halda uppi reglu á fundum
þeim, er sendinefndirnar halda
til rannsókna eða yfirheyrslu
í deilumálum.
há-
Austanmenn á móti.
Revnslan af störfum sendi-
nefnda undanfarin ár hefun
sýnt, að þörf er á alþjóðavarð-
sveit, er verndað getur líf og
limi sendimanna og sáttasemj-
ara bandalagsins, og eru ævilolfi
Bernadotte greifa ljósasta dæm-
ið. Þrátt fyrir hina brýnu þörfi
á varðliði til fylgdar sendinefnd
um bandalagsins frá upphafi,
er-það fyrst nú að skriður kemsí
á það mál, því að framkvæmda-
stjórinn bar hugmynd sína uni
stofnun slíkrar liðssveitar und-
ir Allsherjarþingið og báru austi
urveldin þegar fram hörð mót-
mæli gegn því að slíkri varð-
sveit yrði komið á fót. En að
áliti meiri hlutans var ekkerfi
athugavert við að framkvæmda
stjórinn færi að ákvæðum stofa
skrárinnar um ráðningu þesg
starfsliðs, er þyrfti, til að banda
lagið gæti starfið sem best. »
Fulltrúar Póllands, Tjekkó-
slóvakíu og Ráðstjórnarbanda-
lagsins skiluðu hins vegar álitl
minni hlutans og töldu að varð-
lið það, er framkvæmdastjór-
inn hefði í huga að mynda, bærl
öll ytri einkenni venjulegs her-
liðs, en slíka sveit hafi fram-
kvæmdastjórinn ekki umboð til
að ráða í þjónustu sína. j
Framh. á bls. 5. ]