Morgunblaðið - 09.09.1951, Qupperneq 3

Sunnudagur 9. sept. 1951.
MORGUNBLAÐIÐ
n
3 1
Sextugur:
Páll Pálsson hreppsstjóri Þúfum
'Á MORGUN, m.-'nudaginn 10.
stpt., verður Páll Pálsson hrepp-
. stjóri að Þúfum í Vatnsfjarðar-
sveit vestra, sextugur. Hann er
. sonur sjera Páls Óláfssonar,
Pálssonar dómkirkjuprests í
Reykjavík. Sjera Páll Ólaísson
var prófastur í Vatnsíirði. Kona
hans var Arndís Pjetursdóttir,
ILggerts frá Akureyjum.
Sjera Páll flutti til Vatnsfjarð-
ar árið 1901 frú Prestbakka í
Hrútafirði, en þar hafði hann
gegnt prestsskap. Gerðist hann
þegar ágætur búhöldur í Vatns-
firði og var það mál manna vest-
m þar, að fáir hefði setið þetta
höfuðból með meiri sæmd.
Páll Pálsson tók við búskap af
. foreldrum sínum í Vatnsfirði ár-
áð 1925. Ljet honum þegar vel
búskapurinn. Hnigu og til þess
rrörg rök. Pál'l var hinn mesti
■ sfkastamaður til allrar vinnu,
- hafði staðgóða þekkingu á bún-
aðarháttum og var að eðlisfari
hagsýnn og aðgætinn. Menntun í
búfræði hafði hann sótt til
Kvanneyrar. Það var álit manna
við Djúp að fáir hefðu farið jafn
giftusamlega af stað í búskap
sínum og Páll í Vatnsfirði. Bar
■ allur búskápur hans vott fyrir-
hyggju og óvenjulegs dugnaðar.
Þegar sjera Páll Ólafsson ljest
kom nýr prestur í Vatnsfjörð.
Varð Páll þá að leita fyrir sjer
um nýtt jarðnæði. Hóf hann þá
húskap í Þúfum, sem eru í ná-
grenni Vatnsfjarðar, í sömu
sveit. Það var árið 1929. Þúfur
var þá smábýli miðað við Vatns-
fjörð. En þar hefur Páll búið síð-
an. Hefur hann gert þar marg-
víslegar umbætur, bæði á hús-
um og landi. Byggt steinsteypt
ibúðarhús og endurbætt penings-
hús stórlega. Stórfelldar ræktun-
avframkvæmdir hefur hann unn-
ið á jörðinni. Þúfur eru ekki
lengur smábýli. Þæ- eru ein
bcsta jörð við ísafjarðardjúp og
bera stórbú. Engum, sem þangað
kcmur, getur dulist að þar býr
mikill athafnamaður og hygg-
inn og dugandi bóndi.
Páll í Þúfum hefur um langt
skeið verið allt í öllu í sveit sinni,
Reykjafjarðarhreppi. Hann hef-
ur verið oddviti í yfir 30 ár og
stýrt málefnum hans af fádæma
reglusemi og árvekni. Mun
Reykjaf jarðarhreppur nú vera
eitt hið best stæða hreppsfjelag
á Vestfjörðum, og þótt víðar væri
leitað, Er það ekki hvað síst
að þakka ötulleik oddvitans, sem
vakað hefur yfir hag og afkomu
sveitar sinnar allt frá því að hon-
lim voru ungum falin þar sveitar
stjórnarstörf. Páll hefir einnig
um langt skeið gegnt hreppstjóra
starfi og sýslunefndarmanns-
stöðu fyrir Reykjafjarðarhrepp.
Páll í Þúfum hefur haft marg-
visleg afskipti af málefnum land
búnaðarins og hefir komið fram
fvrir vestfirska bændur í ýmsum
samtökum bænda .Hann á sæti
á búnaðarþingi og um langt skeið
hefur hann verið' trúnaðarmaður
Eúnaðarfjelags íslands í N-ísa-
íjarðársýslu. Jeg þekki fáa menn
sem hafa jafn einlægan áhuga
fyrir eflingu íslensks landbúnað-
ar og Páll í Þúfum. Trú hans á
landið og framtíð sveitanna er
einlæg og fölskvalaus. Hefur
hann ekki hvað síst sýnt það með
b?num stórfelldu umbótum á
jörð sinni og starfi sínu í þágu
landbúnaðarins, bæði heima í
hjeraði og innan samtaka bænda
stjettarinnar.
Páll er kvæntur Bjcrgu And-
riesdóttur frá Ögurnesi, ágætri
konu og húsmóður. Hafa þau
hjón átt fimm börn, en aðeins
tvö þeirra eru á lífi, Páll, bóndi
og hreppstjóri á Borg í Hnappa-
dalssýslu og Ásta í foreldrahús-
um. Einnig hafa þau alið upp
fimm fósturbörn.
Páll Pálsson er hínn mesti
cirengskaparmaður, hjálpfús og
greiðvikinn. í fjölþættum störf-
um að opinberum málum og
málum stjettar sinnar hefur hann
unnið sveit sinni og hjeraði mik-
ið gagn.
Jeg árna þessum vini mínum
allra heilla sextugum, um leið og
jeg læt þá ósk í Ijósi, að hjerað
okkar megi sem lengst njóta
dugnaðar hans, manndóms og
íyrirhyggju. S. Bj.
Ekki af baki dottinn.
CTTAVA — Berner Macfadden
varð nýlega 83 ára. Hann stökk
fyrst út úr flugvjel í fallhlíf,
þegar hann var 81. Nú ráðgerir
hann að stökkva enn út í fallhlíf
vegna afmælisins og þá yfir
Niagarafossunum.
I Afgreiðslustúlka
■
; ábyggileg, hraust og dugleg, getur fengið atvipnu nú ;
; þegar. Tilboð méð uppl. um aldur og fyrri starfa, sendist Z
Z Morgunblaðinu merkt; „Blað“. ;
■ ■
■
■
.......................................................
; KIRKJUDAGUR Óliáða fríkirkjusafnaðaríns: ;
Guðsþjónustan hefst kl. 1,30 e. h. sunnud. 9. sept. á i
■
■ horni Hring'brautar og Kaplaskjólsvegar, ef veður leyfir, •
,; annars verður messað í Stjörnubíó á sama tíma og aug- ;
; lýst í hádegisútvarpi Merkjasala verður allan daginn. Z
Z Kaffisala kvenfjelagsins hefst í Góðtemplarahúsinu að -
; lokinni messu. Kirkjukvöldvakan hefst í Stjörnubíó kl. ■
; 7 e. h., með erindi. kórsöng, sýningu á myndum frá nú- •
Z tímakirkjubyggingum, einsöng og stuttri kvikmynd :
'■ ■
] kirkjuleg efnis. Aðgöngumiðar verða seldir í Stjörnubíó, j
■ skrifstofu safnaðarins og við innganginn, ef eitthvað j
Z verður þá óselt. Skrifstofa safnaðarins verður opin kl. J
j 10—12 f. h., fyrir þá, sem vilja minnast kirkjudagsins :
■ sjerstaklega, og til afgreiðslu á merkjum til sölubarna. j
•» :
IMIIMII.MMIHIJ, , , III ■■>■■■■•■ |
Hluti af fisk- og síldarvei kunarstöð Jóns Gíslasonar.
SILDARSOLTUNIN
Þegar komið var í síldarsöltun
arstöðina var unnið þar af miklu
kappi, enda hafði mikil síld bor-
ist. Fyrst var komið inn í salt-
húsið og þar var saltið mælt, sem
átti að fara í hverja tunnu og
sykri blandað saman við það
því verið var að sykursalta. Þá
var farið inn í söltunarhúsið, þar
scm voru tvær vjelar í gangi, sem
hausskáru og slógdrógu sildina
og röðuðu tvær stúlkur í hvora
vjel. Síldinni var mokað upp á
borðin til stúlknanna en ætlunin
er að koma fyrir færiböndum
sem flytja síldina upp á borðin. j
F'remst á myndinni sjest vjel, sem haussker og slógdregur sílðina.
Fellur hún síðan úr vjelinni á færiband, sem flytur hana til stúlkn-
anna, sem salta, en þær standa báðum megin við færibandið. Þessi
vjel eykur vinnuafköstin um allt að helming.
Frá vjelunum fluttist síldin á
færiböndum til stúlknanna sem
söltuðu, en 7—8 stúlkur salta frá
hvorri vjel. Frá vjelunum flyst
allur úrgangur í burtu, í þar til
gerðum rennum, í kassa, sem
komið er fyrir utan húss og er
hann tekinn þar á bíla og fluttur
i síldarverksmiðjuna til vinnslu.
AIIKIL AFKÖST
Afköst vjelanna eru það mikil,
að þær hausskera og slógdraga
cm 20 tunnur af síld á klst., en
það er um hálfu meira en fæst
rneð því að nota handaflið eins og
ennþá er víðast hvar gert.
Jón er nýbúinn að fá aðra vjel-
ina, en hina fjekk hann og setti
upp árið 1947 og var fyrstur
inanna að setja upp slíka vjel á
Suðvesturlandi.
SALTAÐ MEÐ GAMLA
LAGINU
En ekki þykir Jóni nóg að hafa
þau afköst á söltunarstöð sinni,
sem vjelarnar og starfsfólkið við
þær getur látið í tje, heldur er
komið fyrir aðstöðu fyrir söltun
með gamla laginu. Þar er hægt
að salta í 20 tunnur samtímis og
fara afköstin að sjálfsögðu eftir
því, hvort 1 eða 2 stúlkur eru um
hverja tunnu. Einnig þar flyst
allur úrgangur sjálfkrafa í burtu.
BÚIÐ AÐ SALTA í
2400 TUNNUR
Þegar þessar línur eru ritaðar
var búið að salta í 2400 tunnur á
söltunarstöðinni, enda var söltun
hafin jafnskjótt og leyfi til sölt-
unar fjekkst. Jón Gíslason tekur
á móti síld af 7—8 bátum og þeg-
ar síldveiðin er sunnan Reykja-
ness verður oftast að aka aflan-
um á bifreiðum frá Grindavík
eða öðrum verstöðvum fyrir sunn
an.
SALTFISKSVERKUNIN
Jón Gíslason hefur haft mikla
saltfisksverkun og hefur hann
komið upp góðri aðstöðu til fisk-
aðgerðar í því sambandi. Þar er
fiskurinn fluttur á færibandi frá
þeim, sem hausa og til flatnings-
mannanna og allur úrgangur er
f’uttur burt á sama hátt. Fisk-
þurrkunarhúsi hefur Jón komið
upp og er það rúmgott og vinnu-
skilyrði ágæt. Þurrkklefarnir
taka um 150 skippund í einu.
Einnig fer mikil þurrkun fram
á reitum.
Jón fullverkar allan sinn salt-
fisk og hefur hann tekið á móti
til söltunar á þessu ári rösklega
3500 skippundum.
IIRAÐFISKSVERKUNIN
Hraðfisksverkun hefur Jón ver
ið með í mjög stórum stíl þetta
ár, þó olli það miklum erfiðleik-
um, hve seint hann fjekk spírur
í fiskhjalla. Til pökkunar á harð-
íiskinum hefur Jón látið útbúa
2 vjelar og reynast þær prýði-
lega. Annaðist Vjelsmiðjan
Klettur h.f. smíði þeirra. Sama
fólkið vinnur við báðar vjelarn-
ar, þannig að meðan fiskinum er
raðað í aðra vjelina er pressað
og bundið í hinni og verða þv|
engar tafir hjá fólkinu
Á þessu ári hefur Jón tekið á
rr.óti tæpum 2000 tonnum til
berslu, miðað við slægðan fislc
með haus.
HRAÐFRYSTING \
Auk þess, sem að framan greia
ir, hefur Jón verið einn aðaleig-
andi og framkvæmdastjóri fyrir
hiutafjelagið Frost, sem rekur
hraðfrystihús. Hefur hann búið
húsið með tækjum til karfa-
vinnslu og hefur tekið á móti
karfa í stærstum stil í’ Hafnar-
firði í sumar. Auk þess hefur
verið fryst síld til beitu að und-
anförnu. j
FYLGIST VEL MEB 1
NÝJUNGUM
Það sem frá er sagt hjcr a$
framan virðist vera ærið við-
fangsefni, en það hefur ekki full
nægt athafnaþrá og stórhug Jóns,
heldur hefur hann verið einn af
fremstu mönnum í bátaútvegin-
um í Hafnarfirði. Hefur hann
m. a. rekið nótaverkstæði fyrir
bátana. Jón hefur verið einstak-
lega fljótur að grípa allar nýjung
sr í fiskiðnaðinum og fiskfram-
leiðslu, eins og það ber með sjer,
sem að framan er sagt. Mun Jón
ennþá hafa í huga að færa út
kvíarnar og nota ávallt það besta,
scm völ er á hverju sinni í fram-
leiðslustarfsemi sir.ni. Auk þes9
ara fyrirtækja. sinna hefur Jón
lagt krafta sína fram til stofn-
unar annarra fyrirtækja og stað-
:ð þar framarleg eins og stofnun
síldarverksmiðjunnar Lýsi &
Mjöl h.f. _j
Á UNDANFÖRNUM árum hefur
Jón Gíslason útgei’ðarmaður í
Hafnarfirði stöðugt staðið í stór-
framkvæmdum við að byggja
fuilkomna fiskvinnslustöð. Hann
hefur m. a. komið upp síldarsölt
unarstöð, fiskþurrkunarhúsi,
harðfisksverkun o. fl.
Tíðindamaður Morgunblaðsins
fjekk leyfi Jóns til að líta á þess
ar framkvæmdir og segja stutt-
lega frá þeim í blaðinu.
Á myndinni sjest, þegar fiskinum er raðað í harðfiskpökkunarvjel,
sem þjappar honum saman, síðan er bundið um hann vír meðan
hann er samanpressaður í vjelinni, og fer þá orðið tiltölulega lítið
fyrir honum. — Ljósm,: Herdís Gúðmundsdóttir,
MIKIÐ ATVINNULÍF 1
Af því, sem að framan greinir
er það ljóst, hve geysimikil a-
hrif atvinnurekstur Jóðs Gísla-
sonar og þeirra fyrirtækja, sem
hann stjórnar, hefur á atvinnu-
lifið í bænUm. Enda vinna hjá
þessum fyrirtækjum um 50—150
karla og kvenna, auk þess, sem
það skapast mikil vinna fyrir
bifreiðastjóra o. fl. bæði beint og
cbeint. Má þvi með sanni segja,
að þessi atvinnurekstur Jóns
Gíslasonar sje snar þáttur í bæj-
arlífi Hafnfii ðinga. i
____________ _________ r. j
Heimsókn í stærstu liskviniasln-
stöðina í Haðnariirði
Þar hefir fjöldi fóiks afvinnu aitan ársins hrrng