Morgunblaðið - 14.09.1951, Qupperneq 2

2
MORGUNBLAÐIÐ
Föstudagur 14. sept. 195L "|
Nýr skátaskáli er risinn að Lækjarbotnum í Mosfellssveit.
¥arðeldur við Lækjarbðfna
Skrif Grimsbyblaðs
um ísl. fiskveiðimál
JACK HARRISON blaðamaðui'
við Grimsbyblaðið Evening Thele
graph, sem var einn þeirra
bresku blaðamanna er hingað
komu í sumar til þess að kynna
sjer fiskveiðimálin, hefur skrifað
í blað sitt grein um för sína
hingað^jf— Þar ræðir hann m. a.
Um þá hættu sem stafi af ofveiði
á togaramiðunum, um stækkun
landhelginnar, um fiskframleiðsl
una og fleira.
í greininni segir Harrison, að
íslendingar hafi útvíkkað land-
helgi sína fyrir Norðurlandi, til
þess að koma í veg fyrir rán-
yrkju á miðunum, sem fjöldi er-
lendra skipa hafi leitað á, búin
hinum fullkomnustu veiðitækj-
um.
ANNAÐ kvöld hefur Skátafje-^
lag Reykiavíkur ákveðið að
haida varðeld- fyrir yngri og
■eldri fjelaga við skála fjelagsins |
í Lækjafþotnurrí. Sá skáli hefur
XaÚ um áratugi einungis verið
starfræktur fyrir yngri skáta fje
lagsins, og hefur aðsóknin að
nkálanum verið geysilega mikil.
Vúmjulegast er aðeins um fer ðir
þsngað að helgar að ræða. Lagt
er af stað seinni hluta laugar-
óags og komið aftur á sunnudags
J:völd. Tímanum er þar eytt eftir
ákveðinni dagskrá undir stjórn
reyndfá ' skátaforingja. Kvöld-
vaka '*<et alltaf á laugardags-
Jkvöldunrr, þar sem fram fer söng-
ur, leikþættir, :.leikir og sögur
lesnar og sagðar. Þá getur oft
skiptst á ærslafull kátína og al-
varleg'kyrrð.’Svo er allt hljótt,
Jregar foringinn kallar kyrrð og
.ailir eru komnir í ró. Á sunnu-
dögum .er árla risið úr rekkju.
Fyrst, er skátaskoðun, morgun-
verðurj fáninn dreginn að hún,
síðan er farið í leiki, venjulegast
oru ,það r viðavangsleikir skáta,
Jrar sem skátarnir fá æfingu í að
fjanga ’.eftir á'ttavita og margt
f!eira,‘‘sem þeim géiur. orðið að
/Jagni seinná'aá-ævinni. Þetta er
r.ú aðeinsiÆ.yipleiftur af því, sem
/gerist í Lækjarbotnum. En Lækj
arbotnaskálinn og það.'sem þar
/;eriátvTýrir yr.gri skátana, út-
lieimtir .gey'similda vinnu eldri
foringja,. .sem - unnin er endur- |
/'jaldslaust .í frítíma þeirra. —1
Undanfarín ár hefur Guðmund-
ur MSgnússon, klæðskeri, verið
rkálavörður í Lækjarbotnum og j
xækt það starf með óvenjulegri'
vandvirkni og samviskusemi. —
vStörf 'Gúðmundar í Lækjar-1
botnum og, áhugi hans fyrir vel-
(crð drengjanna þar er fáum að
fullu kunn,
Fyrir tveimur árum var hafist
ttunda að.endurnýja gamla skál-J
arn, sem nú er orðinn rúmlega
brjátíú* ’ára. Þegar er búið að,
reisa nýjárí'' skála og gera hann
fckheldan, en mikið er enn ó-
jZert og .peninga vántar. Stjórn
.SFR vilL.því með varðeldinum í
Lækjafbotnum gefa eldri og
yngri *skátum tækifæri til þess
að kvnnast framkvæmdum og
starfinu, sem þar er nú háð. —
.Skátafjelag Reykjavikur vill
cinnig . vekja athygli foreldra
skatanna á starfinu, sem unnið
tr þar i’þágu drengja þeirra. I
Lækjarbotnum gefst þeim heil-
brigð hreyfing, hreint loft og
aönn glaðværð frá einhæfu bók-
jrámi og innisetum að vetri til.
Stjórn SFR' hefur mikinn á-
huga fyrir fraffltíð Lækjarbotna,
sem stað til iðkana skátaíþrótta
fyrir yngri skáta fjelagsins og
heilbrigðar dvalar, en stjórn
•SFR skipa nú: Hörður Jóhannes-
: ;;on, fjelagsforingi, Sveinbjörn
| torbjörnsson, gjaldkeri, Hjálm-
: ar Guðmundsson, ritari, Jón Odd
/;eir Jónsson, meðst. og Guðm.
Astráðsson, meðstj. — H. G.
Svíþjóð vann Noreg
með 225,5:171,5
stigum
OSLO, 13. sept. — Svíþjóð vann
Noreg með 225,5 stigum gegn
171,5 í landskeppninni í frjáls-
iþróttum, sem lauk í kvöld.
Helstu úrslit síðari daginn:
10000 m.: — 1. Martin Stokken,
N, 30,33,8 mín., 2. S. Dennolf,
S, og 3. Jakob Kjersen, N.
Þrístökk: — 1. Jacob Rypdahl,
N, 14,38 m., 2. Rune Nilsen, N,
14,24 m. og 3. Erik Martinsson,
S, 14,09 m.
Stangarstökk: —• 1. Lennart
Lind, S, 4,00 m. 2. Ingmar Allard,
S, 4.00 og 3. Erling Kaas, N,
3,70 m.
Spjótkast: — 1. Otto Bengtsson
S, 64,77 m., 2. Lars Helsing, S,
61,72 m. og 3. Sven Daleflod, S,
61,50 m.
4x400 m. boðhlaup: — 1. Svi-
iþjóð 3.19,6 mín., 2. Noregur.
110 m. grindalilaup: — 1. Matts
son, S, 15,3 sek., 2. Helge Christ-
er.scn, N, 15,4 sek. og 3. Herman
Vikan, N, 15,6 sek.
100 m. hlaup: — 1. Thore Hag-
ström, S, 11,1 sek.
1500 m. lilaup: — 1. Karl Karls
son, S, 3.53,6 mín., 2. Rune Pers-
son, S, 3,54,2 og 3. Kjell Johan-
sen, N, 3.57,0 mín. — NTB.
UJlarverðið lækkar ann
MELSOURNE, 13. sept. — Ull-
nrverð á mörkuðum Astralíu hjelt
■ JJvam að falla þessa viku. Að
tneðaltali neimir verðfallið f rá sið-
asta misseri vim 24% fyrir bestu
-tegund ullar, en allt að 46% fyr-
jLf aðrar tegundir. —Reuter.
FjeJagsmáJafulSJrúar
kaupfjelaga á fundi
FYRSTI landsfundur fjelags
málafulltrúa kaupfjelagann,
var haldinn í Bifröst í Borgar
firði 10. og 11. þessa mánaðar
Er um þessar mundir unnið a<
því fyrir frumkvæði fræðslu- o,
íjelagsmáladeildar SÍS, að skip
aðir verði fjelagsmálafulltrúa
fyrir hvert kaupfjelag.
í ályktun, sem fundurinn geri
sogir meðal annars, að „...
samvinnufjelögunum sje brý:
þörf á því nú, e.t.v. frekar e:
nokkru sinnj fyrr, að auka al
nrenna fræðslu- og fjelagsmála
sUrfsemi sína á hvern þann -hát
ei tiltækilegt þykir hjá hverj
einu þeirra og sameiginlega
vegum Sambands íslenskra sam
vinnufje!aga“. Fagnaði fundur
inn þeirri tilraun, sem nú er ver
ið að gera til að skipa fjelags
málafulltrúa í hverju kaupfje
lagi.
A landsfundinum voru flutta
sjö framsöguræður um jaf
niarga þætti þessara mála.
Baldvin Þ. Kristjánsson set
f.undinn og bauð fulltrúa ve!
komna til Bifrastar. Fundarstjc
ar voru þeir Eiríkur Pálsson o
Hálfdán Sveinsson, Akranesi, e
fundarritarar Björn Jónassoi
Reykjavík og Guðmundr
Tryggvason, Kollafirði.
Styrjan svikur ferðamann
KRISTJÁNSSUNDI: — Bæjar-
menn í Kristjánssundi hafa haft
uppi ráðagerðir um að auglýsa
styrjuveiðar til að hæna að ferða
nienn. í sumar brá þó svo við, að
engin styrja veiddist í firðinum.
Islenskir fiskifræðingar telja,
að banna verði alla botnvörpu-
veiði á landgrunni, því þar sjeu
got- og uppeldisstöðvar. — Með
hliðsjón af þessu, krefst ísland
sjerstöðu. Engin þjóð i heimin-
um á eins mikið undir fiskveið-
um komið og island. Um 97% af
útflutningsframleiðslu lands-
manna eru fiskur og fiskafurðir.
Allt líf þjóðarinnar byggist á
fiskframleiðslu.
Þá ræðir Harrison um fisksölu
íslendinga til Bretlands á styrj-
aldarárunum og segir þar, að alls
hafi 1,1 milljón tonna af fiski
farið á markað í Bretiandi. —
Einnig ræðir Harrison um tog-
araflotann og endurnýjun hans.
Þá um verkun fisksins.
Að lokum vitnar blaðamaður-
inn í ummæli Hans G. Andersen
þj óðrjettarfræðings, um stækkifn
landhelginnar, en í þeim efnum
segist Harrison hafa eftirfarandi
eftir þjóðrjettarfræðingnum:
Ríkisstjórnin er þeirrar skoð-
unar, að hverri þjóð sje í sjálfs-
vald sett hvar hún dragi land-
helgislínuna, þó innan hæfilegra
tákmarka frá ströndinni. Þyrfti
þá engan veginn að einskorða sig
við þriggja mílna landhelgi. —
Landhelgislína hlýtur að vera
dregin með hliðsjón af fiskimið-
unum og því hversu strandlengja
er vogskorin.. — Þá getur það og
valdið nokkru um, hverjar eru
aðalatvinnugreinar þjóðarinnar.
Listsýning Alfred
Jensen í Þjóðminja-
safninu
Þetta er eftirlíking af trjeskurð-
armynd eftir Alfred Jensen. Er
hún úr myndaflokki, sem haim
nefnir „Starf húsmóður".
DANSKI listmálarinn Alfred
Jtnsen opnar sýningu á verkum
sínum í Þjóðminjasafninu á morg
un kl. 4 e. h. Verða þarna sýnd
málverk, trjeskurðarmyndir,
teikningar, lithographi og rader-
ingar, alls um 200 stykki. Mynd-
ir þessar eru frá Danmörku og
Færeyjum.
Sýrningin verður opin út þenn-
an mánuð, daglega kl. 1—7 e.h.,
en á laugardögum og sunnudög-
um til kl. 10 e.h.
Smáíbúðabyggingarnar
grundvallast á frum-
kvæði Sjálfstæðismanna
Þeir beiffu sjer fyrir að þær yriu
gefnar frjálsar
ÁKVÖE9UN ríkisstjórnar og fjárhagsráðs að gefa byggxngu
smáíbúða frjálsa hefir almennt mæLst mjög vel fyrir.
Hjer í blaðinu var það skilmerkilega rakið, að Sjálfstæðis-
menn hafa haft alla forustu um rauuhæfar aðgerðir til þess
að gera mönnum kleift að byggja smáíbúðir til eigin afnota.
Þjóðviljinn „innrammar“ þann vísdóm með feitu letri í
gær, að „íhaldið hafi verið hrakið til þessara aðgerða af
sosialLstaf lokknura“!!
Hjer skal því enn bent á nokkrar staðreyndir:
• Á Landsfundi Sjálfstæðisflokksins á Akureyri 1948 |
var samþykkt ályktun þess efnis frá verkalýðsmálanefnd,
að mjög heppilegt væri, að verkamenn önnuðust sem mest
byggingu húsa sinna sjálfir og bendir fundurinn m. a. á
góða rcynslu, sem í þessu efni væri fengin i Reykjavík fyrir
forgöngu málfundafjelags Sjálfstæðisverkamanna, Óðins.
Ennfremur: „Þar sem fundurinn telur það höfuðhlutverk
Sjálfstæðisflokksins, að efla fjáhagslegt sjálfstæði borgar- |
anna, verkamamia jafnt og annarra, skorar fundurinn á mið-
stjórn og þiugmenn Sjálfstæðisflokksins, að beita sjer fyrir
því, að sú aukavinna, er efnalitlir menn leggja á sig, til
þess að koma upp húsnæði fyrir sjálfa sig, verði undan-
þegin sköttum og útsvari“.
I
• Á næsta Alþingi fluttu þrír þingmenn Sjálfstæðis- )
flokksins, Gunnar Thoroddsen, Jóhann Hafstein og Sigurður
Bjamason frumvarp um það að aukavinna við byggingu
eigin íbúða væri skattfrjáls. Varð þetta frumvarp að lögum
á sama þingi,
• Á framangreindum skattfrelsislögum grundvölluðust
síðan framkvæmdir Keykjavíkurbæjar undir fornstu Sjálf-
stæðismanna við byggingu á þriðja hundrað íbúða við Bú-
staðaveg, þar sem bærinn gerir byggingarnar fokheldar, en j
einstaklingunum síðan gefinn kostur á að Ijúka þeim sjálfir.
• Á Alþingi 1950 flutti Jóhann Þ. Jósefsson tillögu til j
þingsályktunar um „afnám skömmtunar á byggingarvöruxn i
og á hömlum þeim, sem nú eru á byggingu hæfilegra íbúðar-
húsa, útihúsa í sveltum og verbúða“. Tillagan uáði þá ekki
afgreiðsiu.
• Á sama tíma var samþykkt í bæjarstjórn Keykjavíkur
þessi tillaga frá Jólianni Hafstein:
„Bæjarstjórn telur æskilegt, að þeim ströngu hömlum, ■
sem beitt hefir verið við byggingaframkvæmdir verði hið j
fyrsta afljett, varðandi hagkvæmar og ódýrar sxnáíbúðir og
skorar á Alþingi að samþykkja tillögur, sem stefna í þá átt“.
• Á Alþingi 1951 hafði Jóhanxi Þ. Jósefsson aftur for-
göngu í malinu, Var fyrsti flutningsmaður, ásamt Gunnari
Thoroddsen og Pjetri Ottesen, að tillögu til þingsályktunar
um að Alþingi fæli ríkisstjórninni að gefa frjálsa byggingu
hæfilegra íbúðarhúsa, er menn byggja til eigin afnota, —
Þessi tillaga var samþykkt.
• Fyrir síðasta þingi lá einnig frv. frá meirihluta fjárhags-
nefndar neðri deildar til breytinga á fjárhagsráðslögxmum, if
sem fól í sjer að bygging smáíbúða væri gefin frjáls. Flm. |
þessa frv. voru: Jóhann Ilafstein, Sigurður Ágústsson, Ásgeir í
Ásgeirsson og Einar Olgeirsson. Þetta frv. var afgreitt með ji
rökstuddri dagskrá í trausti þess að framkvæmd fjárhags- |
ráðslagaima yrði nú þegar með þeim hætti, að leyfðar verði í
hindrunarlaust byggingar lxagkvæmra smáíbúða.
• Gunnar Thoroddsen, borgarsíjóri, Ijet í sumar imdir- i
búa og skipuleggja svæði í Reykjavík til bygginga smáibúða !
og bæjari-áð hóf síðan lóðauthlutun, áður en byggingarnar
voru gefnar frjálsar.
Hjer hefir nú vexáð dx-epið á meginaíriði máísins. Þjóð- |
viljamönnum er svo ekki ofgott að glíma við þá þraut að
reyna að skýra á sína vísu „afrek“ sosilaistaflokksins i mál-
inu! Staðreyndiinar leyna því ekki, hverjir hafa átt frum-
kvæðið og staðið fyrir lausn málsins.
Bannað að fijúga
yfir V-Þýskaiand
FRANKFURT 13. sept. — Her-
námsstjórn Vestm-veldanna í
Þýskalandi hefur fyrst um sinn
bannað tjekkóslóvakískum flug-
vjelum að fljúga yfir Vestur-
Þýskaland. Hefur tjekkneskum
yfirvöldum verið tilkynnt um
ráðstöfun þessa.
Engin ástæða er gefin fyrir á-
kvörðun þessari. Að undanförnu
hafa tjekknesk flugfjelög farið 7
ferðir vikulega yfir V-Þýskaland.
Sfal hundrað reiðhjólum
THISTED — Seinustu 8 ár hef*
ir lögreglan í Hurup fengið fjöl«
margar kænxr um reiðhjólastuldi4
sem höfðu það sameiginlegt, að
reiðhjólin fundust alltaf óskemmd,
Nú er gátan leyst. 34 ára gamaH
bæjarmaður hefir meðgengið,
Hann tók hjólin ófrjálsri hendi4
þegar hann fór á fund unriust-
unnai', því að hann vildi ekki, að
foreldrar lians vissu, hve oft!
hann færi að finna hana. Þannig
hefir hann nú tekið um 100 ivjól
traustataki. Sjálfur á maðuriml
bifhjól, ___jj