Morgunblaðið - 21.11.1951, Page 6

6
MORGUNBLAÐIÐ
Miovikudagur 21. nóv. 1951
torgpsttlrifH!>
Úxg.; H.f. Árvakur, Reykjavlk.
Pranikv.stj.: Sigfús Jónsson.
Ritstjorl Valtýr Stefánsson (ábyrgCarm.)
Lesbók: Árni Óla, sími 3045.
Auglýsingar: Árni Garðar Kristinsson.
Ritstjóm, auglýsingar og afgreiðsla:
austurstræti 8. — Sími 1600
AskritT.argjald kr. 16.00 á mánuði, innanlands.
í lausasölu 75 aura eintakið. 1 króna með Lesbók.
Hvað hefur breytst ?
í UMRÆÐTJM þeim, sem fram
fóru á Alþingi í gær um frum-
varp leiðtoga lýðræðisflokkanna
um kosningu þrigeja manna
undirnefndar í utanríkismála-
nefnd til þess aS vera ríkisstjórn-
inni til raðuneytis um utanríkis-
mál, spurði formaður kommún-
istaflokksins undrandi á svipinn
um það, hvað hefði breytst á síð-
ustu árum, er gerði það nauðsyn-
legt að láta kommúnista ekki
fylgjast með öllu, er stjórn lands
ins aðhefðist í öryggis- og sjálf-
stæðismólum þjóðarinnar
Ólafur Thors, atvinnumálaráð-
herra, sem er fyrsti flutnings-
maður frumvarps þessa, svaraði
þessari spurningu með nokkrum
hógværum orðum. Svar hans var
i stuttu móli það, að reynslan
hefði sannað að viðhorf komm-
únista til öryggismálanna væri
allt annað en annara Islendinga.
í stað þess að iita fyrst og fremst
á hagsmuni íslands fylgdu komm
únistar þeirri meginreglu að
þjóna hagsmunum erlends her-
veldis. Þetta hefði orðið ljósara
með hverju árinu, sem liðið
hefði.
Því færi þess vegna fjarri að
hægt væri að treysta þessum
flokki þegar um væri að ræða
öryggis- og sjálfstæðismál fs-
lendinga. Frumvarpið um undir-
nefnd í utanríkismálanefnd væri
aðeins staðfesting á þessari al-
mennu skoðun.
Svarið við spurningu komm-
únistaleiðtogans liggur bví fvrir
skýrt og ákveðið: Reynslan hef-
ur sýnt að kommúnistar sitja á
svikráðum við sjálfstæði lands-
ins og öryggi fólksins. Þess vegna
er ekki hægt að leggja hin þýð-
ingarmestu mál fyrir utanríkis-
málanefnd, þar sem kommún-
istar eiga fulltrúa. Sá fulltrúi er
ekki aðeins fulltrúi „Sameining-
arflokks alþýðu — sósíalista-
flokksins" heldur jafnframt
flugumaður þess stórveldis, sem
ógnar í dag heimsfriðnum og per
sónulegu öryggi frjálsra manna.
Við slíkan fulltrúa er ekki hægt
að ræða öryggismál íslensku
þjóðarinnar. Það væri sama sem
að treysta á vernd ofbeldisseggs-
ins og varpa frá sjer allri við-
leitni til þess að líía raunsætt á
hlutina.
Sannleikurinn er sá að þetta
frumvarp lýðræðisflokkanna
markar tímamót í afstöðu
þeirra gagnvart kommúnist-
nm. Méð því er sú skoðun
staðfest að það er bein fá-
viska og fullkomið gáleysi að
gjalda ekki varhug við mold-
vörpustarfi kommúnista í
hverju því starfi, sem ein-
hvers trúnaðar krefst við ís-
lenska hagsmuni. Þeim er
hvergi hægt að treysta. Þeir
líta allstaðar fyrst og fremst
á hagsmuni sins pólitíska föð-
arlands, Sovjet-Rússlands. —
Það er þeirra ættjörð.
Kommúnistar sjálfir telja
þetta að vísu ekki svik við það
land, sem hefur alið þá. — Þeir
telja það þvert á móti greiða við
það.
Hefur það ekki síst komið fram
í hinu stórfellda njósnamáli, sem
nýlega hefur verið krufið til
mergjar í Svíþjóð. Kommúnist-
inn, sem þar hefur játað á sig
víðtækar njósnir fyrir Sovjetrík-
in, beinlínis í þeim tilgangi að
auðvelda rússneska árás á sitt
eigið land, tclur sig engan veg-
inn hafa fwmið svikræði gagn-
vart ó ■ Hann álítur sig
þver' . rt rjett eitt
með því að smygla upplýsingum
til Rússlands um landvarnir
Svía. Hann iðrar ekki slíkrar
iðju. Hún er að hans áliti í þágu
„heimsfriðarins og siðmenningar
innar“!!!
Þessi ungi Svíi, sem er
menntaður maður, er í raun
og veru mjög gott dæmi um
sannan kommúnista. Kjarn-
inn í kommúnistaflokkum
allra landa er einmitt myndað
ur af þessari manntcgund.
Það væri hreinn barnaskap-
ur ef við Islendingar ætluð-
um að telja okkur trú um að
flokksdeildin hjer væri eitt-
hvað öðru vísi byggð upp.
Kitt er svo auðvitað annað
mál, að auðvitað er margt það
fólk, sem látið hefur blekkjast
til fylgis við hana, af allt öðru
sauðahúsi. Þess vegna mun fara
á sömu lund hjer og í öllum öðr-
um lýðræðislöndum, að þetta
fólk mun snúa baki við villu
sinni þegar því er orðin hún
Ijós.
Sú afstaða, sem lýðræðis-
flokkarnir hafa tekið gagn-
vart fulltrúa kommúnista i ut-
anríkisnefnd, er eðlileg afleið
ihg af vaxandi skilningi á
starfsáhttum þeirra hjer á
landi og ananrs staðar. Hún
er ennfremur gleðilegur vott-
ur um það, að þessir flokkar
hafa gert sjer ljósa nauðsyn
þess að öll ábyrg öfl í landinu
standi saman um framkvæmd
öryggis- og utanríkismála
þjáðarinnar.
Ágælur fullfrúi
íslands
ÍSLENDINGUM er bað áreiðan-
lega fagnaðarefni að aðal fulltrúi
lands þeirra á þingi Sameinuðu
þjóðanna í París, Thor Thors,
sendihérra, hefur nú verið end-
urkjörinn til þess að vera fram-
sögumaður stjórnmálanefndar
þess, sem er ein mikilvægasta
nefnd þingsins. Þetta er okkur
gleðiefni vegna þess að það er
órækur vottur þess trausts og á-
lits, sem þessi fulltrúi íslands
hefur afiað sier með störfum sín-
um og framkomu á þessu þingi
þjóðanna.
Öllum bjóðum, ekki síst hin-
um minnstu og lítt þekktustu, er
jafnan gagn af því begar fulltrú-
ar þeirra koma vel fram og vekja
á sjer athvgli og traust. Óhætt er
að fullvrða að Thor _Thors sje
meðal þeirra fulltrúa Islands er-
lendis, sem getið hafa sjer mest-
an hróður fyrir giæsimensku og
dugmikið starf í bágu bióðar sinn
ar. Mikill fjöldi íslendinga, sem
leitað hafq aðstoðar sendiráðs fs-
lands í Washington, þekkir þetta
af eigin reynd.
Á því er óþarfi að vekja at-
hygii, hversu þvðingarmikið það
er fyrir þessa litlu þjóð að eiga
traustan og mikilhæfan fuUtrúa
á þingi hinna Sameinuðu þjóða.
Á þeim vettvar>oi mætast fulltrú-
ar frá öllum álfum, hinum fjar-
'•''■'Udust” b5r T’”ri T.fgs,.ocrpr um
allan heim. Þátttaka íslands í
þessum víðtæku samtökum, rödd
þessarar fámennu þjóðar á hinu
mikla þjóðaþingi, skapar mögu-
leika til raunhæfari landkynn-
ingar en ísiand hefur nokkru
sinni átt kost á.
Það er íslensku þjóðinni þcss
vegna í s nn fagnaðarefni og
hinn mesc ómi að eiga þar jafn
ágætan fu : ;a og Thor Thors.
Ummæli almennings í Englandi:
fe' - ' .1
Par sem „dr—-
5 JSj.r/7 ■srth
1 r-i Él V v.
eru ’ptuf
EXKI alls fyrir lÖngu flutíu
bresku blöðin síðubreiðar fyr-
irsagnir „The red devils are
there!“
„The devils“ þýðir fallhlífa-
hermenn — „there“ þýðir
Súez-svæðið. Menn ljetu sjér
ekki nægja að segja frá því að
nýjar hersveitir hefðu verið
sendar til Egyntalands, heldur
slóu blöðin því upo með feit-
um fyrirsögnum að engir aðr-
ir en Djöflarnir væru farnir
þangað. Og blaðamennimir
þekktu þau undarlegu áhrif,
sem þessi orð höfðu. Vissu, að
hver einasti Englendingur
mundi nú líta bjartari augum
á hið alvarlega ástand.
Þar sem fallhlífahermenn-
irnir eru, getur það aldrei far-
ið mjög iila.
Þessi ranga hugmynd um ein-
staka deild hérsins er nýtilkomin.
Síðasta stríð skápaði hana. Það
var árið 1941, sem Englendingar
lögðu fram áform um að stofna
fallhlífaherdeild og árið eftir var
hún send í eldlínuna. Það var er
árás var gerð á þýska herstöð í
Frakklandi. Síðan það gerðist
hefur hver aðgerðin af annari
varpað ljóma á fallhlífahersveit-
irnar bresku.
RAUÐU DJÖFLARNIR
KOMA
En nafnið „Red devils" er bó
ekki frá Englendingum komið,
heldur eyðimerkurhersveitum
Rommels. 1942 var 1. fallhlífa-
sveitin sett á land í N-Afríku og
gat sjer þegar góðan orðstir. Her-
mennirnir voru rujög hrevknir af
hinum vínrauðu húfum sínum og
vildu ógjarna skipta á þeim op
stálhjálmum, jafnvel þó mikið
gengi á. Smám saman urðu þeir
varir við hin sálrænu áhrif húf-
anna. Þjóðverjum stóð stuggur
af þeim. Þeir voru gripnir of-
hræðslu þegar sveit fallhlífaher-
manna sótti á og Englendingarnir
heyrðu Þjóðverjana hrópa: „Það
eru rauðu djöflarnir, sem eru að
koma!" Englendingunum fjell
„gælunafnið“ vel í geð og hafa
síðan reynt, eftir bestu getu, að
bera nafnið með sóma.
EKKI ERFIDISLAUST AÐ
VERA FALLHLÍFAHERMAÐUR
Almenningur í Englandi ber
virðingu fyrir fallhlífahermann-
inum því hann veit, að hann er
frábær hermaður og fallhlífa-
sveitirnar eru skipaðar úrvali
hinna bestu hermanna. í fall-
hlífasveitunum er úrvalslið úr
ýllum öðrum deildum hersins. —
Fallhlífahermennirnir hafa allir
boðið sig fram til starfsins af
frjálsum vilja, en skilyrði til
þess að geta orðið fallhlífaher-
maður er að vera að öllu leyti
heilbrigður.
Aðalstöðvar fallhlífasveitanna
eru í Aldershot. Þar ganga fall-
hlífahermennirnir í gegnum erf-
iðari æfingar en ætlaðar eru öðr-
um deildum hersins. Þar er þeim
sýnt fram á hvert er hlutskipti
fallhlífahermanns: Að berjast að
baki víglínu óvinarins róeð tak-
markaðan útbúnað, litlar matar-
birgðir og venjulega gegn ofur-
efli liðs.
Síðan tekur flugherinn við
stjórn æfinganna. Dag eftir dag
eru hermennirnir látnir stökkva
úr mismunandi hæð úr allskonar
tækjum niður á dúnmjúkar dýn-
ur. Þá er þeim sagt að ef þeir
hefðu komið þannig niður úr
stökki frá flugvjel hefðu þeir fót
brotnað, farið úr axlarlið o.s.frv.
— Niðurstökkið var rangt —
Reynið aftur.
Og það er ekki fyrr en þeim
hefur tekist að læra „lending-
una“, sem raunveruleikinn byrj-
ar. „Að svífa í fallhlíf“. í þeim
þætti æfinganna verða þeir að
leysa af hendi 8 æfingastökk, þar
af 2 f:á loftbelg, sem komið hef-
ur verið fyrir í 3—400 metra hæð
og þessi stökk hata fallhlífamenn
irnir af þrem ástæðum.
Aðeins örfáir memr komast
fyrir á pallinum, scm festur er
ekki faríð mjög ili
„Rauðu djöflarnir“ á leið til jarðar.
við loftbelginn, en fjslagsskapur
er ómissandi þegar menn eru
hræddir. Þögnin, sem ríkir með-
an belgurinn er settur á loft, er
mjög taugaæsandi. í þriðja lagi
er fallið lóðriett og það er ekk-
ert tilhlökkunarefni, að falla 50
metra lóðrjett niður, áður en fall
hlífin opnast.
HETJULEGUR BARDAGI
Síðan koma stökk frá flugvjel-
um, 2 að næturlaPi og 2 með full
an útbúnað á baki. Þegar allt
betta er afstaðið fá hermennirnir
hina rauðu húfu, væng á hægri
öxlina og svolítið hærri dag-
laun — áhættuþóknun.
Fallhlífadeildirnar hafa oft
verið settar í eldlínuna. Frægasti
jbardagi þeirra var Arnhem-or-
ustan, þar sem þeir að vísu biðu
ósigur. En er þeir komu þangað
var þar fyrir öflug sveit SS-
manna, sem hafði komist á snoð-
ir um fyrirætlanir Englepding-
anna, vegna svikráða eins Hol-
lendings. í margar vikur börðust
hinar einangruðu sveitir Englend
inganna hetjulegri baráttu gegn
margföldu ofurefli. Þær vantaði
skot, mat, vatn, lyf og allt það,
sem nauðsynlegt er í hernaði.
En að gefast upp vildu þeir ekki
og máttur fallhlífasveitanna
liggur ekki hvað síst í þrautseigju
hermannanna og baráttuvilja.' •—
Þær gefast ekki upp hversu slæm
ar sem horfurnar eru. — Flestir
Kramh. á bls. ö
V elvakandi skrifar:
ÚEK DAGLEGA LíflMll
Slckkt of snemma
SPARNAÐUR er lofsverður, þeg
ar hann er á rjettum stað.
Vökumaður hefir sent mjer brjef
um Ijósatímann.
„Velvakandi sæll. Á kvöldin,
þegar húmar, þá er kveikt á götu-
ljósunum í bænum, bað er eins og
það á að vera. En Ijósin eru
slökkt of snemma á morgnana.
Götuljósin hafa verið slökkt of
snemma árum saman, en það er
aldrei of seint að kippa því í lag,
og þess vegna sendi jeg þjer þess-
ar línur.
Börn í myrkri
VITASKULD er slökkt mis-
snemma eftir árstíma, en
reynsla mín er sú, að götuljósin
sjeu að jafnaði slökkt hálftíma
áður en ratljóst verður á götun-
um.
Þetta er leiðinlegt fyrir þá, sem
fara til vinnu sinnar um þær
mundir, sem slökkt er. En það er
illa gert gagnvart börnum, sem
þá eru á leið í skólann. Þeim þyk
ir ekki skemmtilegt að þræða
dimmar göturnar alein.
< Allra veðra von
ÞAÐ má segja, að þessi ógnar-
sparnaður komi ekki að sök,
meðan vel viðrar, en á vetrum er
allra veðra von, og ófyrirgefan-
legt, að börnin skuli ekki hafa
ljós í skólann.
Þetta getur varla skipt miklum
fjárhæðum, og því vil jeg leggja
til, að ljósin fái að loga örlitlu
lengur fram eftir.“
Fræg gluggatjöld
á Úlandi.
ONSK blöð gera sjer nú títt
um gluggatjöldin í danska
sendiherrabústaðnum á Islandi.
Eru þettd .Á' •” að verða fræg-
ustu gluggatjcíd i heimi.
Þ^r sem sendiherrann varð að
k.. ip. ný gluggatí"' ' yarla
henta annars staðar •■>. sendi-
h: rabústaðnum, þegar hanxi tók
við embætti fyrir hjer um bil 3
árum, þá fór hann þess á leit, að
danska ríkíð greiddi gluggatjöld-
in, 3500 danskar krónur.
Fjárveitinganefndin
þybbast við.
^ JÁRVEITINGANEFND þj óð-
þingsins fjekk málið til með-
ferðar 1949, og fylgdi því urnsögn
utanríkisráðuneytisins og með-
mæli, en nefndin gat ekki fallist
á fjárveitinguna að svo stöddu.
Tilmælin voru svo aftur borin
fram 1 fyrra, en fundu þá ekki
heldur náð fyrir augum fjárveit-
ingavaldsins, og enn hafa þau ver
ið ítrekuð nú. Og samt sjer ekki
fyrir enda þessa máls.
Allir nota ríkis-
gluggatjöld.
UTANRÍKISRÁÐHERRANN
hefir nú látið fyleja umsókn-
inni þá greinargerð, að allir
sendiherra- og aðalræðismanns-
bústaðir, sem danska ríkið á, sjeu
búnir ríkis-gluggatjöldum að ein
hverju leyti eða öllu. Þó er ein
undantekning: Aðalræðismaður-
inn í San Fransiskó hefir hengt
upp sín eigin gluggatjöld.
Kveð ia til ungs
Iistamanns
IjEGAR „sjómannadagskabarett
* inn“ heillaði unga og gamla
bæjarbúa, fjekk hann kveðiu frá
ungum Reykvíkingi, Guðbergl
Auðunssyni. Kveðjunni fylgdi
mynd eftir sendandann.
Mynd bessi er af Austurríkis-
mönnunum, sem allir kannast
við, ér sáu trúðleikana í Austur-
bæjarbíói. Annar Austurríkismað
urinn bar 2 flöskur á kollinum,
hvora upp af annarri, og á efrí
flöskunni stóð maður á höfði,
myndin var sem sagt af þessum
flöskumönnum.
Þeir, sem stóðu að „sjómanna-
dagskabarettinum“ þakka Auð-
uni fyrir myndina, hún er vel
gerð, þegar þess er gætt, að lista
maðurinn er ekki nema 8 ára.