Morgunblaðið - 20.02.1952, Side 5
Miðvikudagur 20. febr. 1952
MORGVNBLAÐIÐ
Sfefán Jésiassom Hiíki sjötogur
50 þús. kr. fap varS á 2 söluferðu
fngólfs Arnarsonar er fi¥or var m 1
sfp. hærri en meðalsölur fogaranna
Stefán á Húki og Kristín kona hans.
STEFAN JONASSON, bóndi á
-Húki í Miðfirði, á sjötugsafmæli
j' dag. Stefán er fæddur á Húki
og hefur átt þar heima alla æfi.
Hann er sonur hinna gagnmerku
hjóna Jónasar Guðmundssonar
■og Helgu Stefánsdóttur, sem lengi
fojuggu þar.
Stefán ólst upp við mikla
vinnu, en litla eða enga skóla-
fræðslu að þeirrar tíðar hætti.
Hann kvæntist rúmlega tvítugur
að aldri Kristínu Kristmanns-
Hóttur. Þau byrjuðu búskap á
litlum parti af jörðinni, sem þá
var kirkjueign. Búfénaður þeirra
var í fyrstu 1 kýr, 2 hross og ör-
fáar kindur, en ífoúð þeirra var
•eitt stafgólf í gamaldags bað-
stofu. Þessari þröngu íbúð urðu
þau að hlýta 12 fyrstu búskapar-
ár sín. Eftir nokkur ár áttu þau
orðið 4 börn, sem öll eru á iífi,
mannvænleg og vitna um gott
xippeldi. Það vakti strax athygli
allra þeirra, er kynntust heimili
þeirra hjóna, hve þar var öilu hag
aniega fyrirkomið í eindæma
þröngu húsnæði. Var umgengni
■öll og fyrirkomulag þannig, að
aldrei varð þrengsla vart, en
hreinlæti og reglusemi bar af því
sem þekktist víða í sveitum. Var
öilum augljóst, sem kynni höfðu
af heimili þeirra, að þau voru sam
Tient og atorkusöm og höfðu
mikla sambúðargiftu.
Tólf fyrstu búskaparár sín
liafði Stefán lítið landrými og
húsakost að sama skapi. Á þeim
árum bætti hann um gripahús og
fjöigaði búfénaði sínum og bætti
«fnahag sinn þrátt fyrir erfiða
aðstöðu. Árið 1913 náði hann
cignarhaldi á jörðinni, og þá losn-
sði úr læðingi sterk og markviss
umbótahþeigð, sem hann ber í
forjósti. Á næsta ári byggði hann
vandað íbúðarhús nr steinsteypu,
sem var fyrsta íbúðarhús beirrar
tegundar í þeirri sveit. Á hverju
ári hefur Stefán haft með hönd-
um nokkra mikilsverða umbót á
sinni jörð. Hann hefur fyrir
löngu byggt öll búpeningshús og
heygeymslur úr steinsteypu. —
Hkki hefur hann haft aðkeypta
smiði til þeirra verka, en hann er
siálfur stórvel hagur og hefur
annazt smíði á þessum bygg-
ingum af eígin framkvæmd og
má ekki siá að þar hafí skort
fagmannstök.
>á hefur Stefán ekki síður ver-
ið athafnasamur um jarðræktina.
Túnið hefur hann fullsléttað fyrir
löngu, en á hverju ári hefur
hann fært það út til mikilla
muna, svo nú myndi bað eitt
nægja til þess að framfleyta
stórri fjölskyldu. Girðingar hef-
ur hann einnie Jagt. inn úthaaa
eftir þörfum. Oll þessi mannvirki
eru traust og smekkvísleg.svo ná-
lega má segja, að þau beri á sér
listrænan svip.
Eins og áður er á drepið, hlaut
Stefán ekki skólafræðslu í
sesku. Hann er barn nítiándu ald-
ar, en alþýðubörn á þeim timum
voru ekki mörg sett á skólabekk.
Bændaefni um aldamótin sóttu
yfirleitt. ekki veganesti í fræðslu-
kerfi búnaðarskólanna. Búnaðar-
hættir hjá Stefáni, bónda, hafa
því ekki fengið undirstöðúr sínar
frá skólamenningunni. En það
ætla ég samt, að bændaefni gætu
lært hjá Stefáni, bónda. rumar
þýðingarmestu greinar búfræð-
innar eigi síður en á búnaðar-
skólum. Snyrtitækni og háttvísi
bæði utan húsa og innan er þar
svo fullkomin að hverjum manni
má vera til fyrirmyndar. Þar er
jafnt smæstu gagnshlutum af-
markaður tilvalinn staður, sem
fullkomnustu búvélum, ber þar
aldrei út af röð og reglu, þegar
áhöidin eru ekki í notkun. — í
þeim efnum koma eigí síður til
Framh. á bls 11.
SÖKUM þess hve almenningi er
ól.jóst hve kostnaður er nú orð-
inn geysihár við útgerð togaranna,
hefur Mbl. snúið sér til Bsejarút-
gerðar Reykjavíkur og fengið h.já
henni eftirfarandi skýrslu um af-
komu togarans Ingólfs Arnarson-
ar í tveim veiðiferðum í röð, það
er að segja, að er togarinn hafði
lokið fyrstu veiðiför sinni og selt
aflann í Bretlandi, var farið það-
an beint til veiða og síðan með
þann afla til sölu í Bretlandi. -—
Það var álitið sanngjarnaia að
hafa veiðiferðirnar tvær, en \,aka
eina einsta’ka ferð. ísfiskveiðar
hafa verið valdar, sökum þess,
að almennt er álitið að hagnaður
útgerðarinnar sé mestur á þeim
veiðum. Eins og skýrslan ber með
sér, eru sölur söiuferðanna begg.ja
mjög jafnar, önnur 10.856 sterl-
ingspund, en hin 10551 stp. Er
hvor um sig hserri en meðalsala
togaranna var á s.l. ári, sem var
9.804 sterlingspund. Síðan þessar
ferðir voru farnar, hefur útgerð-
arkostnaður hækkað talsvert og
virðist halda áfram að hækka.
Hásetahlutur í þessum veiði-
ferðum var kr. 8.409,04 hjá há-
seta með lágmarkskaupi, auk þess
ókeypis fæði. — Af þessu kaupi
fengu hásetar allir í erlendum
gjaldeyri 60 sterlingspund.
heldur spila- og saumafund fimmtudaginn 21. þ.
mán. í Borgartúni 7, klukkan 8,30.
Konur mætið vel og stundvíslega.
Heimilt að taka með sér gesti.
STJÓRNIN
Útboð
Ákveðið hefur verið að leita útboða í smíði húsgagna
í stúdentagarðana.
Teikninga og útboðslýsinga má vitja á teiknistofu
Helga Hallgrímssonar, Laugavegi 39, er veitir allar nán-
ari upplýsingar.
Tilbcðum sé skilað fyrir kl. 4, laugardag 23. þ. m.
STJÓRN STÚDENTAGARÐANNA
tért skrifstofáúsíiái
við Miðbæinn til leigu strax.
klukkan 1—5 dáglega.
— Upplýsingar í síma 6371
UMBOÐSMAÐUR
Stór r.orsk ínálningaiverksmiðja sem framleiðir sórstæða
málningu, einnig skipamálningu, óskar eftir 1. fl. þekktum
umboðsmanni.
ReikningsyffrHl frá Bæjarúfgerð Rvíkur
G i ö I d :
Mannakaup ...........................
Fæði.................................
Diesel olía..........................
Brennsluolía....................... . .
Smurolía . . ........................
Veiðarfæri A. Birgðaskemma 38.450.95
B. Hampiðjan 16.507.50
C. Keypt erlendis 45.671.06
Is samtals 200 tonn, þar af 100 tonn. keypt erl.
Viðhald skips og véla (57 dagar 2247.03) . .
Trygging skipshafnar (57 dagar 132.09) ..
Laun vaktmanns . . . ...................
Hafnsaga, vatn..........................
Umsjónarlaun............................
Félagagjald í F. í. B...................
Dagbækur og ritföng................... ..
Símakostnaður...........................
Vextir..................................
Skrifstofa, birgðageymsla (57 dagar 350.00)
Tryggingar skips (57 dagar 605.84) . . . .
Fyrning.........................I.......
Hafnargjöld erlendis 5.197.63 - 3.617.24
Sölul. 3% af br. sölu 14.835.25 14.418.09
Tollar erlendis . . .. 40.709.55 -j- 41.896.89
Löndunarkostn. erl... 24.587.13 -j- 34.565.62
Útflutningsgjald .... 6.228.48 -þ 4.334.47
270.753.00
34.140.00
13.545.00
159.360.00
5.058.82
100.629.51
16.943.90
128.080.71
7.529.13
2.370.63
7.031.52
667.47
814.53
225.36
1.402.77
16.502.64
19.950.00
34.532,88
51.959.49
8.814.87
29.253,34
82.606.44
59.152.75
10.562.95
Kr. 1.061.917.84
T e k j u r :
3700 kit ísfiskur. Seldur 25/9 £ 10.85-6 á 45/55 494.490.80
Lýsi 5.924 tonn á 3.100.00 pr. tonn.......... 18.364.40
3547 kit ísf. Seldur 22/10 £ 10.561 á 45/55 480.598.05
Lýsi 5.734 tonn á 3.100.00 pr. tonn.......... 17.775.40
Fleischers Kjemiske Fabrikker A/S
Bergen — Norge
Kr. 1.011.228.65
Tap Kr. 50.689.19
Að lokinni sölu á aíla fyrri veiðifarar í Englandi hélt
skipið beint á míðin aftur án viðkomu í Reykjavík.
í framangreindu uppgjöri sundurliðuðu er:
1. Mannakaup reiknað eins og það var greitt.
2. Fæði miðað við kr. 20.00 pr. fæðisdag.
3. Olía öll reiknuðu eftir skýrslum vélstjóra á kaupverði.
4. Veiðarfæri miðað við það sem keypt var.
5. Is reiknaður á kaupverði hér og úti.
6. Viðhald miðað við meðal viðhalcLskipsins
pr. dag 1950 -j- 39% vísitala.
7. Tryggíngar skipshafnar reiknað eftir raunveru-
legum kostnaði.
8. Laun vaktmanns eins og þau voru greidd.
9. Hafnsaga, vatn eins og greitt var.
10. Umsjónarlaun miðuð við rrreðalkostnað
pr. dag 1950 -j- 39%.
11. Dagbækur, ritföng og símakostnaður, reiknað með
sama hætti.
12. Vextir reiknaðir sömu og í fyrra, en eingöngu af
kaupverði skips og ekki af rekstrarfé. •
13. Tryggingar skips reiknast eins og þær kosta pr. dag.
14. Fyrning reiknuð 8Vz % eins og 1950.
15. Hafnargjöld erlendis, sölulaun, tollar, löndunar-
kostnaður erlendis og útfl.gjáld, allt reiknað skv.
raunverulegum reikningum vegna sölu þessara
tvæggja íarrna í umrætt skipti.
Þeir, sem hafa kynnst kostum
IRIKtOME-hreinsunar
hjá okkur, vilja ekki aðra breinsun.
édjnaiau^in cJHindin'
Skútagata 51 — Hafnarstræti 18
Freyjugata 1.