Morgunblaðið - 02.10.1952, Page 9

Fimmtudagur 2. oH. 1952
MORGUNBLAÐIÐ
t
FYRSTIJ húsgagnavinnustofur
hér á landi munu hafa verið
stofnaðar laust efíir síðusíu alda-
rnót. I-Iúsgagnaiðnaðurinn okka’
er því um há'frar aldar gamalj
um þessar mundir. Húsgögn þau,
er smiðuð voru hér fyrir þann
tíma, munu að mestu leyti hafa
verið gerð af húsasmiðum að
vetrinum og lagtækum leikmönn-
Irai.
F-g hc’d að óhætt sé að fulj-
yrða það, að iðngreiuin hafi á
flestum tímum, siðan hún varð
til hér, notið hyl'.i a’mennings.
Enda hafa búsgögn frá betri
vinrustoíum jafnan xeynzt traust
og endingargóð, þó að um formið
hafi að sjálfsögðu oft mátt deila.
Við höfum því verið sjá1fum okk-
ur nógir á þessu sviði iðnaðar
undonfarna á atugi. Innfmtning-
ur húsgagna hefur verið hverf-
endi, að undanskildu bví, að tals-
vert var fiutt inn af»þeim fyrstu
árin eftir síðustu styrjöld, aðal-
lcga frá Danmörku. Þau hús?ögn
reyndust misjafnlega, vegna þess
að mikill hluti beirra var frá
lélegum verksmiðjum. Þó ery
Danir meðal þeirra þjóða, sem
skara fram xir hvað viðkemur
húsgagnaframleiðslu.
Á Iðnsýningunni, sem nú
stendur yfir hér, hefur húsgögn- 1
unrnr. verið valinn staður á þak-
í sýningunni, vegna amj á vmmi Iðnskólabyggingárinnar, og virð-
stofunum. Þökk sé þeim fyrir um fyrir okkur það athyglisverð-
það að þeir galust eKki upp. asta, sem þar er að sjá, með öðr-
Borðstoíuhúskögxi úr birki og mahogni frá Valbjörk, Akureyri. —
Skápurinn cg stóíl uiíð skinní í setu og baki, er smíðaður efíir
teikningu Jtns Karissonar. »
sjá má þarna. Skáparnir cru af
einfaldri gerð og haganl. innrétt-
aðir. Auðsjáanlega :neiri áherzia
lögð á notrænt gildi, heldur en
óviðkornandi ytra prjáli, rem því
miður hefir oft viljað sitja í fyrir
rúmi hjá mörgum húsgagnasmið-
um ér undanfarin ár.
Auk þeirra sem nefnd hafa
verið, er þarna prýðilegt rúm-
stæði úr beiki og barnahúsgögn
úr furu, sem gleðiiegt er að sjá
þarna, því að yngstu borgararnir
hafa.verið útundan hjá okkur að
undaníörnu, því að mjög lííið
hefur verið á markaðnum af hús-
gögnum við þeirra hæfi. Hjalti
Geir Kristjánsson, sem er ný-
kominn frá námi í Sviss og Sví-
þjóð hefur teiknað öll húsgögnin
í þessari deild. Allt áklæði á stól-
' um og sófa er ofið í Klæðaverk-
smiðjunni Álafossi. Til miki’s
hagræðis fyrir húsgagnaframleið-
enáur, hefur Álafoss og Gefjun
— nú orðið mikið úrval af góðu
húsgagnataui, svo að óþarfi ætti
að vera að flytja inn mikið af
húsgagnataui.
I
TVTÍK FIiGKXAH
HÚSGAGNA
Ef við göngum um c-fstu .hæð hinn
ar miklu Iðnskólabyggingar og
lítum í kringum okkur þar, þá
komumst við fljótt að raun um að
húsgögnin sem þar eru til sýnis,
SMÍÐA5T0FA JONASAR
i um orðum, þau húsgögn, sem
; varða veginh svolítið fram á við
1 í þessari iðngrein. i SOLMUNDSSONAR, G. SKULA
I SON & HLI3BERG OG
Haganlega innréttaður borðstofuskápur úr mahogni, frá Axel
Eyjólfssyni. —
hæðinni, og fer það vel, vegna
þess að þar er lofthæð sú sama
og venjulega er í íbúðarhúsum.
Hversu hátt er upp í gluggana
þar, gerir umhverfið að vísu
heldur leiðinlegra, en þó njóta
húsgögnin sín þarna allvel.
FÁÍR SÝNENÐUR
Að óreyndu hefði ég búizt við,
að þakhæðin yrði alltof litil, til
þess að geta rúmað húsgögn þau
er á sýninguna mundu verða
send. En því miður hefur komið
í Ijós, að þátttaka húsgagnasmiða
er vonum minni. Aðeins 9 fyrir-
tæki sýna þarna framleiðslu
sína af 30—35 húsgagnavinnustof
um, sem rekin era í Iteykjavík.
Aðeins tvö fyrirtarM utan af
Iandi. Sýna húsgösps, svo nokkru
nemi.
Afsökun er þó eí til vill hægt
að finna fyrir þessari þátttöku-
deyfð húsgagnasml.ðaTiisa. — I
• fvrsta.'Iagi þá, að undirbúnings-
fmi var í það stytf.sta, til fram-
leiðslu vandaðra húsgagna og í
iöðru lagi hefur högvsm margra
þeirra verið þannig liáttað, að
atvinna var aauf í vetur og sala
frekar treg hjá húsgagnaverzl-
unu.m. Næg vcrkefni mnnu aftur
hafa verið hiá fTestum í vor og
sumar, sem þeir er bátt taka í
Iðnsýnin.FU'm.i hafa anðvOnð o' ð-
að slá slöku víðL Fjárhags-
snui'smálið hefur pvS eí til vill
valdið nokkru þar um, að sumir
þeirra, sem gjarnan hefðu viljað
vera með hafa orðíð að draga sig
í hlé. Mér er persónulega kunn-
ugt um nokkra, er YögStx talsvert
að sér til þess að geía tekið þátt
eru mjög ólík hvort öðru. að út-
liti. En þó má mjög hæglega
flokka þau í tvo flokka. í öðrum
flokknum eru þau húsgögn, er
bera það greinilega með sér að
þau hafa verið smíðu.ð á þessu
ári, eða að minnsta kosti mjög
nýlega, og eru auðsjáánlega ætl-
uð til afnota fyrir nútímafólk í
nútíma húsakynnum. I hinum
flokknum eru þau er minna
mjög á þau húsgögn er voru al-
gengust fyrir nokkrum tugum
ára.
Nú skulum við hugsa okkur að
við séum stödd í húsgavnadeild
Iðnsýningarinnar, á efstu hæð
AXURE¥RLNGUM TEL SOMA
Við erum stödd innst í gang-
ir.um, við síofu nr. 514. Þar sýnir
meðal annarra húsgagnavinnu-
stofan „Valbjörk" frá Akureyri,
borðsíoíuhúsgögn úr birkí og
nahogni. Báðar víðartegundirnar
ru látnar faalda sínum eðlilega
t, enda eru þettn viðartegundir,
em fara mjióg vel saman ólitað-
ir. Það fljót séð, er litið er á
öessi húsgögn og umbúnað
beirra, að í öllum aSalatriðum er
þarna um að rxeða vel heppnað
sýníshom n útimarrúsgagna, vel
og írjálslega formuð, létt og ljós
Tirlitum. Ungur Akureyringur,
Tón Karlsson, sem stundar rám
í húsgagnEteíkntm í Stokkhólmi,
hefur teiknað skápxnn og stól
með skinni spenntu i sæti og brk.
Húsgögn þessi sem heild, eru Ak-
ureyrmgunum til sóma.
HÚSG AGN AVERZLUN
KRISTJÁNS SIGGEIRSSONAE
Næst litum vlð inn I stofu nr.
513, sem er andspænis þeirri síð-
astnefndu. Þar sýnir Húsgagna-
verzlun Kristjáns Siggeirssonar
ýmsar tegundir húsgagna. Borð-
stofu- og dagstofuhúsgögn úr
beiki og mahogni, eru þar rnest
áberar.di. Deild þessi sem heild,
er hin athyglisverðasta. Sérstak-
' —TT-'1 A* V-,0^" O Vuv'ft^tfvPYlctrj1-
ana, sem eru af nýrri gerð, mjög
léttir og þægilegir. Gaman er að
sjá þarna skápa með „yfirfölsuð-
um“ hurðurn, en það er hurðar-
frágangur, sem húsgagnasmiðir
okkar virðast hafa verið feimnir
við að nota, eða að minnsta kosti
sniðgengið, nema þegar um ;.nn-|
byggða skápa er að ræða.En yfir-
falsið á ekik síður við á vönduð-
■’m skápum úr góðviði, eins og'
BOLSTRARINN
Ef við höldum áfram fram
eftir ganginum sömu megin,
komum við næst í stofu nr. 507.
ofnú áklæði eftir Júlíönu Sveins-
dóttur. Einnig er þarna frá sama
aðila, lítið dömuskrifborð og á
ganginum fyrir framan þessa
stofu er símabekkur, frá sama,
söm vakio hefur mikla athygli
sýningargesta. Að margra áliti
b'átt áfram hættu’ega þægilegt
húsgagn, vegr.a hættu á of-álagi
á símakerfi okkar, sem þó sann-
arlcga má ekki versr.a!
CIGUSR roRN CINAEC £ON
OG AXEL ELJÓLFSSON
Sigurbjörn Einarsson sýnir í
stofu 510 nokkrar gerðir af vel
fcrmuðum, lát’ausum stólum og
sófum. Einnig hann hefur valið
áklæði frá Vefstofu Karólínu, og
auk þess fengið að láni hjá henni
mjög athyglisverða gólfábreiðu,
sem ofin er úr íslenzku bandi í
sauðalitunum.
í stofu 511 sýnir Axel Eyjólfs-
son vönduð borðstofuhúsgögn úr
mahogni. — Ég vil sérstaklega
vekja athygli á skápnum, sem er
með rimla-rennihurðum (joluse)
og sérstaklega vel innréttaður,
með lausum „bökkum“ sem hægt
er að renna í grópum í skápshlið-
unum, þannig að millibilið á
milli þeirra getur orðið eftir því
sem æskilegast þykir með tiHiti
til þeirra muna sem á að geyma
í skápnum.
Úr sýnmgardeild Smíðastofu Jónasar Sólmundssonar og’ G. Skúla-
sonar og HHðaergs. Veggþiljnr og skriffcorð úr mahogni. Hin.
húsgögnin úr birki.
Úi sýningardeild „Bólstrarans“.
kiipptu gæruskir ni. Smíðað efíir
Handavinnustóllinn er klæddur
teikningum Helga Hallgrímssonar.
Þar sýna franileiðslu sína Smíða-
stofa Jónasar Sólmundssonar, G.
Skúlason & Iilíðberg og Bóistr-
arinn.
Ekki verður annað sagt, en að
þessum þremenningu.m hafi tek-
izt vel að ná skemmtilegum
heildarsvip yfir þessa sícfu. En
það er fyrst og fremst því að
þakka, að allir þessir aðilar
leggja metnað sinn í það að fram
leiða húsgögn með nútíma sniði.
G. Skúlason & Hlíðberg sína
þarná rhjög hentugan borSstofu-
skáp úr ljósu birki og nokkrar
nýjar gerðir af mjög þægilegum
armstólum. Stólarnir eru allir
íóðraðir með handofnu taui frá
Vefstoíu Karólínu Guðmunds-
dóttui'.
Frá Bólstraranum eru þarna
boginn sófi í mjög léttum stíl,
sem einnig er fóðraður með taui
frá Vefstofu K. G., og handa-
vinnustóll, klæddur klipptu gæru
skinni, sem gerir hann mjög
notalegan. Þetta litla sýnishorn
af gæruskinni sem húsgagna-
áklæði, vona ég að dugi til þess
að vekja athygli á því, að það
getur verið skemmtileg tiibreyt-
ing í því að hafa einn t.il tvo
stóla í herbergi klædda með því.
Smíðastoía Jónasar Sólmurids-
sonar sýnir þarna vandaðar vegg
þiljur úr mahogni, með innlagn-
ingu úr birki.Veggþiljur hliðstæð
ar þeim er þarna eru sýndar,
hafa mikið rutt sér til rúms í
vandaðri húsum í seinni tíð. —
Sófinn, sem Smíðastofa J,- S,
sýnir þarna lika er af mjög
,,klassiskri“ gerð, klæddur hand-
TE5KNISTOFA
SVEINS KJARVALS
Teiknistoía Sveins Kjarval
vekur athygli á sér í stofu nr.
512. Þetta er lítil stofa en þannig
frá hlutunum gengið þar, að hún
verður hin vistlegasta. Á veggn-
um andspænis dyrum blasa við
manni nokkur sýnishorn af hand-
ofnum gluggatjaldaefnum og hús
gagnaáklæði frá Vefstofu Guð-
rúnar Jónasdóttur. Meðal ann-
arra húsgagna sýnir Kjarvál
þarna hentuga stóla er Þjóðminja
safnið á og æ tlö r til notkunar í
fyrirlestrasal. Stólar þessir eru
þannig gerðir að hægt er að festa
þeim saman á handhægan hátt,
þannig að þeir mynda þá eins
kónar bekki. Einnig er hægt að
raða þeirri þannig saman að þeir
taka mjög lítiö rúm í geymslu.
— Prýðisgóður bókaskápur og
borð úr furu er þarna líka. Það
fer vel á því að vekja athygli á
furunni, sem að mír.u áiiti ætti
að nota meira í húsgögn heldur
en raun ber vitni um. Nokkrar
hiisgagnateikningar og ljósmynd-
ir eru einnig sýndar þarna.
STÁLHÚSGÖGN •
„Stálhúsgögn" sýnir í stoíu 509
ýmsar gerðir af stálhúsgögnum,
í skrifstofur, eldhús og biðstofur.
Allt méð snyrtilegasta frágáiigi.
Vert er að vekja athygli á fvö-
földu rúmstæði, sem þarna tflh
Það er mjög hentugt þar sem
húsnæði er takmarkað, þar sem
það er þannig úr garði gerfsað
hægt er að leggja það upp'að
Frh. á bls. 12.