Morgunblaðið - 20.01.1956, Side 9

Föstudagur 20. janúar 1956
MORGUNBLAÐIÐ
9
FRA SAMBANDI UNGRA SJÁLFSTÆÐISMANNA RITSTJÓRI: ÞÓR VILHJÁLMSSON
Kennslustund i Hjúkrunarkvennaskólanum.
Skólafréttir:
Hjúkrunarkvennaskóli íslands
t Hjúkrunarkvennaskóla íslands'
4 stunda nám rúmlega 80 nem-
endur.
Skólinn er til húsa á efstu
hæð Landsspitalans við mikil
þrengsli. Nýtt skólahús er þó í
byggingu, og er þess vænzt, að
unnt verði að taka það til notk-
unar með vorinu, að nokkru
leyti, þ. e. a. s. heimavistina
sjálfa. Álman, þar sem kennslu-
stofur verða til húsa, ásamt eld-
húsi, borðstofu, dagstofu o. fl.
er hins vegar alveg óbyggð.
Námstíminn er 3 ár og 2 mán-
uðir. Námið er bæði bóklegt og
verklegt. Bóklega námið fer fram
1 þremur námskeiðum, einu á ári.
Verklega námið er fólgið í
hjúkrunarstörfum, sem skiptast
milli deilda Landsspítalans,
Kleppsspítalans og Vífilsstaða.
Auk þess eru nemendur við verk-
legt nám í 6 mánuði annað hvort
5 sjúkrahúsi Akureyrar, Vest-
mannaeyja eða Isafjarðar.
Venja er, að nemendur heim-
eæki ýmsar stofnanir, m. a.
Heilsuvemdarstöðina, Elliheimil-
ið Grund, Sóivang í Haínarfirði,
Lyfjaverzlun ríkisins og Reykja-
lund.
Nemendur hafa með sér félag
og var aðalfundur þess nýlega
haldinn. Formaður var kjörinn
Guðrún Guðnadóttir. Aðrar í
Stjórn: Ester Eggertsdóttir, I
Magdalena Búadóttir og Ásthild-
ur Einarsdóttir.
Árshátíð halda nemendur ár-
lega. Fer hún að jafnaði fram í
febrúar eða marz.
Ritnefnd Hjúkrunarkvenna-
blaðsins bauð nýlega hjúkrunar-
nemum að taka að sér um það bil
1 bls. í blaði sínu. Var það þegið ,
Og ritnefnd þegar kosin.
Skólastjóri er frk. Þorbjörg
Jónsdóttir. Auk hennar eru tveir I
fastir kennarar. hjúkrunarkon-^
urnar frú Áslaug J. Ámadóttir
og frk. Sólveig Jóhannsdóttir.
Mikill fjöldi stundakennara
starfar við skólann. Einkum eru
það læknar. Nokkrir læknastúd-
entar, forstöðukona Landsspítal-
(Ljósm. Mbl. Ól. K. M.)
ans, sálfræðingur, matreiðslu-
kennarar úr Húsmæðrakennara-
skóla íslands o. fl.
Aðsókn að skólanum er mjög
mikil. Nemendur eru teknir inn
tvisvar á ári, að jafnaði 16 í einu,
en væntanlega verður þeim
fjölgað, þegar húsrými eykst
með nýja skólanum.
Inntökuskilyrði er miðskóla-
próf. Umsækjendur með meiri
menntun, t. d. stúdentspróf,
ganga fyrir að öðru jöfnu.
B. L.
Nýtt stjórnmálarit
SAMBAND ungra Sjálfstæðis-
manna hefur nýlega gefið út ritl-
ing, sem nefnist Skapadægur
kommúnismans. Kver þetta er 64
bls. og eru prentaðar í því 6 rit-
gerðir eftir þekkta brezka vis-
indamenn og verkalýðsleiðtoga.
Magnús Jónsson alþingismaður
ritar formála, en síðan kemur
grein eftir Bertrand Russell.
Russell ræðir um heimsveldis-
stefnu Rússlands og ber hana
saman við sams konar framferði
annarra stórvelda á síðustu öld-
um. Niðurstaða hans er sú, að hið
kommúniska Rússland móti gerð-
ir sínar á vettvangi utanríkis-
mála í anda heimsveldisstefnu,
sem vestræn ríki telja að heyra
beri fortíðinni til. Russell telur
einnig að þessi stefna muni fyrr
eða síðar leiða til koRsiglingar og
hruns Rússaveldis. Ýmsir aðrir,
sem í bæklinginn rita, fjalla og
um sambandið á miRi utanríkis-
stefnu Rússa og atferlis komm-
únistaflokkanna í öðrum lönd-
um. Dæmi þau, sem nefnd eru um
framferði þeirra í brezkum
verkalýðsfélögum, eru lærdóms-
rik fyrir íslendinga.
Lögfræðingurinn L. B. Schapiro
ritar fróðlega grein um minnir m.
a. á ýmsar kenningar, sem læri-
feður kommúnismans settufram á
s.l. öld um þróunina á okkar
.' • ■ ■ ....
m-y ' '
• ■■
■"!

Mynd þessi sýnir þann hlúta byggingar Hjúki unarkvennaskólans
sem nú er í smiðum.
(Ljósm. MbL Ól. K. M.)
dögum og töldu studdar óhrekj-
anlegum rökum sinnar vísinda-
legu sögukönnunar. Þau vísindi
reyndust raunar ófullnægjandi til
að gefa höfundum sínum spá-
dómsgáfuna. Schapiro víkur að
þróun efnahagsmálanna í Sovét-
ríkjunum og segir m. a.: „Ef hin
öra þróun í Rússlandi síðustu
tuttugu og fimm árin fyrir bylt-
inguna hefði haldið áfram, hefði
framleiðsla á kolum og járni, svo
að tvö dæmi séu tekin, farið fram
úr framleiðslu Sovétstjórnarinn-
ar árið 1938.“
Dr. Cyril Darlington erfðafræð
ingur ritar grein, sem nefnist:
Kommúnismi og vísindi, og fjall-
ar hún um vandræði þeirra, sem
hugsa fyrir kommúnista, —
vandræði, sem risið hafa, er vís-
indin hafa afsannað eða umbreytt
kenningum, sem hin kommúnisku
fræði hafa talið fullsannaðar vís-
indalega og notað sem grundvöll
að kenningum sínum. Það hefur
alltof oft reynzt of stór biti fvrir
kommúnista að kyngja að vikja
bókstaf trúarsetninga sinna til í
samræmi við nýja þekkineu. Það
hefur krafizt meiri manndóms en
kommúnistar eiga í fari sínu að
iáta rangan stafkrók í sælu-
formúlmn þeim, sem áróðurs-
maskínur Rússa og fylgiliðs
þeirra hafa haldið að fólki sem
óhrekjanlegum vísindum. Niður-
staðan hefur því alltof oft orðið
sú, að þaggað hefur verið niður
: vfsindamönnum og lögmál vís-
ndanna hlátt áfram lýst í bann,
">f þau féllu ekki inn í steinrunn-
:ð hugmyndakerfi kommúnism-
ans. Sagan um Vavilov og
T.Vsenko verður á ókomnum tím-
um ekki taiin til þess, sem til
erefu og fullkomnunar hefur
stefnt á okkar öld.
St)érnmá!anámskeið
SX J ÓRNMÁL ANÁMSKEIÐ
Heimdallar heldur áfram í V
R.-húsinu í kvöld kl. 8,30. -
Verður þá málfundur. Um
ræðuefni: íþróttaskylda
skólum.
ússnesk
Íslandskynning
SAMBANDSSÍÐAN hefur aflað Eyfells], [Þorvald] Skúlason
sér bæklings eins, sem út kom (f. 1906), S. [norra] Arinbjarnar
á liðnu ári í Leipzig í Austur- (f. 1903) og aðra. Af yngri kyn-
Þýzkalandi. Hann er sérprentuð slóðinni eru forseti Bandalagt
þýðing á kaflanum um ísland í íslenzkra listamanna, K. I. Jo-
rússnesku alfræðiorðabókinni al- hanesson (f. 1921) og aðrir.“
þekktu. Um efnið er fjallað á Þessi K. I. Johanesson er dá
nýstárlegan og frumlegan hátt. lítið dularfull persóna. „De»
Um hérlendar listir segir m. a.: Vorsitzende des islandischers
„Nú sem stendur heyja fram- Kúnstlerverbandes“ getur varls
farasinhaðir listamenn á íslandi verið annar en forseti Bandalags
og sérstaklega meðlimir í félag- íslenzkra listamanna, en þéirrj
inu Ísland-Rússland [átt mun við sýslan hefur enginn maður gegnt
MÍR] harða baráttu gegn hinum nýskeð, sá er beri fyrrgreint föð-
íhalds- og afturhaldssömu lista- urnafn. Máske hafa Rússai’
mönnum. Hinir framfarasinnuðu dubbað abstraktmálarann Jó-
listamenn snúast gegn ameríska hannes Jóhannesson til þessarar
hernáminu og beita sér fyrir tignar? Og hvað segja listafröm-
friði og lýðræði og fyrir þróun uðir Þjóðviljans, Svavar Guðna-
þjóðlegrar raunsæisstefnu í list- son og aðrir um þjóðlegu raun-
um. Af þeim má nefna mynd- sæisstefnuna?
höggvarana S. [igurjón] Ólafsson Hinnar rússnesku landkynning-
(f. 1908), Á.[smund] Sveinsson ar verður nánar getið hér á síð-
(f. 1893), málarana E. I. Eyfells unni við tækifæri.
(f. 1886) [hér mun átt við Eyjólf1
SAMVINNUÞATTUR
oða huyEoiöing i gnnguferð um Austurstræti
Á UNDANFÖRNUM árum hefir
Framsóknarflokkurinn gert sér
mikið far um að eignast lífs-
fílósófíu. í þeirri leit hefir hann
víða farið, dvalizt hjá mörgum í
misjöfnu yfirlæti, en ætíð gætt
þess þó að sitja innst hjá hlóðum
og kjötkötlum. Útkoman hefir
orðið hægrisinnaður miðflokkur
með vinstri tilhneigingar, þar
sem „miðflokkur" er kosninga-
skrúði, hægri höndin er notuð til
starfs, en sú vinstri til atlota.
Sú heimspeki, sem nú virðist
eiga að vera réttlæting tilveru
Framsóknarflokksins, er ákveðin
tegund af verzlunarmáta, er nefn
ist samvinnuverzlun. Þessi verzl-
unarmáti er í augum Framsókn-
armanna lífselexír og allr meina
græðir. Spekúlasjónir um einræði
og lýðræði, kapitalisma og komm-
únisma, frelsi og höft verða sem
hjóm, ef allir verzla hjá kaup-
félögum.
Samvinnufélögin eru fjölda-
samtök. Svo hefir oftlega verið
frá skýrt í Tímanum. En * þessi
samtök lúta stjórn fárra manna.
Og þarna er það, sem hnífurinn
stendur í kú Framsóknar. Það
er alls ekki sama, hverjir þeir
fáu, útvöldu eru. Hin eina, sanna
sáluhjálplega samvinna hlýtur
sem sé stjórn og forsjá Framsókn-
armanna. Öll önnur samvinna er
bara plat, sem harðlega ber að
víta, — ef ekki í orði, þá á borði.
Þau kaupfélög, sem Framsóknar-
menn stjórna ekki, eru þeim
einskis nýt. Það er ekki einu
sinni hægt að láta þau rukka inn
áskriftargjöld fyrir Tímánn, hvað
þá að splæsa á hann auglýsingum.
Svoleiðis kaupfélög eru verri en
ergin.
Eitt af þeim kaupfélögum, sem
ekki hefir notið forsjónar Fram-
sóknarmanna, er KRON. Þess gat
því varla verið lengi að bíða, að
Framsóknarmenn sýndu í verki
skilning sinn á eðli samvinnunn-
ar, enda setti SÍS nýlsga upp
stóra verzlun á .félagssvæði
KRON. Eftir Ö1 ,tóru og faUesu
orðin var nú stoínað til sam-
keppni við kaupfélagið í Reykja-
vík á þeirri forsendu, að sam-
keppni væri samvinnu betri.
Þetta er s.ú hirting, sem KRON
skal fá fy rjr að okilja ekkí, að
Framsóknarmenn hafa einkaleyti
á samvinnu á íslandi, eða a. m. k
skýlausan rétt til ráðstöfunar á
öllum ágóða af samvinnuverzlur-
á íslandi. Þar með er enn ein
sönnunin fengin fyrir því, að ást
Framsóknar á samvinnuhreyfing
unni er ekki geýmd í hjartani?
heldur í buddunni.
X,
Nýtt hús —
Ný spnming
LOKSINS. Æskulýðsfylkingin
hefur fengið samastað. „Fylking
arfélagi, sem man húsnæðisleys
ið“, segir frá í Þjóðviljanum í
gær: — Vísir að félagsheimili
verður í Tjarnargötu 20. Þa\
verða „ýms dagskráratriði“ —
erindi, upplestrar, kvikmynda
sýningar. Einar Olgeirssoi? ’
hleypti herlegheitunum af stokk-
unum í gærkvöldi með erindi um
nýlendupólitík brezkra heims-
veldissinna. En „ýms dagskrár-
atriði“ eru ekki aðalatriði.
„Ætlunin er að koma þar upp
dálitlu bókasafni og hafa á boð-
stólum spil og töfl, blöð og
tímarit. Þá verður einnig séS
fyrir því að þeir, sem dveljast
í salnum á kvöldum geti fengið
keypt kaffi og ef til vill fleiri
tegundir hressingar.“
Greinin ber með sér, að nú á
að hressa iipp á Fylkinguna. Nú
ei það grínið sem gildir, spil,
t \ skíðaferðir í Bláfjöllum,
óútskýrðar „fleiri tegundir
h; 'ssingar.“
R 'u-íið í Æskulýðsfylkíngunni
h< verið blóðlítið upp á síð-
kastið. Fylkingarfélaginn okk ?
se;iir: „Vitaskuld var ekki unní
að halda uppi neinni verulegri
félagsstarfsemi . . .“. Fylkingarfé-
laginn þarf ekki að ganga leng
ur á milli eigenda samkomusals
og spyrja: Getum við fengið
inni? Þeirri spurnirgu er svarað.
En annarri spurning " ósvarað,
og margir þeir, sem i salir*»
koma að horfa á bíómynL »
teíla. spyrja hennar vaf; :
— R or bo: gar? Ekki höfu.u t%
safnað Fylkingin hefur verið I
dauðadái. Hin félögin líka. Hver
lagði i sjóðinn? Hver borgar?