Morgunblaðið - 31.01.1957, Side 2

2
MORCVNBLADIÐ
Fimmtudagur 31. jan. 1957
— Fyrirspurn Sigurðar Bjarnasonar
Framh. af bls. 1.
um, sem einnig hafa lengstum
verið ein beztu fiskimið landsins,
bæði fyrir togara og vélbáta.
Afleiðingar þessarar stað-
reyndar hafa orðið geigvænlegar
fyrir bátasjómenn og útvegsmenn
á Vestfjörðum. Afli þeirra hefur
rýrnað stórkostlega og veiðar-
færi þeirra hafa svo mánuðum
skiptir verið í hers höndum. Svo
rammt hefur kveðið að uppvöðsiu
og ágangi erlendra togara á þess-
um slóðum að íslenzkir bátasió-
menn hafa ekki einu sinni verið
óhultir um líf sitt fyrir þeim.
Vélbátar hafa verið sigldir nið-
ur og sjómenn farizt. Þegar fiski-
göngur hafa komið á grunnmiðin,
t.d. út af ísafjarðardjúpi, þar sem
flestir bátar stunda veiðar, hafa
togararnir hópazt þangað og upp-
urið þær á skömmum tíma.
EÐLILEG ÓÞOLINMÆÐI
Þegar á þetta er litið sætir það
vissulega engri furðu þótt vest-
firzkir sjómenn og útvegsmenn
séu orðnir óþolinmóðir og lang-
eygir eftir ráðstöfunum til frek-
ari verndunar bjargræðisvegi
þeirra. Mun gegna svipuðu máli
um fólk í þeim landshlutum öðr-
um, sem þarfnast frekari friðun-
araðgerða.
FYRIRHEIT
RÍKISSTJÓRNARINNAR
Þegar núverandi hæstvirt ríkis-
stjórn tók við völdum 24. júlí sl.
rar m. a. þannig komizt að orði í
málefnayfirlýsingu hennar:
„Ríkis.stjórnin leggur á-
herzlu á stækkun íslenzku
landhelginnar og telur a ff
stækkun friðunarsvæðisins í
kring um landið sé nú brýn
nauðsyn vegira atvinnuöryggis
landsmanna og mun því beita
sér fyrir framgangi þessa
rnáls".
Ég hefi leyft mér að bera fram
fyrirspurnir til hæstvirts utan-
ríkisráðherra um það, hvaða ráð-
stafanir ríkisstjórnin hyggist gera
í þessu stóra máli og til efnda á
fyrirheiti málefnasamnings síns.
í fyrsta iagi er um það spurt,
hvaða ráðstafanir ríkisstjórnin
hyggist gera til frekari útfærslu
fiskveiðitakmarkananna.
I öðru lagi, hvenær vænta megi
slíkra ráðstafana.
í þriðja lagi, hvort ríkisstjórnin
telji ekki tímabært, að gefa þingi
og þjóð skýrslu um þær umræð-
ur, sem fram hafa farið á alþjóða
vettvangi undanfarið um land-
helgismál og yfirráðaréttinn yfir
auðæfum hafsins.
Ég tel það skipta miklu
máli, að hæstvirt ríkisstjórn,
sem sjálf hefur gefið fyrirheit
um aðgerðir í þessum máium,
svari þessum fyrirspurnum
greinilega og veiti þjóðinni
þannig upplýsingar, sem nauð-
synlegt er að komi fram ein-
mitt nú.
SVAR
UTANRÍKISRÁÐHERRA
Utanríkisráðherra tók næstur
til máls. Kvaðst hann mundu
svara síðustu fyrirspurninni.
Tveimur hinum fyrri mundi sjáv
arútvegsmálaráðherra svara.
Ráðherrann kvað landhelgis-
málin hafa verið rædd í laga-
nefnd Sameinuðu þjóðanna á s.l.
sumri. Síðan hefði það komið
fyrir 6. nefnd Allsherjarþings SÞ.
Þar hefði það ekki þótt nægilega
undirbúið til þess að taka um
það endanlega ákvörðun á þessu
þingi Sameinuðu þjóðanna.
Hinn 20. desember sl. hefði svo
verið samþykkt í nefndinni að
leggja til að boðað skyldi til al-
Iðjuiélogar
MUNIÐ að tryggja ykkur full
félagsréttindi í Iðju og sækið
félagsskírteini ykkar á skrif-
stofu félagsins, Þórsgötu 1.
Skrifstofan er opin kl. 4—6
e. h. daglega.
þjóðaráðstefnu um málið og
freista þar með að taka afstöðu
til þess. Hefði fulltrúi íslands
beitt sér gegn þeirri afstöðu.
Ennþá hefði þessi tillaga 6.
nefndarinnar ekki verið tekin
fyrir á Allsherjarþinginu.
Meðan málið bíður afgreiðslu
þar, sagði utanríkisráðherra, hef
ég ekki talið rétt að hefja um-
ræður um það hér heima.
„EKKI HÆGT AÐ SEGJA
HVERJAR EÐA HVENÆR"
Sjávarútvegsmálaráðh., Lúðvík
Jósefsson, talaði næstur.
Hann kvað stjómina vinna að
undirbúningi að útfærslu fisk-
veiðitakmarkanna. Hefði hún
nú t.d. boðað til fvmdar með full-
trúum frá hinum ýmsu landshlut-
um til þess að heyra álit þeirra
og sérsjónarmið.
Ráðherrann kvað ekki hægt
að segja hverjar næstu aðgerð
ir í friðunarmálunum yrðu
eða hvenær þær yrðu gerðar.
Vrði nú að hinkra við og sjá
hverju fram færi á þingi Sam-
einuðu þjóðanna.
BREYTT UM HLJÓÐ
Sigurður Bjarnason þakkaði
ráðherrunum svör þeirra. En
ekki kvaðst hann geta verið á-
nægður með svar sjávarútvegs-
málaráðherrans.
Hann hefði lýst því yfir að það
eina, sem stjórnin hefði gert væri
að boða til fundar til þess að
spyrja það fólk, sem rányrkjan
væri að koma á vonarvöl, hvað
það teldi að gera bæri. Um það
þyrfti enginn að vera í vafa.
Sigurður Bjarnason kvað
það auðsætt að mjög væri nú
breytt um hljóð í Lúðvík Jós-
efssyni frá undanförnum ár-
um. Áður hefði hann talið út-
færslu fiskveiðitakmarkanna
fyrir vestan, norðan og austan
sjálfsagða og hægðarleik. Nú
lýsti bann því yfir þrátt fyrir
fyrirheit málefnasamnings
stjórnarinnar að ekki væri
hægt að segja neitt, hverjar
næstu friðunaraðgerðir yrðu
eða hvenær ráðizt yrði í þær.
Sigurður kvað það skoðun
sína, að enda þótt taka yrði
nokkurt tillit til þess, sem
gerðist á alþjóðlegum vett-
vangi í þessum málum yrðu
fslendingar þó fyrst og fremst
að treysta á sjálfa sig og hika
ekki við að halda fram bar-
áttu sinni af fullri'festu. Því
aðeins hefðu þeir sigrar unn-
izt, sem raun bæri vitni á
þessu sviði, að forvígismenn
íslendinga hefðu ekki fyrst og
fremst spurt útlendinga að
því, hvað þeir mættu gera.
Hér væri um að ræða stórkost-
legt hagsmunamál mikils fjölda
fólks í landinu. Baráttunni fyrir
útfærslu fiskveiðitakmarkanna
mætti því ekki linna. Hann kvað
því miður ýmislegt benda til þess
að hæpið væri að treysta á for-
ystu núverandi sjávarútvegsmála
ráðherra í þessu stórmáli.
EKKI SKIPT UM SKOÐUN
Lúðvík Jósefsson talaði aftur
og var allreiður. Kvaðst hann
ekki hafa snúizt neitt í þessu
máli. Væri það hinn mesti óþarfi
af Sigurði Bjarnasyni að vera að
reka á eftir sér. Hann hefði boðað
til fundar um málið. Væri það
skrítið að fyrirspyrjandi skyldi
ekki vera ánægður með þær
framkvæmdir.
RÆÐA
BJARNA BENEDIKTSSONAR
Bjarni Benediktsson tók næst-
ur til máls og gerði að umtals-
efni þá ráðstefnu fulltrúa hérað-
anna, sem halda ætti. — Hann
spurði L. J. hverjir þessir full-
trúar ættu að vera og með hverj-
um hætti þeir yrðu valdir. Þá
kvað Bj. B. nauðsynlegt að fá að
vita hver væri skoðun ríkisstjórn
arinnar, hver hefði úrslitaráðin
af hennar hálfu í þessu máli. L.
J. hefði látið því ómótmælt, sem
hefði staðið í Þjóðviljanum að
þær skoðanir, sem utanríkisráð-
herra hefði látið í Ijós um þetta
mál væru einkaskoðanir hans.
Það væri því nauðsynlegt að fá
að vita hverjir hefðu um þetta
úrslitaákvörðim og hvort það
sem einhver ráðherra léti gera í
þessum málurn væru einkaaðgerð
ir hans eða aðgerðir ríkisstjómar
innar allrar. Þá kvað Bj. B. nauð-
synlegt að fá um það vitneskju
hvort sjávarútvegsmálaráðherra
hefði sérstakan fulltrúa þar sem
fjallað væri um þessi mál á al-
þjóðavettvangi, t.d. á þingi Sam-
einuðu þjóðanna, og ef svo væri,
hver sá fulltrúi væri.
Þá kvaðst Bj. B. vilja mót-
mæla tveimur fullyrðingum, sðm
L. J. hefði viðhaft hér við um-
ræðurnar. Önnur væri sú að hann
hefði sagt að þeir menn, sem
hefðu fjallað um þetta mál hefðu
viljað binda hendur íslendinga í
framkvæmd þessara mála um
margra ára skeið. Þetta kvað Bj.
B. algerlega tilhæfulaust. Hvorki
Ólafur Thors, fyrrv. forsætis- og
sjávarútvegsmálaráðherra, eða
dr. Kristinn Guðmundsson, fyrrv.
utanríkisráðherra, hefðu nokkru
sinni léð máls á slíku og ef á það
hefði verið minnzt af viðsemjend-
um okkar þá hefði því ávallt
verið lýst yfir að það kæmi ekki
til greina.
EINHLIÐA YFIRLÝSING
ÍSLANDS
Þá hefði L. J. lýst því yfir að
Sjálfstæðismenn vildu láta af-
greiða þetta mál á alþjóðavett-
vangi. Þetta kvað Bj. B. vera
rangt. Þessi mál hefðu verið af-
greidd hér. Hins vegar yrði að
taka skynsamlegt tillit til þess
sem gerðist í þessum efnum á al-
þjóðavettvangi alveg eins og L.
J. hefði sagt., en jafnframt að
sækja fram á við. Það sem unnizt
hefði með útvíkkun landhelginn-
ar hefði verið gert samkvæmt
einhliða yfirlýsingu okkar fs-
lendinga og nú væri svo komið að
Bretar hefðu gefizt upp í and-
stöðu sinni við þá ákvörðun.
Lúðvík Jósefsson svaraði ekki
fyrirspurnum Bj. B. né mótmælti
því að hann hermdi rétt frá, því
sem gerzt hefði og var umræðu
þar með lokið um málið.
Meðal hinna ákærðu er Piero
Piccioni hljómsveitarstjóri, sonur
fyrrverandi utanríkisráðherra,
sem sagði af sér þegar upp komst
um hneykslið. Piccioni yngri er
31 árs og er hann ákærður fyrir
morð. Hinir tveir höfuðsakborn-
ingarnir eru Montagna mark-
greifi, þekktur ævintýramaður,
og Polito fyrrverandi lögreglu-
stjóri í Rómaborg, 78 ára gamall.
Báðir eru þeir ákærðir fyrir hlut-
deild í morðinu með því að fela
Piccioni og koma í veg fyrir lög-
reglur*nnsókn.
Níu aðrir sakborningar eru
ákærðir fyrir að gefa rangar upp-
lýsingar og sverja falska eiða.
Allir þrír aðalsakborningarnir
hafa neitað því að eiga nokkurn
þátt í dauða Wilmu Montési.
Móðir hennar, sem er gift tré-
smið, brast í grát fyrir réttinum
í dag, þegar yfirdómarinn spurði
hana, hvað hún gæti sagt hon-
um um einkalíf dóttur sinnar.
Móðirin sagði: „Dóttir mín var
dýrlingur. Hún var heiðarleg og
mjög siðprúð". Báðir foreldrar
Wilmu komu fyrir réttinn í dag.
Þau kváðust fyrst hafa haldið, að
hún hefði sjálf svipt sig lífi, af
því hún hefði skilið eftir skart-
Fulltrúadeildin
sfyður forsetann
Washington, 30. jan.
Frá Reuter.
FULLTRÚADEILD Bandaríkja-
þings samþykkti með yfirgnæf-
andi meirihluta atkvæða að veita
Eisenhower forseta vald til að
senda efnahags- og hernaðar-
hjálp til þeirra landa við austan-
vert Miðjarðarhaf, sem þess
æskja. Ályktunin verður nú send
til öldungadeildarinnar sem mun
ræða hana næstu daga. Forsetinn
bað um þetta vald í ræðu, sem
hann flutti báðum deildum
Bandaríkjaþings 5. jan. s. 1.
Útvarpið í Prag
og Ríkisútvarpið
skiptast á plöturn
f TILEFNI af því að Ríkisút-
varpið og ríkisútvarp Tékkósló-
vakíu hafa ákveðið að skiptast
á útvarpsefni um menningar- og
þjóðlíf beggja landa, bauð sendi-
fulltrúi Tékkóslóvakíu hér, Zan-
tovsky, nokkrum gestum til há-
degisverðar í þjóðleikhúskjallar-
anum í fyrrad. Voru þar meðal
viðstaddra Gylfi Þ. Gíslason,
menntamálaráðherra og Vilhjálm
ur Þ. Gíslason, útvarpsstjóri.
Þegar hafa hin fyrstu skipti
fram farið og hefur Ríkisútvarp-
inu borizt frá Tékkóslóvakíu all-
stórt plötusafn með þjóðlegri,
tékkneskri tónlist og austur þang-
að mun Ríkisútvarpið senda ís-
lenzka þjóðlega tónlist af plötum.
Við þennan hádegisverð fluttu
þeir rasður Zantovsky sendifull-
trúi og Gylfi Þ. Gíslason mennta-
málaráðherra, sem þakkaði sendi
fulltrúanum áhuga hans á efl-
ingu menningarlegra samskipta
íslands og Tékkóslóvakíu og
minnti á að slík þróun væri hin
æskilegasta meðfram því að
Tékkóslóvakía væri nú eitt nelzta
viðskiptaland okkar íslendinga.
Sendifulltrúinn rakti nokkuð í
ræðu sinni kynni Tékka af ís-
lenzkum bólonenntum fyrr og
nú, en þau kynni eiga sér ^anga
sögu að baki, allt frá 17. öld.
gripi sína, vegabréf og mynd af
unnustanum heima hjá þeim. En
síðar, þegar kennslukona nokkur
sagffi' þeim, aff hún hefffi fariff
meff sömu lest og Wilma til Ostia,
skiptu þau um skoffun og álitu
aff hún hefffi látizt af slysförum.
Báffir foreldrarnir aftóku þaff
meff öllu, aff Wilma hefffi lifaff
„tvöföldu lífi“ og átt fundi viff
ýmsa ókunnuga menn. Rodolfo
Montesi sagffi, aff dóttir sín
hefffi aldrei veriff þannig stúlka.
Eftir vitnisburff foreldranna var
réttarhöldunum frestaff.
Óskalög í sunnu-
dagsdansalaga-
þættinum
ÁKVEÐIÐ hefur verið að gefa
hlustendum kost á að velja sjálfir
lögin í næsta sunnudags dans-
lagaþætti, og senda kveðjur með
þeim.
Þeir, sem hug hafa á að not-
færa sér þetta, gjöri svo vel að
hringja í síma 82575 í kvöld milli
kl. 9—10.
Frá aðalfundi
VW-klúbbsins
Á ÞRIÐJUDAGSKVÖLDIÐ var
haldinn aðalfundur í klúbb þeim
er eigendur Volkswagen-bíla
stofnuðu í fyrra. Áður en aðal-
fundarstörf hófust var sýnd kvik-
mynd frá V W - verksmiðj unum
miklu í Volfsburg. Auk þess sem
sýnt var hvernig einn slík-
ur bill þar er framleiddur, var
brugðið upp myndum frá lífi
verksmiðjufólksins í Volfsburg,
en þar hafa verksmiðjurnar reist
heilan bæ fyrir hinn mikla fjölda
starfsmanna sinna og fjölskyldur
þeirra. Var þessi mynd gerð i
tilefni af því er verksmiðjurnar
höfðu framleitt hálfa milljón
bíla og er þar sýnt er þessi vagn
rennur blómum skreyttur út úr
verksmiðjunni út í sólskin á stór-
um leikvangi þar sem þessa
áfanga var minnzt af starfsmönn-
um öllum. Var þetta fróðleg og
skemmtileg mynd. í fyrra var
þess minnzt mjög hátíðlega, er
l. 000.000. vagninn var fullgerð-
ur og var sá gullsleginn.
★
Áður en gengið var til fund-
arstarfa var rætt um starfsemina
fram og aftur og voru menn
ánægðir mjög með 2—3 ára
reynslu sína af bílunum. Kom
m. a. fram að umboðsmenn VW-
bíla hafa rækt þjónuStu sína við
bílaeigendur með þeirri prýði að
önnur bílaumboð gætu tekið sig
Heklu h. f. til fyrirmyndar í þeim
efnum.
Kosin var ný stjórn og er for-
maður hennar Sveinn Sæmunds-
son blaðamaður, en með honum
eru Þorsteinn Þorsteinsson verzl-
unarmaður, Snæbjöm Ásgeirsson
skrifstofum., Eimskip og Erling-
ur Helgason, skrifstofum., Eim-
skip og Sveinn Guðbjartsson út-
varpsvirki, Hafnarfirði.
Sveinn Sæmundsson þakkaði
fráfarandi stjóm fyrir það fram-
tak er hún hefði sýnt með stofn-
un klúbbsins, sem hefði marg-
háttuðu starfi að gegna fyrir fé-
lagsmenn sína.
AKRANESI; 30. jan. — f stór-
hríðinni í kvöld komst enn á ný
ólag á rafmagnið hér og hefur af
þeim söfcum verið hér Ijós aðeins
annað veifið síðan kl. 6. Það‘ er
talið að enn hafi háspennulínan
bilað í námunda við Fiskilæk, en
þar er mjög veðrasamt. —Oddur.
Skók-keppnin
1. BORÐ
Svart: Akureyri
(Júlíus Bogas. - Jón Ingimarss.),
ABCDEFGH
ABCDEFGH
Hvítt: Reykjavík
(Ingi R. Jóhannsson)
26. .... Ke8—H
2. BORÐ
Svart: Reykjavík
(Björn Jóhanness,- Sv. Kristinss.)
abcdefgh
Hvítt: Akureyri
(Ingimar Jónss. - Kristinn Jónss.)
24. Hfl—gl
Hún var heiðarleg og siðprúð
segja foreSdrar Wilmu Monfesi
Feneyjum, 30. jan. Frá Reuter.
YESTA hneykslismál frá stríðslokum á Ítalíu er nú fyrir rétti
lfi í Feneyjum. Það er morðið á Wilmu Montesi, ítölsku feg-
urðardísinni, sem fannst örend á sjávarströnd í apríl 1953. Hún
var 21 árs gömul. í dag lýsti lcjökrandi móðir hennar því yfir, að
hún hefði verið „dýrlingur". Þessi vitnisburður var gefinn, þegar
rétturinn kom saman á ný eftir 4 daga hlé.