Morgunblaðið - 07.12.1957, Page 10

10
MORCUNBL 4 ÐIÐ
Laugardagur 7. des. 1957
JÍJttlptiMi&Mlí
CTtg.: H.í. Arvakur, Reykjavík.
Framkvæmdastjóri: Sigfús Jónsson.
Aðamtstjorar: Valtýr Stefánsson (ábm.)
Bjarni Benediktsson.
Ritstjórar: Sigurður Bjarnason frá Vigur.
Einar Asmundsson.
Lesbók: Arni Ola, simi 33045
Auglysingar: Arni Garðar Kristinsson.
Ritstjórn: Aðalstræti 6.
Auglýsingar og afgreiðsla: Aðalstræti 6. Sími 22480.
Askriftargjald kr. 30.00 á mánuði innaniands.
í lausasölu kr. 1.50 eintakið.
HVER ER STEFNAN í
VARNARMÁLUM?
Alþýðublaðinu var auðsjá-
anlega mikill léttir, er
það taldi sig hafa heim-
ildir fyrir því, að ekki væri mark
takandi á samþykktum kommún-
istaþingsins um varnarmálin. Mál
gagn utanríkisráðherra segir svo
sl. fimmtudag:
„Þingið gerði ályktun um varn
armál. Var hún höfð þannig, að
„hinir óánægðu" yrðu góðir en
ákveðið að fylgja henni ekki fast
eftir. í ályktuninni „skorar þing-
ið á ríkisstjórnina“ að láta her-
inn hverfa úr landi. Einhvern-
tímann hefðu kommúnistar „kraf
ist“ en úr því að þeir eiga sjálfir
fulltrúa í ríkisstjórn, sem fallist
hefur á dvöl hersins, láta þeir
sér nægja að „skora“.
Alþýðublaðið þakkar þessa af-
greiðslu varnarmálanna því, að
Brynjólfur Bjarnason hafi orðið
undir á fiokksþingi sósíalista-
flokksins. Enda hafi Lúðvík Jós-
efsson lýst yfir því á flokksstjórn
arfundi kommúnista sl. ár, að
hann tæki ekkert mark á „sam-
þykktum þessarar samkundu", og
sæti í ríkisstjórn eins lengi pg
sér sýndist".
★
Sennilegast er, ‘að hérlendir
kommúnistar viti ekki, hver af-
staða þeirra verður nú um sinn
í varnarmálunum. Hun mun ekki
fara eftir samþykktum á
flokksþingi þeirra, heidur Ipíö-
beiningum, er berast austan
frá Moskvu. Morgunblaðið benti
einmitt á það í síðustu viku,
að jafnvel Brynjólfur Bjarnason
hefði nýlega skrifað svo, að frá-
leitt væri að telja það brot á
„póltísku siðferði", ef ekki væri
fylgt eftir kröfunum um brottför
hersins á íslandi. Enginn efast
um sannfæringu Brynjólfs um
nauðsyn þess, að Island sé óvarið.
Tvístig hans á því áreiðanlega
upptök hjá valdhöfunum í
Kreml. Við mat róðamanna þar
mun vegast á, hvort mikilvægara
sé að hafa kommúnista í stjórn
eins Atlantshafsríkis eða láta
kommúnista fórna æru sirmi með
ábyrgð á hersetu á íslandi. Senni-
lega telja þeir ekki miklu fyrir
að fara um æru kommúnista-
deildarinnar hér.
★
Hið eina sem íslendingar vita
með vissu um ákvörðun kommún
ista í þessum efnum er, að þar
verða ekki íslenzkir hagsmunir
látnir ráða, heldur allt önnur
sjónarmið. Þótt margt megi að
Alþýðuflokknum finna, liggur
hann ekki undir grunsemdum
um, að hann lúti fyrirskipunum
annars staðar að í þessum efnum.
En því miður hefur honum ann-
að á orðið. Hann hefur af löng-
uninni til að fá að vera við völd
leiðzt inn á villigötur, sem hann
enn er ekki sloppinn af. Að visu
segir Alþýðublaðið 4. des., að með
ofbeldisárás Rússa á Ungverja-
land hafi ölium orðið ljóst, að
„friðarhorfurnar höfðu verið tál-
vonir“. Þess vegna segir blaðið,
að forsendurnar fyrir samþykkt-
inni um brottför hersins 28. marz
1956, séu horfnar. Blaðið klykkir
út með þessu:
„Ekkert hefur gerzt, sem gefur
rökstuddar vonir um bætta sam-
búð stórveldanna eða öi'uggari
frið. Ástandið er óvissara en
nokkru sinni eftir tilkomu hinna
langdrægu eldflauga. Því eru eng
in skynsamleg rök fyrir neinum
breytingum nú á þeirri afstöðu,
sem ríkisstjórnin öll tók til endur
skoðunar varnarsamningsins fyrir
ári síðan“.
★
Með þessu virðist því þá endan-
lega slegið föstu af málgagni ut-
anríkismálaráðherra, að ályktun-
in frá 28. marz, sé niður fallin.
Áki Jakobsson hélt þessu og fram
í fyrra ómótmælt af utanríkis-
ráðherra en Þjóðviljinn fullyrti
hið gagnstæða og Tíminn sló úr
og í eins og hann gerir enn. En
ef utanríkisráðherra heldur þessu
nú fram, hver er þá hin nýja
stefna hans?
Alþýðublaðið segir raunar, að
„síðan í fyrrahaust hafi heimur-
inn hvað eftir annað verið á
barmi styrjaldar“. En er það rétt?
Og eru líkur til breytinga í fyrir
sjáanlegri framtíð á núverandi
ástandi?
Því fæst utanríkisráðherra alls
ekki til að svara. Það er því
merkilegra, sem um þetta er fyrir
hendi mikilvæg yfirlýsing, er
Paul Henri Spaak, frarnkvæmda-
stjóri Atlantshafsráðsins, gaf 14.
sepember 1957 í ræðu, sem hann
hélt í Briigge, og áður hefur verið
sagt frá hér í blaðinu. Þá sagði
'Spaak m. a.:
„Að þessu leyti, þá er það mitt
einkasjónarmið og það er sjónar-
mið, sem ég hefi öðlast síðan ég
varð framkvæmdastjóri NATO,
að ég held ekki, að á komandi
árum (og með því meina ég svo
langt fram sem maður getur séð
stjórnmálaviðburði) muni ganga
yfir okkur þriðja heimsstríðið.
Ég hygg, að mér beri að skýra
bjartsýni mína um þetta“.
Síðan gerði hann rækilega
grein fyrir á hverju hann byggi
skoðun sína um að þriðja heims-
styrjöidin muni ekki verða. Hann
lýkur þeim skýringum svo:
„Að því áskildu, að við höidum
áfram að vera sterkir, er enginn
efi á, að þriðja heimsstríðið verð-
ur umflúið".
★
Ummæli Spaaks hafa þeim
mun meiri þýðingu fyrir íslend-
inga, sem vitað er, að hann hefur
verið aðalmilligöngumaður ríkis-
stjórnarinnar islenzku við önnur
Atlantshafsríki um útvegun sam-
skotaiánsins handa íslandi. Eng-
inn efi er á því, að hann og
væntanlegir þátttakendur í lán-
inu hafa í huga, að það verði til
þess að tryggja tengsl íslands við
Atlantshafsbandalagið. Lánið er
veitt í því skyni, að bandalagið
verði ekki án þess styrkleika.
sem leiðir af vörnum á íslandi.
Ef fullur styrkleiki bandalagsins
helzt, þá telur Spaak, að þriðju
heimsstyrjöldinni verði afstýrt,
svo langt sem menn nú sjái fram.
Hvað sem menn segja um þess-
ar skoðanir að öðru leyti, þá eru
þær þess eðlis, að íslenzka þjóð-
in á skilyrðislausan rétt til að
kynnast þeim. Engum stendur
nær en utanríkisráðherranum og
og málgagni hans að sjá um þá
kynningu. Þar hefur hann brugð
izt og þvi miður er það aðeins
eitt vitni þeirra óheilinda, sem
nú ríkir í meðferð íslenzkra utan
ríkismála
UTAN UR HEIMI
ÖR ÝMSUM ÁTTUM
Gervi-gervimáni-
ENDA þótt Bandaríkjamenn
hafi ekki orðið fyrstir til þess
að skjóta gervihnetti út- í geim-
inn — urðu þeir fyrstir til þess
að koma með gervi-gervihnetti á
markaðinn — leikfangagervi-
hnetti, því að ekki voru liðnar
nema 24 stundir frá því að rúss-
neski gervihnötturinn var kom-
inn út í geiminn þar til fram-
leiðsla leikfangagervihnatta var
hafin. Bandarískir leikfanga-
framleiðendur voru búnir a3
undirbúa sig undir það sem koma
átti. Þessi leikföng urðu líka á
svipstundu vinsælust allra í
Bandaríkjunum — og foreldrar
lteyptu ekki önnur leikföng fyr-
ir börn sín. Þegar farið verður
að gera jólainnkaup munu senni-
lega margir velja þetta leikfang,
sem drengurinn er með hér á
myuamni.
Gervimóninn,
sem ekki iór ó
loft
Að neðan sjáið þið stærðar-
hlutföllin milii fremsta hluta
Vanguard-flugskeytisins og gervi
hnattarins, sem þar er komið
fyrir.
★
Hnmmnrskjöld
reynir nð komn
á sættum
HAMMARSKJÖLD hefur að
undanförnu verið á ferð í ísrael
og Jórdaniu til viðræðna við
stjórnir landanna um deilumálin
og skærurnar á landamærum
ríkjanna. Fullyrt er, að fundur
Hammarskjölds hafi orðið mjög
árangursríkur og miklar vonir
eru bundnar við að för hans hafi
orðið til þess að koma á friði
milli ríkjanna — a. m. k. um
stundarsakir. Nú er Hammar-
skjöld í Sýrlandi — sömu erinda.
Myndin var tekin af honum í
Amman, er hann heilsaði Hussein
J ór daníukonungi.