Morgunblaðið - 12.09.1958, Side 19

I
Föstudagur 12. sept. • 1958
MORGUNBLAÐIÐ
19
CóSar horfur á, að alls-
herjarþingið samþykki
12 míl. fiskveiðitakmörk
— segja brezkir stjórnmálafréttaritarar
Kaupmannahöfn, 11. sept.
Einkaskeyti til Mbl.
POLETIKEN skrifar I dag, að
yfirlýsing íslenzka utanríkisráð-
herrans í gær hafi verið mjög
athyglisverð. fslendingar halda
sem sé ekki skilyrðislaust fast
við 12 mílna mörkin, sem þeir
settu á eigin spýtur, en munu fall
ast á úrskurð S. Þ.
Bretar eru engan veginn hrifn-
ir af íslenzku yfirlýsingunni, og
öðrum löndum þykir einnig óhag-
kvæm sú aðferð, sem íslendingar
hafa lagt til, að höfð verði, segir
blaðið m. a. Danskir sérfræðing-
ar draga í efa, að allsherjarþing
S. Þ. fallist á 12 mílna mörkin.
★
Lundúnafréttaritari Berlingske
Tidende símar, að íslenzku yfir-
lýsingunni hafi verið tekið mis-
jafnlega. Brezk blöð túlkuðu til-
kynningu norræna ráðherrafund-
arins þannig, að fslendingar féll-
ust á sérfræðingaráðstefnu inn-
an vébanda S. Þ., eins og Bretar
kjósa helzt. Bretar óttast, að um-
ræður á allsherjarþinginu muni
einkennast af áróðri.
Stjórnmálafréttaritarar í Lund
únum telja góðar horfur á því,
að allsherjarþingið samþykki 12
milna mörk, þar sem búizt er
við, að ísland skirskoti til 13.
greinar stofnskrár S. Þ., en þar
er gert ráð fyrir, að mögulegt
sé að gera samþykkt með ein-
földum meirihluta, þó að venju-
lega sé krafizt % hluta atkvæða-
magnsins.
★
Danska blaðið Information seg-
ir, að ástandið hafi breytzt vegna i
ákvörðunar íslendinga um að
leggja deiluna um fiskveiðilög-
söguna fyrir allsherjarþing S. Þ.
Loksins eru nokkur merki þess,»
að Bretar hætti sjóhernaðinum. :
Daily Telegraph, sem til þessa I
hefir farið hörðum orðum um
ísland, er vinsamlegra í dag.
Blaðið skrifar, að fagnað verði
hverju tækifæri til að stöðva
hina hörmulegu og skoplegu at-
burði við íslandsstrendur. Reynd-
ar sé það vafasamt, að sam-
komulag náist, þó að málið sé
Svíkjum fiskimenn um
heim allan ef við látum
undan
Lávarður í Húll
stappar stálinu
í Breta
HULL, 11. sept. — í frétta-
skeyti frá Reuter til Mbl. í
gær segir, að hagsmunir
fiskimanna um heim allan
verði fyrir borð bornir ef
Bretar hviki hið minnsta frá
stefnu sinni hingað til í land-
helgisdeilunni.
★
Þannig komst Coleraine lávarð
ur, fyrrverandi þingmaður Hull-
borgar að orði í dag. Hann hélt
til Brussel
BRtíSSEL, 11. sept. — Reuter.
— NTB. — Sovézki forsætisráð-
herrann, Nikita Krúsjeff, áform-
ar að koma í heimsókn til Brússel
til að skoða heimsýninguna. —
Heimsókn þessi verður ekki op-
inber. Verði af þessu áformi,
mun Krúsjeff ætla að koma til
Brússel 6. okt. Verður þetta
fyrsta heimsókn Krúsjeffs til
Vestur-Evrópu, síðan hann kom
ásamt fyrrverandi forsætisráð-
herra Bulganin til Bretlands í
apríl 1956.
Leiðrétting
ÞAU mistök hafa orðið í frásögn
blaðsins s.l. miðvikudag af ræðu
Jónasar G. Rafnar á héraðsmóti
Sjálfstæðismanna að Freyvangi í
Eyjafirði, að brenglazt hefir ein
málsgrein, þar sem segir frá
notkun orku frá Laxárvirkjun-
inni. Rétt hljóðar málsgrein þessi
svo:
„Eftir stækkunina höfum við
Eyfirðingar nú sennilega meiri
raforku, miðað við neyzluþörfina,
en nokkur annar landshluti, þar
sem rúmlega lA hlutl raforlcunn-
ar frá Laxárvirkjuninni er nú
ónotaður mestan tima ársins“.
■á- ÓSLÓ, 11. sept. — Reuter. —
Pólski utanríkisráðherrann
Adam Rapacki hefir þegið boð
norsku stjórnarinnar um að koma
í heimsókn til Óslóar í nóv. n.k.
ræðu við opnun fiskveiði- og
skipasýningar og komst m. a.
einnig svo að orði að brezka
þjóðin gerði sér yfirleitt ekki
grein fyrir því hve hér væri um
mikið alvörumál að ræða. Hér
væri ekki aðeins um það að
ræða að þjóð hefði krafizt 12
mílna landhelgi, heldur væri hér
um að ræða grundvallarreglu
þ j óðar éttarins.
Brezka stjórnin hefði mótmælt
lögleysum, sem knúðar hefðu ver
ið fram með valdi. Hér væri hins
vegar ekki um það að ræða að
stórveldi væri að beita valdi við
lítið eyríki.
Ef við höldum ekki fast við
fyrri stefnu okkar, sagði lávarð-
urinn, þá svíkjum við fiskimenn-
ina í þessu landi og fiskimenn um
heim allan. Lávarðurinn benti
á að mergur málsins væri að eitt
land hefði lokað hluta af úthaf-
inu fyrir öðrum þjóðum. Ef Bret-
land léti nú undan þá gætu önn-
ur ríki krafizt ótakmarkaðra
fiskveiðilandhelgi.
~ The American
Framh. af bls. 11
Gunston. Fylgja henni allmargar
myndir xir frægustu kvikmynd-
um Dreyers. Þá er stutt grem
um sænska dráttlistarmanninn
Stig Borglind ásamt myndum af
tveimur verkum hans. Frederic
Fleisher skrifar um aldarafmæli
Selmu Lagerlöf. Hedin Bronner
skrifar greinina „Schleswig:
Paradise of Northern Relics“, og
fylgja henni margar myndir.
Næst er greinin „The Rise of
Scandinavian Jazz“ eftir Peter J.
Welding. Magnus Björndal skrif-
ar um „The Hammarvág Rune
Stone“ og birtir með greininni
uppdrætti og mynd af steininum.
Dr. C. Stevens skrifar greinina
„John Campanius: Linguist and
Missionary". Þá er kvæði um
Stokkhólm eftir Bo Bergman sem
hann nefnir „Moonlight on the
Stream“.
Loks eru hinir föstu þættir:
„Scandinavians in America'*,
„The Quarter’s History", „Books“,
„Music Notes“ og „Travel Notes“.
f bókaþættinum eru m. a. ritdóm-
ar um hina nýju ensku útgáfu af
Gunnlaugs sögu ormstungu og
um sjálfsævisögu Haivdans
Kohts.
Ritið er til sölu í Bnkaverzlun
Snæbjarnar Jónssonar í Hafnar-
stræti.
lagt fyrir allaherjarþingið, en
þetta verður ef til vill til þess,
að hlé verður á fiskveiðistríðinu,
sem annars gæti tekið óheilla-
vænlega stefnu. Ef til vill er
heppilegt, að við hættum vald-
beitingu, þar til allsherjarþing
S. Þ. hefir fjallað um málið.
— Skothriðin
Frh. af bls. 1
íarið inn í landhelgi alþýðulýð-
veldisins í morgun, er þau voru
að fylgja birgðaskipalest þjóð-
ernissinna til Quemoy.
Fréttastofan hafði það eftir
talsmanni utanríkisráðuneytis al-
þýðulýðveldisins, áð Bandaríkja-
stjórn hefði þrátt fyrir ítrekaðar
aðvaranir og þrátt fyrir að við-
ræður kínversks og handarísks
sendiherra myndu hefjast innan
skamms í Varsjá, gengið svo
langt að senda herskip og flug-
vélar inn á yfirráðasvæði kín-
verska alþýðulýðveldisins. Þetta
sýnir Ijóslega, að Bandaríkja-
stjórn ætlar sér ekki að hætta
að skaprauna Kinverjum, sagði
talsmaðurinn.
Var þetta í fyrsta sinn á tveim
dögum, sem bandarísk lxerskip
hafa fylgt birgðaskipum þjóð-
ernissinna áleiðis til Quemoy, og
í annað sinn í þessari viku, sem
hafin er skothríð frá Fukien-
héraðinu á meginlandinu gegn
birgðaskipum, sem bandarísk
herskip fylgja.
— ♦ —
f sovézkum blöðum og útvarpi
er haldið áfram að tilkynna, að
Sovétríkin og önnur kommúnisk
lönd muni koma kínverska al-
þýðulýðveldinu til hjálpar, ef til
átaka kemur milli kínverskra
kommúnista og Bandaríkjanna.
í Washington bar bandaríska
utanríkisráðuneytið til baka frétt
í New York Times um, að yfir-
maður bandarískra herja á
Kyrrahafi, Felt flotaforingi, hefði
haldið því fram við Bandaríkja-
stjórn, að óhyggilegt væri af
Bandaríkjunum að aðstoða þjóð-
ernissinna við að verja Quemoy
og Matsu.
f dag ræddi Felt við blaðamenn
i Manila og sagði, að hann hefði
aldrei látið slíka skoðun í ljósi.
Felt sagði, að Bandaríkjamenn
myndu veita Filippseyjum og
Formósu stuðning, ef ráðizt yrði
á þessi ríki. Þessar eyjar eru
mikilvægar fyrir varnir hins
frjálsa heims á Kyrrahafi, sagði
Felt, að því er segir í fregn frá
AFP. Hann neitaði þó að svara
noltkrum spurningum um, hvað
Bandaríkjamenn myndu gera, ef
um Quemoy og Matsu væri að
ræða.
— ♦ -
Bandaríska utanríkisráðuneyt-
ið neitaði síðdegis í dag að segja
nokkuð um þá ásökun kínverska
alþýðulýðveldisins, að bandarísk
herskip hefðu virt að vettugi
landhelgi Kína. Engin bandarísk
herskip hafa farið inn á það
svæði, sem Bandaríkin viður-
kenna sem landhelgi Kína, segir
í tilkynningu frá utanríkisráðu-
neytinu. Bandaríkin hafa ekki
viðurkennt einhliða útfærslu
Kína á landhelginni úr 3 í 12 míl-
ur, segir ennfremur í tilkynning-
unni.
Bandaríkin juku herstyrk sinn
á Formósusundi í dag, og hafa
Bandaríkjamenn tekið að sér
varnir í lofti að nóttu til.
— ♦ -
LUNDÚNUM, 11. sept.—Reuter—
Sovézki forsætisráðherrann Krús-
jeff lýsti því yfir í Stalingrad .
dag, að vinátta Rússa og Kín-
verja væri nú meiri en nokkru
sinni áður.
— ♦ —
WELLINGTON, 11. sept—Reuter
—Forsætisráðherra Nýja Sjá-
lands, Walter Nash, lagði í dag
til í umræðum um utanrikismál
á þingi, að Formósa yrði gerð
að algjörlega sjálfstæðu hlut-
lausu ríki. Formósa ætti sína eig-
in sögu og menningu, og engin
ástæða væri til að ætla, að
Formósubúar gætu ekki spjarað
sig sjálfir. öðru máli gegndi um
Quemoy og Matsu.
V-Þýzka stjórnin heitir
togaraeigendum aðstoð
BREMERHAVEN, 11. sept. —
Einkaskeyti til Mbl. frá Reuter —
Samtök vestur-þýzkra togaraeig-
enda, er eiga flota sinn að veið-
um á úthöfunum, lýstu í dag
þeirri ákvörðun íslendinga að
færa landhelgi sína út í 12 mílur,
sem ólöglegri samkvæmt alþjóða
lögum. Samtökin lýstu ennfrem-
ur yfir því, að vestur-þýzka
stjórnin hefði sýnt, að hún væri
sammála þessari skoðun, þar sem
hún hefði lofað fiskimönnum að
aðstoða þá við að tryggja rétt-
indi sín, ef þeir héldu sig í bili
utan hins umdeilda svæðis, svo
að deilan harðnaði ekki. Vestur-
þýzki flotinn væntir sanngjarnr-
ar og „endanlegrar" málamiðl-
unar í deilunni, sagði í yfirlýs-
ingu samtakanna. Flotinn væri
mjög háður veiðum innan 12
mílna markanna, og afli hefði
minnkað mjög mikið, þar sem
fiskveiðiflotinn hefði virt mörk-
in.
★ NÝJU DELHI, 11. sept. —
Reuter. — Forsætisráðherra Pa-
kistans og indverski forsætisráð-
hrrann Nehru luku í dag nokk-
urra daga viðræðum um landa-
mæradeilur ríkja sinna. Sagði
forsætisráðherra Pakistans, að
viðræðurnar hefðu verið mjög
gagnlegar.
Innilegt hjartans þakklæti til allra þeirra er glöddu mig
með heimsóknum, gjöfum og skeytum á 90 ára afmælinu
3. sept.
Guð blessi ykkur 511.
Kristín Sigmundsdóttir, Lindargötu 34 Reykjavík.
Móðir okkar
GUÐRÚN' PALSDÖTTIR
Ránargötu 3a, lézt 10. þ.m.
Börnin.
Móðir okkar
INGIRÍÐUR GUÐJÓNSDÖTTIR
verður jarðsunginn frá Fossvogskirkju í dag kl. 3. Blóm
eru beðnir að láta líknarstofnanir njóta þess.
Börn hinnar látnn.
Útför móður okkar, tengdamóður og ömmu
INGIRÍÐAR BERGÞÓRSDÖTXUR
frá Ökrum,
fer fram frá heimili hennar Skólabraut 26 Akranesi, laug-
ardaginn 13. sept. og hefst með bæn kl. 2 s.d.
Börn, tengdabörn og barnabörn.
BJARNI EIRÍKSSON
kaupmaður í Bolung£u-vík,
sem lézt 2. þ.m. verður jarðsunginn frá Hólskirkju laug-
ardaginn 13. september. Athöfnin hefst að heimili hins
látna kl. 2 e.h.
Vandamenn.
Vár elskede ambassadör
TORGEIR ANDERSSEN-RYYST
döde i Reykjavik 8. september og ble kremert i stillhet
idag.
Reykjavik, 10. september 1958.
Ruth Anderssen-Rysst
Rannveig Torunn.
Móðir okkar
GRÓA GESTSDÓTTIR
er andaðist 7. þ.m. verður jarðsett frá Eyrarbakkakirkju
laugardaginn 13. þ.m. kl. 3 síðdegis. Bílferð verður frá
B.S.Í. kl. 1 eftir hádegi. Þeim, sem vildu minnast hennar
er bent á að láta Eyrarbakka — eða Langholtskirkju njóta
þess.
Fyrir hönd okkar systkinanna og annarra vandamanna.
Guðlaug Sigfúsdóttir.
Þökkum hjartanlega öllum þeim er auðsýndu samúð og
vinarhug við andlát og jarðarför
JÓHÖNNU FRIÐRIKKU LOFTSDÓTTUR
frá Borg.
Guð blessi ykkur öll.
Aðstandendur.
Þökkum auðsýnda samúð við fráfall og jarðarför
sonar okkar
JÓHANNS ÆVARS HARALDSSONAR
Hólmgarði 66,
Ingibjörg Gunnlaugsdóttir, Haraldur Kr. Jóhannsson.