Morgunblaðið - 16.10.1960, Qupperneq 13

I '• »> i-.r
T Sunnudagur 16. okt. 1960
■i ’. '• ’ ' ' -• . '*■ ■' *.<i
MORGVNKLAÐtÐ
13
c
Nútíma kona vill
nýtízku saumavél
Aldrei áður hefir verið svo ánægjulegt og auðvelt að sauma. Allan daglegan
saumaskap gerið þér með Husqvarna Automatic. Hún saumar beinan saum,
teygjanlegan saum, .hnappagöt, zig-zag, sjálfvirkt mynstur, rykkir, bætir,
stoppar, varpar saum blindfaldar, festir tölur o. fl. o. fl.
Husqvarna er auðveld í meðförum, fjölbreytt notagildi, sænsk framlciðsla.
Kynnist vélinni og reynið hana og ef þér veljið Husqvarna hafið þér tekið
ákvörðun, sem þér munuð aldrei iðrast.
HAGKVÆMIR GREIÐSLUSKlLMÁLAR
Husqvarna kostir
0 Hringskytta, sem gefur fullkomið öryggi að tvinninn
flækist ekki, skyttuna þarf aldrei að smyrja.
0 Vélin er steypt í heilu lagi, sem tryggir námkvæmni í
notkun.
^ Innbyggður hraðastillir í vélina gerir mögulegt við
mynstursaum og hnappagöt að sauma mjög hægt, spor
fyrir spor.
0 Þér stjórnið vélinni með hraðastilli a, gólfinu, sem vinnur
mjög mjúkt.
0 Kennsla fylgir ' kaupunum.
Það er leikur að snuma á
Musqvarna
Einkaumboð:
GUNNAR ÁSGEIRSSON H.F
Suðurlandsbraut 16
Sími 35200.
M

— Snilligáfan
Framhald af bls 7.
einn einasta vin á sínum eigin
aldri fyrr en hann var orðinn
sautján ára. Hann var tilfinn-
inganæmur og ófélagslyndur í
skóla og eftir heimkomuna var
ihann annað hvort einn eða með
sér eldri mönnum.
Xorquato Tasso
(1544—1595)
Þegar Tasso fæddist, var faðir
hans kominn á efri ár, og var
atvinnu sinnar vegna oft lang-
dvölum að heiman. Tasso var þvi
til tíu ára aldurs í umsjá móð-
ur sinnar og systur, en þá fór
hann alfarinn frá þeim til föð-
ur síns. Hann hafði þá þegar hlot-
ið víðtæka menntun. Um bernsku
hans segir í ævisögu hans: ,,L*ang
ar fjarvistir föður hans að heim-
an, tár móður hans, ónóg efni og
skyndilegur dauðdagi móður
hans höfðu óholl áhrif á svo til-
finninganæman dreng, og það
voru gerðar of strangar kröfur
til hans með nám. Faðir Torqua-
tos var hreykinn af gáfum hans
og metnaðargjarn fyrir hans
hönd“. Nokkru síðar kom einn
frændi hans til Rómar sem náms-
félagi hans. Þessi frændi hans
var enginn bókaormur, en glað-
lyndur fjörkálfur. Þetta var þvi
hin heppilegasta ráðstöfun". Að
öðru leyti virðist hann aðallega
hafa umgengizt eldri og virðu-
lega menn.
Alexander Pope
(1688—1744)
Hann var einbirni móður sinn-
ar (en átti hálfsystur, sem var
níu árum eldri) og var frá því
fyrsta miðdepill heimilisins. For-
eldrar hans, sem voru bæði orð-
in fjörutíu og sex ára, þegar hann
fæddist, umvöfðu hann ástúð,
sem hlýtur að hafa aukizt að mun,
þegar hann veiktist og varð
krypplingur eins og faðir hans.
Menntun sína hlaut hann að
mestu heima og tilsögn með
fyrstu kvæðin sín fékk hann hjá
föður sínum. Frá tólf ára aldri
stundaði hann nám sitt af svo
miklu kappi, að hinni veikbyggðu
heilsu hans var alvarlega hætt.
William Pitt
(1795—1806)
Faðir hans var á hátindi frægð
ar sinnar sem forsætisráðherra
Englands, þegar hann fæddist.
Sakir tæprar heilsu kenndi faðir
hans honum heima með aðstoð
eins heimiliskennara. Faðir hans
lagði mikla áherzlu á að kenna
drengnum ræðusnilld. Fjórtán
ára gamall var hann sendur til
Cambridge, þar sem hann var 5
umsjá mikils menntamanns og
var hann í rauninni eini félagi
hans í meira en tvö ár. Hann tók
engan, þátt í félagslífi skólans.
Heimildir sýna, að öll menntun
hans miðaðist við, að hann tæki
sæti í neðri málstofu brezka þings
ins.
Alfred de Musset
(1810—1857)
Samvistirnar við Paul, hinn
gáfaða bróður hans, sem var sex
árum eldri, höfðu mjög þrosk-
andi áhrif á hann. Snemma komu
Spansk uppsatstavling
Den av Uppsalastudenternas Kursverksamhet arrangeradeí
távlingen i spansk uppsatsskrivning „Till minnet av kontinenten
Amerikas dag“ har fátt följande ándringar ifrága om távlings-
bestámmerlserna. Tiden för ingivande av bidrag har utstráckts till
den 30 nov. 1960. Beráttigade att deltaga ár távlande frán Island,
Finland, Norge, Danmark och Sverige.
ÖVRIGA REGLER:
Uppg.ften ár att pá spanska författa en uppsats över ámnet:
Iill minnet av kontinenten Amerikas dag. Ámnet kan behandlas
historiskt, kullurellt eller socialt. Omfattning: Max. 10 maskin-
skrivna A4 — ark. Deltagarna fár ej vara anstállda vid spansk-
sprákig ambassad, legation eller konsulat. Bidragen fár ej tidigare
ha publicerats.
Uppsatserna förses med pseudonym (ej Namn) och insándes till
Kursverksamheten, Drottninggatan 13, Uppsala.
Vinnande pseudonymer annonseras den 12 dec. 1960 i Uppsala
Nya Tidning och Dagens Nyheter.
Priser:
I. Romulo-Gallegos — priset (skánkt av Venezuelas ambassadör
i Sverige, dr. José Gonzáles) 1000:— s. kr. och guldmedalj.
II. Centraluniversitetets i Venezuela pris: 500:— s. kr. ocb
guldmedalj.
III. Caracas bibliotekets pris: Tio volymer av framstáende Ibero-
Amerikanska författare.
KURSVERKSAMHETEN DROTTNINGGATAN 13
UPPSALA SVERIGE
Húsmæður:
ROYAL
ávaxtahlaup
(Gelatin) er ljúf-
fengt og nærandi,
inniheldur C bæti-
efni.
Kinnig mjög fallegt til
skreytingar á tcrtuin.
Margar bragðtegundir,
auðvelt í notkun.
í Ijós hjá honum tilfinningasemi
viðkvæmni og leikrænar gáfur.
Hann var aðlaðandi og hafði
næmt auga fyrir kvenlegri feg-
urð. Á mjög unga aldri varð hann
fyrir fyrstu ástarsorginni. Skóla-
ganga þeirra bræðra varð skamm
vinn. Þeir undu sér ekki og var
því kennt að mestu heima.
Melanchthon
(1497—1560)
Hann var í bernsku undir
ströngum skólaaga og var það
samkvæmt ósk föður hans. Síðar
komst hann undir áhrif hins
mikla lærdómsmanns, Reuchlins,
sem var frændi hans. Sagt er um
hann, að hann hafi, er hann var
mjög ungur, haft fyrir sið að
safna skólafélögum sínum i
kringum sig, til þess að rökræða
um það, sem þeir höfðu lært og
lesið og afi hans hafði gaman af
að koma honum í kappræður við
lærða menn og fóru þeir oftast
hallloka.
Þessi dæmi styðja, að ég held,
þá meginályktun, að undrabörn
hljóti mikla andlega uppörvun
fullorðinna, og samvistum þeirra
við jafnaldra sína séu mikil tak-
mörk sett. Eigi skulum við held-
j ur gleyma því, að þær bækur,
sem þessi börn sóttust svo mjög
eftir, tilheyrðu heimi hinna full-
orðnu. Þær voru skrifaðar fyrir
fulltíða fólk af fulltíða fólki.
Ekki er ósennilegt, að þessi
nánu kynni á heimi hinna full-
orðnu, leysi úr læðingi öfl, sem
ýta undir þróun snilligáfunnar.
Þau hafa ekki einungis í för með
sér aukna þekkingu. í mörgum
tilfellum örva þau ímyndunar-
aflið. Jafnvel John Stuart Mill
viðurkennir, að hafa ekki skilið
til fulls ÖU verk grízku heim-
spekinganna, þegar hann las þau
sjö ára gamall. Hvernig vinnur
þá barnshugurinn úr þessu tor-
skilda verkefni? Mill fer ekki
nánar út í þetta atriði, en af
hinum ýmsu ævisögum má ráða,
að ímyndunaraflið hefur tekið
við' og mótað efnið eftir sínu
höfði. Mín skoðun er sú, að ímynd
unaraflið sé sterkur þáttur snilii-
gáfunnar, ekki einungis hjá þeim,
sem eiga frægð sína beinlínis
ímyndunaraflinu að þakka, eins
og t. d. Goethe og Musset, heldur
einnig hjá öðrum. Undrabíamið,
sem hefur ekki tækifæri til að
kynnast iífinu af samneyti við
jafnaldra sína, verður að leita
á vit síns eigin ímyndunarafls.
Við það þróast sjálfsmeðvitund
þess og andlegt sjálfstæði.
Öflugt ímyndunarafl getur þó
orðið eyðilegging sjálfs lífsins,
©f ekki tekst að finna því réttan
farveg og beina því inn á brautir
venjulegs, daglegs lífs. Nærtæk-
asta dæmið er Chatterton, sem
framdi sjálfsmorð tæplega átján
ára gamall. Persónuleiki hans
virtist klofinn í tvennt — hið
innra var hann hið alvörugefna
og tilfinningaríka *káld, Rowley,
‘sem hann kannaðist aldrei við
opinberlega. Sem Rowléy gat
hann því aldrei komizt í sam-
band við veruleikann, en birtist
samtíðamönnum sínum sem ofsa-
fenginn og hrjúfur maður.
Líf Chattertons sýnir glögglega
hverjar hættur eru samfara
snilligáfunni. Hann átti hvorki
föður né aðra velunnara, til þess
að leiða hann venjulegar brautir
og ímyndunaraflið tærði liann
því bókstaflega upp. Við megum
ekki gleyma því, að snilligáfan
er oft dýru verði keypt. Hún
krefst gífurlegrar vinnu og starfs
orku. Oft verður snillingurinn
að fórna heilsu sinni. Hann ein-
engrast æ meira frá meðbræðrum
sínum, því lengur sem líður á
ævma.
Af rannsóknum mínum á ævi-
atriðum þessarra tuttugu afburða
manna má draga þá ályktun, að
áhrifamiklir þættir í mótun snilli-
gáfunnur séu: 1) mikil afskipti
foreldra eða annarra af andleg-
um jðkunum þeirra, oftast sam-
fara milcilli ástúð, 2) einangrun
frá öðrum börnum, sérstaklega
utan fjölskyldunnar, 3) frjótt
ímyndunarafl sem mótvægi. Ekki
sakar að geta þess, að skólafyrir
komulag okkar í dag er að vissu
leyti stórtæk tilraun til að konu
í veg fyrir þetta þrennt og þá
um leið þróun snilligáfunnar.