Morgunblaðið - 11.03.1964, Side 2

MORGUNBLAÐIÐ
Miðvikudagur 11. marz 1964
■ Wf ■ Mm'"
i ^Ofll :J ■ Bm
í FYRRINÓTT var komið
að meðvitundarlausum manni
liggjandi á götunni í Meðal-
holti, og hafði hann áverka
á höfði. Var lögreglunni gert
aðvart um manninn, og komu
einnig á staðinn menn frá um
ferðardeild rannsóknarlög-
reglunnar, þar sem í fyrstu
var haldið, að maðurinn hefði
orðið fyrir bíl. Engin hemla-
för sáust þó á staðnum né
heldur fannst neitt á fötum
mannsins, sem til þess benti
að hann hofði orðið fyrir bíl.
Maðurinn var fluttur í slysa-
varðstofuna, en þar komst
hann til meðvitundar síðar
um nóttina. Maðurinn var
mjög drukkinn, og er helzt
talið, að nann hafi dottið á
steinvegg, eða eitthvað slíkt,
og þannig hlotið áverkann.
— Myndin sýnir lögreglu og
slökkvilið búast til að flytja
manninn af staðnum. (Ljósm.
Mbl. Sv. Þ.)
Stóraukin sala á
skreið á Italíu
veldur umboðsmönnum IMorð-
manna áhyggjum
Á þremur arum hefur innflutningur
íslendinga til Messina aukizt úr 200
pökkum í 14 þúsund. Innflutningur Norð-
manna minnkaði d sama tíma úr 15
þúsund pökkum í 3 þúsund
Genúa, Ítalíu, 10. marz (AP)
A U K I N samkeppni frá ís-
landi samfara minnkandi
gæðum og hækkandi verði á
norskri skreið hefur orðið til
þess að útflutningur Noregs
til Ítalíu hefur stórum dreg-
izt saman. Kemur þetta fram
í ummælum forstöðumanna
fiskinnflutningsfél. Monte-
verde & Vallese í Genúa í
dag. En félag þetta annast
dreifingu á þriðjungi allrar
norskrar skreiðar og „mer-
luzzo“ (þ.e. nýr þorskur) á
Ítalíu.
Norðmenn hafa lengi haft
nokkurs konar einkasöluaðstöðu
varðandi innflutning á skreið
til Ítalíu. Nú hefur innflutning-
ur á íslenzkri skreið í „Afríku“
gæðaflokki hinsvegar lagt undir
sig mikinn hluta markaðsins —
sérstaklega að því er varðar
miðstöðvarnar í Messina og Nap
oli — þar sem áður þekktist
eingöngu norsk skreið í „Prima“
og „Ítalíu“ gæðaflokkum.
Á síðasta ári minnkaði inn-
flutningur á norskri skreið úr

tírelt að sami maður rannsaki
Kviðdómur til góðs fyrir íslenzkt
og dæmi
réttarfar
Bjarni Benediktsson í Blaðamanna-
klúbbnum í gærkvöldi
BJARNI Benediktsson, forsætis-
ráðherra, ræddi í gærkvöldi í
Blaðamannaklúbbnum um nafn-
birtingar sakamanna í blöðum og
gang dómsmála. Kom m.a. fram
að ráðherrann telur að það
mundi verða til góðs fyrir réttar-
far á íslandi að kviðdómur yrði
innleiddur og sagði að það mál
væri í athugun. Einnig kvað
hann það úrelt við núverandi
þjóðfélagsaðstæður að sá sem
rannsaki mál dæmi síðan í því,
og kvað þetta hafa verið afnumið
annars staðar.
í upphafi máls síns drap ráð-
herrann á hin auknu afbrot hér
og annars staðar. Ekki hefði
rætzt spáin um að með bættuim
efnahag mundi ástandið batna á
þessu sviði. Þarna væri sama
sagan alls staðar, sama hvert
þjóðskipulagið væri. — Nefndi
hann dæmi úr fréttabréfi frá Ev-
rópuráðinu, þar sem skýrt er frá
því að 7 af hverjum 10 þjófum
í Bretlandi sleppi án þess að
upp á þeim hafist og sé ástandið
sízt betra í þeim löndum, sem
hafa betri tæki til að koma upp
um afbrotamenn en hér.
Munnleg vöm — ekki sókn
Ráðherrann sagði að réttar-
gæzla hér sé um margt á eftir
tímanum. í lýðræðislöndum sé
það talið sjálfsagt að annar dæmi
en sá sem rannsakar málið. Hér
hafi menn ekki treyst sér til að
Biskup til Kaup-
mannahafnar
BISKUP íslands, herra Sigur-
björn Einarsson, hélt um hádegis
bilið í gær til Kaupmannahafn-
ar með Loftleiðaflugvél. í Kaup-
mannahöfn mun biskup sitja
stjórnarfund „Nordiska Bkum-
eniske Institutet" — eða Norr-
æna kirknasambandsins en bisk-
up á sæti í stjórn þess. Biskup
mun koma heim á laugardag.
hafa þetta þannig. Afbrot eru fá
og dómarar fáir. Úti um land
yrði að verða breyting á dóma-
skipan til að hægt sé að koma því
við að hafa þarna tvo menn. Taldi
ráðherrann þó mjög aðkallandi
að koma þessari skipan á, og til
þess yrði að gera talsverðar breyt
ingar. Réttur þess sem dæmdur
er, sé ekki nægilega tryggður, ef
dómari dæmi sitt eigið verk við
rannsókn málsins.
Þá ræddi Bjarni Benediktsson
um þá skipan mála að í minni
háttar málum þyki óþarft að
hafa uppi munnlega sókn, heldur
aðeins vörn, sem byggist á því
að dómarinn er talinn kunn-
ugur málinu, sem hann hefur
rannsakað, og því sé óþarfi að
hafa sækjanda. Minnti ráðherr
ann í þessu sambandi á mál sem
nýlega var á döfinni, þar sem
blaðamenn voru viðstaddir.
Benti hann á að meðan svona
er, þurfi blöð sem vilja vera
hlutlaus, að kynna sér jafnhliða
rannsóknina og ákæruna, sem
sé ákaflega örðugt, þar sem oft
er ekki til nema eitt eintak af
þeim. Annars fái almenningur
ranga hugmynd um málið. Taldi
hann að af þessum sökum, sé
ekki rétt að fyrirskipa munn-
legan málflutning nema bæði sé
sækjandi og verjandi í málinu.
Nafnhirtingar
Um opinber eða lokuð réttar-
höld upplýsti ráðherrann, að
meginreglan sé sú að þau séu
opinber og blaðamenn eigi þá
aðg/ang að þeim ef dómari ekki
ákveði að þau skuli vera lokuð
en þá verði hann að rökstyðja
það með ákvæðum, sem nánar
eru tilgreind í löggjöfinni
Meðan mál eru í lögregiurann
sókn taldi ráðherrann ekki eiga '
að skýra frá nöfnum þeirra, sem !
við málin eru riðnir, þar sem þú I
væri aðeins um bráðabirðarann j
sókn að ræða og verið að kanna, !
hvort málið sé þannig að mál- '
sókn sé nauðsynleg. Almennt
taldi ráðherrann að varhuga-
vert væri af rannsóknardómur
um að skýra frá gangi mála.
Þeim bæri fyrst og fremst að
hugsa um að réttlætinu sé full
nægt, en séu ekki fréttastofnan
ir. En þó væri ekki hægt að gefa
einhlýta reglu og málið væri
allt vandmeðfarið.
Ráðherra sagði ennfremur á
fundinum að í þessum efnum
ættu blöðin þó að kappkosta að
láta hvorki pólitísk sjónarimið
né samkeppni um fréttir ráða.
Aðspurður sagði hann að blaða
menn ættu að setja sér einhyerj-
ar reglur í þessum efnum.
Þá minnti ráðherrann á það í
inngangsorðum sinum að í lýð-
ræðisríkjum væru réttarhöld op
inber til varnar fyrir sakborning.
Þó sé ekki nauðsynlegt að skýra
frá öllu sem þar kemur fram.
Áður fyrr reyndi ekki á þetta
hér á íslandi, þar sem allir vissu
hverjir höfðu komizt undir
mannahendur. En í þéttbýli vík
En aftur á móti sé hin almenna
vitneskja um afbrotið oft harð-
ari fyrir sakborning en refsing
in og það sem verra er, hún kem
ur niður á konu og ættingjum.
Menn vita ákaflega lítið um
glæpi og orsakir þeirra, sagði
ráðherrann. En flestum kemur
saman um að bezta ráðið til að
koma í veg fyrir áframhaldandi
afbrot, er að sem minnst röskun
verði á högum afbrotamannsins
umfram refsinguna, sem hann
tekur út. Og þar getur harkaleg
nafnbirting valdið mikilli breyt-
ingu.
Birt nöfn drukkinna ökumanna
1 þessu sambandi benti ráð-
herrann á að við fáa atlorota-
menn mundi nafnbirting geta
komið að meira gagni til að
hindra áframhaldandi afbrot en
þá sem aka undir áhrifum
áfengis. Þessi afbrot væru svo
alvarleg og færu svo ört vaxandi
og þar mundi nafnbirtingin
koma jafnt niður á alla. Stakk
hann upp á að ef blöðin vildu
ur þessu öðru vísi við. Sumir birta nöín afbrotamanna, þá
segjast vilja vita nöfn afbrota
manna, til að vara sig á þeim.
byrjuðu þau þar og sæju hverra
vinsælda það mundi afla þeim.
P7-

„ NA /5 hnútor
SV S0 hnúísé
X SnjóJroi
• /V*/
W W VI
7 Skúrir
Z Þrurr.ur
H Hml
HiÍMkí ,í Lae*
HÁÞitronSVÆÐI fyrir SA- inni og mátti heita þurrt um
land breytist lítt og veitir ailt, en mistur vestan lands.
hingað hlýju. Var viðast 8-10° Skilin á Grænlandshafi höfðu
hiti i gær með suðaustanátt- heldur fjarlægzt, á ný.
íslenzkri
150 þúsund 50 kílóa pökkum 1
90 þúsund pakka (úx 7,500 tonn
um í 4,500 tonn). íslendingar,
sem fyrst komust á ítalska mark
aðinn 1954, juku hinsvegar inn
flutning sinn úr 15 þúsund 45
kílóa pökkum í 57 þúsund pakka
á sama tima.
Innflytjendur segja að orsök
ina fyrir þessum breytingum
megi að nokkru leyti rekja til
verðsins. Á síðasta ári hækkaði
norsk skreið í verði um 25%,
úr 322% sterlingspundi tönnið
(„Prima" gæði) í 400 pund. ís-
lenzka skreiðin er seld á 2S5
pund („Afríku" gæði). Þá telja
þeir að minnkandi gæði norsku
skreiðarinnar eigi hér hlut að
máli. Þessi gæðarýrnun á að
sumu leyti rót sína áð rekja til
lélegs árferðis í Noregi í fyrra á
þurrktíma skreiðarinnar, að
sögn innflytjenda. Svo virðist
einnig sem norskir fiskframleið
endur hafi tekið ný og óheppi-
legri landsvæði undir skreiðar-
þurrkun.
Walter G. Bosso, annar eig-
andi Monteverde & Vallese fé-
lagsins, segir að loftslagsbreyt-
ingar hafi haft slæm áhrif og
orsakað það að norska skreiðm,
sem átti hefðbundna einkasölu-
aðstöðu á ítalska markaðnum, sit
ur ekki lengur í fyrirrúmi. Hann
sagði að ekki mætti vanmeta þá
hættu, sem norskum útflytjend
um stafaði af þessu breytta á-
standi, því öruggt væri að jafn-
vel þótt norska verðið væri
hærra, hefði sókn íslendinga mis
tekizt, ef norska skreiðin hefði
haldið þeim gæðum, sem gerðu
hana eftirsóknarverða á liðnum
árum.
Meðeigandi Bossos í félaginu
Monteverde & Vallese er frú
Diana Menteverde Hákonsen,
ítölsk kona, sem giftist Norð-
manni. Hún ræddi einnig í dag
um breytingarnar á skr.eiðarinn
flutningnum „Gæðin ráða öllu“,
sagði hún. „ítalskir kaupendur
falla einu sinni eða tvisvar fyr
ir lægra vöruverði, en snúa sér
síðan aftur að dýrari vörunni,
svo framarlega sem hún er bezt
að því er varðar gæði og verk-
un“.
Bosso og frú Hákonsen sögðu
að sala á íslenzkri skreið færi
vaxandi á Ítalíu, jafnvel þótt
„Afríku“ skreiðin, að þeirra
dómi, væri bragðminni og tæki
í sig minna vatn en lægsti „ítal
íu“ gæðaflokkur frá Noregi.
„Afríku“ skreiðin er eini gæða-
flokkurinn, sem fluttur er mn
frá íslandi, en Norðmenn flytja
þangað hinsvegar marga gæða-
flokka, sögðu þau. íslenzka
skreiðin kemur tveimur mánuð
um seinna á markaðinn en sú
norska, og gefur það útflytjend
um tíma til að kanna markaðs-
horfur og eftirspurn.
íslendingar hafa hafið nýja
sókn á Suður Ítalíu. Árin 1961
til 1962 var norsk skreið allsráð
andi á markaðnum í Messina.
Árin 1962 til 1963 var hlutfall
ið 60% norsk skreið á móti 40%
íslenzk skreið. Að magni til nam
innflutningurinn sem hér segir:
1961—62 15 þúsund pakkar
norsk skreið, 200 pakkar frá ís
landi. 1962—63 voru 7 þúsund
pakkar frá Noregi, 4 þúsund frá
Islandi. Núna eru 3 þúsund pakk
ar frá Noregi, 14 þúsund frá ís-
landi.
Forstöðumenn Menteverde &
Vallese segja að áhrif íslendinga
á ítalska markaðinn berist nú
ört frá Suður Ítalíu norður eftir
með flutningum Sikileyjarbúa í
leit að bættum lífskjörum í iðn-
aðarhéruðunum á Norður ítal-
íu .Segja þeir að ítalskir um-
boðs- og sölumenn fyrir norska
skreið óttist nú svipað ástand
og í túnfiskstríðinu, sem hófst
fyrir nokkrum árum þegar Jap-
anir tóku að selja túnfisk á ítal-
íu á lægra verði en heimamenn
seldu eigin afla. í dag eru um
85% alls túnfisks, sem seldur er
á Ítalíu, frá Japan.