Morgunblaðið - 12.10.1969, Blaðsíða 15

MOBG*U(N!BLAÐIÐ, SUNNUDAiGU'R 12. OKTÓBBR 1069
15
Við Silkiborgarvötn.
Hafnarbréf frá Freymóði
Kaupimainnahöfn,
24. september.
HEILIR og sælir, heilma, kæiru
landar!
Þá hef ég aftur difað fótum á
danisfcri gnund, eftir 30 ár. Em í
júlílok 1939 hörfaði ég héðan
undan ógnamdi stór-styrjöld, er
ég óttaðist að væri þá á næstu
grösum og sem varð staðreynd
mánuði síðar, eins og aitkunma er.
Nú er ýmislegt hér imeð öðr-
uim svip. Þjóðvegimir, sem þá
Mktust heflzt steinduim, fægðum
áklæðum, samanborið við hirna
frumistæðu hristings- og imoldrolks
jeppavegi o'klkar heima, haifa enn
tekáð stórbreytingum til bóta, —
enda uimiferð biifreiða þrefalt eða
fjónfailt meiri hór nú, að því er
mér virðist. Hraðinn er víða ótaik
mairikaður og virðist yfirleitt, að
minnsta kosti helmingi meiri en
heiima. Þar af leiðir, að umiferð-
in genigur milklu greiðar og virð
ist hlutÆallslega minni, en hún
er í raun og veru. Víða eru vand
kvæðin á vegamótum hraðbraut-
anna, utan borganna, leyst með
brúm og sveig-aksbri, svo varúð
till vimstri og hægri er ekkert
sérstakt áhyggjuefni hér. Þá get-
ur nauimast hedtið, að maður
sjái lögregluþjón hér við um-
ferðargæzlu á vegum eða götum
úti, — svo vel er umtferð öll
dkipulögð. Engan veginn skal þó
staðihæft, að umtferð sé hér
vandalaus — en fólkið, jatfnt
gaingandi sem akandi, eir áber-
andi samtaka og virðir til fulln-
ustu ljósmeriki, gangbrautarrétt
og aðrar umiferðarreglur.
Við höfum ferðazt um JótHand
þvert og endilangt að heita má
og hitt fyrir þorp og þéttbýli,
þar sem byggð var nær engin
fyrir 30 árum. Sem dæimi mætti
nefna Hvitsanda á vestunströnd-
inni. Þar er nú áhritfa- og um-
svitfamikil fisfciskipaíhöfh og fjöl-
býll kaupstaður, — áður örfá,
stök hús.
Á leið okkar vestur Sjáland,
hvartflaði hugurinn alveg sér-
staklega heim, og bað að heilsa,
er við ófcum um ihiríifiandi um-
hvenfi Sóreyjar, þar sem Jónasi
Hallgrímssynii hlotniuðust noklkir-
ar sumargleðistundir, skömmu
áður en hann féll frá hér, —
hneig sem höfugt tár atf augum
umfcomullítilliar móður, er fáum
var annt um, að undansfcildum
noiklkrum framisýnuim hugsjóna-
mönnum. En þessa sumardaga í
Sórey kvað Jónas surat atf því,
er við íslendingar elslkum hvað
heitast, og þaðan bað hann fyrir
hinztu kveðju heim.
Yfir Stóra-belti fórum við á
ferju, er tékur hæglega 250 bitf-
reiðir hverja leið og getuir bætt
200 við ef þurfa þýkir. Við stöidr
um við einn sólarhring í Odense
(eða Oðisvéum), — en þar bjó ég
og málaði í nær 3 ár fyrir strið.
Enginn algáður maður kemur
við í Óðinsvéum, að harm
heimsæki elklki ædkulheimili og
minninigarsrfn hinis ástsæla
dansfca rithöfundar og snitiings,
H. C. Anderens, er ffliest öll böm
hins menntaða iheimis, og mörg
fleiri, þeklkja og unna, jatfnvel
þó þau nái gamalsaldri. Efa ég,
að ncfcfcur rithöfundur olkfcar
jarðarbúa, hafi eigmazt siíkan
fjölida aðdáenda lesenda, sem
hann. í safni þessu, H. C. Ander-
sens-húsi, er jafn létt að finna
snilldarþýðiingar Steimgríms
Thorsteinssonar á ævintýrum
Skáldisiins, eins og japandkar,
rússnesfcar, suður-amerísikar,
ásbralsikar' útgáfur, eða næstum
hvaðan sem er úr heimimum.
Um manm fer heit bylgja gleði
og þjóðarmetnaðar ytfir því, að
það skyldu vera ísflenzikir atf-
bragðsmenn, er einna fyrstir
bentu opimberlega á snilHgáfU
þessa eimstæða maninis.
Þá er naumast hægt að koma
svo við í Óðisvéum, áð elkfci sé
litið á og inn í Odense-leikhúsið
seim 'hetfur á ýmsan 'hátt orðið
fyrirmynd Þjóðlaifchússins
heima.
Odense-búar eiga I nolkkrum
enfiðieikum með að greiða fyirir
umiferð um gamla borgarhlutann,
án stór-eyðileggingar eldri verð-
mæta. Sýnist sitt hverjium um
niðurrifið og nýbreytnina. Ýmsa
gamla, þelkkta staði er dkfci leng-
ur 'hægt að finna, en nýir komin-
ir í þedrra stað. Til dæmiis er
verið að fu'llgera ákaflega ný-
tízikulega málm-kassa-byggingu,
með verzlunarsvip, enda til þess
ætluð, rétt andspænis fraimhlið
og aðaldyrum hinnar nær þús-
und ára Knútakir'kju (dómfcirkju
borgarihnar), sem er ein elzta
kirfcja Norðurlanda. Eriu þetta
Freymóður Jóhannsson
æpandi andstæður og Htt atfsafc-
anlegar ráðstafanir. Mér þótti nú
nóg um Landsbanlka-anddyrið á
sinum tíma, en þetta tiefcsur út ytf-
ir. Þó eru Óðrnsvé ennþá vima-
leg og vegleg borg og hvergi hér
í Danmörfcu hetf ég séð vandaðrd
né smðklkliegri gluggasýniingar í
verzlunum en þar. Óðinsvé virð-
ist Mfca enn vera meðal etfnuð- •
ustu borga Danmerkur.
Gamlan brandara lærði ég á
fyrri dögum imínum í Óðinsvé-
um, er hlljóðaði á þá leið, að
forðum, er þau Óðinn og Frigg
hefðu komið ákandi í bílnum (!)
sínurn vestan þjóðveginn, sem
liggur til borgarinnair, og komið
á hæð nolfckra, stutt ifirá, hetfði
Frigg allt í einu hrópað upp og
sagt: „Ódin, se“! (Sjáðu Óð-
inn). Það væri ástæðan fyrir
nafni borgarinnar.
Er ég var í Óðinsvéum fyrir
stríð, 'hafði á þesisairi sömu hæð,
(að sögn) nýlega verið gerður
nýtízlkulegur útsýniistum, Óðins-
turninn, ékfci óáþekfcur Eitffel-
turninum í París og 70 til 80 m
hár. Er við nú að þessu sinni ók-
um þama um, var engan tuirn
að sjá. Rifjaðist þá upp fyrir
méæ, að á stríðsárunum hetfði
danslka andspyrnuhreylfingin
sprengt tuminn í tætlur, svo að
nasistarnir (Þjóðverjar) gætu
efldki lenguir niotað hann til
njósna.
Það vakti mjög furðu mína,
er ég ræddi um turn þennan við
ýmsa mervn yngri kynslóðarinn-
ar hér í Danmöifciu, að emgimn
þeirra kannaðist við turninn og
Framhald á bls. 18
Fataverzlun
Til sölu er fataverzlun á einum bezta staö í Miðborginni.
Selst með eða án vörulagers.
Tilboð leggist inn á afgreiðslu blaðsins merkt: „Gott tækifæri
SKÓR skór SKÓR SKÓR SKÓR SKÓR
Kveninniskór Vinnubomsur co
Margir litir Gerið góð kaup O'
co Mikið úrval VORUSKEMMAN Grettisgötu 2 w
« Karlmannaskór Barnaskór Ballerinaskór cn
O Mikið úrval í úrvali 9 litir *
* CG SKÓR SKÓR Gott verð SKÓR SKÓR Allar stærðiir SKÓR SKÓR Q' 5d
Útboð
Tilboð óskast í að byggja seinni áfanga verzl-
unarhúss Silla og Valda, Álfheimum 74.
Landsmálafélagið Fram
Hafnarfirði
heldur fund n.k. miðvikudag 15. október kl. 8.30 síðdegis í Sjálf-
stæðishúsinu.
Útboðsgögn verða afhent á teiknistofu Braga
Þorsteinssonar og Eyvinds Valdimarssonar,
Suðurlandsbraut 2, gegn 3000 kr. skilatrygg-
ingu.
I. Kosning fulltrúa á landsfund.
II. Helztu viðfangsefni yfirstandandi Alþingis.
Framsögumaður Matthías Á. Mathiesen,
alþingismaður.
Skorað er á félagsmenn að mæta á fundinum.
STJÓRNIN