Morgunblaðið - 07.04.1970, Blaðsíða 13

MORiGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAOUR 7. APRÍL 1®70
13
Snarræðið
barg honum
Steig á bensíngjöfina og brun-
aði framhjá mannræningjunum
Karl von Spreti
- Reiði
Framhald af bls. 1
ræðna við ríkisstjórn lands-
ins.
• Um allan heim hefur
hylgja reiði og fyrirlitningar
í garð Guatemala komið upp
vegna morðsins á von Spreti,
en hann fannst skotinn á
sunnudagskvöld, eftir að rík
isstjórnin þar í landi hafði
neitað að verða við kröfum
vinstri sinnaðra mannræn-
ingja, er höfðu hann á valdi
sínu. Höfðu þeir krafizt þess,
að 22 fangar yrðu látnir laus
ir og 700.000 dollara lausnar-
gjalds.
• Mikill ótti hefur nú grip
ið um sig víða meðal erlendra
sendistarfsmanna I ríkjum
isráðherra, sean rænt hafði verið
og saima máli gegndi um handa-
ríiskan sendisterfsmann. Stjórn
Guatesnala kvaðst hins vegar
eklki geta orðið við kröfum mann
ræningjanna að þessu sinni, sök
um þess að fangar þeir, ®em
lausnar var heimteð á, höfðu þeg
ar verið dætmdir af dónostókim
eða áikveðið, hvenær mál þeirra
skyldiu tetkin fyrir. Hefðu þessir
fangar verið látnir lausir, hefði
það verið brot á stjórnarskrá
landsiws. í stað þess hefði verið
lýst yfir 30 daga umsátureástandi
í landinu og öryggissveitum þar
veitt sérstakt vald. Eru nú her-
floikkar hvarvetna á götum Guate
mala City.
• LÁ f BLÓÐI SÍNU
Lík Karls von Spreti sendi-
herra fannst í mannlausu húsi í
19 fcm fjarlægð frá Guatamala
City. Honum var rænt sl. þriðju
dag og er talið, að hann hafi ver
ið hafður í haldi þarna síðan.
Hann var klæddur bláum bux-
um og hvitri skyrtu, er hann
fannst. Armbandsúr hans var
enn á úlnlið fnans og hringur,
sem hann bafði á fingri, hafði
efclfci verið tekinn. í höndunum
hélt hann á gleraugunum, sem
öll voru útötuð í blóði. Hafði
hann verið skotinn í höfuðið
vinstra megin og mikið blóð
runnið úr skotsárinu.
Stjóm hersins í Guatemala
sfcýrði frá því, að líkið h«4ði
fundizt, eftir að óþekktur maðlur
hefði dkýrt frá því í gegnum
síma, hvar líkið væri að finna.
Karl von Spreti var af aðals-
ættum. Hann var fæddur 21. maí
1907 í Kapfing kastala í Bajem
og nam húsagerðárlist. Hann
gegndi herþjónustu í heimsstyrj
öldinni, en varð bandarísfcur
stríðsfangi eftir ósigur Þjóðverja.
Þegar vestur-þýkka sambandslýð
veldið var stofnað, gerðist von
Spreti meðlimur í flokfci kristi-
legra demókrata í Bajern, CSN
sem verið hefur ráðandi stjóm-
málaflofcfkur í þessu fylki Yestur
Þýzkalands.
Von Spreti hóf störf í utanrífcis
þjónustunni 1956 og var fyrst
sendtherra í Luxemborg, en því
embætti gegndi hann í þrjú ár.
Síðan var hann sendiherra á
Kúbu, unz Vestur-Þýzkaland
sleit stjórnmálasambandi við
stjórn Oastros. Eftir það var von
Spreti sendiherra í Jórdaniu, unz
hann varð sendiiherra í Guate-
mala. Hann var fcvæntur og
þriggja bama faðir.
• GANDARA INDIR
LÖGREGLUVERND
Skýrt var frá því í Bonn í
dag, að öflugur vörður hefði ver
iS settur við sendiráð Guatemala
þar og eins við bústað sendiherr
ans, Atonios Gandara, eftir að
reiðir Þjóðverjar höfðu hvað eft
ir annað haft í hótunum við hann
simleiðis.
Varð að biðj-
ast af sökunar
Fjórir yfirmenn af skipinu
skýra f rá uppreisninni
Porto Alefgrie, BnæilHíu, 6. aprdl
AP—NTB.
ÁKÖF leit er nú hafin að mönn-
nm þeim, er á sunnudagsmorg-
nn gerðu tilraun til þess að ræna
Curtis C. Cutter, ræðismanni
Bandaríkjanna í Porto Alegre í
Suður-Brasilíu. Slapp hann með
minni háttar skotsár, en honum
tókst að forða sér. Hafði hann
hægt á bifreið sinni, eftir að önn
ur bifreið haíði ekið í veg fyrir
hann og numið staðar. Þegar
menn með vélbyssur að vopni
stukku út og gengu í áttina að
bifreið hans, skynjaði Cutter
strax, hvað var á seyði, steig
bensíngjöfina í botn og brnnaði í
skyndi fram hjá híl bófanna.
Keyrði hann á einn þeirra, sem
dróst með bíl hans nokkra metra.
Hinir hófu þcgar í stað skothríð
og fékk Cutter eina kúlu í bak-
ið. Með honum í bifreiðinni
voru kona hans og gestur þeirra
hjóna.
Þetta er í þriðja sinn á
Skömmom tíma, sem pólitískt
mannrán. er reynt í Brasilíu og
það fynste, sem efcki tefcst. Tals-
maður bandaríska sendináðsins í
Rio de Janeiro hefur látið svo
um mælt, að enginn vafi leiki
á því, að þeir, sem réðust á Cutt
— Veikindi
Framhald af hls. 1
Suslovs og Shelepins hins vegar.
Slhelepin mun hafa stjóroað hópi
manna sem vildu fjarlægja Brez
hncv og Kosygin og heirða á aga
í flokknum og efnahagsmálum,
jafnvel á fcostnað hugmynda-
fræðilegs rétttrúnaðar. Kiril Maz
urov mun hafa verið framarlega
í þessum hópi, að því er heimild
ir í Tékkóslóvaíkíu, Júgóslaviu,
Austur-Þýzkalandi og Ungverja-
lamdi benma.
Fulltrúi í forsætisnefnd júgó
Leonid Brezhnev
slavneska kommúmistaflokksiins
mun fyrstur hafa sagt frá valda
baráttunni í Mosíkvu og er Tito
forseti sagður hafa brugðizt reið
ur við þessari lausmælgi og bann
að allar umræður um valdabar-
áttuna í Kreml. Baráttan gegm
Brezhnev og Kosygin mum hafa
náð hámarki í janúarlok eða
febrúarbyrjum, en síðan er sagt
að Slhelepin hafi þurft að ganga
undir gallblöðruaðgerð og sam-
kvæmt þesisum fréttum er hann
forfal'laður í tvo eða þrjá máp-
uði. Þótt Suslov sé sagður kvef
aður er vitað að hamm hefur
lengi verið berklaveikur og telja
sumir að hann hafi fengið nýtt
kast og hvilist í villu sinni
skamimt frá Moekvu.
Veatrænir fréttaritarar telja
mikilvægt í sambamdi við valda-
baráttuma í Kreml að sovézkir
fréttamiðlar lögðlu miMa áherzlu
á að skýra frá heimisókn Brezhn
evs fknkksleiðtoga til hersveita
sem tóku þátt í heræfimgum í
vesturhlutum Sovétrfkjamna í
marzbyrjun. Andrei Gretchko,
er, hafi verið hermdarverka-
menn svipaðir þeim, sem fyrir
skömmu rændu bandaríska sendi
herranum í Brasilíu og aðalræð
ismanmi Japans.
Lögreglan kveðst hafa fundið
bíi bófanma, en honum hafi ver-
ið stolið í síðasta mánuði Fimm
Skot hiittu bíl Cutters, sem ligg-
ur nú á sjúkrahúsi en ekki hættu
lega særður, eins og að framan
greinir. Cutter er 41 áxs gamall,
gegndi herþjóniustu í Kóreu-
stýrjöldinni, þar sem hann var
höfuðsmaður. Hann hefur verið
sendimaður í Porto AJegre frá
þvi í nóvember í fyrra, en hafði
áður starfað í Kambódíu og
Perú.
RISASTYRJA
Moskvu, 6. afjríL A.P.
FISKIMENN á Volgu veiddu í
dag styrju sam vóg 1.760 pund
og hafði að geyma 300 pund af
styrjuhrognum.
GLEYPTUR AF SLÖNGU
Djakarta, 6. apriL AP.
RÚMLEGA tveggja metra löng
kyrfcisianga gleypti í dag tíu ára
gamlan dreng á hrísgrjónaakri í
þorpi á Suður-Súmatra.
varnarmálaráðherra, náinn vin-
ur hans og aamstarfsmaður, tók
inmilega á mótí honum, en slíkar
heimsóknir eru óvenjulegar og
sovézk yfirvöld leyfðu veistræm-
um sjónvarpsstöðvum að taka
sjónvarpsmýndir frá heimsókn-
inni. f heiimsókninni í Ungverja-
landi að undanfömu hefur Brez
hrnev getað rætt flokfcsleg vanda-
mál við sbuðningsmienn sína í
forystuliði kommúnista í Austur
Þýzkalandi, Ungverjalandi og
Tékfcóslóvakíu.
Um helgima var á kreiki orð-
rómuT um manmaskipti í hug-
myndafræðilegri stjórn flokksims
og saimkvæmt óopinberum sov-
ézkum heimildum hafa eftirtald
ir fjórir embættismenn verið
látnir víkja:
• Vladimir Stjepiakov, formað-
uir Agitprop-deildar (áróðurs
máladeildar) miðstjórnarinn-
ar. Hann mun hafa verið val-
imn til að taika við lausri stöðu
semdiheirra í Peking.
• Nikolai Mikhailov, formaður
ríkisblaðamiefndarinnar, það
er ritskoðimarnefndar blað-
anrna. Hann mun hafa verið
settur á eftirlaun.
• Alexei Romanov, fonmaður rík
Lskvikmyndanefndarinnar. —
Sumar fréttir herma að hann
Ihafi verið settur á eftirlaun,
aðrar að honum hafi verið
boðin sendiherrastaða.
• Nikolai Mesjdtsev, formaður
ríkisútvarps- og sjónvarps-
nefndar. Sumar heimildir
herma að bann verði sendi-
herra í Ástralíu, aðrar að
hann verði sendiherra i Arg-
entínu.
Miðstjórnin mun hafa ákveðið
þetta á fundi á mániudag í síð-
ustu viku eða á föstudaginm í vik
unni á undan. Kirill Mazurov
hélt langa ræðu á fumdinum. —
Sumar heimildir telja að manma
breytingarnar stafi af því að
nefndimar verði lagðar niður og
að koma eigi á fót nýju upplýs-
ingamálaráðuneyti. Að þvi er
heimildir herma verður yfirmað
ur þess ráðuneytis skipaður Py-
otr Demitshev, aukafulltrúi í
stjórmmálaráðinu. Samkvæmt
öðrum heimildum gagnrýndi Maz
urov fjórmenningana, sem látnir
voru víkja, vegna þeirrar hug-
myndafræðiherferðar, sem þeir
hafa stjórnað fyrir 100 ára af-
mæli Leníms.
rótnönsku Ameríku, sem
telja. að á næstunni kunni að
eiga sér stað hvað eftir annað
m»nrirán svinuð beim, er átt
b»fa sér »tað að undanförnu
og með hörmnlecustu lvkt-
um nú, er von Spreti var
mvrtur.
í yfirlýsingu, sem Walter
Soheel utanríkisráðlherra gaf út
í Bo-nn í dag, sagði sann, að
greinilegt væri, að stjórnarvöld í
Guateimala væru þess efcki megn
ug að veita starfsfólki vestur-
þýzka sendiráðsins þar nægilega
vernd og að vestur-þýzka stjórin-
in áskildi sér allan rétt til frek
ari ráðstafana, þegar nákvæmar
upplýsingar væru fengnar t«m
þann harmleik, sem gerzt hefði.
Sdheel hagði, að ekki væri
rétt að slíta stjórnmálasamband
inu algerlega við Guatemala með
tiliiti til 1500 vestur-þýzkra borg
ara, sem dveldust þar í landi og
einnig með til'liti til þess, að svip
aðir atburðir og morð von Spret
is gætu ef til vill átt sér stað í
öðrum löndum. Það væri enn al
veg óráðið, til hvaða ráðstafama
Vestur-Þýzkaland myndi grípa
endanlega.
• VII,DU GREIBA
I-AUSNARGJALDIÐ
WiQy Brómdt, kanslari V-
Þýzkalands, sem nú er í E1 Paso
í Texas og er að byrja vifcu opin
bera heimsókn í Bandaríkjunum,
lýsti því yfir í dag. að drápið á
von Spreti sendiherra væri sví-
virðilegt morð. SagSi Bramdt, að
von Spreti hefði verið saklaust
fórnarlamb stríðandi afla í Guate
mala.
Kanslarinn sagði enn fremur,
að stjórn sín hefði gert allt, sem
í hennar valdi stóð til þess að fá
von Spreti lausan. Á sunnudags-
morgun hefði hann sjálfur sent
persónulega orðsendingu til for-
seta Guatemala og lagt hart að
honum um að beita áhrifum sín-
um til þess að lífi sendiherrans
yrði bjargað. Vestur-þýzka stjórn
in hefði sjálf boðizt til þess að
leggja fram lausnargjaldið, 700
þúsund dollara, en allt hefði kom
ið fyrir ekki.
Áður hefur stjórn Guatemala
látið lauisa uppreisnarmenn í
staðinn fyrir sinn eigin utanrik-
SVO SEM Mbi. hefur áður skýrt
frá, gerðu kínverskir sjómenn
um borð í norska flutningaskip-
inu Nego Anne, uppreisn gegn
norskum yfirmönnum sínum og
Helgi Óskarsson
skipstjóri
islenzkum skipstjóra, Ilelga Ósk
arssyni frá Siglufirði. Aftenpost
en birti sJ. laugardag viðtal við
fjóra norska yfirmenn af skip-
inu, sem komnir eru til Noregs,
og skýra þeir frá atburðum um
borð.
Þeir félagar sögðu að 8 af 26
Kinverjum um borð, hefðu stað
ið fyrir uppreisninni og hefðu ó-
lætin staðið í eina nótt. Hefðu
þeir ógnað yfirmönnunum með
— Paisley
Framhald af bls. 1
sæti í lávarðadeildinni. Kosn-
ingarnar fara fram 16. apríl.
Um helgina særðist 22 ára gam
all maður í maga þegar grímu-
kiliæddiar maðuir dkaiat 15 sköt-
um og komu brezkir hermenn
þegar á vettvang og leituðu í
húsum. Hús nokkurt eyðilagðist
í sprengjutilræði og kona var
flutt á sjúkrahús. Brezkir her-
menn beittu táragasi gegn mót-
mælendum sem reyndu að ráð-
ast inn í kaþólska hverfið í Bel-
fast.
öxum og lagt hendur á þá. Mik-
ill órói var um borð í 10 daga
alls, en ástæðuna fyrir uppreisn
inni töldu þeir óljósa.
Kinverjarnir vildu ekki fara
til Singapore og Indlamds eins
og ráð hafði verið fyrir gert,
heldur til Hong Kong, þar sem
sióréttur fiallaði um málið, en
um það hvað fram fór í réttin-
um hefur ekki verið látið uppi-
skátt. Þá segja yfirmennimir, að
Helsí Óskarsson hafi verið neydd
ur til hess að skrifa afsökunar-
beiðni, þar sem allri skuld, vegna
óróans um horð, var skellt á
norsku yfirmennina. Þeir félag
ar kváðust aldrei framar ráða
sig á skip, þar sem kínversk á-
höfn væri um borð.
— Ernir
Franthald af bls. 32
þjóðiin á í Þjórsárverum og á
Mývatmis—Laxársvæðimu. Kratfð-
ist faniduirinin þess að fullt tiTIit
yrði tekið til aillra urnihverfisþátta
þegar unidirbúniar yrðu fram-
kvæmdir á borð við Þjórsór-
virfcjum og Laxárvirkjun,
tæfcnilieg hagk væmnissj ómairmið
ekki ein látin ráða úrsilit-
um. Hin ti&aigain var að
skora á alla þá er hlut eiga að
máli að ganga þammig fró fisk-
úrigaragi frá fiskiskipum, fisfc-
vinirasluistöðvuim og sl'átuirhúsium
og við sorphauga að svarthakar
raái ekki til haras. Taldi fumdur-
iran þetta eirau raunhæfu leiðiraa
til þess að fækka svartbakinum,
þar eð skotvopn oig eitur hetfðu
ekki borið nieiinn árairagur.
Stjóm félagsiras var endur-
kjöriin en hairaa skipa: Maginnfc
Maigraússion, prófessor, formaðlur,
Jón Baidur Sigurðsson, kiennarl,
ritari og Reynir Árrraanmsson,
fullitrúi.
— Finnar
Framhald af bls. 1
flokkamina sl'.ýrðu forsetanum
frá stooðunum síraum á myndun
nýrrar stjórraar. Ljósit er að
Paasio, sem hefur verið falin
stjómiarmyradum, á erfifbt verk
fyrir höndum, að því er stjórn-
rraálafréttaritarar segja.