Morgunblaðið - 29.05.1971, Page 2

- 2
MORG Lí NBL, AÐ Œ)
næstu helgi yrði varið til ró-
legra og frjálsra umræðna —
á laugardag í Downing Street
og á sunnudag að Chequers..
En öllum fannst einn dagur
nægja, og við ákváðum að hitt-
ast á sunnudaginn að Chequ-
ers. Fundurinn var jákvæður.
Enginn vafi lék á þvi, að ákveð
ið yrði að sækja um aðild, en
ég tók skýrt frám, að við skyld
um ekki taka ákvörðun að svo
stöddu. Ég sagði, að ég gerði
mér grein fyrir aimennri af-
stöðu stjórnarinnar. Á formleg
um fundi okkar á þriðjudag
rhundi ég bera fram áþreifan-
lega tillögu, sem yrði felld eða
samþykkt, ásamt uþpkasti að
yfirlýsingu, er ég mundi gefa
þinginu. Hvort tveggja var
fljótlega samþykkt 2. maí, og
ég gaf Neðri málstofunni
skýrslu, sem ég kvaðst leggja
fram sem „Hvfta bók". Hvíta
bókin var samþykkt með 488
atkvæðum gegn 62, með meiri
meirihluta en nokkur önnur til
laga í umdeildu stefnumáli rík
isstjórnar í næstum eina öld.
----O-----
(Skömmu fyrir atkvæða-
greiðsluna i Neðri málstof-
^ unni hitti Wilson de Gaulle
aftur við útför Konrad Aden-
auers. Nokkrum mánuðum
síðar hittust þelr í síðasta
sinn.)
Eins og jafnan tók de Gaulle
mér afar hlýlega í Bonn. Ég
benti honurn á, að þegar við
hefðum hitzt í Elysée í janúar,
hefðu viðræður okkar einskorð
azt við Bretland og EBE. Við
þyrftum að ræða mörg önn-
ur mál. Hann sagði, að við gæt-
um hitzt hvenær sem væri, en
mundi allt í einu eftir blaða-
mannafundinum, sem hann hélt
venjulega um miðjan maí, og
sagði, að bezt væri að ég kæmi,
þegar honum væri lokið.
Hann tók undir það, að við
þyrftum að ræða mörg mál. Ég
sagði, að við fengjum tækifæri
til að velta fyrir okkur vanda-
málum Evrópu og ennþá víð-
tækari málum tíu ár fram i tím-
ann. „En eftir tíu ár verð ég
ekki hér,“ sagði hann.
Sunnudagskvöldið 18. júní
fór ég til Parísar og hélt það-
an til Versala og var gestur
forsetans í Petit Trianon. Við
byrjuðum strax að ræða
ástandið í Miðausturlöndum í
kjölfar sex daga stríðsins. Ég
hafði aldrei séð forsetann eins
niðurdreginn. Ég held það hafi
sumpart stafað af þvi,
að Kosygin hafði eiginlega snið
gengið hann; heimsókn sovézka
forsætisráðherrans nokkrum
dögum áður hafði greinilega
ekki verið árangursrík.
De Gaulle forseta fannst, að
sér hefði verið hafnað með fyr-
irlitningu, og ef svo var, þá
voru þetta raunaleg endalok
þeirra vona, sem hann hafði
bundið við samskipti Frakka og
Rússa. En hér bjó meira á bak
við. Honum fannst við vera að
nálgast hættuástand, að strið,
heimsstyrjöld, gæti verið á
næsta leiti og að enginn vildi
hlusta á hann.
De Gaulle hershöfðingi gerði
grein fyrir örvæntingarfullu
viðhorfi sínu til heimsástands-
ins. Vandamál ísraels skiptu
nú orðið minna máli en það aí-
þjóðlega samhengi, sem við yirð
um að skoða ástandið I Mið-
austurlöndum í. í þessu sam-
hengi yrði að skoða stríðið í
Víetnam, tilraun þá sem Kin-
verjar höfðu nýverið gert með
vetnissprengju og margt annað.
Enginn okkar — hvorki Bretar,
Frakkar, Bandaríkjamenn né
Rússar, gat lengur tekið í taum
ana, og ekki var líklegt að okk
ur tækist það síðar. Enginn
gat sagt, hve lengi þetta
ástand gæti haldizt, því síður
hvernig þvi mundi lykta. Eng-
inn fengi neitt við ástandið
ráðið.
Við skulum athuga Miðaust-
urlönd fyrst, sagði hann, og síð
an alþjóðaástandið í heild. Al-
menningsálitið í Frakklandi —
og áreiðanlega Bretlandi lika —
hefði samúð með Israel, það
væri skiljanlegt eftir 2000 ára
píslarsögu Gyðingaþjóðarinnar
og fjöldamorðin í síðasta stríði.
En ástandið hefði breytzt: Al-
sírstríðinu væri lokið, sambúð
Frakka við Arabaríkin hafði
batnað og Frakkar hefðu enga
ástæðu til að eyðileggja sam-
skiptin við Araba einungis
*

GENERAL
ELECTRIC
Rafmagnsvekjaraklukkur
li**»«@u»tiw

Hún vekur yður rólega af blíðum
blundi með þægilegri hringingu —
og þér getið dottað aftur í 10 mín-
útur — en þá hringir hún — og
enn getið þér blundað örlitla stund,
—- en eftir það gefur hún engan
grið — hún hringir og hringir þar
til þér glaðvaknið.
Frábær vekjaraklukka fyrir hina morgunsvæfu, — og svo er hún
falleg og fyrirferðarlítil — og þér getið valið úr mörgum gerðum —
já og verðið — það er einmitt við yðar hæfi.
UTSOLUST ADIR:
Heimilistæki s.f., Hafnarstr. 3,
Lampinn, Laugavegi 87.
KRON, Laugavegi 91,
Liverpool, Laugavegi 18A,
Rafiðjan hf., Vesturgðtu 11,
Rafmagn hf., Vesturgötu 10,
Fönix sf., Suðurgötu 10,
Rafröst sf., Ingóifsstraeti 8,
Rafbúð, Domus Medica,
Ljós hf., Laugavegi 20.
Raftorg hf., Kirkjustræti.
Dráttarvélar hf., Hafnarstr. 2,
Raftækjaverksmiðjan hf.,
Óðinstorgi 7,
Raforka hf., Austurstræti 8,
Kaupfélag Árnesinga,
Selfossi,
Raforka, Akureyri,
Haraldur Eiríksson,
Vestmannaeyjum,
KEA, Akureyri,
Grimur og Árni, Húsavík,
Valfell, Akranesi,
Stapafell, Keflavík.
Haraldur Böðvarsson & Co.,
Akranesi,
TÚHCÖTU 6
SÍMf 15355
ELECTRIC M.
GENERAL
ELECTRIC

Fréttir sem síiiðnst til blaða nm fund de Gaulles og Soames
ollu mestum erfiðleikum í sambúð Breta og; Frakka frá því
de Gaulle beitti neitunarvaldi g-eg-n umsókn Breta um aðild
að EBE 1963.
vegna þess, að almenningsálit-
ið hefði „yfirborðslega samúð“
með Israel af því ísrael væri
smáríki með gæfusnauða sögu
að baki. Frakkar hefðu vonað,
að um leið og þeir sæju Israel
fyrir vopnum, gætu þeir bætt
samskiptin við Araba. 1 þeim
deilum, sem nú stæðu yfir,
reyndu Frakkar að láta ekki
tilfinningarnar ráða og segðu,
að hver sá, sem yrði fyrri ti'l
að gera árás, væri seki aöil-
inn. Og það væri Israel. Vel
gæti svo farið, að enginn við-
varandi lausn fyndist í aldar-
fjórðung.
Hann vék siðan talinu að
heimsástandinu í heild. Franska
stjórnin hefði hvað eftir ann-
að tekið skýrt fram, að Banda-
rikjamenn ættu að fara frá
Víetnam. En því lengur sem
þeir héldu þar kyrru fyrir,
þeim mun áþreifanlegri yrðu
horfurnar á allsherjarstyrjöld.
Meðal annars af þessum sök-
um hefðu Frakkar dregið sig
út úr Nato. Þeir ætluðu ekki
að dragast inn í annarra stríð.
Stjórn Norður-Víetnam, allra
sízt Ho Chi Minh, mundi ekki
láta í minni pokann. Framtíð
landsins væri í veði. Meðan
stríðið héldi áfram með sama
ofsa og nú, gætu þeir haldið
áfram að berjast í óákveðinn
tima. Þeir gætu alis ekki sam-
ið að svo stöddu. Þannig væri
nú komið fram við landið, að
hvers konar samningaviðræð
ur gætu ekki talizt betra en
uppgjöf. Hvað sem því liði,
mundu Kínverjar aldrei fallast
á að Norður-Víetnam settist að
samningaborði. Ljóst væri, að
Bandaríkjamenn væru ekki
reiðubúnir að hætta sprengju-
árásum á Norður-Víetnam. Þar
af leiðandi mundi stríðið halda
áfram, jafnvel þótt Bandaríjka
menn sendu meira herlið tit
Víetnam. Hann gæti ekki ann-
að sagt en að striðið væri
mesta fjarstæða tuttugustu ald
arinnar. Hann, de Gaulle, gæti
ekkert svar séð við þessu
vandamáli.
Hann benti á, að við ætluð-
um að hörfa frá Aden og því
bæri að fagna. Franska stjóm-
in viðurkenndi skuldbindingar
okkar i Hong Kong og Singa-
pore. En alitaf þegar einhverj-
ar viðsjár yrðu í heimsmálun-
um og við yrðum að taka af-
stöðu, tækjum við alltaf af-
stöðu með sama aðilanum. Þetta
væri honum óskiljanlegt. Okk-
ur væri enginn akkur í þvi.
Eina raunhæfa lausnin hvað
Breta snerti væri að fara að
dæmi Frakka og hafa eng-
ar skuldbindingar í utanríkis-
málum.
Ég svaraði honurn aftur í
löngu máli, ekki endilega til að
útskýra afstöðu okkar, heldur
til að hressa hann og fá hann
til að fallast á, að heimsstyrj-
öld væri kannski ekki eftir allt
saman á næsta leiti. Það
var gersamlega þýðingarlaust;
hann kvaðst halda, að við gæt-
um vel dregizt inn í heims-
styrjöld í september.
Ég hafði orð á því við rit-
ara forsetans, að mér fyndist
hann vera raunamæddur. „En
hershöfðinginn er sjötíu og sex
CRAFIK - GRAFIK
Við munum framvegis hafa til sölu
íslenzkar grafik-myndir.
íslenzkur hcimilisiðnaður.,
Hafnarstræti 3.
ALLIR ÞEKKJA
ARABIA
HREINLÆTISTÆKIN
VERZLIÐ ÞAR SEM
ÚRVALIÐ ER MEST -
OG KJÖRIN BEZT
JÓN LOFTSSON HF
Hringbraut 121® 10 600
>