Alþýðublaðið - 01.12.1930, Side 2
2
ih'AIÞSÐDBlt JtSlÐ T
Alþýðuflokkurinn
telur ástæður til hlutieysis við rikisstjórnina
ekki iengur fyrir hendi.
1« iltezember.
Lýttveldi og Snllur skilnað"
ur eigi slðas* en 1943.
Á þmgi Aipýðu sambands ís-
lands, sem nú er nýlokiö, var
rætt um stefnuskrá flokksins í
dægurmálfum,. Var par, í sam-
ræini við fyrri yfirlýsingar sam-
bandsstjórnar og pingmanna Al-
pýðuflokksins, ákveðið að vinna
áð pvi:
að Island afnemi konungsstjörn
og verði lýðveldi og skilji að
fullu við Danmörku og taki
öil sín mál í sínar hendur
jáfnskjótt og það er heimilt
samkvæmt sambandslögunum,
eða fyrr, ef samkomuiag næst
um pað við D,ani.
Siðan 1918, er sambandslögin
voru sampykt, hefir vináttuhugur
o'g bræðrapel stórum aukist með
ísiendingum og Dönum. Gamiar
væringar hafa íallið í gLeymsku
og gömul sár gróið að fullu eftir
að ýfingar féllu niður. Sannast
hér staðhæfingar jafnaðarunanna,
að bezta tryggingin fyrir vinsam-
iegri samvinnu milli pjóða sé ein-
mitt pað, að hvorug lúti annari.
Að visu hafa blöð íhaldsflokksins
hér á landi og örfá sams konar
iblöð í Danmörku xeynt að ala á
tortryggni og úlfúð milli þjóð-
anna. Sum íhaldsblaðanna hér
hafa jafnvel gengið svo langt í
þessu, að pau bafa dróttáÖ þvi að
Dönum, að þeir befðu í buga að
meina islendingum skilnaðar 1943
og ná hér stjórnarfarslegum yfir-
ráðum jafnframt pví, sem peir
í skjóli sambandslaganna ætiuðu
að beygja landið undir sig fjár-
hagslega. Skrif þessi eru blöðum
pessum til hinnar mestu van-
sæmdar og pvi ögeðslegri sem
það er vitað, að höfundar þeirra
flestir h'afa flatmagað fyrir Dön-
um og beðið pá um lán á lán
ofan.
Sem betur fer hafa engir hér
á landi tekið mark á skrifum
pessum, og yfirleitt hafa Danir
sýnt þann skilning og geðprýði
að hafá pau að engu.
Alt petta íhalds-skraf hefii' fall-
ið máttlaust niður vegna þess,
að sambandspjóðin befir enga
minstu viðleitni sýnt til að traðka
rétti okkaT eða gera lítið úr hon-
um né til að ná hér fjárhagsleg-
um eða stjórnarfarslegum áhrif-
um. Þvert á móti Sú stjórn, sem
nú fer með vöid í Danmörku.
hefir margsinnis lýst pví yfir, að
hún telji pað sjálfsagt og eðliiegt,
að tslendingar fari með öll sín
mál sjáifir, og að á pann hátt
sé bezt tryggð vinsamleg sam-
vinna þjóðanna, enda sitja í
henni þeir menn, sem bezt hafa
reynst okkur Islendingum allra
Dana í sjálfstæðismálum okkar.
Ekki parf um konunginn að
ræða. Öllum porra Islendiinga
kemur saman um það, aö ekki
nái nokkurri átt, að erlendur
ænaður og ókjörinn f.ari með
æðstu völd í öllum okkar málum
lengur en óhjákvæmilegt er. Og
flestir erum við sammála um
það, að hér beri að setja á stofn
lýðveldi og afnema konungsstjórn
meö öllu.
En lýðstjórn fæst hér ekki með
því einu að kjósa forseta í kori-
ungs stað. Allir fullveðja menn
og konur án tillits til efnahags og
þess, hvar þeir eru búsettir á
landinu, verða að hafa jafnan rétt
til áhrifa á skipun alpingis og
stjórnax og á löggjafarstarfsem-
ina, ef lýðstjórnaTfyrirkomuÍag í
stjórnmálum á að komast hér á.
En til pess að pað verði parf að
koma fram kröfum Alpýðuflokks-
ins um oo aidurstakmark til
kosningaréttaT og kjörgengis sé
fært niður í 21 ár, aa afnuminn
verði með öllu réttindamissir fá-
tæklinga, er pegið hafa opinber-
an styrk,iog aö kjördæmaskipun-
inni verði breytt í pað horf, að;
atkvæði allra kjósenda hafi sarna
gilidi.
Og þetta er fjarri pví að vera
nægilegt.
Lýðræði í stjómmálum er ekk-
ert nema innantóm orð, nema pví
sé samfara lyðræðí í víðskifta- og
atvinnu-máium. Meðan fáeinir
menn eiga starfstæki alpýðunnar
og hún á afkomu sína og björg
og atvinnu undir geðpótta þeirra.
er fjöLdmn ófrjáls og alt skraf um
„frelisi pjóðarinnar og fullveldi"
glamuryrði. Meðan starfstækin
eru notuð til að afla auds fyrir
fáa, en ekki brauds fyri'r fjöldánn,
verður hér auðvald fárra manna.
Þess vegna berst Alþýðuflokk-
urinn fyrir pví, að alþýðan eigi
sjálf starfstæki sín og stjórni sjálf
viðskifta- og atvinnu-fyrirtækjun-
um eftix lýðræðisreglum.
Aiþýðuflokkurimn er eini flokk-
urinn, sem berst fyrir frelsi pjóð-
arinnar og raunverulegu lýðræði.
Hvorugt fæst fyrr en markinu
er náð:
Afnámi auövaidsins.
Yfirráðin til alþýðunnar.
Frá sambandsstjóm:
Verkasbifting innan sambands-
stjórnar.
Á fundi .sambandsstjómar í
gær skifti miðstjómin verkum
með sér eins og hér segir:
1 verkamálaráð voru kosnir:
Hédinn Valdimarsson,
Ólafur Fridriksson,
Jón A. Pétursson,
Jóhanna Egilsdóttir.
I stjórnmálaráð:
Jón Balduinsson,
Haraldur Gudmundsson,
Stefán Jóh. Stefánsson,
Sigurjón Á. Ólafsson,
Felix Gudmundsson.
Rátari sambandsstjómar var
kosinn
Stefán Jóh. Stefánsson
og gjaldkeri
Felix Guðmurídsson.
Ákveðið var, að sambands-
stjórn skyidi halda reglulega
fundi tvisvar í mánuði.
Þing Alpýðusambands íslands
samþykti á síðasta fundi sínum
s. 1. laugardagskvöld svo látandi :
„TILLÖGU
um afstödu Alpýðuflokksins til
núverandi ríkisstjórnar:
10. sambandsping Alpýðu-
Færsla kjðrdagsins.
„10 þing Alþýðusambands Is-
lands krefst þess, að kjördagur
tii alpingiskosninga verðj færður
aftur á sama tíma og áður
(haustið), og feliur pingmönnum
flokksins að neyta allra ráða til
pess að knýja það fram.“
Á fundi sambandspingsins í
fyrradag lagði Einar .Olgeirsson
fram eftir farandi ritsmíð:
„Þar sem meiri hluti fulitrúa
Alpýðusambandspingsins, þrátt
fyrir megnustu óánægju verka-
lýðs um alt land með bræðings
og stéttasamvinnustefnu Alpýðu-
sambandsstjórnarinnar, hefir felt
vantraust á sambandsstjórnina og
neitað að losa verklýðsbreyfing-
una : við yfirráð sosialdemokrata
á hættulegustu baráttutímum við
auðvaldið, hefir enn fremur hafn-
að pví að segja sig samstundis
úr 2. Internationale og að lokum
veitt inntöku í sambandið félagi
verkfallsbrjóta og flokiíssvikara
úr Vestmannaeyjum, en bolað
hinu gamla, trausta jafnaðar-
mannafélagi burtu, ályktar vinstri
armur verklýðshreyfiingarinnar að
brýna nauðsyn beri til að skapa
forustu fyrir verkalýðinn í hinni
harðvítúgu stéttabaráttu, sem
fram undian er, með myndun
Kommúnistaflokks Islands.
Ingólfur Jónsson, Brynjólfur
Bjarnason, Hermann Einarsson,
Dýrleif Árnadóttir, Aðalbj. Pét-
ursSon, Eiísabet Eiríksdóttir,
Björn Grímsson, R. Á. Ivarsson,
Sig. Fanndal, Kristján Júlíusspn,
Gunnar Jóhannsson, Stefán Pét-
ursson, Angantýr Guðmundsson,
Isleiíur Högnason, Haukur Bjöms-
son (handsalað), Einar Olgei'rsson,
Jón Rafnsson“'(ekki fulltrúi).
Bréf þetta þarfnast éngra skýr-
inga. Það er fullkomin hótun um
að segja sig úr lögum við sam-
takaheiid hins islenzka verkalýðs,
flokksins telur ástœður pœr, sem
verið hafa fyrir hlutleysi Alpýðu-
flokksins við núverandi rlkis-
stjórn, ekki lengur jyrir hendi.“
Tiilaga þessi var samþykt með
samhljóða atkvæðum:.
Kosnfngaréttap 21 árs.
„10. þing Alpýðusambands ís--
lands skoraT fastlega á alþingi.
að sampykkja tafarlaust að lækka
aldurstakmark fyrir kosningarétti
niður í 21 ár við alþingiskosn-
ingar, jafnt landkjör sem kjör-
dæmakosningar.“
Alþýðuflokkinn, og taka úpp bar-
áttu gegn honum. Hvort alvara
verður úr þessari hótun er öséö'
enn.
Þeir 16 fulltrúar, sem nú kalla
sig „kommúmsta“ og ritað hafa
undir hótunaxbréf petta, voru að
eins örlítill minni hluta á sam-
bandsþinginu, því að um 80
fulltrúar frá nærfelt 40 félögum
og úr flestum sýslum landsins
sátu þingið. Og pví fer mjög
fjarri, að félög þau, sem sent hafa.
suma pessara fuJltrúa, séu peim
sammáia. Er pví engin ástæða
til að öttast, að samtakaheild '
verkalýðsins klofni, pótt þessir
fáu menn og konur framkvæmi
hótanir sínar, en æskilegast væri,
að þessir svo kölluðu „koanmún-
istar" sæu að sér og beygðu sig
fyrir vilja meiri bluta verkalýðs-
Sns í alþýðusamtökxmum, sem svo
greinilega kom i Ijós á þinginu,
og gerðu eigi pann óvinafagnaö
að stofna „kommúnistafIokk“ til
pess að berjast gegn Alpýðu-
flokknum og styrkja imeð pví í-
haldið og auðvaldið í landinu.
En séu þessir svo kölluðu
„kommúnistar" ráðnir í að þókn-
ast íhaldinu og auðborgúrunum
með pví að hefja opinbera bar-
áttu gegn Alþýðuflokknum og ili-
viljaðar árásdr á hann, líkt og
gert hefir verið i „Verklýðsblað-
inu“ svo nefnda, þá er vissulega
betra fyrir Alþýðuflokkinn og
sæmilegra fyrir árásanmennina. að
pær árásir komi utan frá.
Alpýðuíloltkurinn er eini flokk-
urinn á þessu landi, sem byggir
starfsemi sína á lýðræðisgrund-
Frá sambandsþiiiginiK.
Báðar þessar tillögur samþykti
sambandsþingið í einu hljóði.
Samtakaheíld ísleazkrar aiþýðn
00
hðtnnarbréf svonefndra „kommdnista".